عدالت اجتماعی در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها
عدالت اجتماعی در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۲ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۲۹
، ۱۲ دسامبر ۲۰۲۲←منابع
(←منابع) |
(←منابع) برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی |
||
| خط ۴۰۹: | خط ۴۰۹: | ||
# در [[راه]] تحقق [[نظام]] [[عدالت‌محور]] باید پذیرای [[مشکلات]] و هزینه‌های آن بود. | # در [[راه]] تحقق [[نظام]] [[عدالت‌محور]] باید پذیرای [[مشکلات]] و هزینه‌های آن بود. | ||
# [[جمهوری اسلامی]] در [[دنیا]] به [[جرم]] [[عدالت‌خواهی]] از سوی [[دشمنان]] مورد هجمه قرار گرفته است. | # [[جمهوری اسلامی]] در [[دنیا]] به [[جرم]] [[عدالت‌خواهی]] از سوی [[دشمنان]] مورد هجمه قرار گرفته است. | ||
==مبانی [[عدالت اجتماعی]]== | |||
عدالت اجتماعی در دستگاه [[معرفتی]] [[مقام معظم رهبری]] بر [[مبانی دینی]] و [[عقلانی]] شکل گرفته است. این مبانی بر اساس [[خلقت]] [[نظام هستی]] قابل [[تأمل]] است. خلقت [[کائنات]] بر مبنای [[عدل]] بوده است و [[احکام دینی]] بر محوریت عدل [[ابلاغ]] شده است. بی‌تردید [[عدالت حاکم]] بر [[جهان]] با [[تفکر]] [[دینی]] و عقلانی قابل [[دفاع]] است. ایشان از [[دین]]، [[اخلاق]]، [[عقلانیت]]، [[بعثت پیامبران]] و... به عنوان مبانی عدالت اجتماعی یاد کرده‌اند. | |||
[[قرآن کریم]] در [[آیات]] متعددی به موضوع [[حق]] در [[عالم هستی]] پرداخته است که در اینجا به برخی از آیات اشاره می‌شود {{متن قرآن|مَا خَلَقْنَا السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَمَا بَيْنَهُمَا إِلَّا بِالْحَقِّ}}<ref>«و ما آسمان‌ها و زمین و آنچه را میان آنهاست جز راستین نیافریدیم» سوره حجر، آیه ۸۵.</ref> و در [[آیه]] دیگر {{متن قرآن|خَلَقَ اللَّهُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ بِالْحَقِّ}}<ref>«خداوند آسمان‌ها و زمین را راستین آفرید» سوره عنکبوت، آیه ۴۴.</ref>. و باز در دو آیه دیگر {{متن قرآن|خَلَقَ اللَّهُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ بِالْحَقِّ}}، {{متن قرآن|خَلَقَ اللَّهُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَمَا بَيْنَهُمَا إِلَّا بِالْحَقِّ}}<ref>«خداوند آسمان‌ها و زمین و آنچه را که در میان آن دو، است جز راستین و با سرآمدی معین نیافریده است» سوره روم، آیه ۸.</ref>، {{متن قرآن|مَا خَلَقْنَاهُمَا إِلَّا بِالْحَقِّ}}<ref>«ما آن دو را جز به حقّ نیافریده‌ایم» سوره دخان، آیه ۳۹.</ref>. [[رهبر]] فرزانه [[انقلاب]] به استناد آیات مذکور در بیان مفهوم حق می‌فرمایند: «حق یعنی آن قرار [[حقیقی]] عالم وجود. همان که [[خدا]] آن چنان [[آفریده]] است که باید باشد. همان که محصول [[حکمت الهی]] است و باید چنان باشد و چنان [[سیر]] کند که [[مطابق واقع]] و حکمت الهی باشد. از این رو، حکایتِ حق، [[مطابق با واقع]] و قرار [[الهی]] [[صدق]]، و مخالف با واقع و قرار الهی [[کذب]] است که در بین [[گناهان]] فردی یک [[انسان]]، هیچ گناهی به [[عظمت]] آن نیست. در تعریف [[عدالت]] بیان شده است که قرار گرفتن هر چیزی سر جای خود، بنابراین می‌توان گفت مبنای [[عدالت]]، [[حق]] است و برای همین مطابقت نعل به نعل است که حق و [[عدل]] با استعمال می‌شود هرجا که حق باشد عدالت آنجاست و هرجا عدالت باشد حق متبلور شده است. انفکاک حق از عدل امکان ندارد»<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار رئیس مسئولان و قضات «قوه قضائیه»، ۷/۴/۱۳۷۴.</ref>. | |||
مطابق [[روایت]] [[معصوم]]{{ع}} {{متن حدیث|بِالْعَدْلِ قَامَتِ السَّمَاوَاتُ وَ الْأَرْضُ}} [[قیام]] و قوام [[خلقت]] [[عالم هستی]] بر مبنای عدالت است. عدالت در بنیان عالم و [[آفرینش]]، نقش اساسی دارد؛ [[سنت]] آفرینش، عدل است چون مبنای خلقت بر پایه عدل است. ضرورتاً [[نظام اجتماعی]] [[جامعه بشری]] نیز باید مبتنی بر عدالت باشد هر نظام اجتماعی اگر به دنبال این سنت طبیعی و [[قانون الهی]] آفرینش حرکت کرد، ماندگار و موفق و کامیاب است<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار مسئولان قوه قضائیه، خانواده‌های شهدای هفتم تیر و جمعی از قضات، ۷/۴/۱۳۸۰.</ref>. | |||
[[رهبر انقلاب]] به عنوان فردی دین‌شناس معتقدند: «در تمام آثار [[دینی]]، [[هدف]] و [[غایت]] برای حرکت [[جامعه اسلامی]]، [[تشکیل جامعه]] عادله است. راجع به [[امام زمان]] این همه اثر هست و در اغلب اینها گفته می‌شود که آن بزرگوار تشریف بیاورند تا این که [[جهان]] را پر از عدل کنند. بیش از آنچه که گفته شده «پر از [[دین حق]] کنند» گفته شده «پر از عدالت کنند». یعنی آنچه که در درجه اول مطرح است، «عدالت» است که باید انجام گیرد»<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار «هیأت دولت» در آغاز کار دوره دوم ریاست جمهوری آقای «هاشمی رفسنجانی»، ۳/۶/۱۳۷۲.</ref>. | |||
