آفات نظام اداری: تفاوت میان نسخه‌ها

آسیب‌شناسی [[نظام اداری]] از اهم مسائل نظام اداری در [[اندیشه]] [[اسلامی]] است. نظام اداری، توانی است که همه [[انسان‌ها]] آن را دارند ولی وقتی تناسب [[مسؤولیت]] با [[توانایی]] از نظر [[تعهد]] و [[علم]] به‌هم خورد، ناگزیر زمینه [[رشد]] آفت‌های نظام اداری فراهم می‌گردد. مهمترین [[آفات نظام اداری]] عبارت‌اند از:

# '''[[سستی]] [[ایمان]]''': نظام اداری اسلامی باید با آن به عنوان یک آفت [[مبارزه]] کرده و به همین دلیل است که اسلام بر [[جهاد اکبر]] و [[خودسازی]] و [[تربیت معنوی]] و ارتقاء ایمان تأکید نموده است.  

# '''ضعف [[بینش علمی]]''': [[مدیریت]] هر سازمان به تناسب گستردگی و پیچیدگی سازمان خود باید به میزان علم و تخصص و تجربه بیافزاید و [[غفلت]] از این معیار اسلامی در [[گزینش]] مدیران موجب خسارت‌های جبران ناپذیر خواهد بود ولی حتی اگر در ابتدا [[انتخاب]] مدیر بر اساس صلاحیت [[علمی]] در کنار [[تعهد]] [[ایمانی]] صورت گرفته باشد، نباید از آفت [[ضعف]] [[بینش علمی]] [[غافل]] بود.  

# '''عدم [[برنامه‌ریزی]]''': بی‌برنامگی مدیریت را از صلاحیت خارج کرده و سازمان را تباه و نیروها و امکانات را نابود می‌سازد.

# '''یکسونگری''': یکسونگری مدیر را از وسعت نظر باز می‌دارد و او را در تصمیم‌گیری و عمل دچار [[اشتباه]] می‌سازد.  

# '''[[سستی]] [[اراده]]''': اراده مدیران، حرکت ماشین سازمان است و آفت [[شناخت]] سرانجام، سستی اراده می‌آفریند  

# '''[[خودمحوری]]''': خود محوری آفت سهمگینی است که نه تنها اختلال در تصمیم‌گیری به‌وجود می‌آورد، اصولاً پیآمدهای آن [[سازمان]] را به [[تباهی]] می‌کشاند.

# '''[[خشونت]]''': آفت خشونت خنثی کننده نقش [[مدیریت]] است؛ زیرا نیروها را از انسجام و یکپارچگی به دور و ارتباط آنها را با مدیریت قطع می‌کند و این درست برخلاف جهتی است که مدیریت باید در آن تلاشی مداوم داشته باشد.  

# '''دخالت مستقیم در کارها''': [[مراقبت]] و [[نظارت]] و اطلاع یافتن از مجاری امور در سازمان، نباید مدیریت را به دخالت مستقیم در مسئولیت‌های سازمان بکشاند؛ زیرا این عمل [[اعتماد]] نیروها را از میان می‌برد و [[میزان]] کارایی آنها را کاهش می‌دهد و آنها را به سردی و بی‌تفاوتی و سرخوردگی وا می‌دارد.

# '''[[استتار]] و [[حاجت]] گرفتن''': جدایی مدیریت از ارباب حاجت و استتار نسبت به نیروهای سازمان تحت [[مدیریتی]]، مدیر را از واقعیت‌ها دور می‌سازد و [[ارتباطات]] سازمان را مختل می‌کند و نظارت وی را [[ضعیف]] می‌گرداند  

# '''[[ناسپاسی]]''': ناسپاسی و کفور بودن [[خصلت]] نکوهیده برای هر [[انسان]] است ولی در مدیریت می‌تواند در حد یک آفت زیان بخش مورد توجه قرار گیرد.

# '''[[تکبر]] و طغیان‌گری''': هر [[انسانی]] ممکن است به تکبر و طغیان‌گری دچار گردد ولی خطر وقتی صد چندان می‌شود که این آفت به [[مدیریت]] سرایت کند.

# '''شتاب‌زدگی''': خطر شتاب‌زدگی بیش از [[میزان]] خطری است که انسان در کارهای فردی و عادی خود با شتاب‌زدگی به استقبال آن می‌رود.

# '''[[لجاجت]] و خشک‌سری''': مدیر [[شایسته]] باید با [[حسن نیت]] و [[اعتماد]] به [[منطق]] و [[استدلال]] و [[احترام]] به آراء دیگران این خصلت را در خود بمیراند.

# '''[[فخرفروشی]] و امتیاز‌طلبی''': از خود [[راضی]] بودن و به دیگران فخر فروختن و خود را از دیگران ممتاز شمردن آفتی است که می‌تواند تمامی تلاش‌های یک مدیر کاردان و لایق را خنثی و [[موفقیت]] او را ناچیز گرداند.  

# '''عدم پویایی''': ایستایی در مدیریت و ایجاد وقفه در روند [[سازمان]] به معنی [[مرگ]] [[نظام اداری]] است  

# '''تسویف''': کار امروز به فردا واگذار کردن (تسویف) نمودار فرار مدیر از [[مشکلات]] روزمره است و اگر این کار تکرار شود، آفت خطرناکی، نظام اداری را به [[تباهی]] می‌کشاند<ref>[[عباس علی عمید زنجانی|عمید زنجانی]] و [[ابراهیم موسی‌زاده|موسی‌زاده]]، [[بایسته‌های فقه سیاسی (کتاب)|بایسته‌های فقه سیاسی]]، ص ۸۰.</ref>.