امامت امام هادی: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: پیوندهای ابهامزدایی |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | {{مدخل مرتبط | ||
| موضوع مرتبط = امام هادی | | موضوع مرتبط = امام هادی | ||
| عنوان مدخل = | | عنوان مدخل = | ||
| مداخل مرتبط = | | مداخل مرتبط = [[امامت امام هادی در کلام اسلامی]] - [[امامت امام هادی در معارف و سیره امام جواد]] | ||
| پرسش مرتبط = | | پرسش مرتبط = | ||
}} | }} | ||
خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
امام هادی {{ع}} [[دهمین امام]] [[شیعیان]] در نیمه [[ذی حجه]] سال ۲۱۲ در اطراف [[مدینه]] در محلی به نام صریا دیده به [[جهان]] گشود<ref>طبرسی، فضل بن حسن، اعلام الوری، ص۳۲۷؛ مفید، محمد بن نعمان، الارشاد، ج۲، ص۲۸۵؛ کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، ج۱، ص۴۹۷.</ref> و در ۴۱ سالگی<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، ج۱، ص۴۹۸.</ref> در [[ماه رجب]] سال ۲۵۴ در [[سامرا]] به دست [[معتز بالله]]، [[خلیفه عباسی]] و با سَم به [[شهادت]] رسید<ref>سبط ابن جوزی، یوسف شمس الدین، تذکرة الخواص، ص۳۶۳؛ مسعودی، علی بن الحسین، مروج الذهب، ج۴، ص۸۶؛ ابن شهرآشوب، سید بن محمد، مناقب آل ابوطالب، ج۲، ص۴۴۲.</ref>. نام مادر آن حضرت [[سمانه مغربیه]] و طبق [[نقل]] [[کلینی]]<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، ج۱، ص۴۹۷.</ref> [[سوسن]] بوده است. [[القاب]] آن حضرت: الناصح، المتوکل، النقی، [[المرتضی]] است<ref>کشف الغمة، ج۳، ص۱۶۹.</ref> و معروفترین کنیه آن حضرت [[ابوالحسن ثالث]]<ref>حضرت موسی بن جعفر ابوالحسن اول و امام رضا ابوالحسن ثانی است.</ref> است. | امام هادی {{ع}} [[دهمین امام]] [[شیعیان]] در نیمه [[ذی حجه]] سال ۲۱۲ در اطراف [[مدینه]] در محلی به نام صریا دیده به [[جهان]] گشود<ref>طبرسی، فضل بن حسن، اعلام الوری، ص۳۲۷؛ مفید، محمد بن نعمان، الارشاد، ج۲، ص۲۸۵؛ کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، ج۱، ص۴۹۷.</ref> و در ۴۱ سالگی<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، ج۱، ص۴۹۸.</ref> در [[ماه رجب]] سال ۲۵۴ در [[سامرا]] به دست [[معتز بالله]]، [[خلیفه عباسی]] و با سَم به [[شهادت]] رسید<ref>سبط ابن جوزی، یوسف شمس الدین، تذکرة الخواص، ص۳۶۳؛ مسعودی، علی بن الحسین، مروج الذهب، ج۴، ص۸۶؛ ابن شهرآشوب، سید بن محمد، مناقب آل ابوطالب، ج۲، ص۴۴۲.</ref>. نام مادر آن حضرت [[سمانه مغربیه]] و طبق [[نقل]] [[کلینی]]<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، ج۱، ص۴۹۷.</ref> [[سوسن]] بوده است. [[القاب]] آن حضرت: الناصح، المتوکل، النقی، [[المرتضی]] است<ref>کشف الغمة، ج۳، ص۱۶۹.</ref> و معروفترین کنیه آن حضرت [[ابوالحسن ثالث]]<ref>حضرت موسی بن جعفر ابوالحسن اول و امام رضا ابوالحسن ثانی است.</ref> است. | ||
