پرش به محتوا

بغی در تاریخ اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۶۶: خط ۶۶:


==نتیجه‌گیری==
==نتیجه‌گیری==
از منابع تاریخی برمی‌آید که [[رسول گرامی اسلام]]{{صل}} [[حکم ثابت]] و مشخصی درباره این [[جرائم]] نداده‌اند. به این معنی که حدی را در مورد این قبیل از اقدامات مقرر نکرده‌اند، بلکه به تناسب، مجازاتی چون [[قتل]] و [[حبس]] درباره آنها معمول و یا ایشان را مورد [[عفو]] قرار می‌دادند. اگر بپذیریم که [[بغی]] و [[رفتار]] ناشی آن، [[صبغه]] [[سیاسی]] دارد، با مراجعه به کتب [[تاریخ اسلام]] متوجه می‌شویم که سوءقصد به [[جان]] [[پیامبر]]{{صل}} و [[توطئه]] برای [[براندازی حکومت اسلامی]] و تحریک [[مردم]] برای ضدیت با [[رسول‌الله]] و [[شورش]] و [[قیام]] در برابر [[حکومت اسلامی]] و... نمونه‌هایی از این رفتار می‌باشند.
از منابع تاریخی برمی‌آید که [[رسول گرامی اسلام]]{{صل}} [[حکم ثابت]] و مشخصی درباره این [[جرائم]] نداده‌اند. به این معنی که حدی را در مورد این قبیل از اقدامات مقرر نکرده‌اند، بلکه به تناسب، مجازاتی چون [[قتل]] و [[حبس]] درباره آنها معمول و یا ایشان را مورد [[عفو]] قرار می‌دادند. اگر بپذیریم که [[بغی]] و [[رفتار]] ناشی آن، [[صبغه]] [[سیاسی]] دارد، با مراجعه به کتب [[تاریخ اسلام]] درمی‌یابیم که [[سوء قصد به جان پیامبر]]{{صل}} و [[توطئه]] برای [[براندازی حکومت اسلامی]] و تحریک [[مردم]] برای ضدیت با [[رسول‌الله]] و [[شورش]] و [[قیام]] در برابر [[حکومت اسلامی]] و... نمونه‌هایی از این رفتار می‌باشند.
با دقت در تاریخ اسلام به نظر می‌رسد باغی‌گری به معنای خاص آن در [[زمان]] [[حکومت امیرالمؤمنین]] [[حضرت علی]]{{ع}} و در پی سه [[جنگ جمل]]، [[صفین]] و [[نهروان]] رخ داده و این سه گروه که به شورش و قیام علیه [[امام زمان]] خود پرداختند، در [[فقه اسلامی]] به [[بغات]] شناخته شده‌اند. این افراد و گروه‌ها، اولین پایه‌های بغی و [[سرکشی]] را در حکومت اسلامی بنا نهادند. [[فقهای امامیه]] و [[اهل سنت]] نیز در تعریف بغی و حدود و [[ثغور]] آن و همچنین نحوه برخورد با بغات به [[سیره]] حضرت علی{{ع}} در برخورد با این سه گروه استناد جسته‌اند؛ لذا بغی مخصوص [[مسلمانان]] است، یعنی قیامی را می‌توان بغی دانست که توسط گروهی از مسلمانان، صورت گیرد؛ لذا [[شورشیان]] [[غیر مسلمان]] [[باغی]] محسوب نمی‌شوند و این درحالی است که در [[جرم سیاسی]] هیچ شرطی مبنی بر وجود [[اعتقاد]] مذهبی خاص جهت تحقق جرم سیاسی قید نشده و [[مجرم]] سیاسی می‌تواند از هر [[مذهب]] یا [[اعتقادی]] که مبنای [[فکری]] او را تشکیل می‌دهد برخوردار باشد.
با دقت در تاریخ اسلام به نظر می‌رسد باغی‌گری به معنای خاص آن در [[زمان]] [[حکومت امیرالمؤمنین]] [[حضرت علی]]{{ع}} و در پی سه [[جنگ جمل]]، [[صفین]] و [[نهروان]] رخ داده و این سه گروه که به شورش و قیام علیه [[امام زمان]] خود پرداختند، در [[فقه اسلامی]] به [[بغات]] شناخته شده‌اند. این افراد و گروه‌ها، اولین پایه‌های بغی و [[سرکشی]] را در حکومت اسلامی بنا نهادند. [[فقهای امامیه]] و [[اهل سنت]] نیز در تعریف بغی و حدود و [[ثغور]] آن و همچنین نحوه برخورد با بغات به [[سیره]] حضرت علی{{ع}} در برخورد با این سه گروه استناد جسته‌اند؛ لذا بغی مخصوص [[مسلمانان]] است، یعنی قیامی را می‌توان بغی دانست که توسط گروهی از مسلمانان، صورت گیرد؛ لذا [[شورشیان]] [[غیر مسلمان]] [[باغی]] محسوب نمی‌شوند و این درحالی است که در [[جرم سیاسی]] هیچ شرطی مبنی بر وجود [[اعتقاد]] مذهبی خاص جهت تحقق جرم سیاسی قید نشده و [[مجرم]] سیاسی می‌تواند از هر [[مذهب]] یا [[اعتقادی]] که مبنای [[فکری]] او را تشکیل می‌دهد برخوردار باشد.
