ینبع: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
(←مقدمه) |
بدون خلاصۀ ویرایش برچسب: پیوندهای ابهامزدایی |
||
خط ۷: | خط ۷: | ||
== مقدمه == | == مقدمه == | ||
«ینبع» شهری است در هفت منزلی [[مدینه]]، کنار دریای سرخ که در راه قدیم [[حجّاج]] [[مصر]] بوده و قلعهای در آن است. هنگامیکه [[پیامبر]] {{صل}} آنجا را قسمت نمود، قطعه زمینی سهم [[امام علی|علی]] {{ع}} شد. [[حضرت]] چاهی در آن حفر کرد. آب از آن [[چاه]] بهسان گردن شتر جوشیدن گرفت.<ref>مجمع البحرین، واژه نبع</ref> [[امام علی|علی]] {{ع}} در آنجا باغهایی احداث نمود و [[معیشت]] خود را از آن باغستانها تأمین میکرد، حتی در دورانی که در [[کوفه]]، متصدّی [[حکومت اسلامی]] بود. گاهی [[اسامة بن زید]] از آن [[حضرت]] [[مالی]] طلب کرد. [[حضرت]] فرمود: از [[بیتالمال]] چیزی به تو نرسد، که آن ویژۀ [[رزمندگان]] است، ولی اگر خواهی از درآمد املاک شخصیام در ینبع به تو دهم<ref>معارف و معاریف، ج ۵ ص ۲۴۳۷</ref>. [[امام علی|حضرت علی]] {{ع}} آن [[چاه]] را [[وقف]] [[زائران]] [[خانۀ خدا]] و رهروان [[راه خدا]] و در راهماندگان کرد و اظهار [[امیدواری]] نمود که [[خداوند]] [[پاداش اخروی]] آن را [[نجات]] از [[آتش]] قرار دهد. متن مفصّل وقفنامۀ [[حضرت امیر]] {{ع}} در کتب [[روایی]] آمده است<ref>.کافی، ج ۷ ص ۴۹ حدیث ۷ </ref><ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۶۱۳.</ref> | «ینبع» شهری است در هفت منزلی [[مدینه]]، کنار دریای سرخ که در راه قدیم [[حجّاج]] [[مصر]] بوده و قلعهای در آن است. هنگامیکه [[پیامبر]] {{صل}} آنجا را قسمت نمود، قطعه زمینی سهم [[امام علی|علی]] {{ع}} شد. [[حضرت]] چاهی در آن حفر کرد. آب از آن [[چاه]] بهسان گردن شتر جوشیدن گرفت.<ref>مجمع البحرین، واژه نبع</ref> [[امام علی|علی]] {{ع}} در آنجا باغهایی احداث نمود و [[معیشت]] خود را از آن باغستانها تأمین میکرد، حتی در دورانی که در [[کوفه]]، متصدّی [[حکومت اسلامی]] بود. گاهی [[اسامة بن زید]] از آن [[حضرت]] [[مالی]] طلب کرد. [[حضرت]] فرمود: از [[بیتالمال]] چیزی به تو نرسد، که آن ویژۀ [[رزمندگان]] است، ولی اگر خواهی از درآمد املاک شخصیام در ینبع به تو دهم<ref>معارف و معاریف، ج ۵ ص ۲۴۳۷</ref>. [[امام علی|حضرت علی]] {{ع}} آن [[چاه]] را [[وقف]] [[زائران]] [[خانۀ خدا]] و رهروان [[راه خدا]] و در راهماندگان کرد و اظهار [[امیدواری]] نمود که [[خداوند]] [[پاداش اخروی]] آن را [[نجات]] از [[آتش]] قرار دهد. متن مفصّل وقفنامۀ [[حضرت امیر]] {{ع}} در کتب [[روایی]] آمده است<ref>.کافی، ج ۷ ص ۴۹ حدیث ۷ </ref><ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۶۱۳.</ref> | ||
==یَنبُع== | |||
مراد از ینبع در [[کتب سیره]] و [[تاریخ]] دره «یَنبُع النخل» است و آن درهای است با چشمهها و [[آبادیها]] و نخلهای فراوان که نامش را از کثرت درختان خرما گرفته است. ابتدای این دره در [[بواط]] - در حدود ۷۰ کیلومتری غرب [[مدینه]] - است و همچنان پیش میرود تا این که میان دو سلسله [[کوه]] بزرگ، پس از انضمام شاخههای متعدد به آن، به انتها میرسد. [[جبل]] الاشعر - که امروزه الفِقرَه نامیده میشود، - نام یکی از این دو کوه است. این کوه در قسمت جنوبی این دره واقع بوده و تأمین کننده آب درههایی بزرگ در ینبع - از جمله نَخَلَی و عَباثر - است. دیگر کوه، [[کوه رضوی]] است در سوی شمال که دارای درههایی است که ضأس مهمترین آنهاست. در آثار و منابع متقدم، از ینبع به عنوان موضعی در سمت راست [[رضوی]] یاد شده است.