امام هادی {{ع}} در سال ۲۲۰ پس از [[شهادت]] پدر بزرگوارش در ۸ سالگی به [[امامت]] رسید و مدت [[امامت]] آن بزرگوار ۳۳ سال بوده است<ref>اربلی، ابن ابوالفتح، کشف الغمة، ج۳، ص۱۶۹.</ref><ref>[[رحمتالله ضیائی ارزگانی|ضیائی ارزگانی، رحمتالله]]، [[امامت امام هادی (مقاله)|امامت امام هادی]]، [[دانشنامه کلام اسلامی ج۱ (کتاب)|دانشنامه کلام اسلامی]]، ج۱، ص۴۷۰؛ [[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ (کتاب)|معارف و عقاید ۵]]، | امام هادی {{ع}} در سال ۲۲۰ پس از [[شهادت]] پدر بزرگوارش در ۸ سالگی به [[امامت]] رسید و مدت [[امامت]] آن بزرگوار ۳۳ سال بوده است<ref>اربلی، ابن ابوالفتح، کشف الغمة، ج۳، ص۱۶۹.</ref>.<ref>[[رحمتالله ضیائی ارزگانی|ضیائی ارزگانی، رحمتالله]]، [[امامت امام هادی (مقاله)|امامت امام هادی]]، [[دانشنامه کلام اسلامی ج۱ (کتاب)|دانشنامه کلام اسلامی]]، ج۱، ص۴۷۰؛ [[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ (کتاب)|معارف و عقاید ۵]]، ج۲، ص۸۵-۸۷.</ref> | ||
== [[دلایل امامت]] == | == [[دلایل امامت]] == | ||
[[دلایل امامت امام هادی]] {{ع}} علاوه بر [[دلایل]] و نصوصی که بر [[امامت]] [[ائمه دوازدهگانه]] [[شیعه]] وجود دارد از قرار ذیل است: | [[دلایل امامت امام هادی]] {{ع}} علاوه بر [[دلایل]] و نصوصی که بر [[امامت]] [[ائمه دوازدهگانه]] [[شیعه]] وجود دارد از قرار ذیل است: | ||
# مهمترین [[دلیل]] [[امامت]] [[امام هادی]] {{ع}} تصریح و [[وصیت]] پدر بزرگوارش [[امام جواد]] {{ع}} به [[امامت]] ایشان است. [[کلینی]]<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، ج۱، ص۳۲۴.</ref> و [[مفید]]<ref>مفید، محمد بن نعمان، الارشاد، ج۲، ص۲۹۸.</ref> روایاتی را که در آنها از سوی [[امام جواد]] {{ع}} تصریح به [[امامت]] [[امام هادی]] {{ع}} شده آوردهاند. | # مهمترین [[دلیل]] [[امامت]] [[امام هادی]] {{ع}} تصریح و [[وصیت]] پدر بزرگوارش [[امام جواد]] {{ع}} به [[امامت]] ایشان است. [[کلینی]]<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، ج۱، ص۳۲۴.</ref> و [[مفید]]<ref>مفید، محمد بن نعمان، الارشاد، ج۲، ص۲۹۸.</ref> روایاتی را که در آنها از سوی [[امام جواد]] {{ع}} تصریح به [[امامت]] [[امام هادی]] {{ع}} شده آوردهاند. | ||
## در یکی از این [[روایات]] از قول [[اسماعیل بن مهران]] آمده است که گفت: چون [[امام جواد]] خواست برای نخستین بار از [[مدینه]] به [[بغداد]] رود هنگام بیرون رفتنش به او عرض کردم فدایت شوم از این راهی که میروی بر تو نگرانم، پس از شما امر [[امامت]] به که منتقل میشود؟ حضرت با روی خندان به جانب من برگشته فرمود: آنچه تو [[گمان]] میکنی امسال نیست، وقتی [[معتصم]] (دومین بار) او را طلبید، پیش او رفته عرض کردم: پس از شما امر [[امامت]] با کیست؟ حضرت فرمود: پس از من [[امامت]] با پسرم [[علی]] است: {{متن حدیث|الأمر من بعدی إلی ابنی علی}}<ref>مفید، محمد بن نعمان، الارشاد، ج۲، ص۲۸۶؛ اربلی، ابن ابوالفتح، کشف الغمة، ج۳، ص۱۶۹.