در متون [[فقهی]] هیچ نوع مجازاتی که به‌طور خاص به عنوان [[کیفر]] بغی در [[اسلام]] وجود داشته باشد، دیده نمی‌شود و آنچه به عنوان عکس‌العمل علی{{ع}} در مقابل گروه بغات اعم از [[ناکثین]]، [[مارقین]] و [[قاسطین]] در تاریخ اسلام ذکر شده به عنوان یک اصل و [[راهنما]] جهت بیان [[سیاست]] [[کیفری]] اسلام در مواجهه با [[خشونت]] و [[مخالفت]] با حکومت اسلامی است. سیره متفاوت [[مولای متقیان]] در [[جنگ جمل]] و [[نهروان]] در خصوص عدم تعقیب فراریان و یا مداوای مجروحین و [[مدارا]] با [[اسرا]] به دلیل از هم پاشیدن [[سازمان]] و [[تشکیلات]] مرکزی آنان و دستور ادامه [[نبرد]] و تعقیب فراریان در [[جنگ صفین]] به دلیل [[فئه]] و تشکیلات [[مخالفان]]، گویای سیاستی است که نحوه برخورد با [[بغات]]، [[مخالفین]] و معترضین به [[حکومت]] را بیان می‌کند، بنابراین [[مجازات]] [[بغی]]، [[اعدام]] و کشتن بغات نیست و و آنجا که سخن از کشتن بغات است، مقصود آن دسته از باغیانی است که علیه [[حکومت اسلامی]] به صورت مسلحانه [[قیام]] و وارد [[جنگ]] شده‌اند. بدین ترتیب آنان که امروزه با روش‌های گوناگون درصدد [[براندازی]] دولتی هستند و از این روش‌ها گاه به «[[انقلاب]] مخملی» گاه به «انقلاب نارنجی» و گاه به «براندازی نرم» تعبیر می‌شود؛ تا وقتی که به مرحله [[شورش]] و مقابله نظامی با [[نظام سیاسی]] نرسیده، مصداق بغی [[فقهی]] نیست. اگر عناصری مانند «[[ارعاب]] و [[ترساندن]] [[مردم]]» و «[[فساد در زمین]]» را داشته باشد «محاربه» بوده و محکوم به محارب‌اند و در غیر این صورت جرمی است که مجازات آن در [[اختیار]] حکومت اسلامی است.<ref>[[جعفر ناصری|ناصری]]، [[سید علی رضا حسینی|حسینی]] و [[علی رضا سلیمی|سلیمی]]، [[پیشینه تاریخی بغی و تمرد در حکومت اسلامی (مقاله)|پیشینه تاریخی بغی و تمرد در حکومت اسلامی]]، ص ۲۳۲.</ref>
در متون [[فقهی]] هیچ نوع مجازاتی که به‌طور خاص به عنوان [[کیفر]] بغی در [[اسلام]] وجود داشته باشد، دیده نمی‌شود و آنچه به عنوان عکس‌العمل علی{{ع}} در مقابل گروه بغات اعم از [[ناکثین]]، [[مارقین]] و [[قاسطین]] در تاریخ اسلام ذکر شده به عنوان یک اصل و [[راهنما]] جهت بیان [[سیاست]] [[کیفری]] اسلام در مواجهه با [[خشونت]] و [[مخالفت]] با حکومت اسلامی است. سیره متفاوت [[مولای متقیان]] در [[جنگ جمل]] و [[نهروان]] در خصوص عدم تعقیب فراریان و یا مداوای مجروحین و [[مدارا]] با [[اسرا]] به دلیل از هم پاشیدن [[سازمان]] و [[تشکیلات]] مرکزی آنان و دستور ادامه [[نبرد]] و تعقیب فراریان در [[جنگ صفین]] به دلیل [[فئه]] و تشکیلات [[مخالفان]]، گویای سیاستی است که نحوه برخورد با [[بغات]]، [[مخالفین]] و معترضین به [[حکومت]] را بیان می‌کند، بنابراین [[مجازات]] [[بغی]]، [[اعدام]] و کشتن بغات نیست و و آنجا که سخن از کشتن بغات است، مقصود آن دسته از باغیانی است که علیه [[حکومت اسلامی]] به صورت مسلحانه [[قیام]] و وارد [[جنگ]] شده‌اند. بدین ترتیب آنان که امروزه با روش‌های گوناگون درصدد [[براندازی]] دولتی هستند و از این روش‌ها گاه به «[[انقلاب]] مخملی» گاه به «انقلاب نارنجی» و گاه به «براندازی نرم» تعبیر می‌شود؛ تا وقتی که به مرحله [[شورش]] و مقابله نظامی با [[نظام سیاسی]] نرسیده، مصداق بغی [[فقهی]] نیست. اگر عناصری مانند «[[ارعاب]] و [[ترساندن]] [[مردم]]» و «[[فساد در زمین]]» را داشته باشد «محاربه» بوده و محکوم به محارب‌اند و در غیر این صورت جرمی است که مجازات آن در [[اختیار]] حکومت اسلامی است.<ref>[[جعفر ناصری|ناصری]]، [[سید علی رضا حسینی|حسینی]] و [[علی رضا سلیمی|سلیمی]]، [[پیشینه تاریخی بغی و تمرد در حکومت اسلامی (مقاله)|پیشینه تاریخی بغی و تمرد در حکومت اسلامی]]، ص ۲۳۲.</ref>
۲۱۸٬۳۵۲

ویرایش