پرش به محتوا

گستره عصمت امام: تفاوت میان نسخه‌ها

۳٬۶۷۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۹ نوامبر ۲۰۲۲
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی
خط ۳۷: خط ۳۷:
مقصود از عصمت عملی آن است که بدانیم امام در کدامیک از [[اعمال]] خود به [[استعانت]] [[خداوند]] معصوم است. این بخش خود به انواعی قابل تقسیم است:
مقصود از عصمت عملی آن است که بدانیم امام در کدامیک از [[اعمال]] خود به [[استعانت]] [[خداوند]] معصوم است. این بخش خود به انواعی قابل تقسیم است:


===== [[عصمت از گناهان]] صغیره و کبیره، پیش یا پس از دریافت منصب =====
===== [[عصمت از گناهان]] [[صغیره]] و [[کبیره]]، پیش یا پس از دریافت [[منصب]] =====
تمامی [[متکلمان شیعه]] [[پیامبران الهی]] و [[امامان]] [[اثنی عشر]] را از انجام کلیه [[گناهان صغیره]] و کبیره، قبل و پس از [[تصدی منصب]]، [[معصوم]] می‌دانند و اختلافی در این خصوص میان آنها وجود ندارد هرچند در آرای [[متکلمان]] [[اهل سنت]] در این بحث اختلافاتی میان اصل [[عصمت پیامبران]] از [[گناهان]] قبل از رسیدن به [[مقام نبوت]] و نیز در جواز یا عدم جواز [[ارتکاب گناهان]] صغیره پس از [[تصدی]] [[نبوت]]، وجود داشته و در مورد عدم [[عصمت]] [[جانشینان پیامبر خاتم]] نیز اتفاق دارند.
 
مرحوم [[شیخ مفید]] همچون دیگر [[متکلمان امامیه]] به [[عصمت امام از گناهان صغیره]] و کبیره پس از [[تصدی منصب امامت]] تصریح کرده و می‌‌گوید: [[پیامبران]] و امامان - پس از پیامبران - در حال نبوت و [[امامت]] خود از [[گناهان کبیره]] و صغیره معصوم‌اند. <ref>مفید،[[ محمد بن محمد]] بن نعمان، تصحیح الاعتقادات، ص۱۲۹؛ همو، الفصول المختاره، ص۱۰۵-۱۰۴</ref> دیدگاه مرحوم مفید درباره عصمت پیامبران و امامان پیش از تصدی منصب نبوت و امامت، با توجه به کلمات به ظاهر [[متعارض]] ایشان در این خصوص چندان روشن نیست به طوری که برخی محققان معاصر معتقدند وی در این خصوص دیدگاه راسخی ندارد <ref>فرمانیان، [[مهدی]]، مقاله [[عصمت امام]]، ص۱۹</ref> وی در مواردی در عصمت پیامبران و امامان پیش از تصدی منصب توقف نموده<ref>مفید، محمد بن محمد بن نعمان، تصحیح الاعتقادات، ص۱۳۰</ref> و در مواضعی نیز تنها به عصمت پیامبران از گناهان صغیره تاکید کرده و میان گناهان صغیره ای که فاعل آن در اثر انجامش [[خوار]] شده و غیر آن تفکیک قائل شده و بر این اساس عصمت پیامبران و امامان از گناهان صغیره نوع اول را لازم دانسته است به خلاف نوع دوم<ref>مفید، محمدبن [[محمد بن نعمان]]، اوائل المقالات، ص۶۵ و ۶۲</ref>، از جمع بندی نظریات مرحوم [[ابوالصلاح حلبی]] در این خصوص نیز به دست می‌‌آید که ایشان نیز قائل به عصمت امامان پیش و پس از [[تصدی منصب]] بوده است. <ref>[[حلبی]]، ابوالصلاح، کافی فی الفقه، ص۱۰۴</ref> در [[اندیشه]] [[شیخ طوسی]]، [[امامان]] از همه [[گناهان کبیره]] و [[صغیره]] معصوم‌اند. عبارت‌های او حاکی از آن است که ایشان میان [[عصمت]] قبل از [[تصدی منصب]] یا پس از آن تفاوتی قائل نشده است. <ref>[[طوسی]]،[[ محمد بن حسن]]، التبیان، ج۸، ص۴۳۰-۴۲۹؛ همو، المبسوط، تحقیق: [[محمدتقی]] کشفی، ج۳، ص۲۷۰؛ همو، تمهیدالاصول، تصحیح: عبدالمحسن مشکوة الدینی، ص۳۶۱</ref>.<ref>فاریاب، محمدحسین، عصمت امام، ص380-279</ref>


===== عصمت از اشتباه و خطا در مرحله عمل به [[دین]]، پیش یا پس از دریافت منصب =====
===== عصمت از اشتباه و خطا در مرحله عمل به [[دین]]، پیش یا پس از دریافت منصب =====
۱۱٬۱۹۲

ویرایش