پرش به محتوا

حارث بن کلده: تفاوت میان نسخه‌ها

۹ بایت اضافه‌شده ،  ‏۳ فوریهٔ ۲۰۲۳
خط ۱۰: خط ۱۰:
در مورد [[تاریخ]] [[مرگ]] حارث [[اختلاف]] است. شاید همین امر یکی از سیب‌های اختلاف در [[صحابی]] بودنش شده است. چنان که پیشتر بیان شد، عده‌ای گفته‌اند وی در سال‌های اول اسلام از [[دنیا]] رفت. برخی دیگر درگذشت او را در [[زمان]] [[خلافت عمر بن خطاب]] دانسته‌اند<ref>ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم، المعارف، ص۲۸۸؛ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الأعیان، ج۶، ص۳۶۲.</ref>. و [[اخبار]] دیگری [[مرگ]] وی را در سال ۵۰<ref>عمر کحاله، معجم المؤلفین، ج۳، ص۱۷۶.</ref> و ۶۰ [[هجری]]<ref>صفدی، الوافی بالوفیات، ج۱۱، ص۱۸۹.</ref> ذکر کرده‌اند. البته از نگاه [[ذهبی]]<ref>تاریخ، ج۴، ص۱۹۲.</ref> بعید است وی تا دوره [[معاویه]] [[عمر]] کرده باشد. گفته شده [[دانش]] حارث در طبابت، سبب [[غرور]] او شد به گونه‌ای [[گمان]] کرد [[علم طب]] می‌تواند پادزهری برای نیش مار باشد، از این رو به ماری نزدیک شد تا آن را در دست بگیرد ولی مار او را گزید و حارث همان لحظه بر [[زمین]] افتاد و سپس مُرد<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۲، ص۶۸۸.</ref>.
در مورد [[تاریخ]] [[مرگ]] حارث [[اختلاف]] است. شاید همین امر یکی از سیب‌های اختلاف در [[صحابی]] بودنش شده است. چنان که پیشتر بیان شد، عده‌ای گفته‌اند وی در سال‌های اول اسلام از [[دنیا]] رفت. برخی دیگر درگذشت او را در [[زمان]] [[خلافت عمر بن خطاب]] دانسته‌اند<ref>ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم، المعارف، ص۲۸۸؛ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الأعیان، ج۶، ص۳۶۲.</ref>. و [[اخبار]] دیگری [[مرگ]] وی را در سال ۵۰<ref>عمر کحاله، معجم المؤلفین، ج۳، ص۱۷۶.</ref> و ۶۰ [[هجری]]<ref>صفدی، الوافی بالوفیات، ج۱۱، ص۱۸۹.</ref> ذکر کرده‌اند. البته از نگاه [[ذهبی]]<ref>تاریخ، ج۴، ص۱۹۲.</ref> بعید است وی تا دوره [[معاویه]] [[عمر]] کرده باشد. گفته شده [[دانش]] حارث در طبابت، سبب [[غرور]] او شد به گونه‌ای [[گمان]] کرد [[علم طب]] می‌تواند پادزهری برای نیش مار باشد، از این رو به ماری نزدیک شد تا آن را در دست بگیرد ولی مار او را گزید و حارث همان لحظه بر [[زمین]] افتاد و سپس مُرد<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۲، ص۶۸۸.</ref>.