[[رهبر معظم انقلاب]] بر این [[باور]] است که [[عدالت اجتماعی]]، به مقدار زیادی وابسته به [[اخلاق]] می‌دانند هر چند بخش عمده آن مربوط به مقرارات و [[قوانین]] [[جامعه]] است؛ ولی مقرارت بدون اینکه افراد از [[اخلاق الهی]] و [[اسلامی]] برخوردار باشند چندان کارساز نیست؛ چراکه در بسیاری موارد ممکن است قوانین و مقررات لازم برای [[احقاق حق]] و [[اجرای عدالت]] نباشد؛ در چنین شرایطی اخلاق می‌تواند امکان [[تحقق عدالت]] را فراهم آورد. [[مقام معظم رهبری]] در این خصوص می‌فرمایند امروز در [[جامعه]] ما هستند کسانی که درآمدهای زیادی دارند حال یا [[تخصص]] آنها تخصص مورد نیازی است، یا افراد کمی آن تخصص را دارند. به هر دلیل، در آمدهای زیادی دارند. آیا این همه درآمد باید صرف خودشان شود؟ این [[اخلاق]] مادی و [[شیطانی]] است. به تعبیر درست‌تر، اخلاق [[حیوانی]] است؛ چراکه [[حیوان]] هر چه دارد برای خودش می‌خواهد. اخلاق [[انسانی]] و به خصوص اخلاق والای [[اسلامی]]، این طور [[حکم]] نمی‌کند. اقتضای [[اخلاق الهی]] حکم می‌کند به اندازه نیاز و [[ضرورت]] استفاده کنید؛ سپس به [[فکر]] دیگران باشید. در [[اخلاق اسلامی]] [[انسان]] [[مکلف]] به توجه برای [[همسایه]]، [[خویشاوند]] است. اگر امکان [[مالی]] دارد به فکر ساخت فضاهای [[آموزشی]]، رسیدگی به عقب افتاده‌ها و معلولین جسمی و [[ذهنی]] باشند. بنابراین لحاظ مبنای [[اخلاقی]] یک [[فریضه]] است<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار کارکنان «وزارت آموزش و پرورش»، «سازمان بهزیستی» و «سازمان تأمین اجتماعی»، ۲۳/۴/۱۳۷۲.</ref>. | |||
[[رهبر]] معظم [[نظام اسلامی]]، تمامی [[ظلم‌ها]] و ستم‌هایی که در سطح [[دنیا]] توسط [[مستکبران]] در همه ابعاد [[اقتصادی]]، [[سیاسی]]، [[فرهنگی]]، معیشتی واقع می‌شود را ریشه در فقدان اخلاق در جامعه می‌دانند. ایشان معتقدند اگر در ریشه و پایه همه آنها دقت شود، یک عنصر [[سوء]] اخلاق وجود دارد. تربیت‌ها و اخلاق‌های غلط است که امروز ملت‌هایی را در دنیا دچار مصیبت‌های بزرگ کرده است. ایشان در بررسی علت [[خوی]] استکباری [[رژیم]] [[آمریکا]] بیان می‌کنند همه اینها ریشه در [[اخلاق فاسد]]، [[ریاکاری]] و [[دروغ‌گویی]] دارد. خوی استکباری که امروز رژیم ایالات متحده آمریکا دارد، در بن و بنیاد، یک مسأله اخلاقی است و ریشه اخلاقی دارد. [[استکبار]] هم یک امر اخلاقی است؛ یک اخلاق فاسد است. اگر بر مبنای اخلاق [[رفتار]] کنند با ملت‌های دنیا این طور عمل نمی‌کردند<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار کارکنان «وزارت آموزش و پرورش»، «سازمان بهزیستی» و «سازمان تأمین اجتماعی»، ۲۳/۴/۱۳۷۲.</ref>. | |||
از مبانی [[عدالت اجتماعی]] می‌توان به [[بعث]] [[انبیاء الهی]] برای [[تأمین عدالت]] در [[جامعه بشری]] اشاره کرد. [[قرآن کریم]] در [[آیه]] {{متن قرآن|لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَيِّنَاتِ وَأَنْزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَالْمِيزَانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ}}<ref>«ما پیامبرانمان را با برهان‌ها (ی روشن) فرستادیم و با آنان کتاب و ترازو فرو فرستادیم تا مردم به دادگری برخیزند» سوره حدید، آیه ۲۵.</ref> [[فلسفه]] [[قیام]] [[انبیاء]] را برپایی [[قسط]] که همان عدالت اجتماعی است بیان فرموده است<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای بیانات در دیدار کارگزاران در روز عید مبعث»، ۲۹/۹/۱۳۷۴.</ref>. | |||
[[مقام]] معظم [[ولایت]] در تبیین [[بعثت]] [[پیامبر اسلام]] می‌فرماید: «مسأله بعثت، یک حقیقتِ طبیعیِ این عالم و یک حالت [[قطعی]] و حتمی برای [[بشریت]] است. آن [[عدل]] و حقی که با بعثت [[خاتم الانبیاء]]{{صل}} در عالم مطرح شد، برای این نبود که جمعی از [[مردم]] در برهه‌ای از [[زمان]]، آن را قبول بکنند و بخش عظیمی از [[تاریخ]] [[بشر]] و [[انسان‌ها]] آن را نپذیرند؛ بلکه مطرح شد تا عالم و [[انسان]] را طبق پیشنهاد خود بسازد و بشریت و همه وجود را از این راه به کمال برساند و این خواهد شد؛ اگر نشود [[نقض غرض]] خواهد بود»<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در با قاریان چهل کشور جهان و جمعی از روشن ضمیران، در سالروز بعثت رسول اکرم{{صل}}، ۴/۱۲/۱۳۶۸.</ref>. | |||
[[رهبر معظم انقلاب]] ضمن [[انتقاد]] از کسانی که رعایت مقررات را [[بی‌عدالتی]] می‌دانند تأکید دارند که [[عدالت]]، [[عدم تبعیض]] و ارزش‌گذاری بر اساس [[حق]] یک اصل است و این اصول از اصول بنیادی [[جامعه اسلامی]] می‌باشد<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار با جمعی از پرسنل نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی، به مناسبت روز نیروی هوایی، ۱۹/۱۱/۱۳۶۹.</ref>.<ref>[[محمد زارع قراملکی|زارع قراملکی، محمد]]، [[عدالت اسلامی - زارع قراملکی (مقاله)|مقاله «عدالت اسلامی»]]، [[منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲ (کتاب)|منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲]] ص ۱۲۰۷.</ref> | |||