</ref>. | ## در یکی از این [[روایات]] از قول [[اسماعیل بن مهران]] آمده است که گفت: چون [[امام جواد]] خواست برای نخستین بار از [[مدینه]] به [[بغداد]] رود هنگام بیرون رفتنش به او عرض کردم فدایت شوم از این راهی که میروی بر تو نگرانم، پس از شما امر [[امامت]] به که منتقل میشود؟ حضرت با روی خندان به جانب من برگشته فرمود: آنچه تو [[گمان]] میکنی امسال نیست، وقتی [[معتصم]] (دومین بار) او را طلبید، پیش او رفته عرض کردم: پس از شما امر [[امامت]] با کیست؟ حضرت فرمود: پس از من [[امامت]] با پسرم [[علی]] است: {{متن حدیث|الأمر من بعدی إلی ابنی علی}}<ref>مفید، محمد بن نعمان، الارشاد، ج۲، ص۲۸۶؛ اربلی، ابن ابوالفتح، کشف الغمة، ج۳، ص۱۶۹.</ref>. | ||
خط ۲۱: | خط ۲۰: | ||
# [[نصوص]] خاص از [[پیامبر اکرم]] {{صل}} بر [[امامت]] [[امام هادی]] در [[حدیثی]] که از [[سلمان]]، [[صحابه]] بزرگ [[پیامبر]] {{صل}} [[نقل]] شده، به طور صریح و روشن به [[امامت]] آن حضرت اشاره شده است<ref>قمی، ابوالقاسم علی بن محمد، کفایة الأثر، ص۴۲؛ بحرانی، سید هاشم، غایة المرام، ج۱، ص۲۴۳.</ref>. | # [[نصوص]] خاص از [[پیامبر اکرم]] {{صل}} بر [[امامت]] [[امام هادی]] در [[حدیثی]] که از [[سلمان]]، [[صحابه]] بزرگ [[پیامبر]] {{صل}} [[نقل]] شده، به طور صریح و روشن به [[امامت]] آن حضرت اشاره شده است<ref>قمی، ابوالقاسم علی بن محمد، کفایة الأثر، ص۴۲؛ بحرانی، سید هاشم، غایة المرام، ج۱، ص۲۴۳.</ref>. | ||
# انحصار [[وراثت]] و [[جانشینی]] برای [[امام هادی]]<ref>مفید، محمد بن نعمان، الارشاد، ج۲، ص۲۸۵.</ref>: زیرا [[امام جواد]] {{ع}} دو پسر به نامهای [[علی الهادی]] و [[موسی]] ([[موسی مبرقع]]) داشته است. از آنجا که [[موسی]] هیچ گاه ادعای [[امامت]] نکرد و کسانی را که به [[امامت]] ایشان مایل بودند از خود طرد کرد<ref>اشعری، سعد بن عبدالله، المقالات والفرق، ص۹۹.</ref>، بنابراین [[امامت]] منحصر به [[امام هادی]] میگردد. | # انحصار [[وراثت]] و [[جانشینی]] برای [[امام هادی]]<ref>مفید، محمد بن نعمان، الارشاد، ج۲، ص۲۸۵.</ref>: زیرا [[امام جواد]] {{ع}} دو پسر به نامهای [[علی الهادی]] و [[موسی]] ([[موسی مبرقع]]) داشته است. از آنجا که [[موسی]] هیچ گاه ادعای [[امامت]] نکرد و کسانی را که به [[امامت]] ایشان مایل بودند از خود طرد کرد<ref>اشعری، سعد بن عبدالله، المقالات والفرق، ص۹۹.</ref>، بنابراین [[امامت]] منحصر به [[امام هادی]] میگردد. | ||
# [[معجزات]] و خوارق عادات [[دلیل]] دیگر است، که از ایشان [[نقل]] شده است. [[شیخ مفید]] و [[ابن شهرآشوب]] [[روایات]] متعددی از طرق مختلف در این مورد ذکر کردهاند<ref>مفید، محمد بن نعمان، الارشاد، ج۲، ص۲۸۹- ۲۹۵؛ ابن شهرآشوب، سید بن محمد، مناقب آل ابوطالب، ج۴، ص۲۰۳- ۲۱۲.</ref><ref>[[رحمتالله ضیائی ارزگانی|ضیائی ارزگانی، رحمتالله]]، [[امامت امام هادی (مقاله)|امامت امام هادی]]، [[دانشنامه کلام اسلامی ج۱ (کتاب)|دانشنامه کلام اسلامی]]، ج۱، ص۴۷۱.