حبیب بن منتجب: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ''''سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین ج۱'''' به ''''سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین ج۱'''') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | {{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = اصحاب امام علی | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = | پرسش مرتبط = }} | ||
==[[حبیب بن منتجب]]، | |||
== [[حبیب بن منتجب]]، فرماندار یکی از شهرهای [[یمن]] == | |||
گفته‌اند: پس از این که [[عثمان]] کشته شد و [[مردم]] [[مسلمان]] با [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} [[بیعت]] کردند، آن حضرت مردی را به نام حبیب بن منتجب - که فرماندار و [[والی]] در اطراف یمن بود - بر ریاستش ابقا کرد و در نامه‌ای به او چنین نوشت: | گفته‌اند: پس از این که [[عثمان]] کشته شد و [[مردم]] [[مسلمان]] با [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} [[بیعت]] کردند، آن حضرت مردی را به نام حبیب بن منتجب - که فرماندار و [[والی]] در اطراف یمن بود - بر ریاستش ابقا کرد و در نامه‌ای به او چنین نوشت: | ||
| خط ۱۱: | خط ۱۲: | ||
[[حضرت امیر]]{{ع}} نامه را مُهر زد و با یک مرد [[عرب]] فرستاد. چون نامه به حبیب رسید، آن را بوسید و روی چشم و سرش گذاشت و بعد از قرائت آن در جمع، بالای [[منبر]] رفت. پس از [[حمد]] و [[ثنای الهی]] چنین گفت: ای مردم! بدانید که [[عثمان]] راه خود را رفت و بعد از او مردم با [[بنده صالح خدا]] و پیشوای [[خیرخواه]]، [[برادر رسول خدا]]{{صل}} و [[جانشین]] او [[بیعت]] کرده‌اند و او سزاوارتر به [[خلافت]] است و او [[برادر]] و [[پسر عموی رسول خدا]]{{صل}} و برطرف کننده [[اندوه]] از صورت اوست و [[همسر]] دختر و [[وصی]] و پدر دو نواده اوست؛ او [[امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب]]{{ع}} است. پس درباره بیعت او و وارد شدن در اطاعتش چه می‌گویید؟! | [[حضرت امیر]]{{ع}} نامه را مُهر زد و با یک مرد [[عرب]] فرستاد. چون نامه به حبیب رسید، آن را بوسید و روی چشم و سرش گذاشت و بعد از قرائت آن در جمع، بالای [[منبر]] رفت. پس از [[حمد]] و [[ثنای الهی]] چنین گفت: ای مردم! بدانید که [[عثمان]] راه خود را رفت و بعد از او مردم با [[بنده صالح خدا]] و پیشوای [[خیرخواه]]، [[برادر رسول خدا]]{{صل}} و [[جانشین]] او [[بیعت]] کرده‌اند و او سزاوارتر به [[خلافت]] است و او [[برادر]] و [[پسر عموی رسول خدا]]{{صل}} و برطرف کننده [[اندوه]] از صورت اوست و [[همسر]] دختر و [[وصی]] و پدر دو نواده اوست؛ او [[امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب]]{{ع}} است. پس درباره بیعت او و وارد شدن در اطاعتش چه می‌گویید؟! | ||
صدای [[ضجه]] و [[گریه]] مردم بلند شد و گفتند: ما شنیدیم و [[اطاعت]] کردیم و [[دوستی]] و [[کرامت]] خدا و رسولش و برادر رسول خدا{{صل}} را پذیرفتیم. وی از مردم برای حضرت بیعت گرفت و بعد از [[بیعت مردم]] گفت: من می‌خواهم ده تن از سران و [[شجاعان]] شما را به جانب حضرت روانه کنم. آنها پذیرفتند. در ابتدا صد نفر را [[انتخاب]] کرد و از آنها هفتاد تن، از هفتاد تن، سی نفر و از سی تن، ده نفر انتخاب کرد که از جمله آنها [[عبدالرحمان بن ملجم