معنویت در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها
معنویت در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۹ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۱۴
، ۲۹ ژانویهٔ ۲۰۲۳←جایگاه معنویت در منظومه فکری و اجتماعی امام
| خط ۶۱: | خط ۶۱: | ||
به این ترتیب [[معنویت]] به معنای [[ارتباط با خدا]] و [[تجربه]] [[جاذبه]] [[لطف]] و حضور او [[حقیقت]] عرفان است و عرفان در صورت برخورداری از این جوهره [[معنوی]] [[حقیقی]] است و بدون آن چیزی بیش از الفاظ و اصطلاحات پوچ نیست.<ref>[[حمید رضا مظاهری‌سیف|مظاهری‌سیف، حمید رضا]]، [[نظام معنویت اسلامی - مظاهری‌سیف (مقاله)|مقاله «نظام معنویت اسلامی»]]، [[منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۱ (کتاب)|منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۱]] ص ۳۵۴.</ref> | به این ترتیب [[معنویت]] به معنای [[ارتباط با خدا]] و [[تجربه]] [[جاذبه]] [[لطف]] و حضور او [[حقیقت]] عرفان است و عرفان در صورت برخورداری از این جوهره [[معنوی]] [[حقیقی]] است و بدون آن چیزی بیش از الفاظ و اصطلاحات پوچ نیست.<ref>[[حمید رضا مظاهری‌سیف|مظاهری‌سیف، حمید رضا]]، [[نظام معنویت اسلامی - مظاهری‌سیف (مقاله)|مقاله «نظام معنویت اسلامی»]]، [[منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۱ (کتاب)|منظومه فکری آیت‌الله العظمی خامنه‌ای ج۱]] ص ۳۵۴.</ref> | ||
== معنویت‌گرایی در [[زندگی]] == | |||
توجه به [[معنویت]]، وجه اشتراک همه [[ادیان آسمانی]] است، ولی در [[اسلام]]، رابطه تنگاتنگی میان معنویت و [[زندگی مادی]] [[انسان]] وجود دارد. | |||
[[حضرت امام خمینی]] در این باره می‌فرماید: [[بعثت نبی اکرم]] اسلام، [[تمدن]] [[واقعی]] بشری را به ارمغان آورد و آن چنان تحولی در میان این [[مردم]] به وجود آورد که گوستاولوبون، [[وزیر]] اسبق [[فرهنگ]] فرانسه، در [[تاریخ]] تمدن اسلام و [[عرب]] می‌گوید: «تاکنون هیچ مردمی به مانند مردم [[جزیره العرب]] دیده نشده‌اند که در مدتی کوتاه و اندک بتوانند به این حدّ از تمدن برسند». آن [[حضرت]] آن چنان مدینه‌ای ساخت که سند [[عزت]] و [[افتخار]] [[مسلمین]] است و اساس این تمدن، اصول [[اخلاق اسلامی]]، معنویت‌گرایی و [[پای بندی]] به [[ارزش‌ها]] و اصالت‌ها بود و اگر تمدن از این خصیصه به دور باشد، هر چند از نظر [[علمی]] و صنعتی [[پیشرفت]] کند، مانند دزدی می‌ماند که با چراغ وارد [[خانه]] شود. اینجاست که فرق اساسی تمدن اسلام و عرب آشکار می‌شود<ref>تمدن اسلامی در اندیشه امام خمینی، گزیده مقاله‌های کنفرانس صدمین سال میلاد امام خمینی، ص۱۲۳.</ref>. | |||
