سامرا: تفاوت میان نسخهها
←مقدمه
بدون خلاصۀ ویرایش |
(←مقدمه) |
||
خط ۸: | خط ۸: | ||
*اینک حرم [[امام هادی]] و [[امام عسکری]]{{عم}} در قلب سامرا، چون نگینی میدرخشد و دل های عاشقان را جذب می کند. حرمی که پیکر پاک دو حجت خدا را در دل دارد، نیز قبر حکیمه، دختر [[امام جواد]]{{ع}} و عمه [[امام عسکری|امام حسن عسکری]]{{ع}} را که هنگام ولادت [[امام مهدی|امام زمان]]{{{ع}} در آن خانه ماند و شاهد قدرت نمایی پروردگار شد. نیز قبر "نرجس"، [[امام مهدی|مادر امام زمان]]{{ع}}، که پشت مرقد [[امام عسکری|امام حسن عسکری]]{{ع}} قرار دارد. مزار "سمانه" مادر [[امام هادی]]{{ع}} و "سوسن" مادر [[امام عسکری|امام حسن عسکری]]{{ع}} نیز در همین حرم شریف است. به علاوه بسیاری از بزرگان و فرزانگان هم در آستانه این دو [[امام]] بزرگوار مدفونند<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ زیارت (کتاب)|فرهنگ زیارت]]، ص:۲۷۶- ۲۷۹.</ref>. | *اینک حرم [[امام هادی]] و [[امام عسکری]]{{عم}} در قلب سامرا، چون نگینی میدرخشد و دل های عاشقان را جذب می کند. حرمی که پیکر پاک دو حجت خدا را در دل دارد، نیز قبر حکیمه، دختر [[امام جواد]]{{ع}} و عمه [[امام عسکری|امام حسن عسکری]]{{ع}} را که هنگام ولادت [[امام مهدی|امام زمان]]{{{ع}} در آن خانه ماند و شاهد قدرت نمایی پروردگار شد. نیز قبر "نرجس"، [[امام مهدی|مادر امام زمان]]{{ع}}، که پشت مرقد [[امام عسکری|امام حسن عسکری]]{{ع}} قرار دارد. مزار "سمانه" مادر [[امام هادی]]{{ع}} و "سوسن" مادر [[امام عسکری|امام حسن عسکری]]{{ع}} نیز در همین حرم شریف است. به علاوه بسیاری از بزرگان و فرزانگان هم در آستانه این دو [[امام]] بزرگوار مدفونند<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ زیارت (کتاب)|فرهنگ زیارت]]، ص:۲۷۶- ۲۷۹.</ref>. | ||
*در شهر سامرا، سرداب مقدسی است که زیارتگاه شیعیان است. زائران سامرا، بوی یار را از این دیار استشمام میکنند و معتقدند که آخرین محلی که [[امام مهدی|امام زمان]]{{ع}} از آنجا پنهان شده است، همان سردابی است که در خانه [[امام عسکری]]{{ع}} بوده است. پیش از شروع غیبت صغری نیز، آخرین باری که جمعی از پیروان، آن حضرت را دیدند، در همان خانه و همان سرداب بود تا این ملاقات، از چشم نامحرم عباسیان دور و پنهان باشد. امروز هم در سامرا دری وجود دارد به نام "باب الغیبه" یا "غیبه المهدی" که از دوران خلفای عباسی مانده است و نقش و نگاری برجسته و خطوطی زیبا بر آن نقش بسته است. پلکانی که راه ورود و خروج سرداب است، به یک غرفه شش ضلعی منتهی میشود و دارای بیست پله است. در انتهای غرفه مستطیل شکلی، در چوبی یادشده قرار دارد و در پشت این در، اتاق کوچکی است که طول آن یک متر و ۸۰سانتی متر و عرض آن ۱/۵ متر است و به عنوان محل غیبت [[امام مهدی|امام زمان]]{{ع}} مشهور است. در گوشهای از همین اتاق نیز چاهی معروف به چاه غیبت قرار دارد<ref>مجله میراث جاویدان شماره۵، سال دوم بهار ۷۳.</ref>این داستان و باور، ریشه در همان ماجرای تاریخی دارد که پس از شهادت [[امام عسکری|امام حسن عسکری{{ع}} و نماز خواندن [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} بر پیکر پدر بزرگوار، مأموران خلیفه، خانه را محاصره کردند و همه جا را گشتند و اتاق به اتاق را تفتیش کردند، تا از آن فرزند ماه رخسار و خورشیدصفت، اثری بیابند. هرچه بیشتر گشتند، کمتر اثر و نشانی یافتند<ref>بحارالانوار، ج۵۰، ص۳۲۹.</ref> و از همانجا بود که غیبت حضرت آغاز شد و آن خورشید [[ولایت]] در پس پرده غیبت قرار گرفت و چشمها در انتظار رؤیتش ماند. سرداب مطهر که در مجموعه نورانی حرم سامرّا قرار دارد، جای متبرّکی است و مستحب است [[امام مهدی|امام زمان]]{{ع}} را در آنجا [[زیارت]] کنند. زیارتنامه حضرت در آن محل، در کتب دعا آمده است<ref>بحارالانوار، ج۹۹، ص۸۳.