مرادی]] بود. آنها بلادرنگ حرکت کردند و به جانب [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} آمدند. بعد از این که به حضور حضرت رسیدند و پس از [[سلام]]، [[خلافت]] را به آن حضرت تهنیت گفتند. حضرت جواب سلام آنها را داد و به آنها خوش آمد گفت. در میان آن جمع [[ابن ملجم]] حرکت کرد و در برابر امیرالمؤمنین ایستاد و گفت: سلام بر تو ای [[امام عادل]]، [[بدر]] کامل، شیر بزرگوار، قهرمان [[دلاور]]، سواره [[بخشنده]] و کسی که [[خداوند]] او را بر بقیه [[مردم]] [[فضیلت]] داد. [[صلوات]] و [[درود خدا]] بر تو و بر [[خاندان]] بزرگوارت. [[شهادت]] می‌دهم که تو به [[حق]] و [[حقیقت]] امیرالمؤمنین هستی و تو [[وصی رسول خدا]]{{صل}}، [[خلیفه]] او و [[وارث علم]] او می‌باشی. خداوند [[لعنت]] کند کسی را که حق و [[مقام]] تو را منکر شود! تو [[امیر]] و [[سرور]] مردم هستی. [[عدل]] تو بین مردم [[شهرت]] دارد و به طور مکرر فضل تو و ابرهای مهربانیت، در حال ریزش است. امیر، ما را فرستاده است و ما به سبب آمدن خوشحال شدیم پس [[مبارک]] باد بر تو خلافت در میان مردم!<ref>[[علی اکبر ذاکری|ذاکری، علی اکبر]]، [[سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین (کتاب)|سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین]]، ج۱، ص | صدای [[ضجه]] و [[گریه]] مردم بلند شد و گفتند: ما شنیدیم و [[اطاعت]] کردیم و [[دوستی]] و [[کرامت]] خدا و رسولش و برادر رسول خدا{{صل}} را پذیرفتیم. وی از مردم برای حضرت بیعت گرفت و بعد از [[بیعت مردم]] گفت: من می‌خواهم ده تن از سران و [[شجاعان]] شما را به جانب حضرت روانه کنم. آنها پذیرفتند. در ابتدا صد نفر را [[انتخاب]] کرد و از آنها هفتاد تن، از هفتاد تن، سی نفر و از سی تن، ده نفر انتخاب کرد که از جمله آنها [[عبدالرحمان بن ملجم مرادی]] بود. آنها بلادرنگ حرکت کردند و به جانب [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} آمدند. بعد از این که به حضور حضرت رسیدند و پس از [[سلام]]، [[خلافت]] را به آن حضرت تهنیت گفتند. حضرت جواب سلام آنها را داد و به آنها خوش آمد گفت. در میان آن جمع [[ابن ملجم]] حرکت کرد و در برابر امیرالمؤمنین ایستاد و گفت: سلام بر تو ای [[امام عادل]]، [[بدر]] کامل، شیر بزرگوار، قهرمان [[دلاور]]، سواره [[بخشنده]] و کسی که [[خداوند]] او را بر بقیه [[مردم]] [[فضیلت]] داد. [[صلوات]] و [[درود خدا]] بر تو و بر [[خاندان]] بزرگوارت. [[شهادت]] می‌دهم که تو به [[حق]] و [[حقیقت]] امیرالمؤمنین هستی و تو [[وصی رسول خدا]]{{صل}}، [[خلیفه]] او و [[وارث علم]] او می‌باشی. خداوند [[لعنت]] کند کسی را که حق و [[مقام]] تو را منکر شود! تو [[امیر]] و [[سرور]] مردم هستی. [[عدل]] تو بین مردم [[شهرت]] دارد و به طور مکرر فضل تو و ابرهای مهربانیت، در حال ریزش است. امیر، ما را فرستاده است و ما به سبب آمدن خوشحال شدیم پس [[مبارک]] باد بر تو خلافت در میان مردم!<ref>[[علی اکبر ذاکری|ذاکری، علی اکبر]]، [[سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین (کتاب)|سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین]]، ج۱، ص ۲۱۵ - ۲۱۷.</ref> | ||
== | == گفتگوی [[امام]] و ابن ملجم == | ||