==اصول [[راهبردی]] عدالت اجتماعی== | |||
چگونگی تحقق عدالت اجتماعی از دغدغه‌های مهم رهبر معظم انقلاب [[اسلامی]] بوده و هست. نظر به اینکه ایشان در طول [[دوران عمر]] با برکت‌شان در مناسب مهم اجرایی بوده‌اند؛ بنابراین توانسته‌اند بهتر از هر [[اندیشمند]] و [[فیلسوف سیاسی]]، [[راهبردها]] و راه‌کارهای تحقق عدالت اجتماعی را [[شناسایی]] نمایند. برخی از راهبردهای [[عدالت اجتماعی]] به شرح ذیل است. | |||
===[[ضرورت]] حضور ولی [[عادل]]=== | |||
اجرای عدالت اجتماعی در [[جامعه]] کاری بسیار دشوار و سخت و [[طاقت]] فرسا است. اگر جامعه‌ای بخواهد [[عدالت حقیقی]] را پیاده کند، لازم است مفهوم درست و مطابق با [[ارزش‌های الهی]] از [[عدالت]] داشته باشد. [[اجرای عدالت]] نیازمند خیزش و [[قیام]] همگانی برای تحقق آن است و هر خیزش بزرگ نیازمند [[رهبری]] [[شایسته]] است. [[رهبر]] [[عدالت‌خواهی]] که خود متصف به عدالت باشد، باید در همه ابعاد وجودی عادل باشد؛ فرد عادل می‌تواند [[پرچم]] عدالت را با تمامی وجود بلند کند. با دست‌های [[آلوده]] نمی‌توان شیشه را [[پاک]] کرد؛ بنابراین [[حاکم]] جامعه لزوماً باید عادل باشد. بر همین اساس است که در [[مکتب تشیع]] این قدر به [[عدالت امام]] و رهبر جامعه توجه شده است. آن کسی که [[ولایت]] جامعه را از طرف [[خداوند]] عهده‌دار می‌شود، باید نمونه [[ضعیف]] و پرتو و سایه‌ای از آن [[ولایت الهی]] را تحقق ببخشد و نشان بدهد که خصوصیات ولایت الهی، [[قدرت]]، [[حکمت]]، عدالت، [[رحمت]] و امثال آن در وجودش متبلور است. آن شخص که [[اداره امور]] [[مردم]] را به عهده می‌گیرد، باید [[مظهر]] قدرت و عدالت و رحمت و [[حکمت الهی]] باشد. این خصوصیت، فارق بین [[جامعه اسلامی]] و همه [[جوامع]] دیگری است که به شکل‌های دیگر اداره می‌شوند. [[جهالت‌ها]]، [[شهوات نفسانی]]، [[هوی و هوس]] و سلایق شخصی متکی به نفع و [[سود]] شخصی یا گروهی، این [[حق]] را ندارند که [[حیات]] [[اجتماع]] را دستخوش [[هوای نفس]] قرار دهند؛ لذا در جامعه و [[نظام اسلامی]]، عدالت و [[علم و دین]] و رحمت باید حاکم باشد؛ [[خودخواهی]] نباید حاکم بشود<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار با مسئولان و کارگزاران نظام جمهوری اسلامی ایران، به مناسبت عید سعید غدیر، ۲۰/۴/۱۳۶۹.</ref>.<ref>[[محمد زارع قراملکی|زارع قراملکی، محمد]]، [[عدالت اسلامی - زارع قراملکی (مقاله)|مقاله «عدالت اسلامی»]]، [[منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲ (کتاب)|منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲]] ص ۱۲۱۰.</ref> | |||
===[[ضرورت تشکیل حکومت]]=== | |||
در [[فلسفه سیاسی]] [[مقام معظم رهبری]]، [[تشکیل حکومت]] [[هدف]] نیست؛ بلکه تشکیل حکومت وسیله‌ای است برای رسیدن به [[هدف متعالی]] که همانا حاکمت [[دین]] است و از اهداف مهم دین تحقق [[عدالت اجتماعی]] است. ایشان معتقدند بدون [[قدرت]] امکان ندارد عدالت اجتماعی محقق شود. عدالت اجتماعی با [[نصیحت]]، توصیه، التماس و خواهش [[اجرا]] نمی‌شود. مگر می‌شود عدالت اجتماعی، رفع [[تبعیض]] و [[ظلم و ستم]] در [[جامعه]] و [[جهان]] را بدون قدرت انجام داد<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار با مسئولان و کارگزاران نظام جمهوری اسلامی ایران به مناسبت عید سعید مبعث، ۱۹/۹/۱۳۷۵.</ref>.<ref>[[محمد زارع قراملکی|زارع قراملکی، محمد]]، [[عدالت اسلامی - زارع قراملکی (مقاله)|مقاله «عدالت اسلامی»]]، [[منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲ (کتاب)|منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲]] ص ۱۲۱۱.</ref> | |||
===فراگیر کردن گفتمان [[عدالت]]=== | |||
از ویژگی‌های منحصر به فرد [[انقلاب اسلامی]] [[ملت ایران]] در عصر حاضر می‌توان به طرح گفتمان عدالت به عنوان یک اصل [[اعتقادی]] و اساسی یاد کرد. بی‌تردید فراگیر شدن و گسترش گفتمان عدالت در بین [[ملل]] مختلف مدیون دغدغه‌های [[فکری]] و عملی [[رهبر انقلاب اسلامی]] بوده و هست. ایشان طی نشست‌های متعددی در پی تبیین گفتمان عدالت بوده‌اند و برای شکل‌گیری گفتمان عدالت نسبت به [[فرهنگ‌سازی]] آن تلاش کرده‌اند. بر همین اساس ایشان در اهمیت گفتمان عدالت معتقدند که [[انقلاب]] و [[جمهوری اسلامی]] منهای گفتمان عدالت یعنی اینکه انقلاب هیچ حرفی برای گفتن ندارد؛ بنابراین اگر می‌خواهیم انقلاب و [[نظام]] زنده بماند باید این گفتمان را همه‌گیر کنیم به گونه‌ای که هر جریانی، شخصی، حزبی و جناحی در جمهوری اسلامی به قدرت رسید ناگزیر [[تسلیم]] گفتمان عدالت شود و برای [[تحقق عدالت]] تلاش کند و [[پرچم]] عدالت را بر دست گیرد<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار دانشجویان در ماه مبارک رمضان، ۱۰/۸/۱۳۸۳.</ref>. | |||
