اراده: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | {{مدخل مرتبط| موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[اراده در قرآن]] - [[اراده در کلام اسلامی]] - [[اراده در عرفان اسلامی]] - [[اراده در فقه سیاسی]] - [[اراده در معارف و سیره رضوی]] - [[اراده در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی]]| پرسش مرتبط = }} | ||
| موضوع مرتبط = | |||
| عنوان مدخل = | |||
| مداخل مرتبط = [[اراده در قرآن]] - [[اراده در کلام اسلامی]] - [[اراده در عرفان اسلامی]] - [[اراده در فقه سیاسی]] - [[اراده در معارف و سیره رضوی]] | |||
| پرسش مرتبط = | |||
}} | |||
'''اراده''' بهمعنای قصد کردن، عبارت است از تحت کنترل قراردادن [[امیال]] دورنی تحت [[فرمان]] [[عقل]]. متعلق این اراده میتواند کارهای پسندیده باشد مانند: [[پاکدامنی]] و [[اصلاح]] و یا امور [[ناپسند]] مانند: [[ظلم]] و یا کارهای خلاف [[عفت]]. | '''اراده''' بهمعنای قصد کردن، عبارت است از تحت کنترل قراردادن [[امیال]] دورنی تحت [[فرمان]] [[عقل]]. متعلق این اراده میتواند کارهای پسندیده باشد مانند: [[پاکدامنی]] و [[اصلاح]] و یا امور [[ناپسند]] مانند: [[ظلم]] و یا کارهای خلاف [[عفت]]. | ||
خط ۱۹: | خط ۱۳: | ||
مشیّت، صرفاً خواستن چیزی است؛ ولی اراده، به سمت آن چیز رفتن و [[اقدام]] کردن است و روشن است گاهی چیزی خواسته میشود؛ ولی اراده بر انجام آن تعلّق نمیگیرد؛ ازاینرو میتوان گفت: مشیّت، مرتبه [[ضعیف]] اراده است که با فعل فاصله دارد و اراده، مرتبه [[قوی]] مشیّت و متّصل به فعل است<ref>الفروق اللغویه، ص۳۵، ش ۱۳۸.</ref><ref>[[محمد حسین حشمتپور|حشمتپور، محمد حسین]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۲ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ج ۲، ص ۴۴۴.</ref>. | مشیّت، صرفاً خواستن چیزی است؛ ولی اراده، به سمت آن چیز رفتن و [[اقدام]] کردن است و روشن است گاهی چیزی خواسته میشود؛ ولی اراده بر انجام آن تعلّق نمیگیرد؛ ازاینرو میتوان گفت: مشیّت، مرتبه [[ضعیف]] اراده است که با فعل فاصله دارد و اراده، مرتبه [[قوی]] مشیّت و متّصل به فعل است<ref>الفروق اللغویه، ص۳۵، ش ۱۳۸.</ref><ref>[[محمد حسین حشمتپور|حشمتپور، محمد حسین]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۲ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ج ۲، ص ۴۴۴.</ref>. | ||
==== تفاوت اراده با قصد ==== | ==== تفاوت اراده با قصد ==== | ||
# قصد فقط به فعل خود قصدکننده تعلّق میگیرد؛ ولی اراده هم به فعل ارادهکننده و هم به فعل غیرش متعلّق میشود<ref>الفروق اللغویه، ص۴۲۹.</ref>. علاوه بر این، در معنای قصد، نوعی [[میانهروی]] نیز مورد نظر است<ref>نثر طوبی، ج۲، ص۳۰۱.</ref><ref>[[محمد حسین حشمتپور|حشمتپور، محمد حسین]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۲ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ج ۲، ص ۴۴۵.</ref> | # قصد فقط به فعل خود قصدکننده تعلّق میگیرد؛ ولی اراده هم به فعل ارادهکننده و هم به فعل غیرش متعلّق میشود<ref>الفروق اللغویه، ص۴۲۹.</ref>. علاوه بر این، در معنای قصد، نوعی [[میانهروی]] نیز مورد نظر است<ref>نثر طوبی، ج۲، ص۳۰۱.</ref>.<ref>[[محمد حسین حشمتپور|حشمتپور، محمد حسین]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۲ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ج ۲، ص ۴۴۵.</ref> | ||
==== تفاوت اراده با عناوین دیگر ==== | ==== تفاوت اراده با عناوین دیگر ==== | ||
اراده با عناوین دیگری مانند [[قدرت]]، [[شهوت]] و میل، تمنّی و [[رضا]]، [[محبّت]] و [[شوق]] که ممکن است با اراده یکی دانسته شوند نیز تفاوت دارد: | اراده با عناوین دیگری مانند [[قدرت]]، [[شهوت]] و میل، تمنّی و [[رضا]]، [[محبّت]] و [[شوق]] که ممکن است با اراده یکی دانسته شوند نیز تفاوت دارد: |