[[حضرت امیرالمؤمنین]]{{ع}} به جانب ابن ملجم [[خیره]] شد و پس از آن به گروه اعزامی نظر کرده، آنها را [[مقرب]] داشت. گروه پس از این که نشستند، نامه‌ای را به حضرت دادند. حضرت [[مُهر]] آن را [[شکست]] و از آنجا که [[نامه]] سرّی بود، کسی از مضمون آن [[آگاه]] نشد. بعد حضرت دستور داد به هر نفر از آنها حُلّهای [[یمنی]] و عبایی عَدَنی بخشیدند و [[فرمان]] داد مورد [[احترام]] قرار بگیرند. هنگامی که حرکت کردند [[ابن ملجم]] در مقابل حضرت ایستاد و اشعاری را انشاد کرد: تو [[گواه]] [[پاک]]، صاحب خیر و [[نیکی]] و فرزند شیران طراز اول می‌باشی. ای وضی محمد! [[خدا]] تنها تو را گرامی داشته و در کتاب فرستاده خود به تو فضل [[عنایت]] کرده و به تو زهرا، دختر محمد، حوریه دختر [[نبی]] مرسل را اعطا کرده است<ref>شعر وی چنین بود: | [[حضرت امیرالمؤمنین]]{{ع}} به جانب ابن ملجم [[خیره]] شد و پس از آن به گروه اعزامی نظر کرده، آنها را [[مقرب]] داشت. گروه پس از این که نشستند، نامه‌ای را به حضرت دادند. حضرت [[مُهر]] آن را [[شکست]] و از آنجا که [[نامه]] سرّی بود، کسی از مضمون آن [[آگاه]] نشد. بعد حضرت دستور داد به هر نفر از آنها حُلّهای [[یمنی]] و عبایی عَدَنی بخشیدند و [[فرمان]] داد مورد [[احترام]] قرار بگیرند. هنگامی که حرکت کردند [[ابن ملجم]] در مقابل حضرت ایستاد و اشعاری را انشاد کرد: تو [[گواه]] [[پاک]]، صاحب خیر و [[نیکی]] و فرزند شیران طراز اول می‌باشی. ای وضی محمد! [[خدا]] تنها تو را گرامی داشته و در کتاب فرستاده خود به تو فضل [[عنایت]] کرده و به تو زهرا، دختر محمد، حوریه دختر [[نبی]] مرسل را اعطا کرده است<ref>شعر وی چنین بود: | ||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
{{ب|''أَنْتَ الْمُهَيْمِنُ وَ الْمُهَذَّبُ ذُو النَّدَى''| | {{ب|''أَنْتَ الْمُهَيْمِنُ وَ الْمُهَذَّبُ ذُو النَّدَى''|۲=''وَ ابْنُ الضَّرَاغِمِ فِي الطِّرَازِ الْأَوَّلِ''}} | ||
{{ب|''اللَّهُ خَصَّكَ يَا وَصِيَّ مُحَمَّدٍ''| | {{ب|''اللَّهُ خَصَّكَ يَا وَصِيَّ مُحَمَّدٍ''|۲=''وَ حَبَاكَ فَضْلًا فِي الْكِتَابِ الْمُنْزَلِ''}} | ||
{{ب|''وَ حَبَاكَ بِالزَّهْرَاءِ بِنْتِ مُحَمَّدٍ''| | {{ب|''وَ حَبَاكَ بِالزَّهْرَاءِ بِنْتِ مُحَمَّدٍ''|۲=''حُورِيَّةٍ بِنْتِ النَّبِيِّ الْمُرْسَلِ''}} | ||
{{پایان شعر}}</ref>. | {{پایان شعر}}</ref>. | ||
| خط ۲۷: | خط ۲۸: | ||
در این جا حضرت این اشعار را خواند: | در این جا حضرت این اشعار را خواند: | ||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
{{ب|''أَنَا أَنْصَحُكَ مِنِّي بِالْوَدَادِ''| | {{ب|''أَنَا أَنْصَحُكَ مِنِّي بِالْوَدَادِ''|۲=''مُكَاشَفَةً وَ أَنْتَ مِنَ الْأَعَادِي''}} | ||
{{ب|''أُرِيدُ حَيَاتَهُ وَ يُرِيدُ قَتْلِي''| | {{ب|''أُرِيدُ حَيَاتَهُ وَ يُرِيدُ قَتْلِي''|۲=''عَذِيرَكَ مِنْ خَلِيلِكَ مِنْ مُرَادٍ''}} | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}} | ||
:من تو را به [[دوستی]] [[نصیحت]] می‌کنم، به این آشکارا و حال آنکه می‌‌دانم تو از [[دشمنان]] من باشی. من قصد زنده ماندن او را دارم و او قصد [[قتل]] مرا؛ عذر خواه تو دوستت از قبیله مراد است. | :من تو را به [[دوستی]] [[نصیحت]] می‌کنم، به این آشکارا و حال آنکه می‌‌دانم تو از [[دشمنان]] من باشی. من قصد زنده ماندن او را دارم و او قصد [[قتل]] مرا؛ عذر خواه تو دوستت از قبیله مراد است. | ||
| خط ۳۸: | خط ۳۹: | ||