در مقابل منابعی که گفته‌اند حارث عقیم بود و [[فرزندی]] نداشت<ref>فضل بن شاذان نیشابوری، الایضاح، ص۵۵۱؛ ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم، المعارف، ص۲۸۸؛ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الأعیان، ج۶، ص۳۶۲.</ref>، منابع بیشتری نام [[فرزندان]] وی را در شمار [[صحابه]] و افراد تأثیرگذار در زمان خود ذکر کرده‌اند. از جمله [[فرزندان حارث]]، [[صحابی]] مشهور [[ابوبکره]] ([[نفیع بن حارث ثقفی]]) و برادرش [[نافع بن حارث ثقفی]] هستند که مادرشان سمیه بود. حارث ابوبکره را به علت سیاه چهره بودن، فرزند خود ندانست و گفت او فرزند مسروح (برده حارث) است، از این رو ابوبکره مایل بود وی را فرزند مسروح خطاب کنند. از [[نسل]] ابوبکره افرادی بودند (مشهور به یکراوی) که از نظر دانش، و [[فرمانروایی]] از اشراف [[بصره]] حساب می‌شدند و موقعیت‌های [[اقتصادی]]، [[فرهنگی]] و [[سیاسی]] ممتازی داشتند. فرزند دیگرش [[حارث بن حارث]] است که وی را جزء [[مؤلفة قلوبهم]] دانسته‌اند. همچنین [[دختران]] وی به نام‌های [[صفیه بنت حارث|صفیه]] و [[ازده بنت حارث|ازده]] (آزوه) و نیز همسرش [[صفیه بنت عبیدة بن اسد ثقفی]]، در شمار [[زنان صحابی]] هستند. گفتنی است، [[ابوبکره]]، [[بکار بن قتیبه بن اسد]] [[فقیه]]، [[محدث]] و [[قاضی]] [[مصر]] در [[زمان]] [[متوکل عباسی]]، از [[نوادگان]] حارث است<ref>سمعانی، الأنساب، ج۱، ص۳۸۴؛ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الأعیان، ج۱، ص۲۷۹.</ref>.<ref>[[رحمت‌الله بانشی|بانشی، رحمت‌الله]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۲ (کتاب)|مقاله «حارث بن کعب جاهلی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۲، ص ۴۸۹-۴۹۰.</ref>
در مقابل منابعی که گفته‌اند حارث عقیم بود و [[فرزندی]] نداشت<ref>فضل بن شاذان نیشابوری، الایضاح، ص۵۵۱؛ ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم، المعارف، ص۲۸۸؛ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الأعیان، ج۶، ص۳۶۲.</ref>، منابع بیشتری نام [[فرزندان]] وی را در شمار [[صحابه]] و افراد تأثیرگذار در زمان خود ذکر کرده‌اند. از جمله [[فرزندان حارث]]، [[صحابی]] مشهور [[ابوبکره]] ([[نفیع بن حارث ثقفی]]) و برادرش [[نافع بن حارث ثقفی]] هستند که مادرشان سمیه بود. حارث ابوبکره را به علت سیاه چهره بودن، فرزند خود ندانست و گفت او فرزند مسروح (برده حارث) است، از این رو ابوبکره مایل بود وی را فرزند مسروح خطاب کنند. از [[نسل]] ابوبکره افرادی بودند (مشهور به یکراوی) که از نظر دانش، و [[فرمانروایی]] از اشراف [[بصره]] حساب می‌شدند و موقعیت‌های [[اقتصادی]]، [[فرهنگی]] و [[سیاسی]] ممتازی داشتند. فرزند دیگرش [[حارث بن حارث ثقفی]] است که وی را جزء [[مؤلفة قلوبهم]] دانسته‌اند. همچنین [[دختران]] وی به نام‌های [[صفیه بنت حارث|صفیه]] و [[ازده بنت حارث|ازده]] (آزوه) و نیز همسرش [[صفیه بنت عبیدة بن اسد ثقفی]]، در شمار [[زنان صحابی]] هستند. گفتنی است، [[ابوبکره]]، [[بکار بن قتیبه بن اسد]] [[فقیه]]، [[محدث]] و [[قاضی]] [[مصر]] در [[زمان]] [[متوکل عباسی]]، از [[نوادگان]] حارث است<ref>سمعانی، الأنساب، ج۱، ص۳۸۴؛ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الأعیان، ج۱، ص۲۷۹.</ref>.<ref>[[رحمت‌الله بانشی|بانشی، رحمت‌الله]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۲ (کتاب)|مقاله «حارث بن کعب جاهلی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۲، ص ۴۸۹-۴۹۰.</ref>


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
۲۱۸٬۱۵۹

ویرایش