</ref><ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ زیارت (کتاب)|فرهنگ زیارت]]، ص:۲۷۶- ۲۷۹.</ref>. | *در شهر سامرا، سرداب مقدسی است که زیارتگاه شیعیان است. زائران سامرا، بوی یار را از این دیار استشمام میکنند و معتقدند که آخرین محلی که [[امام مهدی|امام زمان]]{{ع}} از آنجا پنهان شده است، همان سردابی است که در خانه [[امام عسکری]]{{ع}} بوده است. پیش از شروع غیبت صغری نیز، آخرین باری که جمعی از پیروان، آن حضرت را دیدند، در همان خانه و همان سرداب بود تا این ملاقات، از چشم نامحرم عباسیان دور و پنهان باشد. امروز هم در سامرا دری وجود دارد به نام "باب الغیبه" یا "غیبه المهدی" که از دوران خلفای عباسی مانده است و نقش و نگاری برجسته و خطوطی زیبا بر آن نقش بسته است. پلکانی که راه ورود و خروج سرداب است، به یک غرفه شش ضلعی منتهی میشود و دارای بیست پله است. در انتهای غرفه مستطیل شکلی، در چوبی یادشده قرار دارد و در پشت این در، اتاق کوچکی است که طول آن یک متر و ۸۰سانتی متر و عرض آن ۱/۵ متر است و به عنوان محل غیبت [[امام مهدی|امام زمان]]{{ع}} مشهور است. در گوشهای از همین اتاق نیز چاهی معروف به چاه غیبت قرار دارد<ref>مجله میراث جاویدان شماره۵، سال دوم بهار ۷۳.</ref>این داستان و باور، ریشه در همان ماجرای تاریخی دارد که پس از شهادت [[امام عسکری|امام حسن عسکری{{ع}} و نماز خواندن [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} بر پیکر پدر بزرگوار، مأموران خلیفه، خانه را محاصره کردند و همه جا را گشتند و اتاق به اتاق را تفتیش کردند، تا از آن فرزند ماه رخسار و خورشیدصفت، اثری بیابند. هرچه بیشتر گشتند، کمتر اثر و نشانی یافتند<ref>بحارالانوار، ج۵۰، ص۳۲۹.</ref> و از همانجا بود که غیبت حضرت آغاز شد و آن خورشید [[ولایت]] در پس پرده غیبت قرار گرفت و چشمها در انتظار رؤیتش ماند. سرداب مطهر که در مجموعه نورانی حرم سامرّا قرار دارد، جای متبرّکی است و مستحب است [[امام مهدی|امام زمان]]{{ع}} را در آنجا [[زیارت]] کنند. زیارتنامه حضرت در آن محل، در کتب دعا آمده است<ref>بحارالانوار، ج۹۹، ص۸۳.</ref><ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ زیارت (کتاب)|فرهنگ زیارت]]، ص:۲۷۶- ۲۷۹.</ref>. | ||
*"سامرّا" دومین شهری است که عباسیان در ۱۲۰ کیلومتری شمال بغداد، بر کنار شرقی دجله ساختند<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]،[[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص:۲۵۸ - ۲۶۰.</ref>. | |||
*این شهر از زیارتگاههای عمده شیعیان و مدفن [[امام علی النقی]]{{ع}} و [[امام حسن عسکری]]{{ع}} است. سردابی که محل عبادت و استراحت [[امامان]]{{عم}} و زادگاه [[امام مهدی|حضرت قائم]]{{ع}} و محل تشرّف صالحان و دیدار ایشان بوده است، آنجا قرار دارد<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]،[[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص:۲۵۸ - ۲۶۰.</ref>. | |||
*نام این شهر به زبان آرامی "سامرا" دانسته شده و معتصم خلیفه عباسی که آن را پایتخت خود قرار داد، آن را "سرّ من رای" "به معنای این کس هرکه آن را ببیند، مسرور میشود" نام گذاشت. روی سکههایی که زمان عباسیان در آن شهر ضرب شده و اکنون در دست است، همین نام عربی وجود دارد<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]،[[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص:۲۵۸ - ۲۶۰.</ref>. | |||
