پرش به محتوا

آثار روان‌شناختی انتظار: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'مؤلفه' به 'مؤلفه'
جز (جایگزینی متن - ']]↵↵{{پرسمان' به ']] == پرسش‌های وابسته == {{پرسمان')
جز (جایگزینی متن - 'مؤلفه' به 'مؤلفه')
خط ۳: خط ۳:


== مقدمه ==
== مقدمه ==
* [[انتظار]] -به‌ویژه [[مؤلفه]] [[امیدواری]] آن- یک شیوه پیش‌گیرانه برای [[بیماری‌های روانی]] حاد، مثل افسردگی است و از این جهت، می‌تواند زمینه‌ساز بهداشت روان باشد.
* [[انتظار]] -به‌ویژه مؤلفه [[امیدواری]] آن- یک شیوه پیش‌گیرانه برای [[بیماری‌های روانی]] حاد، مثل افسردگی است و از این جهت، می‌تواند زمینه‌ساز بهداشت روان باشد.
* افزون بر این، مروری بر [[روان‌شناسی]] موفقیت -که در [[حقیقت]] همان مرتبه ارتقا در بهداشت روان است- معلوم می‌سازد که از مهم‌ترین ارکان آن، داشتن [[بینش]] مثبت، اهداف بلند و متعالی و نیز برنامه‌ای برای رسیدن به آنها است، مهم‌تر از اینها، تصحیح و تنظیم [[فکر]] و [[باورها]] برای رسیدن به اهداف و آرزوهای موردنظر است<ref>ر. ک: علیرضا آزمندیان، تکنولوژی فکر.</ref>.
* افزون بر این، مروری بر [[روان‌شناسی]] موفقیت -که در [[حقیقت]] همان مرتبه ارتقا در بهداشت روان است- معلوم می‌سازد که از مهم‌ترین ارکان آن، داشتن [[بینش]] مثبت، اهداف بلند و متعالی و نیز برنامه‌ای برای رسیدن به آنها است، مهم‌تر از اینها، تصحیح و تنظیم [[فکر]] و [[باورها]] برای رسیدن به اهداف و آرزوهای موردنظر است<ref>ر. ک: علیرضا آزمندیان، تکنولوژی فکر.</ref>.
* به‌طور کلی، در مواجهه با مسائل [[زندگی]] و رسیدن به موفقیت -به‌ویژه در مشکلات- به دو دسته از عوامل نیازمندیم: فراهم آمدن اسباب طبیعی؛ دوم، شرایط روانی خاصی که بتوانیم با مسائل بهتر روبه‌رو شویم که معمولا به [[اولیای الهی]] فراهم می‌گردد. گاهی [[سستی]] [[اراده]]، [[ترس]]، [[غم]]، [[اضطراب]] و عدم اشراف کامل بر موقعیت باعث می‌شود که نتوانیم از راه‌حل‌های ممکن به شکل مطلوب بهره ببریم. [[توسل]] و [[توکل]]، باعث [[تقویت اراده]] و عدم تأثیر عوامل مخلّ روانی می‌شود<ref>ام. رابین دیماتئو، روان‌شناسی سلامت، ج۲، ترجمه سید مهدی موسوی اصل و دیگران، ص۷۵۹- ۷۶۲.</ref>.
* به‌طور کلی، در مواجهه با مسائل [[زندگی]] و رسیدن به موفقیت -به‌ویژه در مشکلات- به دو دسته از عوامل نیازمندیم: فراهم آمدن اسباب طبیعی؛ دوم، شرایط روانی خاصی که بتوانیم با مسائل بهتر روبه‌رو شویم که معمولا به [[اولیای الهی]] فراهم می‌گردد. گاهی [[سستی]] [[اراده]]، [[ترس]]، [[غم]]، [[اضطراب]] و عدم اشراف کامل بر موقعیت باعث می‌شود که نتوانیم از راه‌حل‌های ممکن به شکل مطلوب بهره ببریم. [[توسل]] و [[توکل]]، باعث [[تقویت اراده]] و عدم تأثیر عوامل مخلّ روانی می‌شود<ref>ام. رابین دیماتئو، روان‌شناسی سلامت، ج۲، ترجمه سید مهدی موسوی اصل و دیگران، ص۷۵۹- ۷۶۲.</ref>.