[[رهبر]] فرزانه انقلاب به عنوان یک ایدئولگ و [[راهبر]] در صحنه‌های مهم و تأثیرگذار [[اجتماعی]] ظاهر می‌شوند. ایشان گفتمان عدالت را یک گفتمان اساسی می‌دانند چراکه جمهوری اسلامی بدون گفتمان عدالت، هیچ حرفی برای گفتن نخواهد داشت. بر همین اساس باید گفتمان عدالت را که با ماهیت جمهوری اسلامی و [[مکتب شیعه]] اجین است، همه‌گیر کنیم به گونه‌ای که هر جریانی، شخصی، حزبی و جناحی اگر به قدرت رسید ناگزیر تسلیم گفتمان عدالت شود و برای تحقق آن تلاش کند، مجبور شود [[پرچم]] [[عدالت]] را به دست بگیرد<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار دانشجویان در ماه مبارک رمضان، ۱۰/۸/۱۳۸۳.</ref>.<ref>[[محمد زارع قراملکی|زارع قراملکی، محمد]]، [[عدالت اسلامی - زارع قراملکی (مقاله)|مقاله «عدالت اسلامی»]]، [[منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲ (کتاب)|منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲]] ص ۱۲۱۲.</ref> | |||
===مطالبه [[عدالت اجتماعی]] از مسئولین=== | |||
[[رهبر انقلاب]] معتقدند باید [[مردم]] نسبت به مسأله عدالت اجتماعی و [[طلب]] عدالت، مجدانه و منطقی با مسئولین صحبت کنند و از [[دولت‌ها]] و [[نمایندگان]] مجلس [[تحقق عدالت]] را مطالبه نمایند. کسی که [[شعار]] تحقق عدالت اجتماعی می‌دهد باید موظف و [[مسئول]] شود و از او مطالبه نمایند تا نسبت به عملیاتی کردن شعار [[مکلف]] شود. ایشان تأکید دارند کسانی که عدالت اجتماعی را در درجه پنجم قرار داده و عناوین دیگری را مقدم بر عدالت می‌دارد، چنین کسانی بیشترین نیاز [[جامعه]] را نادیده می‌گیرند و این امر موجب عدم توجه جدی به تحقق عدالت اجتماعی می‌شود<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در جلسه پرسش و پاسخ با مدیران مسؤول و سردبیران نشریات دانشجویی، ۴/۱۲/۱۳۷۷.</ref>.<ref>[[محمد زارع قراملکی|زارع قراملکی، محمد]]، [[عدالت اسلامی - زارع قراملکی (مقاله)|مقاله «عدالت اسلامی»]]، [[منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲ (کتاب)|منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲]] ص ۱۲۱۳.</ref> | |||
===[[فرهنگ‌سازی]]=== | |||
عدالت اجتماعی در [[اندیشه]] [[مقام معظم رهبری]]، یک امر [[اجتماعی]] محض و مربوط به [[حکومت]] [[سیاست]] و شیوه [[فرمانروایی]] در جامعه است که جز به ایجاد [[فرهنگ]] صحیح در اذهان یکایک مردم، تأمین شدنی نیست. ایشان بر این باورند که اصولاً همه موفقیت‌ها در صحنه‌های گوناگون اجتماعی با فرهنگ‌سازی می‌تواند محقق شود. معظم له ضمن [[تأیید]] این مطلب که در دوران [[طاغوت]]، [[فرهنگ اسلامی]] و چیزهایی از پیکره [[جامعه اسلامی]] گرفته شده است که برای برگرداندن آن فرهنگ اصیل، چنانکه در [[روایت]] وارد شده است {{متن حدیث|وَ اسْتَصْلِحْ بِقُدْرَتِكَ مَا فَسَدَ مِنِّي}}. معتقدند اگر می‌خواهید آن بخش‌هایی از زندگی‌مان را که تحت تأثیر [[ظلم‌ها]]، استبدادها، [[انحراف‌ها]]، کج‌فهمی‌ها، کج‌روی‌ها و دخالت‌های [[بیگانه]] و امثال اینها ضایع و [[فاسد]] شده است، [[اصلاح]] کنید؛ نظر به اینکه این امر کار [[عظیم]] و بسیار بزرگی است؛ [[ارزش]] دارد [[وزارت]] [[ارشاد]] جز اصلاح [[فرهنگ عمومی]]، هیچ کار دیگری نکند. بنابراین اگر وزارت ارشاد تنها برای [[رشد]] فرهنگ عمومی [[همت]] بگمارد و [[برنامه‌ریزی]] نماید، کار سترگی انجام داده است که نتایج آن در همه سطوح و ابعاد [[جامعه]] محسوس و ملموس خواهد شد و [[برکت]] این حرکت در [[زندگی فردی]] و [[اجتماعی]] بسیار [[عظیم]] و قابل ملاحظه خواهد بود<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار وزیر و مسئولان «وزارت ارشاد» و اعضای «شوراهای فرهنگ عمومی کشور»، ۱۹/۴/۱۳۷۴.</ref>. | |||
[[رهبر]] فرزانه [[انقلاب]] در بیان دیگری ضمن اشاره به سخت بودن رعایت [[عدالت]] برای [[آحاد جامعه]] تأکید دارند اگر رعایت عدالت به صورت یک [[فرهنگ]] اجتماعی در آید و [[مردم]] معنای عدالت را بفهمند در چنین صورتی [[اجرای عدالت]] قابل [[تحمل]] خواهد بود<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار با اقشار مختلف مردم به مناسبت میلاد مسعود مولای متقیان علی{{ع}}، ۵/۹/۱۳۷۵.</ref>.<ref>[[محمد زارع قراملکی|زارع قراملکی، محمد]]، [[عدالت اسلامی - زارع قراملکی (مقاله)|مقاله «عدالت اسلامی»]]، [[منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲ (کتاب)|منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲]] ص ۱۲۱۳.</ref> | |||
==اصول کاربردی تحقق [[عدالت اجتماعی]]== | |||
[[نظام فکری]] [[مقام معظم رهبری]] علاوه بر اصول [[راهبردی]] عدالت، در بردارنده اصول کاربردی نیز هست که به شرح ذیل بیان می‌گردند. | |||
===جایگاه [[قوه قضائیه]] در تحقق عدالت اجتماعی=== | |||
