|
|
| خط ۵۷: |
خط ۵۷: |
|
| |
|
| ==== شبهه سوم: تنافی عصمت قبل از بلوغ با اختیار ==== | | ==== شبهه سوم: تنافی عصمت قبل از بلوغ با اختیار ==== |
| اینکه آیا [[عصمت]] [[معصومان]] پیش از [[بلوغ]] و از هنگام ولادت با [[اختیار]] [[سازگاری]] دارد یا خیر، سؤالی است که فقط با [[عصمت انبیا]] و [[ائمه اطهار]] {{عم}} ارتباط دارد و شامل سایر [[مردم]] نمی‌شود.
| | {{اصلی|آیا عصمت معصومان پیش از بلوغ با اختیار سازگار است؟ (پرسش)}} |
| | |
| به نظر می‌رسد [[عصمت عملی]] در هیچ شرایطی با اختیار صاحب عصمت، تضاد ندارد. [[انبیا]] و [[امامان]] دارای [[روحی]] لطیف‌تر و پاک‌تر و [[اراده]] و عزمی [[برتر]] بودند و نیز استعدادی قوی‌تر داشتند، چون در ارحامی [[پاک]] و از اصلابی [[مطهر]] پا به عرصه وجود گذاشتند. از طرفی [[خداوند]] هم با [[الهام]] و [[وحی]] آنان را در جهات خیر [[راهنمایی]] کرده است؛ همان‌طور که در [[قلب]] سایر مردم و [[مؤمنین]] الهام به خیر می‌کند، لذا خداوند که از [[حسن]] [[انتخاب]] و حسن [[باطن]] آنان [[آگاه]] بود، از بدو تولد ملکه عصمت عملی، یعنی تحفظ به واسطه [[هدایت]] و [[علم]] را به آنان عطا کرد تا انبیا و امامان با اختیار به ملکه عصمت [[تمسک]] کنند و هرگز از آنان [[اشتباه]] سر نزند. این موضوعی است که [[قرآن]] و [[روایات]] و [[ادعیه]] به آن اشاره می‌کند: {{متن قرآن|إِنَّا أَخْلَصْنَاهُمْ بِخَالِصَةٍ ذِكْرَى الدَّارِ * وَإِنَّهُمْ عِنْدَنَا لَمِنَ الْمُصْطَفَيْنَ الْأَخْيَارِ}}<ref>«و ما آنان را به ویژگی‌یی که یادکرد رستخیز است، ویژه ساختیم * و آنان نزد ما از گزیدگان نیکان بودند» سوره ص، آیه ۴۶-۴۷.</ref>.
| |
| | |
| در این دو [[آیه]] به دو نکته اشاره شده است؛ یکی حسن انتخاب و [[پاکی]] و [[طهارت]] انبیا و دیگری هدایت‌های [[الهی]] که با الهام حاصل می‌شود و تمام توجه آنها را به سوی [[توحید]] و [[معاد]] می‌کشاند.
| |
| | |
| در روایتی از [[امام باقر]] {{ع}} نیز آمده است: “زمانی که [[خدای متعال]] حسن نیتی را از کسی ببیند، عصمت را با او همراه می‌کند”<ref>{{متن حدیث|إِذَا عَلِمَ اللَّهُ تَعَالَى حُسْنَ نِيَّةٍ مِنْ أَحَدٍ اكْتَنَفَهُ بِالْعِصْمَةِ}}؛ بحار الانوار، ج۷۸، ص۱۸۸.</ref>. در [[دعای ندبه]] هم به همین مضمون اشاره شده که آنها که با [[خدا]] [[پیمان]] می‌بندند، خداوند از [[آینده]] آنها می‌داند و آنها را از عنایت‌ها و کرامت‌های خویش که از جمله [[نزول]] [[ملائکه]] و [[وحی]] است بهره‌مند می‌کند<ref>ر.ک: دعای ندبه: {{متن حدیث|وَ أَهْبَطْتَ عَلَيْهِمْ مَلَائِكَتَكَ...}}.</ref>. از این‌رو باید توجه داشت که [[حسن]] [[انتخاب]] [[معصومین]] به عنوان شرط متأخّر است<ref>فلسفه وحی و نبوت، ص۲۲۰؛ [[حسن یوسفیان|یوسفیان، حسن]]، [[احمد حسین شریفی|شریفی، احمد حسین]]، [[پژوهشی در عصمت معصومان (کتاب)|پژوهشی در عصمت معصومان]]، ص۷۱.</ref>.
| |
| | |
| این نکته در میان افراد عادی [[اجتماع]] خودمان کاملاً روشن است؛ بدین معنا که می‌بینیم بعضی از [[کودکان]] از بدو [[زندگی]] از [[گناه]] دوری می‌کنند، لکن بعضی از کودکان از همان ابتدا در گناه و بدی غوطه‌ورند و در بزرگسالی هم [[گرایش]] به [[انحراف]] و [[فساد]] دارند. این گرایش‌های دوگانه به خاطر عوامل [[خانوادگی]] و [[تربیت]] و [[طهارت]] رحم و اصلاب و حسن انتخاب خود [[کودک]] است.
| |
| | |
| در باب [[عصمت علمی]] از [[روایات]] برمی‌آید که [[انبیا]] و [[امامان]] از همان کودکی توسط [[روح‌القدس]] [[تعلیم]] داده می‌شوند تا از [[اشتباه]] و [[نسیان]] دور باشند. اگرچه این عصمت علمی، اختیاری نیست، ولی لازمه [[امامت]] و [[نبوت]] است. لذا [[عصمت عملی]] که ملاک [[ارزش]] و [[پاداش]] و [[برتری]] [[معصوم]] بر غیر معصوم است در کودکی هم با [[اختیار]] معصوم [[سازگاری]] دارد و تضادی بین آن دو نیست<ref>[[ابراهیم صفرزاده|صفرزاده، ابراهیم]]، [[عصمت امامان از دیدگاه عقل و وحی (کتاب)|عصمت امامان از دیدگاه عقل و وحی]]، ص۱۲۶.</ref>.
| |
|
| |
|
| ==== شبهه چهارم: عصمت مستلزم نوعی الوهیت [[انسان]] ==== | | ==== شبهه چهارم: عصمت مستلزم نوعی الوهیت [[انسان]] ==== |