*سامرّا به سبب مدفون بودن دو تن از [[امامان]] بزرگوار{{عم}}، از زیارتگاههای عمده شیعیان و از اماکن مقدس ایشان است. مشهد این دو [[امام]] در قسمتی از سامرّا واقع است که ارتش "عسکر" معتصم و اردوگاه وی آنجا بود؛از اینرو ایشان را عسکری گویند. علاوه بر دو [[امام]] دهم و یازدهم، [[نرجس خاتون]] و [[حکیمه خاتون]] آنجا دفن شده همچنین جده، مادر [[امام حسن عسکری]] و [[حسین بن علی الهادی]] در این محل به خاک سپرده شدند. | |||
*شکی نیست که [[امام مهدی|امام زمان]] {{ع}}، در شهر سامرا و در خانه پدر ارجمند خود، [[امام حسن عسکری]]{{ع}} دیده به جهان گشود و تا پایان عمر شریف پدر خود، کنار آن حضرت میزیست<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]،[[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص:۲۵۸ - ۲۶۰.</ref>. | |||
*این دوره - بنابر دیدگاه مشهور- از هنگام ولادت حضرت "نیمه شعبان سال ۲۵۵ ق" آغاز و تا رحلت [[امام عسکری]]{{ع}} "هشتم ربیع الاول سال ۲۶۰ ق" پایان یافت<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]،[[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص:۲۵۸ - ۲۶۰.</ref>. | |||
*از سوی دیگر، روایاتی نیز حکایت از آن دارد که در این دوره [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} با صلاحدید [[امام عسکری]]{{ع}} برای افرادی ویژه نمایان میشد و این اتفاق، در سامرا و در جوار پدر بزرگوارش صورت میگرفت<ref> محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ترجمه سیّد جواد مصطفوی، ج ۲، ص ۱۱۹</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]،[[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص:۲۵۸ - ۲۶۰.</ref>. | |||
*نه فقط بستگان نزدیک و خدمتگزاران بیت [[امامت]]، آن حضرت را در سامرا و در خانه [[امام عسکری]]{{ع}} دیدهاند که بسیاری از یاران و برگزیدگان اصحاب [[امام]]، به شرف دیدار آن جمال چون آفتاب نایل شدهاند که همگی از زندگی [[امام مهدی]]{{ع}} در کنار پدر در سامرا حکایت دارد. "[[یعقوب بن منقوش]]" گوید: "بر [[امام عسکری]]{{ع}} وارد شدم و او بر سکویی در سرا نشسته بود و سمت راست او اتاقی بود که پردههای آن آویخته بود. گفتم:"ای آقای من! صاحب الامر کیست؟ فرمود: پرده را بردار. پرده را بالا زدم؛ پسربچهای به قامت پنج وجب بیرون آمد، با پیشانی درخشان و رویی سپید و چشمانی درافشان و دو کتف ستبر و دو زانوی برگشته. خالی بر گونه راستش و گیسوانی بر سرش بود. آمد و بر زانوی پدرش، ابو محمد نشست. آنگاه به من فرمود: این، صاحب شما است. سپس [[امام]] بدو فرمود: پسرم! تا هنگام معلوم داخل شو. داخل اتاق شد و من بدو مینگریستم. به من فرمود: یعقوب! به داخل اتاق برو و ببین آنجا کیست. من داخل شدم؛ اما کسی را ندیدم"<ref> شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۱۶۴</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]،[[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص:۲۵۸ - ۲۶۰.</ref>. | |||
*همچنین [[احمد بن اسحاق]] نقل کرده، حضرت را در در زمان [[امام عسکری]]{{ع}} در سامرا دیده است<ref> شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، ص ۸۰</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]،[[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص:۲۵۸ - ۲۶۰.</ref>. | |||
*بنابراین روایات و روایتهای دیگر، تردیدی نخواهد ماند که [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} در طول زندگی [[امام عسکری]]{{ع}} همراه آن حضرت و در شهر سامرا مسکن و مأوا داشته است. اگر چه در این دوران نیز پنهانی زندگی میکرده است، عده فراوانی از نزدیکان و شیعیان آن حضرت را دیدهاند<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]،[[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص:۲۵۸ - ۲۶۰.</ref>. | |||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == |