احمد بن حسین بن بکیر: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲: | خط ۲: | ||
== آشنایی اجمالی == | == آشنایی اجمالی == | ||
[[احمد بن الحسین بن بکیر]]<ref>ر. ک: مستدرکات [[علم رجال الحدیث]]، ج۱، ص۲۹۳، ش۸۷۰. | [[احمد بن الحسین بن بکیر]]<ref>ر. ک: مستدرکات [[علم رجال الحدیث]]، ج۱، ص۲۹۳، ش۸۷۰. | ||
یادآوری میشود که عنوان مزبور، | یادآوری میشود که عنوان مزبور، مصحّف یکی از دو عنوان «احمد بن الحسین ([[الحسن]]) القزاز البصری» و یا «احمد بن بکر بن جناح» است.</ref> تنها در سند یک [[روایت]] [[تفسیر کنز الدقائق]] و به نقل از کتاب [[تأویل]] الآیات الظاهرة واقع شده است: | ||
{{متن حدیث|قَالَ مُحَمَّدُ بْنُ الْعَبَّاسِ: حَدَّثَنَا حُمَيْدُ بْنُ زِيَادٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ بُكَيْرٍ<ref>در بعضی نسخهها، «بکر» ثبت شده است.</ref> قَالَ حَدَّثَنَا الْحَسَنُ بْنُ عَلِيِّ بْنِ فَضَّالٍ بِإِسْنَادِهِ إِلَى عَبْدِ الْخَالِقِ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ {{ع}} يَقُولُ فِي قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ {{متن قرآن|لَمْ نَجْعَلْ لَهُ مِنْ قَبْلُ سَمِيًّا}}<ref>«ای زکریّا! ما تو را به پسری نوید میدهیم که نام او یحیی است؛ پیش از این همنامی برای او نگماردهایم» سوره مریم، آیه ۷.</ref> قَالَ ذَلِكَ يَحْيَى بْنُ زَكَرِيَّا لَمْ يَكُنْ لَهُ مِنْ قَبْلُ سَمِيّاً وَ كَذَلِكَ الْحُسَيْنُ {{ع}} لَمْ يَكُنْ لَهُ مِنْ قَبْلُ سَمِيّاً وَ لَمْ تَبْكِ السَّمَاءُ إِلَّا عَلَيْهِمَا أَرْبَعِينَ صَبَاحاً قُلْتُ فَمَا كَانَ بُكَاؤُهَا قَالَ تَطْلَعُ الشَّمْسُ حَمْرَاءَ قَالَ وَ كَانَ قَاتِلُ الْحُسَيْنِ {{ع}} وَلَدَ زِنًا وَ قَاتِلُ يَحْيَى بْنِ زَكَرِيَّا وَلَدَ زِنًا}}<ref>تفسیر کنز الدقائق، ج۸، ص۱۹۷ - ۱۹۸، به نقل از: تأویل الآیات الظاهرة، ص۲۹۵.</ref>.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۲ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۲ ص ۲۰۸.</ref> | {{متن حدیث|قَالَ مُحَمَّدُ بْنُ الْعَبَّاسِ: حَدَّثَنَا حُمَيْدُ بْنُ زِيَادٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ بُكَيْرٍ<ref>در بعضی نسخهها، «بکر» ثبت شده است.</ref> قَالَ حَدَّثَنَا الْحَسَنُ بْنُ عَلِيِّ بْنِ فَضَّالٍ بِإِسْنَادِهِ إِلَى عَبْدِ الْخَالِقِ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ {{ع}} يَقُولُ فِي قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ {{متن قرآن|لَمْ نَجْعَلْ لَهُ مِنْ قَبْلُ سَمِيًّا}}<ref>«ای زکریّا! ما تو را به پسری نوید میدهیم که نام او یحیی است؛ پیش از این همنامی برای او نگماردهایم» سوره مریم، آیه ۷.</ref> قَالَ ذَلِكَ يَحْيَى بْنُ زَكَرِيَّا لَمْ يَكُنْ لَهُ مِنْ قَبْلُ سَمِيّاً وَ كَذَلِكَ الْحُسَيْنُ {{ع}} لَمْ يَكُنْ لَهُ مِنْ قَبْلُ سَمِيّاً وَ لَمْ تَبْكِ السَّمَاءُ إِلَّا عَلَيْهِمَا أَرْبَعِينَ صَبَاحاً قُلْتُ فَمَا كَانَ بُكَاؤُهَا قَالَ تَطْلَعُ الشَّمْسُ حَمْرَاءَ قَالَ وَ كَانَ قَاتِلُ الْحُسَيْنِ {{ع}} وَلَدَ زِنًا وَ قَاتِلُ يَحْيَى بْنِ زَكَرِيَّا وَلَدَ زِنًا}}<ref>تفسیر کنز الدقائق، ج۸، ص۱۹۷ - ۱۹۸، به نقل از: تأویل الآیات الظاهرة، ص۲۹۵.</ref>.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۲ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۲ ص ۲۰۸.</ref> | ||
== شرح حال [[راوی]] == | == شرح حال [[راوی]] == | ||
نام راوی در [[کتب رجالی]] ذکر نشده است و در [[اسناد روایات]] نیز یافت نشده است، اما جستوجو در طرق و اسناد روایات نشان میدهد در نام راوی تصحیف رخ داده است و عنوان مزبور، | نام راوی در [[کتب رجالی]] ذکر نشده است و در [[اسناد روایات]] نیز یافت نشده است، اما جستوجو در طرق و اسناد روایات نشان میدهد در نام راوی تصحیف رخ داده است و عنوان مزبور، مصحّف یکی از دو عنوان ذیل است: | ||
۱. | ۱. مصحّف «احمد بن الحسین (الحسن) البصری»: احتمال اول آن است که احمد بن الحسین بن بکر ([[بکیر]])، مصحّف احمد بن الحسین (الحسن) البصری باشد، به قرینه روایت [[حمید بن زیاد]] از وی در طُرق و اسناد، و [[اتحاد]] در طبقه. | ||
[[شیخ طوسی]] در کتاب [[الفهرست]] مینویسد: {{عربی|"عن إبن عقدة، عن حمید بن زیاد، عن أحمد بن الحسین القزاز البصری، عن صالح بن خالد المحاملی، عن ثابت بن شریح، عن زیاد بن أبی غیاث مولی آل دغش، عن الصادق (جعفر بن محمد {{ع}})"}}<ref>الفهرست (طوسی)، ص۲۰۴ - ۲۰۵، ش۳۰۵.</ref>. | [[شیخ طوسی]] در کتاب [[الفهرست]] مینویسد: {{عربی|"عن إبن عقدة، عن حمید بن زیاد، عن أحمد بن الحسین القزاز البصری، عن صالح بن خالد المحاملی، عن ثابت بن شریح، عن زیاد بن أبی غیاث مولی آل دغش، عن الصادق (جعفر بن محمد {{ع}})"}}<ref>الفهرست (طوسی)، ص۲۰۴ - ۲۰۵، ش۳۰۵.</ref>. | ||
۲. | ۲. مصحّف [[احمد بن بکر بن جناح]]: احتمال دوم آن است که احمد بن الحسین بن بکر، مصحّف احمد بن بکر بن جناح باشد که [[شیخ طوسی]] در ترجمهاش نوشته است: {{عربی|"أحمد بن بکر بن جناح؛ یکنی أبا الحسین (الحسن)، روی عنه حمید کتاب عبدالله بن بکیر، روایة إبن فضال"}}<ref>رجال الطوسی، ص۴۰۸، ش۵۹۳۹.</ref>. | ||
به دلیل آنکه مقصود از «بإسناده» {{عربی|"الحسن بن علی بن فضال باسناده الی عبدالخالق"}} در [[سند روایت]] محل بحث، به قرینه [[روایت]] کامل الزیارات<ref>{{متن حدیث|حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ فَضَّالٍ عَنِ ابْنِ بُكَيْرٍ عَنْ زُرَارَةَ عَنْ عَبْدِ الْخَالِقِ بْنِ عَبْدِ رَبِّهِ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ {{ع}} يَقُولُ: لَمْ يَجْعَلِ اللَّهُ لَهُ مِنْ قَبْلُ سَمِيًّا...}}؛ کامل الزیارات، ص۹۰، ح۸.</ref>، «{{عربی|"عن ابنبکیر، عن زرارة"}} است؛ در نتیجه سند کامل روایت [[تفسیر کنز الدقائق]] این چنین است: {{عربی|"حمید بن زیاد، عن أحمد بن الحسین بن بکیر (بکر)، عن الحسن بن علی بن فضال، عن عبدالله بن بکیر، عن زرارة، عن عبد الخالق..."}}. | به دلیل آنکه مقصود از «بإسناده» {{عربی|"الحسن بن علی بن فضال باسناده الی عبدالخالق"}} در [[سند روایت]] محل بحث، به قرینه [[روایت]] کامل الزیارات<ref>{{متن حدیث|حَدَّثَنِي أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ فَضَّالٍ عَنِ ابْنِ بُكَيْرٍ عَنْ زُرَارَةَ عَنْ عَبْدِ الْخَالِقِ بْنِ عَبْدِ رَبِّهِ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ {{ع}} يَقُولُ: لَمْ يَجْعَلِ اللَّهُ لَهُ مِنْ قَبْلُ سَمِيًّا...}}؛ کامل الزیارات، ص۹۰، ح۸.</ref>، «{{عربی|"عن ابنبکیر، عن زرارة"}} است؛ در نتیجه سند کامل روایت [[تفسیر کنز الدقائق]] این چنین است: {{عربی|"حمید بن زیاد، عن أحمد بن الحسین بن بکیر (بکر)، عن الحسن بن علی بن فضال، عن عبدالله بن بکیر، عن زرارة، عن عبد الخالق..."}}. |