مقام معظم [[ولایت]]، شان قوه قضائیه را [[اصلاح]] و [[مبارزه با ظلم]] و ناحق می‌دانند و این [[شأن]] به [[حقیقت]] نمی‌رسد، مگر با قوه‌ای که همه انسان‌های آن [[پاک]] و [[مؤمن]] با رئیسی [[مجتهد]] و [[عادل]] و قضاتی [[شجاع]]، با [[وجدان]] و [[عدالت پیشه]] باشد؛ آن‌گونه که در [[کلام]] و حکایت [[حقوق]] آحاد جامعه تضییع نشود<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار رئیس، مسئولان و قضات «قوه قضائیه»، ۷/۴/۱۳۷۴.</ref>. | |||
[[رهبر معظم انقلاب]]، نسبت به [[سلامت]] [[دستگاه قضا]]، تأکید فراوان دارند. نظر ایشان بر این است که اگر دستگاه قضا سالم باشد، دستگاه‌های دیگر قاعدتاً و بالتبع سالم خواهند گردید چراکه اگر [[فاسد]] بودند سر و کارشان با [[دستگاه قضایی]] خواهد بود؛ بنابراین دستگاه قضایی سالم، [[دولت]] و مردم را سالم می‌کند [[تحول]] دستگاه قضا به سمت [[سلامتی]]، تحول دستگاه‌های دیگر را در پی خواهد داشت. البته عکس قضیه هم ثابت است. اگر دستگاه قضا فاسد شد دستگاه‌های دیگر نیز به [[فساد]] کشیده می‌شوند<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار جمعی از قضات و اعضای دستگاه قضایی، ۲۳/۱۰/۱۳۷۱.</ref>. | |||
ایشان معتقدند [[دستگاه قضایی]] معیار [[سلامتی]] یک [[کشور]] است. به عبارتی اگر [[قوه قضائیه]] سالم باشد می‌توان نتیجه گرفت وضع عمومی [[جامعه]] و کشور از جهت برخورداری از [[عدالت]] و دوری از [[تبعیض]]، [[ستم]]، [[اجحاف]]، [[تجاوز]] و این همه غصه‌های بزرگ بشری، سالم است. سپس با طرح تمثیلی گویا بیان می‌کنند اگر فرض کنیم که کسی از یک کشور هیچ خبر نداشته باشد، به دستگاه قضایی آن کشور برود و تفحصی کند، ببیند که در آنجا قضاتی [[عادل]] و [[قاطع]]، [[سیستم]] و سازمانی منسجم و کارآمد، قوانینی حساب شده و عادلانه وجود دارد، و [[مشاهده]] کند که همه به [[وظیفه]] قانونی آشنا و خوب عمل می‌کنند، قاعدتاً باید نتیجه بگیرد که وضع این کشور خوب است<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار با رئیس و مسئولان قوه قضائیه، ۵/۴/۱۳۷۰.</ref>. | |||
قوه قضائیه، به معنای [[حقیقی]] کلمه، باید [[ملجأ]] و پناهگاهی باشد برای کسانی که در جامعه به آنها [[ظلم]] می‌شود. با ظلم هر کسی، در هر حدی و در هر مرتبه‌ای، برخورد کنید. آن [[ظالم]] هر که باشد، در هر رتبه‌ای از رتب و هر درجه‌ای از درجات قرار داشته باشد، باید با او برخورد شود. با ظالم باید برخورد شود. این جمله قاطع و راهگشای [[رهبر معظم انقلاب]] بارها در سخنرانی‌ها بیان شده است. | |||
ایشان معتقدند: قضای [[اسلامی]] [[قضایی]] است که [[امیرالمؤمنین]]{{ع}}، نسبت به [[حسان بن ثابت]] [[اعمال]] کرد. «[[حسان]]» با [[شعر]] و زبان خود، از امیرالمؤمنین [[دفاع]] کرده بود. به امیرالمؤمنین گفتند: «او جزو [[دوستان]] شما و جزو گروه شماست. در دفاع از شما شعر گفته و جزو مجموعه شماست. حال اگر در [[ماه رمضان]] مرتکب کار خلافی هم شده از وی صرف نظر کنید!» امیرالمؤمنین{{ع}} فرمود: «من [[حد الهی]] را تعطیل نمی‌کنم!» و حد را بر او جاری کرد. یک عده آدم‌های بدجنس که همیشه در هر جامعه‌ای هستند و مترصدند ببینند زخم‌خوردگان [[حکومت اسلامی]] و دستگاه عدالت اسلامی چه کسانی هستند تا به سراغ آنها بروند، دور آنها را بگیرند و [[دل]] آنها را با دستگاه [[عدالت]] [[اسلامی]] و [[حکومت اسلامی]] مخالف کنند، در آن [[عهد]] هم بودند که «[[حسان]]» را دوره کردند و گفتند: «دیدی [[علی بن ابی طالب]] چگونه با تو، که این همه [[خدمت]] کرده بودی و این همه [[زحمت]] کشیده بودی، [[ناسپاسی]] کرد!» داغش کردند و فرستادندش در دستگاه [[معاویه]] و آن وقت بنا کرد علیه دستگاه [[علوی]] حرف زدن و [[شعر]] گفتن! ما هم از اول [[انقلاب]]، از این‌گونه افراد داشتیم که «با دستگاه اسلامی» بودند، اما بر «دستگاه اسلامی» شدند. چرا؟ برای خاطر عدالت! این، [[افتخار]] ماست که کسی به خاطر عدالت ما، با ما بد شود. {{عربی|امير المؤمنين قتل في محراب عبادته لشدة عدله}}. افتخار است اگر بتوانیم به این حالت دست پیدا کنیم. [[ننگ]] و [[سرافکندگی]] آن جایی است که خدای ناخواسته کسی با ما به خاطر بی‌عدالتی‌مان بد شود. این است که [[انسان]] از [[خفت]] آن، در [[دنیا]] و [[آخرت]] نمی‌تواند [[نجات]] پیدا کند. اما ای که با ما بد شوند که «چرا حد جاری کردید؟ چرا ناشایسته را از کار خود برکنار کردید؟ چرا به [[شایسته]]، طبق [[شایستگی]] او اهمیت دادید؟ چرا [[تخلف]] را از هر کسی، حتی از [[نزدیکان]] و اکابر خود ندیده نگرفتید؟» این بد شدن، مایه افتخار است. اگر وضعیت [[دستگاه قضایی]] اسلامی چنین شد این می‌شود آن دستگاه قضایی که [[نور]] [[امید]] را در [[دل‌ها]] روشن خواهد کرد. وقتی دیدند که این دستگاه قضایی [[رفیق]] و [[دوست]] و [[قوم]] و خویش و نزدیک و دور نمی‌شناسد؛ [[حق و باطل]] را می‌شناسد؛ [[حق]] را بلند می‌کند و [[باطل]] را [[سرکوب]] می‌سازد، هر کسی امید پیدا می‌کند. این، آن کمال مطلوب [[قوه قضائیه]] است. | |||
