پرش به محتوا

آزادی بیان در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۱۴ فوریهٔ ۲۰۲۳
خط ۷: خط ۷:


== مقدمه ==
== مقدمه ==
اندیشه [[انسان]] در قالب بیان گفتاری، نوشتاری و [[رفتاری]] جاوه‌گر می‌شود و بدین ترتیب، آزادی بیان از لوازم آزادی اندیشه است و از آن جدا نخواهد بود<ref>منتسکیو، روح القوانین، ترجمه علی‌اکبر مهتدی، ج۱، ص۵۹۰.</ref>. [[آموزه‌های اسلام]] که بر بنیان اندیشه و [[خردورزی]] [[استوار]] است، [[مخالفان]] [[فکری]] خویش را به هماوردی و [[رویارویی]] [[اندیشه‌ها]] فرا خوانده<ref>{{متن قرآن|فَلْيَأْتُوا بِحَدِيثٍ مِثْلِهِ إِنْ كَانُوا صَادِقِينَ}} «پس اگر راست می‌گویند گفتاری مانند آن بیاورند» سوره طور، آیه ۳۴؛ {{متن قرآن|قُلْ فَأْتُوا بِكِتَابٍ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ هُوَ أَهْدَى مِنْهُمَا أَتَّبِعْهُ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ}} «بگو: اگر راست می‌گویید (خود) کتابی از سوی خداوند بیاورید که از آن دو رهنمون‌تر باشد تا من از آن پیروی کنم» سوره قصص، آیه ۴۹؛ {{متن قرآن|قُلْ لَئِنِ اجْتَمَعَتِ الْإِنْسُ وَالْجِنُّ عَلَى أَنْ يَأْتُوا بِمِثْلِ هَذَا الْقُرْآنِ لَا يَأْتُونَ بِمِثْلِهِ وَلَوْ كَانَ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ ظَهِيرًا}} «بگو: اگر آدمیان و پریان فراهم آیند تا مانند این قرآن آورند هر چند یکدیگر را پشتیبانی کنند همانند آن نمی‌توانند آورد» سوره اسراء، آیه ۸۸.</ref> و هیچ‌گاه مانعی در برابر بیان اندیشه‌ها ایجاد نکرده است<ref>رقیه تمیمی، بررسی مفهوم آزادی و قانون در اندیشه‌های امام خمینی، جان لاک و منتسکیو، ص۲۰۳.</ref>. اساساً هر مکتبی که به [[ایدئولوژی]] خود باور داشته باشد، طرفدار آزادی اندیشه است<ref>مرتضی مطهری، مجموعه آثار، ج۲۴، ص۱۲۳.</ref>. این رویکرد از سوی [[امام خمینی]] چنین تبیین شده است که [[آیین اسلام]] «مستند به [[برهان]]» و «متکی به [[منطق]]» است؛ بنابراین از آزادی بیان و قلم نمی‌هراسد<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ج۱۰، ص۸۱.</ref>؛ از همین رو ایشان مطبوعات و رسانه‌های نوشتاری را از مهم‌ترین مصادیق بیان [[افکار]] و اندیشه‌ها می‌دانست که می‌توانند آرمان‌های [[مردم]] و [[جامعه]] را منعکس کنند<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ج۷، ص۳۲۳.</ref> و به همین دلیل باید در نشر واقعیت‌های جامعه، مستقل و [[آزاد]] باشند<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ج۴، ص۲۶۶.</ref> و همه‌گونه [[انتقاد]] را با کمال [[بی‌طرفی]] منتشر سازند<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ج۱۲، ص۲۰۸.</ref>. ایشان در عین حال مطبوعات را به [[رفتار]] بر اساس [[موازین]] مطبوعاتی و [[خدمت]] به [[ملت]] سفارش می‌کرد و تأکید می‌کرد معنای [[آزادی بیان]] و قلم، [[نوشتن]] بر [[ضد]] [[مصالح]] [[کشور]] و [[توطئه]] علیه [[انقلاب]] نیست و نمی‌توان برای چنین مطبوعاتی [[احترام]] قائل شد<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ج۷، ص۳۲۰.</ref>. همچنین از نظر ایشان [[احزاب سیاسی]] در چارچوب [[نظام اسلامی]] و بر اساس [[قوانین]]، اجازه فعالیت دارند و [[آزادی]] عمل آنها برقرار است<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ج۵، ص۵۲۰؛ ج۱۴، ص۳۴۳.</ref>.<ref>[[حمید فاضل قانع|فاضل قانع، حمید]]، [[آزادی - فاضل قانع (مقاله)| مقاله «آزادی»]]، [[دانشنامه امام خمینی ج۱ (کتاب)|دانشنامه امام خمینی]]، ج۱.</ref>