</ref> | # [[معجزات]] و خوارق عادات [[دلیل]] دیگر است، که از ایشان [[نقل]] شده است. [[شیخ مفید]] و [[ابن شهرآشوب]] [[روایات]] متعددی از طرق مختلف در این مورد ذکر کردهاند<ref>مفید، محمد بن نعمان، الارشاد، ج۲، ص۲۸۹- ۲۹۵؛ ابن شهرآشوب، سید بن محمد، مناقب آل ابوطالب، ج۴، ص۲۰۳- ۲۱۲.</ref>.<ref>[[رحمتالله ضیائی ارزگانی|ضیائی ارزگانی، رحمتالله]]، [[امامت امام هادی (مقاله)|امامت امام هادی]]، [[دانشنامه کلام اسلامی ج۱ (کتاب)|دانشنامه کلام اسلامی]]، ج۱، ص۴۷۱.</ref> | ||
== [[امام هادی]] {{ع}} از نگاه دیگران == | == [[امام هادی]] {{ع}} از نگاه دیگران == | ||
اعتراف به [[برتری]] و تفوق [[امام عسکری]] {{ع}} را حتی در سخنان [[اهل سنت]] به خوبی میتوان یافت برای مثال به چند مورد اشاره میشود: | اعتراف به [[برتری]] و تفوق [[امام عسکری]] {{ع}} را حتی در سخنان [[اهل سنت]] به خوبی میتوان یافت برای مثال به چند مورد اشاره میشود: | ||
# [[شمس]] الدین ذهبی (م ۷۴۸) در سیر اعلام النبلاء مینویسد: {{عربی|"اَلْمُلَقَّبُ بِالْهَادِي شَرِيفٌ جَلِيلٌ"}}<ref>سیر أعلام النبلاء، ج ۱۳، ص ۱۲۱.</ref> و در العبر فی خبر من غبر مینویسد: {{عربی|"أَبُو الْحَسنِ عَليّ بن الجَوادِ مُحَمَّدِ بْنِ الرَّضِيِّ عَلِيّ بْن الكاظِم موسي بْنِ الصَّادِقِ جَعْفَرٍ الْعلوِيّ الْحُسَيْنِيّ الْمَعْرُوفُ بِالْهَادِي تُوُفِّيَ بسامرَّا وَلَهُ أَرْبَعُونَ سَنَةً وَ كَانَ فَقِيهاً وَ إِمَاماً مُتَعَبِّداً"}}<ref>العبر فی خبر من غیر، ج ۲، ص ۱۲.</ref>. | # [[شمس]] الدین ذهبی (م ۷۴۸) در سیر اعلام النبلاء مینویسد: {{عربی|"اَلْمُلَقَّبُ بِالْهَادِي شَرِيفٌ جَلِيلٌ"}}<ref>سیر أعلام النبلاء، ج ۱۳، ص ۱۲۱.</ref> و در العبر فی خبر من غبر مینویسد: {{عربی|"أَبُو الْحَسنِ عَليّ بن الجَوادِ مُحَمَّدِ بْنِ الرَّضِيِّ عَلِيّ بْن الكاظِم موسي بْنِ الصَّادِقِ جَعْفَرٍ الْعلوِيّ الْحُسَيْنِيّ الْمَعْرُوفُ بِالْهَادِي تُوُفِّيَ بسامرَّا وَلَهُ أَرْبَعُونَ سَنَةً وَ كَانَ فَقِيهاً وَ إِمَاماً مُتَعَبِّداً"}}<ref>العبر فی خبر من غیر، ج ۲، ص ۱۲.</ref>. | ||
# [[ابن صباغ مالکی]] (م ۸۵۵) در الفصول المهمه مینویسد: {{عربی|"فَضْلُ أَبِي الْحَسَنِ عَلِيّ بْنِ مُحمَّد الهادي قد يُضرَبُ عَلَی الْمَجَرَّةَ قِبَابَهُ وَ مَدَّ عَلَی نُجُومِ السَّماءِ أَطنابَهُ فَما تَعُدُّ مَنْقَبَةً إِلاَّ وَ إِلَيْهِ نُحيلُها"}}<ref>الفصول المهمة ابن صباغ المالکی، ج ۲، ص ۱۰۷۳. گنبد فضل ابوالحسن علی بن محمد هادی بر کهکشانها سرزده و شعاع فضائلش تا ستارگان آسمان امتداد یافته و هیچ منقبت و فضیلتی نیست مگر اینکه افتخار آمیزترین آنها برای اوست.</ref>. [[ابن حجر]] هیتمی مکی (م ۹۷۳) در صواعق مینویسد: {{عربی|"سُمِّيَ بِذلِكَ لِأنَّهُ لَمَّا وَجَّهَ لاشْخَاصهِ مِنَ المَدِينَةِ النَّبَوِيَّةِ الي سرّ مَنْ رَای وَ أسكنهُ بِهَا و كَانَتْ تُسَمِّي الْعَسْكَرَ فَعَرِفَ بِالْعَسْكَرِيِّ وَ كَانَ وَارِثُ أَبِيهِ عِلْماً وَ سَخَاءً"}}<ref>الصواعق المحرقه، ج ۲، ص ۵۹۸.