[[رهبر]] فرزانه انقلاب، قوه قضائیه [[جامعه اسلامی]] را دارای دو [[وظیفه]] مهم می‌دانند اول [[اجرای حدود الهی]] و دوم استقرار عدالت. [[بدیهی]] است استقرار عدالتی که [[قوه قضاییه]] می‌کند از طریق قضاست<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار جمعی از قضات و اعضای دستگاه قضایی، ۲۳/۱۰/۱۳۷۱.</ref>. | |||
[[رهبر معظم انقلاب]] معتقدند در [[نظام اسلامی]] باید متخلف، [[گناهکار]] و متخطی [[احساس]] [[نگرانی]] کنند و بدانند که پنجه [[عدالت]]، دیر یا زود گریبان او را خواهد چسبید. سرپنجه عدالت باید [[قوی]] باشد. [[دستگاه قضایی]]، نیروی انتظامی در چارچوبی که [[قانون]] برای او معین کرده است، باید قوی باشد. قوت و [[اقتدار]] و سرپنجه پولادین با [[مردم]] [[ضعیف]] بد است؛ دست [[خشن]]، هنگام چیدن گلبرگ [[مضر]] است؛ اما هنگام جابه‌جا کردن صخره‌ها لازم است. بگذارید آدم‌هایی که متخلفند، [[احساس ناامنی]] کنند مجریان عدالت از چه می‌ترسند؟<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار با جمعی از فرماندهان و پرسنل نیروی انتظامی، ۲۵/۴/۱۳۷۶.</ref>.<ref>[[محمد زارع قراملکی|زارع قراملکی، محمد]]، [[عدالت اسلامی - زارع قراملکی (مقاله)|مقاله «عدالت اسلامی»]]، [[منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲ (کتاب)|منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲]] ص ۱۲۱۴.</ref> | |||
===وظیفه‌مندی [[دولت]] نسبت به [[عدالت اجتماعی]]=== | |||
[[رهبری جامعه اسلامی]] با اتکای به [[روایات]] فراوان موجود در [[منابع اسلامی]]، در [[تقابل]] کامل با دیدگاه [[اشرافی‌گری]] و سرمایه‌اندوزی به دنبال [[دفاع]] از [[محرومان]] و [[مستضعفان]] می‌باشند و فقرزداییو تسکین [[آلام]] طبقات ضعیف [[جامعه]] را از [[وظایف]] مهم [[دولت اسلامی]] می‌دانند. ایشان در این باره خطاب به مسئولین دولتی تأکید دارند که در [[برنامه‌ریزی‌ها]] مسأله برطرف کردن [[فقر]] و [[محرومیت]] از [[کشور]] را در درجه اول قرار دهند چراکه یکی از اصول [[تحقق عدالت]]، [[دفاع از مظلومان]] و مستضعفان است. البته همه مفهوم عدالت این نیست که ما فقر و محرومیت را برطرف کنیم، گرچه حقاً و انصافاً بخش مهمی از آن است.<ref>[[محمد زارع قراملکی|زارع قراملکی، محمد]]، [[عدالت اسلامی - زارع قراملکی (مقاله)|مقاله «عدالت اسلامی»]]، [[منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲ (کتاب)|منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲]] ص ۱۲۱۷.</ref> | |||
===[[لزوم]] تبیین شاخص‌ها و معیارهای عدالت=== | |||
[[رهبر انقلاب]] با مداقه بر این نکته مهم که هر عرصه از عرصه‌های [[حیات]] جمعی اقتضائات خاص خود را دارد و برای تحقق عدالت در آن عرصه شاخص‌ها و معیارهای ویژه آن عرصه باید تعریف شود، تأکید می‌کنند که تعریف عدالت و نظریه‌پردازی و مفهوم‌سازی‌های مرسوم برای تحقق عدالت کفایت نمی‌کند کند و لازم است در ساحت‌های مختلف جامعه از [[اقتصاد]] و [[قانون‌گذاری]] و [[نظام]] [[قضا]] گرفته تا نظام [[آموزشی]] و [[بهداشت]] شاخص‌ها و معیارهای [[عدالت]] تفکیک شده تعیین شود تا در [[برنامه‌ریزی]] [[عدالت‌محور]] و انجام فعالیت‌های اجرایی برای [[تحقق عدالت]] در آن حوزه‌ها معیاری برای [[داوری]] وجود داشته باشد و بتوان تشخیص داد که آیا این فعالیت‌ها منتهی به استقرار شده است یا خیر. ایشان در تبیین موضوع با طرح سؤالی می‌فرمایند: عدالت چه [[جور]] تأمین می‌شود؟ یعنی واقعاً یک مقیاس لازم است، معیاری لازم است برای اینکه ببینیم عدالت در بخش‌های [[فرهنگی]]، بخش‌های آموزشی و پرورشی یا [[آموزش]] عالی، معیار عدالت چیست؟ چگونه عدالت تأمین می‌شود این باید مشخص شود تا بتوانیم آن معیار را در [[برنامه‌ریزی‌ها]] داخل کنیم در [[مقام عمل]] و در [[مقام]] [[اجرا]] به آن عدالت مورد نظر برسیم».<ref>[[محمد زارع قراملکی|زارع قراملکی، محمد]]، [[عدالت اسلامی - زارع قراملکی (مقاله)|مقاله «عدالت اسلامی»]]، [[منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲ (کتاب)|منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲]] ص ۱۲۱۷.</ref> | |||
===عدم وجود [[قانون]] بازدارنده برای [[مبارزه با بی‌عدالتی]]=== | |||
[[مقام معظم رهبری]] از راه‌های تحقق [[عدالت اجتماعی]] را داشتن [[قوانین]] مناسب و بازدارنده در [[جامعه]] می‌دانند و تأکید دارند که [[قوه قضاییه]] به همراه [[مجلس شورای اسلامی]] نسبت به تهیه و تنظیم قوانین مورد نیاز برای مبارزه با بی‌عدالتی به خصوص در عرصه [[فساد]] [[اقتصادی]] دست به دست هم دهند. ایشان کمبود قانون را از مواردی می‌دانند که موجب شده در مقابه با ثروت‌های باد آورده [[جدیت]] و کار اساسی صورت پذیرد<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار با جمعی از فرماندهان و پرسنل نیروی انتظامی، ۲۵/۴/۱۳۷۶.</ref>.<ref>[[محمد زارع قراملکی|زارع قراملکی، محمد]]، [[عدالت اسلامی - زارع قراملکی (مقاله)|مقاله «عدالت اسلامی»]]، [[منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲ (کتاب)|منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲]] ص ۱۲۱۸.</ref> | |||