خط ۳۱: خط ۳۱:
==== در بعد شناختی ====
==== در بعد شناختی ====
:۱. '''رشد [[روحیه]] [[هدف‌‌مندی]]''' (شامل: رشد [[روحیه]] [[دانش‌افزایی]] (از بین رفتن [[نادانی]]، [[بی‌خردی]]، فقدان [[بصیرت]])؛ رشد [[روحیه]] [[اخلاق‌مداری]]؛ [[تعدیل غرائز]]):  
:۱. '''رشد [[روحیه]] [[هدف‌‌مندی]]''' (شامل: رشد [[روحیه]] [[دانش‌افزایی]] (از بین رفتن [[نادانی]]، [[بی‌خردی]]، فقدان [[بصیرت]])؛ رشد [[روحیه]] [[اخلاق‌مداری]]؛ [[تعدیل غرائز]]):  
* در [[اندیشه مهدویت]]، [[مؤلفه]]"[[پویایی]]" و "معطوف به [[هدف]] بودن" وجود دارد؛ زیرا [[منتظر]] به جامعه‌ای می‌‌اندیشد که تمامی وعده‌های [[انبیا]] و [[اولیا]] در آن به وقوع خواهد پیوست و از این‌رو، تلاش می‌کند تا به [[میزان]] [[توانایی]] و [[مسئولیت]] خویش، در ساختن چنین جامعه‌ای سهیم باشد. از سوی دیگر، او می‌‌داند برای چه تلاش می‌‌کند و انگیزه‌ای آشکار، منطقی، معقول و قابل [[دفاع]] دارد؛ بنابراین تمامی تلاش‌هایش، معطوف به هدفی والا به نام "[[انتظار ظهور]]" می‌‌شود و این هدفی معنادار و ارزشمند است. در اینجا به بخشی از اهداف بزرگ [[اندیشه]] [[مهدوی]] اشاره می‌کنیم:
* در [[اندیشه مهدویت]]، مؤلفه"[[پویایی]]" و "معطوف به [[هدف]] بودن" وجود دارد؛ زیرا [[منتظر]] به جامعه‌ای می‌‌اندیشد که تمامی وعده‌های [[انبیا]] و [[اولیا]] در آن به وقوع خواهد پیوست و از این‌رو، تلاش می‌کند تا به [[میزان]] [[توانایی]] و [[مسئولیت]] خویش، در ساختن چنین جامعه‌ای سهیم باشد. از سوی دیگر، او می‌‌داند برای چه تلاش می‌‌کند و انگیزه‌ای آشکار، منطقی، معقول و قابل [[دفاع]] دارد؛ بنابراین تمامی تلاش‌هایش، معطوف به هدفی والا به نام "[[انتظار ظهور]]" می‌‌شود و این هدفی معنادار و ارزشمند است. در اینجا به بخشی از اهداف بزرگ [[اندیشه]] [[مهدوی]] اشاره می‌کنیم:
:'''الف) [[دانش‌افزایی]]:''' یکی از اهداف بزرگ [[مکتب]] [[مهدوی]]، این است که کسب [[علم]] و [[معرفت]] و هم‌چنین [[فرهنگ]] [[تفکر]] و [[اندیشه]] در میان [[مردم]] [[جوامع]] نهادینه شود، [[انسان‌ها]] از بُعد شناختی و معرفتی به قله‌های [[تکامل]] و پیش‌رفت برسند و حقایق [[جهان هستی]] را به خوبی دریابند؛ چنان که [[امام باقر]] {{ع}} می‌فرمایند: "وقتی [[قائم]] ما [[قیام]] کند، [[خداوند]] دست رحمت‌اش را بر سر [[مردم]] می‌گذارد و با آن، [[عقل]] و [[اندیشه]] آنان را منسجم و متکامل می‌کند و بر [[حلم]] و اخلاق‌شان می‌افزایند" <ref>{{متن حدیث| إِذَا قَامَ قَائِمُنَا وَضَعَ اللَّهُ يَدَهُ عَلَى رُءُوسِ الْعِبَادِ فَجَمَعَ‏ بِهَا عُقُولَهُمْ‏ وَ كَمَلَتْ بِهِ أَحْلَامُهُمْ}}؛ کافی، ج۱، ص۲۵، ح۲۱. </ref>.