معنویت‌گرایی، از جمله مواردی است که هم در [[کلام الهی]] و هم در [[سنّت نبوی]] بر آن تأکید فراوان شده است. به این معنا که زندگی فقط بهره‌مندی مادی و [[کوشش]] برای به دست آوردن [[امور دنیوی]] نیست و حتی به [[برقراری عدالت]] منحصر نمی‌شود، بلکه همه اینها مقدمه‌ای برای رسیدن به تعالی [[اخلاقی]] و [[معنوی]] و [[تحکیم]] رابطه انسان با [[خدا]] و [[تقرب]] به اوست. البته پیش از رسیدن به تعالی اخلاقی و [[روحی]]، [[شناخت]] و [[معرفت الهی]]، [[اولویت]] و اهمیت بسیاری دارد. آن گاه که [[معرفت حقیقی]] حاصل شود، ویژگی‌هایی چون [[توکل]]، [[دعا]]، [[امیدواری]] به [[رحمت خدا]] و کوشش، در زندگی [[مؤمنان]] نمود می‌یابد و زندگی آنان با معنویت همراه می‌شود. [[پیامبر اکرم]] {{صل}}، درباره [[توکل به خدا]] و [[اعتماد]] و اتکا به او می‌فرماید: «هر کس به خدا توکل کند، [[خداوند]]، روزی او را کفایت می‌کند و از جایی که [[گمان]] نمی‌برد، به او روزی می‌دهد»<ref>کنزالعمال، ج۳، ص۱۰۳، ح۵۶۹۳.</ref>. البته [[توکل]] نباید بهانه‌ای برای [[تنبلی]] و [[تن‌پروری]] شود، بلکه باید با [[کوشش]] و [[فعالیت‌های اقتصادی]] برای [[کسب معاش]] همراه باشد. نقل است روزی [[رسول خدا]] {{صل}} به گروهی برخورد که بیکار نشسته بودند. از آنان پرسید: «شما چه کاره‌اید؟» | |||
گفتند: یا [[رسول الله]]! ما توکل‌کنندگانیم [کاری نمی‌کنیم، بلکه فقط به [[خدا]] توکل می‌کنیم]. [[حضرت]] با شنیدن این سخن آنها فرمود: «نه، شما سربار [[جامعه]] هستید»<ref>ابی عبدالله ابن ماجه، سنن ابن ماجه، ج۲، ص۱۱۷۰، ح۳۵۳۸.</ref>. رسول خدا {{صل}} [[کار و تلاش]] را همراه با [[توکل به خدا]]، لازمه [[زندگی]] می‌داند. | |||
همچنین آن بزرگوار [[دعا]] را موجب جلب [[رحمت الهی]] می‌داند و می‌فرماید: «[[دعا کردن]] را هنگام [[رقت قلب]] [[غنیمت]] شمرید که رقت قلب، [[رحمت]] است»<ref>محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج۹۳، ص۳۵۹، ح۱۷.</ref>. ایشان در [[کلام]] دیگری فرمود: «هر کس [[دوست]] دارد [[خداوند]] هنگام [[سختی‌ها]] و [[گرفتاری‌ها]] دعایش را [[مستجاب]] کند، در هنگام [[آسایش]]، بسیار دعا کند»<ref>محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج۹۳، ص۳۵۹، ح۱۷.</ref>. به [[عقیده]] رسول خدا {{صل}}، دعا کردن و [[استجابت]] آن در درگاه خدا با عملکرد [[اجتماعی]] [[انسان]] [[ارتباط]] تنگاتنگی دارد. آن حضرت در این باره می‌فرماید: «هرکس می‌خواهد دعایش مستجاب شود و غمش رفع گردد، گره از کار [[گرفتاری]] باز کند»<ref>محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج۹۳، ص۳۵۹، ح۱۷.</ref>.<ref>[[سید رشید صمیمی|صمیمی، سید رشید]]، [[اصول و شاخصه‌های تمدن نبوی (کتاب)|اصول و شاخصه‌های تمدن نبوی]]، ص۳۸.</ref>. | |||
== جایگاه [[معنویت]] در منظومه [[فکری]] و [[اجتماعی]] [[امام]] == | == جایگاه [[معنویت]] در منظومه [[فکری]] و [[اجتماعی]] [[امام]] == | ||