</ref><ref>[[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ (کتاب)|معارف و عقاید ۵]]، | # [[ابن صباغ مالکی]] (م ۸۵۵) در الفصول المهمه مینویسد: {{عربی|"فَضْلُ أَبِي الْحَسَنِ عَلِيّ بْنِ مُحمَّد الهادي قد يُضرَبُ عَلَی الْمَجَرَّةَ قِبَابَهُ وَ مَدَّ عَلَی نُجُومِ السَّماءِ أَطنابَهُ فَما تَعُدُّ مَنْقَبَةً إِلاَّ وَ إِلَيْهِ نُحيلُها"}}<ref>الفصول المهمة ابن صباغ المالکی، ج ۲، ص ۱۰۷۳. گنبد فضل ابوالحسن علی بن محمد هادی بر کهکشانها سرزده و شعاع فضائلش تا ستارگان آسمان امتداد یافته و هیچ منقبت و فضیلتی نیست مگر اینکه افتخار آمیزترین آنها برای اوست.</ref>. [[ابن حجر]] هیتمی مکی (م ۹۷۳) در صواعق مینویسد: {{عربی|"سُمِّيَ بِذلِكَ لِأنَّهُ لَمَّا وَجَّهَ لاشْخَاصهِ مِنَ المَدِينَةِ النَّبَوِيَّةِ الي سرّ مَنْ رَای وَ أسكنهُ بِهَا و كَانَتْ تُسَمِّي الْعَسْكَرَ فَعَرِفَ بِالْعَسْكَرِيِّ وَ كَانَ وَارِثُ أَبِيهِ عِلْماً وَ سَخَاءً"}}<ref>الصواعق المحرقه، ج ۲، ص ۵۹۸.</ref>.<ref>[[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ (کتاب)|معارف و عقاید ۵]]، ج۲، ص۸۵-۸۷.</ref> | ||
==دلائل [[امامت]]== | == دلائل [[امامت]] == | ||
===[[نصوص]]=== | ===[[نصوص]]=== | ||
پس از [[شهادت امام جواد]]{{ع}}، [[امام هادی]]{{ع}} به امامت رسید. با توجه به آنکه به امامت رسیدن در سن [[کودکی]] درباره [[امام جواد]]{{ع}} مسئلهای حلشده بود، به امامت رسیدن امام هادی{{ع}} در هشت سالگی مشکلی پدید نیاورد. از اینرو، پس از شهادت امام جواد{{ع}} کسانی که [[معتقد به امامت]] ایشان بودند، به امامت امام هادی{{ع}} [[معتقد]] شدند، به جز تعداد اندکی که به [[برادر]] امام هادی{{ع}} به نام [[موسی بن محمد]] [[گرایش]] پیدا کردند، اما پس از زمانی اندک آنان نیز [[موسی]] را ترک کرده و امامت امام هادی{{ع}} را پذیرفتند<ref>نوبختی، فرق الشیعه، ص۷۷.</ref>. | پس از [[شهادت امام جواد]]{{ع}}، [[امام هادی]]{{ع}} به امامت رسید. با توجه به آنکه به امامت رسیدن در سن [[کودکی]] درباره [[امام جواد]]{{ع}} مسئلهای حلشده بود، به امامت رسیدن امام هادی{{ع}} در هشت سالگی مشکلی پدید نیاورد. از اینرو، پس از شهادت امام جواد{{ع}} کسانی که [[معتقد به امامت]] ایشان بودند، به امامت امام هادی{{ع}} [[معتقد]] شدند، به جز تعداد اندکی که به [[برادر]] امام هادی{{ع}} به نام [[موسی بن محمد]] [[گرایش]] پیدا کردند، اما پس از زمانی اندک آنان نیز [[موسی]] را ترک کرده و امامت امام هادی{{ع}} را پذیرفتند<ref>نوبختی، فرق الشیعه، ص۷۷.</ref>. | ||
خط ۶۵: | خط ۶۴: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده: | [[رده:امام هادی]] | ||
[[رده:مقالههای اولویت دو]] | [[رده:مقالههای اولویت دو]] |