جابر بن یزید جعفی در علوم قرآنی: تفاوت میان نسخهها
جز
جایگزینی متن - 'تفسیر فرات' به 'تفسیر فرات'
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (جایگزینی متن - 'تفسیر فرات' به 'تفسیر فرات') |
||
خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
وی از [[مفسران]] معروف تابعی است؛ زیرا هم کتاب [[تفسیر]] داشته<ref>شیخ و نجاشی هردو از کتاب تفسیر وی خبر داده و سند خود را به آن ذکر کردهاند (ر.ک: رجال النجاشی، ص۱۲۹، شیخ طوسی، الفهرست، ص۴۵). آقا بزرگ تهرانی ضمن معرفی تفسیر ابن همام صنعانی در شمار تفاسیری از شیعه که از وجود آنها خبری نیست، کتاب تفسیر وی را نیز با عنوان تفسیر جابر بن یزید جعفی ذکر کرده است. اسماعیل پاشا نیز در ایضاح المکنون از تفسیر وی با عنوان تفسیر الجعفی یاد کرده و در هدیة العارفین گفته است. از تألیفهای وی تفسیر قرآن است (ر.ک: بغدادی، ایضاح المکنون فی الذیل علی کشف الظنون، ج۳، ص۳۰۴؛ همو، هدیة العارفین... من کشف الظنون، ج۵، ص۲۴۹). عمر رضا کحاله نیز از آثار وی کتاب التفسیر را به شمار آورده است (معجم المؤلفین، ج۳، ص۱۰۶).</ref> و هم [[روایات]] و آرای [[تفسیری]] فراوانی از وی در [[تفاسیر شیعه]] و [[سنی]] نقل شده است<ref>موارد ذکر [[جابر بن یزید]] براساس برنامه رایانهای معجم [[فقهی]]، در [[تفاسیر اهل تسنن]] ۱۴ مورد در ۷ جلد و در تفاسیر شیعه ۶۲ مورد در ۲۲ جلد است و موارد ذکر «الجعفی» در تفاسیر اهل تسنن ۱۵۶ در ۵۴ جلد و در تفاسیر شیعه ۲۴۶ در ۳۶ جلد است؛ البته معلوم نیست در همۀ آن موارد [[رأی]] یا [[روایت تفسیری]] از وی نقل شده باشد. | وی از [[مفسران]] معروف تابعی است؛ زیرا هم کتاب [[تفسیر]] داشته<ref>شیخ و نجاشی هردو از کتاب تفسیر وی خبر داده و سند خود را به آن ذکر کردهاند (ر.ک: رجال النجاشی، ص۱۲۹، شیخ طوسی، الفهرست، ص۴۵). آقا بزرگ تهرانی ضمن معرفی تفسیر ابن همام صنعانی در شمار تفاسیری از شیعه که از وجود آنها خبری نیست، کتاب تفسیر وی را نیز با عنوان تفسیر جابر بن یزید جعفی ذکر کرده است. اسماعیل پاشا نیز در ایضاح المکنون از تفسیر وی با عنوان تفسیر الجعفی یاد کرده و در هدیة العارفین گفته است. از تألیفهای وی تفسیر قرآن است (ر.ک: بغدادی، ایضاح المکنون فی الذیل علی کشف الظنون، ج۳، ص۳۰۴؛ همو، هدیة العارفین... من کشف الظنون، ج۵، ص۲۴۹). عمر رضا کحاله نیز از آثار وی کتاب التفسیر را به شمار آورده است (معجم المؤلفین، ج۳، ص۱۰۶).</ref> و هم [[روایات]] و آرای [[تفسیری]] فراوانی از وی در [[تفاسیر شیعه]] و [[سنی]] نقل شده است<ref>موارد ذکر [[جابر بن یزید]] براساس برنامه رایانهای معجم [[فقهی]]، در [[تفاسیر اهل تسنن]] ۱۴ مورد در ۷ جلد و در تفاسیر شیعه ۶۲ مورد در ۲۲ جلد است و موارد ذکر «الجعفی» در تفاسیر اهل تسنن ۱۵۶ در ۵۴ جلد و در تفاسیر شیعه ۲۴۶ در ۳۶ جلد است؛ البته معلوم نیست در همۀ آن موارد [[رأی]] یا [[روایت تفسیری]] از وی نقل شده باشد. | ||
نمونهای از [[روایات تفسیری]] وی را در | نمونهای از [[روایات تفسیری]] وی را در [[تفسیر فرات]] الکوفی، ص۷۳، ۷۴، ۹۲، ۲۰۶، ۲۹۱، ۳۶۴ و ۵۸۴؛ [[تفسیر العیاشی]]، ج۱، ص۸۶، ج۲، ص۴۸ و نمونهای از آرای [[تفسیری]] وی را در [[مجمع البیان طبرسی]]، ج۱، ص۱۵۰، [[تفسیر]] {{متن قرآن|وَقُولُوا لِلنَّاسِ حُسْنًا}} [«و با [[مردم]] سخن خوب بگویید» [[سوره بقره]]، [[آیه]] ۸۳] بنگرید.</ref>. | ||
از برخی [[روایات]] استفاده میشود کتاب تفسیر وی مطالبی بلند و غیر قابل [[تحمل]] و خلاف [[تقیه]] دربر داشته است. از [[مفضل بن عمر]] نقل شده که دربارۀ تفسیر جابر از [[امام صادق]] {{ع}} سؤال کردم. [[حضرت]] فرمود: آن را برای افراد [[فرومایه]] نقل نکن زیرا اگر نقل کنی آن را پخش میکنند.<ref>طوسی، اختیار معرفة الرجال، ج۲، ص۴۳۷، ح۳۳۸.</ref> برای [[آگاهی]] از [[مذهب]]، [[وثاقت]]، رتبۀ [[علمی]]، استاد وی در تفسیر و مصادر برخی [[روایات تفسیری]] نقل شده از وی، به [[مکاتب تفسیری]] [[رجوع]] شود<ref>ر.ک: بابایی، مکاتب تفسیری، ج۱، ص۲۳۳-۲۳۶.</ref>.<ref>[[علی اکبر بابایی|بابایی، علی اکبر]]، [[تاریخ تفسیر قرآن (کتاب)|تاریخ تفسیر قرآن]]، ص ۲۰۴-۲۰۵.</ref> | از برخی [[روایات]] استفاده میشود کتاب تفسیر وی مطالبی بلند و غیر قابل [[تحمل]] و خلاف [[تقیه]] دربر داشته است. از [[مفضل بن عمر]] نقل شده که دربارۀ تفسیر جابر از [[امام صادق]] {{ع}} سؤال کردم. [[حضرت]] فرمود: آن را برای افراد [[فرومایه]] نقل نکن زیرا اگر نقل کنی آن را پخش میکنند.<ref>طوسی، اختیار معرفة الرجال، ج۲، ص۴۳۷، ح۳۳۸.</ref> برای [[آگاهی]] از [[مذهب]]، [[وثاقت]]، رتبۀ [[علمی]]، استاد وی در تفسیر و مصادر برخی [[روایات تفسیری]] نقل شده از وی، به [[مکاتب تفسیری]] [[رجوع]] شود<ref>ر.ک: بابایی، مکاتب تفسیری، ج۱، ص۲۳۳-۲۳۶.</ref>.<ref>[[علی اکبر بابایی|بابایی، علی اکبر]]، [[تاریخ تفسیر قرآن (کتاب)|تاریخ تفسیر قرآن]]، ص ۲۰۴-۲۰۵.</ref> |