:'''الف) [[دانش‌افزایی]]:''' یکی از اهداف بزرگ [[مکتب]] [[مهدوی]]، این است که کسب [[علم]] و [[معرفت]] و هم‌چنین [[فرهنگ]] [[تفکر]] و [[اندیشه]] در میان [[مردم]] [[جوامع]] نهادینه شود، [[انسان‌ها]] از بُعد شناختی و معرفتی به قله‌های [[تکامل]] و پیش‌رفت برسند و حقایق [[جهان هستی]] را به خوبی دریابند؛ چنان که [[امام باقر]] {{ع}} می‌فرمایند: "وقتی [[قائم]] ما [[قیام]] کند، [[خداوند]] دست رحمت‌اش را بر سر [[مردم]] می‌گذارد و با آن، [[عقل]] و [[اندیشه]] آنان را منسجم و متکامل می‌کند و بر [[حلم]] و اخلاق‌شان می‌افزایند" <ref>{{متن حدیث| إِذَا قَامَ قَائِمُنَا وَضَعَ اللَّهُ يَدَهُ عَلَى رُءُوسِ الْعِبَادِ فَجَمَعَ‏ بِهَا عُقُولَهُمْ‏ وَ كَمَلَتْ بِهِ أَحْلَامُهُمْ}}؛ کافی، ج۱، ص۲۵، ح۲۱. </ref>.
:'''ب) [[اخلاق‌مداری]]:''' در فرمایش [[امام صادق]] {{ع}} می‌بینیم: "هرکس [[دوست]] دارد از [[یاران حضرت قائم]] {{ع}} باشد، باید در [[انتظار]] او باشد و به نیکویی و [[پرهیزکاری]] [[رفتار]] کند؛ پس اگر به این حال، پیش از [[قیام]] او از [[دنیا]] برود، [[پاداش]] [[یاران مهدی]] {{ع}} را خواهد گرفت؛ بکوشید، جدیث کنید و [[چشم به راه]] باشید که بر شما گوارا [[باد]]" <ref>نعمانی، غیبت، ص۲۰۰. </ref><ref>[[محمد سبحانی‌نیا|سبحانی‌نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص۹۴-۱۰۲.</ref>.
:'''ب) [[اخلاق‌مداری]]:''' در فرمایش [[امام صادق]] {{ع}} می‌بینیم: "هرکس [[دوست]] دارد از [[یاران حضرت قائم]] {{ع}} باشد، باید در [[انتظار]] او باشد و به نیکویی و [[پرهیزکاری]] [[رفتار]] کند؛ پس اگر به این حال، پیش از [[قیام]] او از [[دنیا]] برود، [[پاداش]] [[یاران مهدی]] {{ع}} را خواهد گرفت؛ بکوشید، جدیث کنید و [[چشم به راه]] باشید که بر شما گوارا [[باد]]" <ref>نعمانی، غیبت، ص۲۰۰. </ref><ref>[[محمد سبحانی‌نیا|سبحانی‌نیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص۹۴-۱۰۲.</ref>.
۲۱۸٬۲۲۶

ویرایش