<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۴۵۰.</ref> این مکان، در هفت مرحلهای مدینه و به فاصله یک شب راه از رضوی واقع شده و از متعلقات و [[املاک]] بنی حسن بن [[علی بن ابیطالب]]{{ع}} به شمار میرفته است.<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۴۵۰.</ref> ساکنان این منطقه، مردمانی از [[انصار]] و [[جهینه]] و لیثاند. چشمه هایش پر آب و درهای دارد به نام [[یلیل]] و دارای [[منبر]]. <ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۴۵۰.</ref> دره این روستای [[ثروتمند]] در غیقه ختم میشود. برخی هم ینبع را دژی گفتهاند دارای [[نخل]] و آب و زرع که در آن [[موقوفات]] علی{{ع}} قرار دارد و تولیت آن را فرزندانش بر عهده دارند.<ref>ر. ک. یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۴۵۰.</ref> بعضی هم در ترسیم موقعیت جغرافیایی ینبع، آن را مکانی بین [[مکه]] و مدینه و از بلاد [[بنی ضمره]]،<ref>بکری، معجم ما استعجم، ج۴، ص۱۴۰۲.</ref> و برخی آن را از [[اراضی تهامه]] بر شمردهاند.<ref>ر. ک. یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۴۵۰.</ref> [[عمر بن خطاب]] این منطقه را به علی{{ع}} [[اقطاع]] نمود و حضرت چاههای زیادی را که تعدادش را ۱۰۰<ref>ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی طالب، ج۱، ص۳۸۸.</ref> تا ۱۷۰ <ref>مجلسی، بحار الانوار، ج۴۱، ص۳۲.</ref>حلقه ذکر کردهاند حفر و سپس [[وقف]] نمود. [[غزوه ذات العشیره]]،<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۲، ص۶؛ مسعودی، التنبیه و الاشراف، ص۲۰۳.</ref> [[پناه دادن]] [[امام سجاد]]{{ع}} به [[خانواده]] [[مروان بن حکم]] هنگام [[واقعه حره]]<ref>محمد بن جریر طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج۵، ص۴۸۵؛ ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ج۴، ص۱۱۳.</ref> و مخفی شدن [[نفس زکیه]] در این منطقه<ref>محمد بن جریر طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج۷، ص۶۰۱.</ref> از جمله رخدادهای مهم [[تاریخی]] در [[سرزمین]] ینبع است.<ref>[[عاتق بن غيث بلادی|بلادی، عاتق بن غيث]]، [[معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة (کتاب)|معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة]] ص۳۴۱.</ref> | |||
== منابع == | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
# [[پرونده:1368987.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|'''فرهنگ غدیر''']]. | # [[پرونده:1368987.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|'''فرهنگ غدیر''']]. | ||
# [[پرونده:IM010527.jpg|22px]] [[عاتق بن غيث بلادی|بلادی، عاتق بن غيث]]، [[معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة (کتاب)|'''معجم المعالم الجغرافیة فی السیرة النبویة''']] | |||
{{پایان منابع}} | {{پایان منابع}} | ||
خط ۱۶: | خط ۲۰: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:مکانهای منسوب به امام علی]] | [[رده:مکانهای منسوب به امام علی]] |