===[[اطلاع‌رسانی]] مناسب و آموزش [[افکار عمومی]]=== | |||
[[رهبر انقلاب اسلامی]] در خصوص اهمیت اطلاع رسانی خطاب به مسئولین می‌فرمایند با [[مردم]] حرف بزنید و [[کارهای مثبت]] و اقدامات و [[تصمیمات]] خوبی را که انجام می‌گیرد، با آنها در میان بگذارید. مثلاً بگویید برای افراد فلان دستگاه، فلان کارت را صادر کرده‌ایم که بعد از این، وقتی به عنوان [[مأمور]] [[دولت]] و یا دادستانی به سراغ مردم می‌آیند، این [[شبهه]] وجود نداشته باشد که از جای دیگر آمده‌اند. مردم باید توجیه بشوند، باید آموزش [[قضایی]] عمومی به آنها داده بشود و باید [[عدالت‌خواهی]] و [[اطمینان]] به انس با [[عدالت]] در [[جامعه]] مطرح شود<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار با رئیس و مسئولان قوه قضائیه، ۲۰/۶/۱۳۶۸.</ref>. | |||
[[رهبر]] فرزانه [[انقلاب]] در [[دیدار]] [[مسئولان]] [[قضایی]] ضمن تأکید بر اقدامات و [[تصمیمات]] خوب [[قوه قضائیه]]، از مسئولین می‌خواهند نسبت به اطلاع رسانی و [[آموزش]] [[افکار عمومی]] جامعه در خصوص چگونگی پیگیری [[حقوق]] خویش [[اقدام]] مقتضی داشته باشند. ایشان معتقدند اطلاع رسانی موجب [[عدالت‌خواهی]] و [[اطمینان]] به انس با عدالت در جامعه خواهد شد<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار با رئیس و مسئولان قوه قضائیه، ۲۰/۶/۱۳۶۸.</ref>.<ref>[[محمد زارع قراملکی|زارع قراملکی، محمد]]، [[عدالت اسلامی - زارع قراملکی (مقاله)|مقاله «عدالت اسلامی»]]، [[منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲ (کتاب)|منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲]] ص ۱۲۱۸۷.</ref> | |||
===[[قاطعیت]] در [[مبارزه با بی‌عدالتی]]=== | |||
[[رهبر معظم انقلاب]]، ضمن تأکید بر اینکه ضربه عدالت باید [[قاطع]] ولی در عین حال دقیق و ظریف باشد؛ اما در عین حال معتقدند متهم کردن بی‌گناهان، یا [[معامله]] یکسان میان [[خیانت]] و [[اشتباه]]، یا یکسان گرفتن [[گناهان]] کوچک با [[گناهان بزرگ]] جایز نیست. بنابراین نباید مدیران [[درستکار]] و [[صالح]] و خدمتگزار که بی‌گمان، [[اکثریت]] [[کارگزاران]] در [[قوای سه گانه]] [[کشور]] را تشکیل می‌دهند مورد [[سوء ظن]] و در معرض [[اهانت]] قرار گیرند و یا [[احساس ناامنی]] کنند. بلکه سزاوار و [[نیکو]] است که [[تشویق]] [[صالحان]] و خدمتگزاران در کنار مقابله با [[فساد]] و [[مفسد]]، وظیفه‌ای مهم شناخته شود<ref>فرمان هشت ماده‌یی به سران قوا، ۱۰/۲/۱۳۸۰.</ref>.<ref>[[محمد زارع قراملکی|زارع قراملکی، محمد]]، [[عدالت اسلامی - زارع قراملکی (مقاله)|مقاله «عدالت اسلامی»]]، [[منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲ (کتاب)|منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲]] ص ۱۲۱۹.</ref> | |||
===استفاده از [[هنر]]=== | |||
از راه‌کارهای بسیار تأثیرگذار در [[فرهنگ‌سازی]] عمومی استفاده از [[هنر دینی]] است. رهبر معظم انقلاب هنر دینی عدالت را در جامعه به صورت یک [[ارزش]] معرفی می‌کنند؛ ولو هیچ اسمی از [[دین]] و هیچ آیه‌ای از [[قرآن]] و هیچ [[حدیثی]] در باب عدالت در خلال هنر نیاورید. مثلاً لزومی ندارد که در محاورات سینمایی یا در تئاتر، نام و یا شکلی که نماد دین است، وجود داشته باشد تا حتماً [[دینی]] باشد؛ بلکه می‌توان در باب عدالت، رساترین سخن را در هنرهای نمایشی آورد<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار اصحاب فرهنگ و هنر، ۱/۵/۱۳۸۰.</ref>.<ref>[[محمد زارع قراملکی|زارع قراملکی، محمد]]، [[عدالت اسلامی - زارع قراملکی (مقاله)|مقاله «عدالت اسلامی»]]، [[منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲ (کتاب)|منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲]] ص ۱۲۱۹.</ref> | |||
===توجه ویژه به [[ضعفا]]=== | |||
توجه به ضعفا از [[ویژگی‌های اخلاقی]] [[مقام معظم رهبری]] محسوب می‌شود این ویژگی سبب می‌شود ایشان به [[دستگاه قضایی]] [[نظام]] تأکید نمایند در مقابل ترازوی [[عدل]] همه را یکسان ببینند؛ اما [[ضعفا]] به جهت اینکه دستشان به ترازودار [[عدالت]] نمی‌رسد و زبان گویا ندارند تا بتوانند [[حق]] خود را به [[درستی]] مطالبه نمایند، رعایت شوند چراکه بین اینان و متخلف قانون‌دان که به پیچ و خم‌های [[قانون]] آشنایی دارد فاصله زیادی هست متخلف قانون‌دان می‌فهمد از کجا وارد شود و کجا [[تندروی]] و کجا [[کندروی]] کند؛ کجا بخندد و کجا اخم کند. فرق است بین آن کس که [[توانایی]] دارد [[وکیل]] زبردستی را به [[استخدام]] در آورد تا برایش همه جاده‌ها را صاف کند، و کسی که چنین توانایی را ندارد. بی‌تردید اینها یکسان نیستند<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار جمعی از قضات و اعضای دستگاه قضایی، ۲۳/۱۰/۱۳۷۱.</ref>.<ref>[[محمد زارع قراملکی|زارع قراملکی، محمد]]، [[عدالت اسلامی - زارع قراملکی (مقاله)|مقاله «عدالت اسلامی»]]، [[منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲ (کتاب)|منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲]] ص ۱۲۲۰.</ref> | |||
