کمیل بن زیاد نخعی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی |
||
| خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
| آخرین راوی از او = | | آخرین راوی از او = | ||
}} | }} | ||
[[کمیل بن زیاد بن نهیک بن هیثم بن سعد بن مالک یمنی صهبانی]] از [[اهالی کوفه]] و از [[خواص اصحاب امام علی]] و [[امام حسن]]{{ع}} بود.<ref>رجال الطوسی، ص۵۶.</ref> وی [[زمان پیامبر]]{{صل}} را [[درک]] کرد<ref>الاصابه، ج۵، ص۳۲۵.</ref> و از [[امام علی]]{{ع}}، [[ابن مسعود]]، [[عمر]] و [[عثمان]] [[روایت]] کرده و افرادی چون [[عبدالرحمان بن عابس]]، [[عباس بن ذریح]] و دیگران از او نقل کرده‌اند.<ref>تاریخ الاسلام، ج۶، ص۱۷۶؛ الاصابه، ج۵، ص۳۲۵.</ref> | |||
== | [[کمیل]] صاحب [[اسرار]] [[امام]] و فردی [[شریف]]، بزرگ [[قبیله]] و از زهاد، عباد، عارفین و موثقان آن حضرت شمرده شده و در [[زمان]] آن حضرت در [[شهر]] [[هیت]] [[کارگزار]] بود<ref>تأسیس الشیعه، ص۳۵۶؛ تنقیح المقال، ج۲، ص۴۲.</ref> و در [[جنگ صفین]] حضور داشت.<ref>الطبقات الکبری، ج۶، ص۱۷۹.</ref> کمیل هفتاد<ref>الاصابه، ج۵، ص۳۲۵.</ref> یا نود<ref>تاریخ الاسلام، ج۶، ص۱۷۶.</ref> [[سال]] عمر کرد و در سال ۸۲هـ <ref>تاریخ الاسلام، ج۶، ص۱۷۶.</ref> به دست [[حجاج]] و به [[جرم]] [[تشیع]] در [[کوفه]] به [[شهادت]] رسید و [[قبر]] وی در حوالی کوفه می‌‌باشد.<ref>تأسیس الشیعه، ص۳۵۶؛ الذریعه، ج۸، ص۱۹۳.</ref> دعایی که [[امیر مؤمنان]] به کمیل آموخت، به نام وی مشهور است<ref>الذریعه، ج۸، ص۱۹۳.</ref>.<ref>جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]] ج۱، ص۶۳۴.</ref> | ||
== آشنایی اجمالی == | |||
[[کمیل بن زیاد]]<ref>نام و نسب کامل کمیل را این‌گونه نقل کرده‌اند: کمیل بن زیاد بن نهیک بن هیثم بن سعد بن مالک بن الحارث بن صهبان بن سعد بن مالک بن النخع من مذحج. (تاریخ الطبری، طبری، ج۱۱، ص۶۶۴ و نیز ر. ک: الطبقات الکبری، ابن سعد، ج۶، ص۱۷۹ و شرح نهج البلاغه، ابن ابی الحدید، ج۱۷، ص۱۴۹). کمیل بن عبدالله و عبدالرحمان نیز نامیده شده است: ر. ک: تهذیب الکمال، مزی، ج۲۴، ص۲۱۸؛ المجروحین، ابن حبان، ج۲، ص۲۲۱؛ الجرح و التعدیل، ابن ابی حاتم رازی، ج۷، ص۱۷۴؛ الثقات، ابن حبان، ج۵، ص۳۴۱؛ الاصابه، ابن حجر، ج۵، ص۴۸۶ و تهذیب التهذیب، ابن حجر، ج۸، ص۴۰۲.</ref> [[نخعی]] [[یمانی]]<ref>قبیله بزرگی از مذحج که در «بیشه» یمن زندگی می‌کردند و بعضی از ایشان بعد از اسلام در کوفه ساکن شدند. (الأعلام، زرکلی، ج۸، ص۱۴) و نیز ر. ک: الانساب، سمعانی، ج۱۳، ص۶۲. قبیله نخع دو نفر را برای رساندن خبر اسلام آوردن ایشان به پیامبر {{صل}} روانه ساختند: ارطاة بن شراحیل بن کعب، از خاندان حارثة بن سعد بن مالک بن نخع و جهیش که نامش ارقم و از خاندان بنی بکر بن عوف بن نخع بود. وقتی آن دو به حضور رسول خدا {{صل}} رسیدند پیامبر {{صل}}، اسلام را به ایشان عرضه فرمود، پذیرفتند و به نمایندگی از قوم خود با پیامبر {{صل}} بیعت کردند. پیامبر {{صل}} از رفتار و وضع ظاهری ایشان خوشش آمد و پرسید: آیا در منطقه شما افراد دیگری همچون شما هستند؟ گفتند: ای رسول خدا {{صل}} در سرزمین ما هفتاد نفر دیگر هستند که هر یک از ایشان از ما کاردان‌تر و برتر هستند و امور را اداره می‌کنند و حتی اگر کار مهمی پیش آید ما را در آن دخالت نمی‌دهند. پیامبر {{صل}} برای آن دو و قوم ایشان دعا کرد و فرمود: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ بَارِكْ فِي النَّخعِ}}؛ پروردگارا به نخع برکت بده! (اسدالغابه، ابن اثیر، ج۱، ص۷۵ و الاصابه، ج۱، ص۶۲۵ و الطبقات الکبری، ج۱، ص۲۶۰).</ref>. مردی [[شریف]] و با [[نفوذ]] در میان قومش<ref>الطبقات الکبری، ج۶، ص۲۱۷ و الاصابه، ج۵، ص۴۸۶.</ref> و یکی از هشت [[عابد]] و [[زاهد]] معروف [[کوفه]] در زمان خود بود<ref>عباد و زاهدان معروف کوفه هشت نفر بودند «اویس قرنی، عمرو بن عتبة، یزید بن معاویة النخعی، ربیع بن خثیم، همام بن حارث، معضد الشیبانی، جندب بن عبدالله و کمیل بن زیاد». (تاریخ مدینه دمشق، ابن عساکر، ج۵۰، ص۲۵۰ و تهذیب الکمال، ج۲۴، ص۲۱۹).</ref>. سال [[تولد]] او مشخص نیست<ref> [[عبدالرضا عسکری|عسکری، عبدالرضا]]، [[کمیل بن زیاد النخعی (مقاله)|مقاله «کمیل بن زیاد النخعی»]]، [[اصحاب امام حسن مجتبی (کتاب)| اصحاب امام حسن مجتبی]]، ص۴۴۳-۴۴۴؛ [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۷۵؛ [[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۲ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۲، ص۱۱۶۹-۱۱۷۰.</ref>. | [[کمیل بن زیاد]]<ref>نام و نسب کامل کمیل را این‌گونه نقل کرده‌اند: کمیل بن زیاد بن نهیک بن هیثم بن سعد بن مالک بن الحارث بن صهبان بن سعد بن مالک بن النخع من مذحج. (تاریخ الطبری، طبری، ج۱۱، ص۶۶۴ و نیز ر. ک: الطبقات الکبری، ابن سعد، ج۶، ص۱۷۹ و شرح نهج البلاغه، ابن ابی الحدید، ج۱۷، ص۱۴۹). کمیل بن عبدالله و عبدالرحمان نیز نامیده شده است: ر. ک: تهذیب الکمال، مزی، ج۲۴، ص۲۱۸؛ المجروحین، ابن حبان، ج۲، ص۲۲۱؛ الجرح و التعدیل، ابن ابی حاتم رازی، ج۷، ص۱۷۴؛ الثقات، ابن حبان، ج۵، ص۳۴۱؛ الاصابه، ابن حجر، ج۵، ص۴۸۶ و تهذیب التهذیب، ابن حجر، ج۸، ص۴۰۲.</ref> [[نخعی]] [[یمانی]]<ref>قبیله بزرگی از مذحج که در «بیشه» یمن زندگی می‌کردند و بعضی از ایشان بعد از اسلام در کوفه ساکن شدند. (الأعلام، زرکلی، ج۸، ص۱۴) و نیز ر. ک: الانساب، سمعانی، ج۱۳، ص۶۲. قبیله نخع دو نفر را برای رساندن خبر اسلام آوردن ایشان به پیامبر {{صل}} روانه ساختند: ارطاة بن شراحیل بن کعب، از خاندان حارثة بن سعد بن مالک بن نخع و جهیش که نامش ارقم و از خاندان بنی بکر بن عوف بن نخع بود. وقتی آن دو به حضور رسول خدا {{صل}} رسیدند پیامبر {{صل}}، اسلام را به ایشان عرضه فرمود، پذیرفتند و به نمایندگی از قوم خود با پیامبر {{صل}} بیعت کردند. پیامبر {{صل}} از رفتار و وضع ظاهری ایشان خوشش آمد و پرسید: آیا در منطقه شما افراد دیگری همچون شما هستند؟ گفتند: ای رسول خدا {{صل}} در سرزمین ما هفتاد نفر دیگر هستند که هر یک از ایشان از ما کاردان‌تر و برتر هستند و امور را اداره می‌کنند و حتی اگر کار مهمی پیش آید ما را در آن دخالت نمی‌دهند. پیامبر {{صل}} برای آن دو و قوم ایشان دعا کرد و فرمود: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ بَارِكْ فِي النَّخعِ}}؛ پروردگارا به نخع برکت بده! (اسدالغابه، ابن اثیر، ج۱، ص۷۵ و الاصابه، ج۱، ص۶۲۵ و الطبقات الکبری، ج۱، ص۲۶۰).</ref>. مردی [[شریف]] و با [[نفوذ]] در میان قومش<ref>الطبقات الکبری، ج۶، ص۲۱۷ و الاصابه، ج۵، ص۴۸۶.</ref> و یکی از هشت [[عابد]] و [[زاهد]] معروف [[کوفه]] در زمان خود بود<ref>عباد و زاهدان معروف کوفه هشت نفر بودند «اویس قرنی، عمرو بن عتبة، یزید بن معاویة النخعی، ربیع بن خثیم، همام بن حارث، معضد الشیبانی، جندب بن عبدالله و کمیل بن زیاد». (تاریخ مدینه دمشق، ابن عساکر، ج۵۰، ص۲۵۰ و تهذیب الکمال، ج۲۴، ص۲۱۹).</ref>. سال [[تولد]] او مشخص نیست<ref> [[عبدالرضا عسکری|عسکری، عبدالرضا]]، [[کمیل بن زیاد النخعی (مقاله)|مقاله «کمیل بن زیاد النخعی»]]، [[اصحاب امام حسن مجتبی (کتاب)| اصحاب امام حسن مجتبی]]، ص۴۴۳-۴۴۴؛ [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۷۵؛ [[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۲ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۲، ص۱۱۶۹-۱۱۷۰.</ref>. | ||
در جریان [[قیام امام حسین]] {{ع}} و [[قیام]] [[توابین]] و [[قیام مختار]]، یادی از او نشده است<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین (کتاب)|گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین]]، ص ۸۵۱.</ref>. | در جریان [[قیام امام حسین]] {{ع}} و [[قیام]] [[توابین]] و [[قیام مختار]]، یادی از او نشده است<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین (کتاب)|گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین]]، ص ۸۵۱.</ref>. | ||
| خط ۸۳: | خط ۸۶: | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
# [[پرونده: IM009687.jpg|22px]] جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱ (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱''']] | |||
# [[پرونده:1379452.jpg|22px]] [[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۲ (کتاب)|'''اصحاب امام علی، ج۲''']] | # [[پرونده:1379452.jpg|22px]] [[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۲ (کتاب)|'''اصحاب امام علی، ج۲''']] | ||
# [[پرونده:13681049.jpg|22px]] [[سید حسین دین‌پرور|دین‌پرور، سید حسین]]، [[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|'''دانشنامه نهج البلاغه ج۲''']] | # [[پرونده:13681049.jpg|22px]] [[سید حسین دین‌پرور|دین‌پرور، سید حسین]]، [[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|'''دانشنامه نهج البلاغه ج۲''']] | ||