پرش به محتوا

علم شأنی معصوم: تفاوت میان نسخه‌ها

۳٬۳۱۵ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۶ نوامبر ۲۰۱۸
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۴: خط ۳۴:
*حصول علم برای انسان کامل متوقف بر التفات و توجّه است که بدون اراده نیز حاصل می‌شود، منتها چنین نیست که تمام علوم اهل بیت{{عم}}شأنی باشد بلکه برخی از علوم ایشان فعلی و حضوری است.<ref>ر.ک. وکیلی، محمدحسن، علم غیب امام، فصلنامه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام، صفحه؟؟؟</ref> به عبارتی دیگر بخشی از علوم اهل بیت(علیهم السلام) فعلی و بخشی دیگر شأنی است.
*حصول علم برای انسان کامل متوقف بر التفات و توجّه است که بدون اراده نیز حاصل می‌شود، منتها چنین نیست که تمام علوم اهل بیت{{عم}}شأنی باشد بلکه برخی از علوم ایشان فعلی و حضوری است.<ref>ر.ک. وکیلی، محمدحسن، علم غیب امام، فصلنامه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام، صفحه؟؟؟</ref> به عبارتی دیگر بخشی از علوم اهل بیت(علیهم السلام) فعلی و بخشی دیگر شأنی است.


==چگونگی علم غیب معصوم==
*خداوند بالفعل عالم به تمام امور بوده و چیزی از او پنهان نمى‌ماند،<ref>مانند سورۀ سجده، آیۀ 6: «ذلِكَ عالِمُ الْغَيْبِ وَ الشَّهادَةِ الْعَزيزُ الرَّحيمُ»</ref> منتها در مورد انبیاء و اولیاء، مضمون روایات<ref>مانند: «اِذا شاؤُوا عَلِموا، وَ اِذا لَم يَشاؤُوا لَم يَعلَموا»، کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج ١، ص ٢۵٨</ref> این است<ref>ر.ک. طباطبایی، سیدمحمد حسین، علم امام و عصمت انبیاء و اوصیاء، ص ۳۲۶</ref> که، علم غیب ایشان شأنی است<ref>ر.ک. کاشفی، محمدرضا، راهنماشناسی، ص 72</ref> و آنها ممکن است بالفعل بسیارى از اسرار غیب را ندانند،<ref>ر.ک. سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص 160؛ قدردان ملکی، محمدحسن، پاسخ به شبهات کلامی، امامت، ص ۴۶۲</ref> اما اگر اراده کنند خداوند آنان را آگاه مى‌نماید<ref>ر.ک. سبحانی، سیدمحمد جعفر، منابع علم امامان شیعه، ص 80؛ مکارم، ناصر، تفسیر نمونه، ج ٢٥، ص ١٤٦؛ سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص 160؛ رفیعی، ناصر، علم غیب ائمه(علیهم السلام)، دوفصلنامه مطالعات اهل بیت‌شناسی، ص ۱۷ و ۱۸؛ وکیلی، محمدحسن، علم غیب امام (تاریخچه و اقوال)، فصلنامه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام؛ لطیفی، رحیم، علم غیب معصوم، ماهنامه معرفت شماره 48، صفحه؟؟؟؛ غلامی، اصغر، آفاق علم امام در الکافی، صفحه؟؟؟</ref> یعنی اراده علت تامه برای علم است.<ref>وکیلی، محمدحسن، علم غیب امام (تاریخچه و اقوال)، فصلنامه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام</ref> و اين اراده نيز با اذن و رضاى خدا انجام می‌گيرد<ref>ر.ک. مکارم، ناصر، تفسیر نمونه، ج ٢٥، ص ١٤٦؛ جوادی آملی، عبدالله، ادب فنای مقربان، ج 3، ص 418؛ نصیری، محمدحسین، گسترۀ علم امام از دیدگاه آیات و روایات، صفحه؟؟؟</ref> و متکی بر علم و ارادۀ خداوند است و آنجا که خدا بخواهد آنها می‌دانند.<ref>ر.ک. مکارم، ناصر، تفسیر نمونه، ج ۱۰ ،ص ۷۳ و 74</ref> لذا علم غیب آنها حضوری نیست<ref>ر.ک. رفیعی، ناصر، علم غیب ائمه(علیهم السلام)، دوفصلنامه مطالعات اهل بیت‌شناسی، ص ۱۷ و ۱۸</ref> و این چنین روایاتی برای علم غیب پیامبر به نوعی محدوده تعیین می کنند.<ref>ر.ک. لطیفی، رحیم، علم غیب معصوم، ماهنامه معرفت شماره 48، صفحه؟؟؟</ref>
==دلیل روایی==
==دلیل روایی==
*مرحوم کلینی در کتاب کافی، بابی را با این عنوان نوشته است:<ref>ر.ک. سبحانی، سیدمحمدجعفر، منابع علم امامان شیعه، ص 80</ref>«بَابُ أَنَّ الْأَئِمَّةَ(علیهم السلام) إِذَا شَاءُوا أَنْ یَعْلَمُوا عُلِّمُوا»،<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج ١، ص ٢۵٨</ref> در حدیثی از امام صادق(علیه السلام) که در این باب آمده مى‌خوانیم: یکی از یاران حضرت از ایشان سؤال کرد: آیا امام علم غیب می‌داند؟<ref>ر.ک. مکارم، ناصر، تفسیر نمونه، ج ۱۷، ص 100</ref> حضرت فرمودند: نه اما: «إِذَا أَرَادَ الْإِمَامُ أَنْ یَعْلَمَ شَیْئاً أَعْلَمَهُ الله ذَلِك»<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج ١، ص ٢۵٨</ref>  
*مرحوم کلینی در کتاب کافی، بابی را با این عنوان نوشته است:<ref>ر.ک. سبحانی، سیدمحمدجعفر، منابع علم امامان شیعه، ص 80</ref>«بَابُ أَنَّ الْأَئِمَّةَ(علیهم السلام) إِذَا شَاءُوا أَنْ یَعْلَمُوا عُلِّمُوا»،<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج ١، ص ٢۵٨</ref> در حدیثی از امام صادق(علیه السلام) که در این باب آمده مى‌خوانیم: یکی از یاران حضرت از ایشان سؤال کرد: آیا امام علم غیب می‌داند؟<ref>ر.ک. مکارم، ناصر، تفسیر نمونه، ج ۱۷، ص 100</ref> حضرت فرمودند: نه اما: «إِذَا أَرَادَ الْإِمَامُ أَنْ یَعْلَمَ شَیْئاً أَعْلَمَهُ الله ذَلِك»<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج ١، ص ٢۵٨</ref>  
۱۰۸٬۶۵۴

ویرایش