===پاکدستی اشخاص تأثیرگذار=== | |||
[[الگوسازی]] به صورت عملی در [[جامعه]] از بهترین و کارسازترین [[شیوه‌های تربیتی]] در جامعه است، به خصوص اگر [[الگو]] افرادی باشند که در جامعه دارای جایگاه و [[شأن اجتماعی]] باشند. بی‌تردید [[علما]]، [[اندیشمندان]]، [[نخبگان]]، بازیگران، بازیکنان، شخصیت‌های [[سیاسی]] و هر کسی که در بین [[ملت]] اثربخشی دارد [[رفتار]] ساده و زهدگونه آنها میان [[آحاد جامعه]] اثرگذار است؛ چنانکه [[رهبر معظم انقلاب]] [[اسلامی]] به [[تأسی]] از مولا و مقتدایش که [[زندگی ساده]] و زاهدانه داشته و دارند همواره از [[کارگزاران نظام]] خواسته‌اند که به [[سیره امیرالمؤمنین]]{{ع}} [[ساده زیستی]] را سرلوحه [[معیشت]] خود قرار دهند، هر چند [[زهد علی]]{{ع}}، برای ما نه قابل عمل است و نه قابل [[درک]]. اما پرتوی از آن عدالت و [[زهد]] را، می‌توان عملی کرد. بنابراین رنگ ما باید همان رنگ باشد؛ ولو کم‌رنگ، روش ما باید همان روش باشد؛ ولو رقیق. آنچه مهم است اینکه نباید در جهت عکس او حرکت کنیم. [[ضرورت]] دارد مسئولین این معنا را عملاً به [[مردم]] یاد بدهند<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار کارگزاران و قشرهای مختلف مردم، در روز ولادت حضرت امیرالمؤمنین{{ع}}، ۱۷/۱۰/۱۳۷۱.</ref>.<ref>[[محمد زارع قراملکی|زارع قراملکی، محمد]]، [[عدالت اسلامی - زارع قراملکی (مقاله)|مقاله «عدالت اسلامی»]]، [[منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲ (کتاب)|منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲]] ص ۱۲۲۰.</ref> | |||
===[[برنامه‌ریزی]] برای [[پیشگیری از جرم]]=== | |||
[[رهبر انقلاب]]، پیشگیری از جرم را [[اجرای عدالت]] می‌دانند چنانکه در [[آیه شریفه]] [[قصاص]] وارد شده است. {{متن قرآن|وَلَكُمْ فِي الْقِصَاصِ حَيَاةٌ يَا أُولِي الْأَلْبَابِ}}<ref>«و شما را ای خردمندان در قصاص، زندگانی (نهفته) است» سوره بقره، آیه ۱۷۹.</ref>. اگر قصاص کردید، [[قتل]] واقع نمی‌شود. اگر اجرای عدالت به شکل دقیق انجام گرفت، [[ظلم]] در [[جامعه]] اتفاق نمی‌افتد. اگر [[مجرم]] کما هو حقه تعقیب شد و [[مر]] [[حق]] و [[عدل]] درباره او جاری شد، کسی به [[جرم]] [[گرایش]] پیدا نمی‌کند. بنابراین این موضوع یک امر قهری است. نتیجه پیشگیری از جرم، [[گسترش عدالت]] را به دنبال دارد<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار جمعی از قضات و اعضای دستگاه قضایی، ۲۳/۱۰/۱۳۷۱.</ref>.<ref>[[محمد زارع قراملکی|زارع قراملکی، محمد]]، [[عدالت اسلامی - زارع قراملکی (مقاله)|مقاله «عدالت اسلامی»]]، [[منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲ (کتاب)|منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲]] ص ۱۲۲۱.</ref> | |||
===[[ناامن]] کردن فضای جامعه برای متخلف=== | |||
[[رهبر]] [[عدالت‌خواه]] [[نظام]] معتقدند که فضای جامعه باید از طرف همه دستگاه‌ها اعم از [[قوه قضائیه]]، نیروی انتظامی، مجلس و [[دولت]] برای متخلف نا [[امن]] شود. باید متخلف، [[گناهکار]] و متخطی در جامعه [[احساس]] [[نگرانی]] کند به طوری که احساس کند دیر یا زود پنجه [[عدالت]] گریبان آنها را خواهد گرفت. بنابراین باید سرپنجه عدالت [[قوی]] و [[مقتدر]] باشد. قوه قضائیه و نیروی انتظامی در چارچوبی که [[قانون]] برای او معین کرده است باید قوی باشد. ایشان در جریان [[مبارزه]] با [[مفاسد]] [[اقتصادی]] با [[قاطعیت]] مسئولین را خطاب قرار داده می‌فرمایند بگذارید آدم‌هایی که متخلف‌اند، [[احساس ناامنی]] کنند. از چه می‌ترسید؟ می‌گویند قانون نداریم. [[بنده]] به [[مجلس شورای اسلامی]] عرض می‌کنم؛ تا نسبت به تصویب قوانینی که مورد نیاز قوه قضائیه و نیروی انتظامی برای مبارزه با ثروت‌های بادآورده می‌باشند، [[اقدام]] نمایند<ref>حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بیانات در دیدار با جمعی از فرماندهان و پرسنل نیروی انتظامی، ۲۵/۴/۱۳۷۶.</ref>.<ref>[[محمد زارع قراملکی|زارع قراملکی، محمد]]، [[عدالت اسلامی - زارع قراملکی (مقاله)|مقاله «عدالت اسلامی»]]، [[منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲ (کتاب)|منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۲]] ص ۱۲۲۱.</ref> | |||
== منابع == | == منابع == | ||