[[ابن ملجم]] گفت: به [[خدا]] قسم ای [[امیرالمؤمنین]] تو نزد من از تمام آنچه [[خورشید]] بر آن طلوع کرده است، محبوبتری. و لکن اگر این را (که من [[قاتل]] تو خواهم بود) از من میشناسی، مرا به مکان دوری بفرست که جایگاه من از شما فاصله داشته باشد. [[حضرت امیرالمؤمنین]]{{ع}} فرمود: تو همراه یارانت باش تا به شما [[اجازه]] بازگشت بدهم. سپس حضرت دستور داد در میان [[بنی تمیم]] فرود آیند و پس از سه [[روز]] توقف، [[فرمان]] داد به [[یمن]] بازگردند. هنگامی که قصد مراجعت داشتند، ابن ملجم سخت [[بیمار]] شد و دوستانش او را ترک گفته، به یمن رفتند و چون خوب شد، نزد امیرالمؤمنین آمد و شبانه روز از حضرت جدا نمی‌شد. حضرت خواسته‌های او را بر آورده میساخت و او را گرامی داشته، به [[منزل]] خود [[دعوت]] میکرد و در همان حال می‌فرمود: تو قاتل و کشنده من هستی و این [[شعر]] را بارها می‌خواند: | [[ابن ملجم]] گفت: به [[خدا]] قسم ای [[امیرالمؤمنین]] تو نزد من از تمام آنچه [[خورشید]] بر آن طلوع کرده است، محبوبتری. و لکن اگر این را (که من [[قاتل]] تو خواهم بود) از من میشناسی، مرا به مکان دوری بفرست که جایگاه من از شما فاصله داشته باشد. [[حضرت امیرالمؤمنین]]{{ع}} فرمود: تو همراه یارانت باش تا به شما [[اجازه]] بازگشت بدهم. سپس حضرت دستور داد در میان [[بنی تمیم]] فرود آیند و پس از سه [[روز]] توقف، [[فرمان]] داد به [[یمن]] بازگردند. هنگامی که قصد مراجعت داشتند، ابن ملجم سخت [[بیمار]] شد و دوستانش او را ترک گفته، به یمن رفتند و چون خوب شد، نزد امیرالمؤمنین آمد و شبانه روز از حضرت جدا نمی‌شد. حضرت خواسته‌های او را بر آورده میساخت و او را گرامی داشته، به [[منزل]] خود [[دعوت]] میکرد و در همان حال می‌فرمود: تو قاتل و کشنده من هستی و این [[شعر]] را بارها می‌خواند: | ||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
{{ب|''أُرِيدُ حِبَاءَهُ وَ يُرِيدُ قَتْلِي''| | {{ب|''أُرِيدُ حِبَاءَهُ وَ يُرِيدُ قَتْلِي''|۲=''عَذِيرَكَ مِنْ خَلِيلِكَ مِنْ مُرَادٍ''}} | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}} | ||
| خط ۴۹: | خط ۵۰: | ||
بعد حضرت دستور داد به منازل خود برگردند و این داستان تکرار نشود<ref>کاشانی، معادن الحکمه، ج۱، ص۳۵۶ - ۳۶۰؛ بحارالأنوار، ج۴۲، ص۲۶۰ - ۲۶۳.</ref>. | بعد حضرت دستور داد به منازل خود برگردند و این داستان تکرار نشود<ref>کاشانی، معادن الحکمه، ج۱، ص۳۵۶ - ۳۶۰؛ بحارالأنوار، ج۴۲، ص۲۶۰ - ۲۶۳.</ref>. | ||
این گذشت تا این که [[ابن ملجم]] همراه گروهش در [[مکه]] تصمیم گرفت امیرالمؤمنین{{ع}} را به [[شهادت]] برساند.<ref>[[علی اکبر ذاکری|ذاکری، علی اکبر]]، [[سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین (کتاب)|سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین]]، ج۱، ص | این گذشت تا این که [[ابن ملجم]] همراه گروهش در [[مکه]] تصمیم گرفت امیرالمؤمنین{{ع}} را به [[شهادت]] برساند.<ref>[[علی اکبر ذاکری|ذاکری، علی اکبر]]، [[سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین (کتاب)|سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین]]، ج۱، ص ۲۱۷ - ۲۲۲.</ref> | ||
==بررسی واردین به [[کوفه]]== | == بررسی واردین به [[کوفه]] == | ||