اندیشه [[انسان]] در قالب بیان گفتاری، نوشتاری و [[رفتاری]] جلوه‌گر می‌شود و بدین ترتیب، آزادی بیان از لوازم آزادی اندیشه است و از آن جدا نخواهد بود<ref>منتسکیو، روح القوانین، ترجمه علی‌اکبر مهتدی، ج۱، ص۵۹۰.</ref>. [[آموزه‌های اسلام]] که بر بنیان اندیشه و [[خردورزی]] [[استوار]] است، [[مخالفان]] [[فکری]] خویش را به هماوردی و [[رویارویی]] [[اندیشه‌ها]] فرا خوانده<ref>{{متن قرآن|فَلْيَأْتُوا بِحَدِيثٍ مِثْلِهِ إِنْ كَانُوا صَادِقِينَ}} «پس اگر راست می‌گویند گفتاری مانند آن بیاورند» سوره طور، آیه ۳۴؛ {{متن قرآن|قُلْ فَأْتُوا بِكِتَابٍ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ هُوَ أَهْدَى مِنْهُمَا أَتَّبِعْهُ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ}} «بگو: اگر راست می‌گویید (خود) کتابی از سوی خداوند بیاورید که از آن دو رهنمون‌تر باشد تا من از آن پیروی کنم» سوره قصص، آیه ۴۹؛ {{متن قرآن|قُلْ لَئِنِ اجْتَمَعَتِ الْإِنْسُ وَالْجِنُّ عَلَى أَنْ يَأْتُوا بِمِثْلِ هَذَا الْقُرْآنِ لَا يَأْتُونَ بِمِثْلِهِ وَلَوْ كَانَ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ ظَهِيرًا}} «بگو: اگر آدمیان و پریان فراهم آیند تا مانند این قرآن آورند هر چند یکدیگر را پشتیبانی کنند همانند آن نمی‌توانند آورد» سوره اسراء، آیه ۸۸.</ref> و هیچ‌گاه مانعی در برابر بیان اندیشه‌ها ایجاد نکرده است<ref>رقیه تمیمی، بررسی مفهوم آزادی و قانون در اندیشه‌های امام خمینی، جان لاک و منتسکیو، ص۲۰۳.</ref>. اساساً هر مکتبی که به [[ایدئولوژی]] خود باور داشته باشد، طرفدار آزادی اندیشه است<ref>مرتضی مطهری، مجموعه آثار، ج۲۴، ص۱۲۳.</ref>. این رویکرد از سوی [[امام خمینی]] چنین تبیین شده است که [[آیین اسلام]] «مستند به [[برهان]]» و «متکی به [[منطق]]» است؛ بنابراین از آزادی بیان و قلم نمی‌هراسد<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ج۱۰، ص۸۱.</ref>؛ از همین رو ایشان مطبوعات و رسانه‌های نوشتاری را از مهم‌ترین مصادیق بیان [[افکار]] و اندیشه‌ها می‌دانست که می‌توانند آرمان‌های [[مردم]] و [[جامعه]] را منعکس کنند<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ج۷، ص۳۲۳.</ref> و به همین دلیل باید در نشر واقعیت‌های جامعه، مستقل و [[آزاد]] باشند<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ج۴، ص۲۶۶.</ref> و همه‌گونه [[انتقاد]] را با کمال [[بی‌طرفی]] منتشر سازند<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ج۱۲، ص۲۰۸.</ref>. ایشان در عین حال مطبوعات را به [[رفتار]] بر اساس [[موازین]] مطبوعاتی و [[خدمت]] به [[ملت]] سفارش می‌کرد و تأکید می‌کرد معنای [[آزادی بیان]] و قلم، [[نوشتن]] بر [[ضد]] [[مصالح]] [[کشور]] و [[توطئه]] علیه [[انقلاب]] نیست و نمی‌توان برای چنین مطبوعاتی [[احترام]] قائل شد<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ج۷، ص۳۲۰.</ref>. همچنین از نظر ایشان [[احزاب سیاسی]] در چارچوب [[نظام اسلامی]] و بر اساس [[قوانین]]، اجازه فعالیت دارند و [[آزادی]] عمل آنها برقرار است<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ج۵، ص۵۲۰؛ ج۱۴، ص۳۴۳.</ref>.<ref>[[حمید فاضل قانع|فاضل قانع، حمید]]، [[آزادی - فاضل قانع (مقاله)| مقاله «آزادی»]]، [[دانشنامه امام خمینی ج۱ (کتاب)|دانشنامه امام خمینی]]، ج۱.</ref>


== آزادی اندیشه و آزادی بیان ==
== آزادی اندیشه و آزادی بیان ==
۱۱۱٬۹۱۱

ویرایش