[[امام صادق]]{{ع}} می‌فرماید: [[حضرت علی]]{{ع}} دستور داد اسامی کسانی را که وارد کوفه می‌شوند، بنویسند و به آن حضرت بدهند. گروهی از [[مردم]] اسامی واردشدگان را در کاغذی نوشته، به آن حضرت دادند. [[حضرت امیر]]{{ع}} آن اسامی را خواند و همین که به نام [[ابن ملجم]] رسید، انگشت خود را روی اسم او گذاشت و بعد فرمود: [[خداوند]] تو را بکشد!<ref>{{متن حدیث|قَاتَلَكَ اللَّهُ قَاتَلَكَ اللَّهُ}}!</ref> و چون به آن حضرت گفته شد اگر میدانی او تو را خواهد کشت، پس چرا او را نمی‌کشی؟! فرمود: خداوند بنده‌ای را [[عذاب]] نمی‌کند تا این که او [[مرتکب گناه]] شود<ref>{{متن حدیث|إِنَّ اللَّهَ تَعَالَى لَا يُعَذِّبُ الْعَبْدَ حَتَّى تَقَعَ مِنْهُ الْمَعْصِيَةُ}}؛ ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی طالب، (چهار جلدی) ج۲، ص۳۷۴.</ref>. | [[امام صادق]]{{ع}} می‌فرماید: [[حضرت علی]]{{ع}} دستور داد اسامی کسانی را که وارد کوفه می‌شوند، بنویسند و به آن حضرت بدهند. گروهی از [[مردم]] اسامی واردشدگان را در کاغذی نوشته، به آن حضرت دادند. [[حضرت امیر]]{{ع}} آن اسامی را خواند و همین که به نام [[ابن ملجم]] رسید، انگشت خود را روی اسم او گذاشت و بعد فرمود: [[خداوند]] تو را بکشد!<ref>{{متن حدیث|قَاتَلَكَ اللَّهُ قَاتَلَكَ اللَّهُ}}!</ref> و چون به آن حضرت گفته شد اگر میدانی او تو را خواهد کشت، پس چرا او را نمی‌کشی؟! فرمود: خداوند بنده‌ای را [[عذاب]] نمی‌کند تا این که او [[مرتکب گناه]] شود<ref>{{متن حدیث|إِنَّ اللَّهَ تَعَالَى لَا يُعَذِّبُ الْعَبْدَ حَتَّى تَقَعَ مِنْهُ الْمَعْصِيَةُ}}؛ ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی طالب، (چهار جلدی) ج۲، ص۳۷۴.</ref>. | ||
| خط ۵۸: | خط ۵۹: | ||
از آن چه از [[امام صادق]]{{ع}} نقل شد، به خوبی استفاده می‌شود حضرت آنجا که برای مصالحی لازم بود اسم‌های افرادی را که به [[کوفه]] داخل می‌شدند، کنترل می‌کرده است که شاید [[منتظر]] ورود ابن ملجم بوده و یا جهت دیگری داشته و یا به سبب کنترل افراد مخالف و [[ضد]] [[انقلاب]] و [[جاسوسان]] [[معاویه]] بوده است و حضرت خود تمام اسامی را مطالعه می‌کردند. | از آن چه از [[امام صادق]]{{ع}} نقل شد، به خوبی استفاده می‌شود حضرت آنجا که برای مصالحی لازم بود اسم‌های افرادی را که به [[کوفه]] داخل می‌شدند، کنترل می‌کرده است که شاید [[منتظر]] ورود ابن ملجم بوده و یا جهت دیگری داشته و یا به سبب کنترل افراد مخالف و [[ضد]] [[انقلاب]] و [[جاسوسان]] [[معاویه]] بوده است و حضرت خود تمام اسامی را مطالعه می‌کردند. | ||
در کتب [[تاریخی]] غیر از این مورد، نامی از [[حبیب بن منتجب]] نیافتم. به احتمال، منطقه [[مأموریت]] حبیب بن منتجب، حضرموت یکی از سه ایالت [[یمن]] بوده است | در کتب [[تاریخی]] غیر از این مورد، نامی از [[حبیب بن منتجب]] نیافتم. به احتمال، منطقه [[مأموریت]] حبیب بن منتجب، حضرموت یکی از سه ایالت [[یمن]] بوده است<ref>[[علی اکبر ذاکری|ذاکری، علی اکبر]]، [[سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین (کتاب)|سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین]]، ج۱، ص ۲۲۲-۲۲۳.</ref>. | ||
== منابع == | == منابع == | ||
| خط ۶۸: | خط ۶۹: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده: | [[رده:اصحاب امام علی]] | ||
[[رده:کارگزاران حکومت امام علی]] | |||