پرش به محتوا

نسب نفس زکیه: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲: خط ۲:


== مقدمه ==
== مقدمه ==
* از بررسی مجموع [[روایات]] وارده از [[معصومین]] {{عم}} که در زمینه [[خروج]] ([[نفس زکیه]]) و کشته شدن او رسیده است، چنین استفاده می‌شود که "[[نفس زکیه]]" سیدی است "[[حسنی]]" و از برخی دیگر مستفاد می‌گردد که او سیدی [[حسینی]] است، اما آنچه بیشتر به نظر صحیح می‌آید این است که: [[نفس زکیه]] سیدی [[حسینی]] و مردی با [[تقوی]] و پرفضیلت و از اهل [[علم]] و عمل و [[صاحب]] نفوذ و با شخصیت است. به هر حال: اگر این [[نفس زکیه]] [[حسنی]] باشد، غیر از آن [[سید حسنی]] و [[نفس]] زکیه‌ای است که در [[پشت کوفه]] یعنی [[نجف اشرف]] به [[شهادت]] می‌رسد<ref>در مورد نفس زکیه‌ای که در نجف به شهادت می‌رسد در آینده سخن خواهیم گفت.</ref> و باز غیر از آن [[حسنی]] است که در [[مکه]] کشته می‌شود، و همچنین غیر از آن "[[سید حسنی]]" معروف و مشهوری است که در برخی از [[روایات]] به‌عنوان [[حسنی]] و در برخی دیگر به‌عنوان [[حسینی]] معرفی گردیده و از [[خراسان]] [[قیام]] می‌کند و [[ایران]] را متصرف می‌شود و [[مردم]] [[ایران]] را از [[ظلم]] و [[بیداد]] ستم‌شاهی و شر [[قدر]] قدرتان و شهنشاهان [[نجات]] می‌دهد و فرمانروای مطلق [[ایرانیان]] می‌گردد، بلکه این [[حسنی]] چنانکه توضیح خواهیم داد، آن سیدی است که اولا نامش [[محمد بن الحسن]] است (نه اینکه [[حسنی]] باشد) و دیگر اینکه [[شهادت]]، و کشته شدن او، بر دیگر شهادت‌ها و کشته شدن‌ها امتیاز دارد»<ref>[[سید اسدالله هاشمی شهیدی|هاشمی شهیدی، سید اسدالله]]، [[زمینه‌سازان انقلاب جهانی حضرت مهدی (کتاب)|زمینه‌سازان انقلاب جهانی حضرت مهدی]]، ص۷۶ - ۷۷.</ref>.
از بررسی مجموع [[روایات]] وارده از [[معصومین]] {{عم}} که در زمینه [[خروج]] ([[نفس زکیه]]) و کشته شدن او رسیده است، چنین استفاده می‌شود که "[[نفس زکیه]]" سیدی است "[[حسنی]]" و از برخی دیگر مستفاد می‌گردد که او سیدی [[حسینی]] است، اما آنچه بیشتر به نظر صحیح می‌آید این است که: [[نفس زکیه]] سیدی [[حسینی]] و مردی با [[تقوی]] و پرفضیلت و از اهل [[علم]] و عمل و [[صاحب]] نفوذ و با شخصیت است. به هر حال: اگر این [[نفس زکیه]] [[حسنی]] باشد، غیر از آن [[سید حسنی]] و [[نفس]] زکیه‌ای است که در [[پشت کوفه]] یعنی [[نجف اشرف]] به [[شهادت]] می‌رسد<ref>در مورد نفس زکیه‌ای که در نجف به شهادت می‌رسد در آینده سخن خواهیم گفت.</ref> و باز غیر از آن [[حسنی]] است که در [[مکه]] کشته می‌شود، و همچنین غیر از آن "[[سید حسنی]]" معروف و مشهوری است که در برخی از [[روایات]] به‌عنوان [[حسنی]] و در برخی دیگر به‌عنوان [[حسینی]] معرفی گردیده و از [[خراسان]] [[قیام]] می‌کند و [[ایران]] را متصرف می‌شود و [[مردم]] [[ایران]] را از [[ظلم]] و [[بیداد]] ستم‌شاهی و شر [[قدر]] قدرتان و شهنشاهان [[نجات]] می‌دهد و فرمانروای مطلق [[ایرانیان]] می‌گردد، بلکه این [[حسنی]] چنانکه توضیح خواهیم داد، آن سیدی است که اولا نامش [[محمد بن الحسن]] است (نه اینکه [[حسنی]] باشد) و دیگر اینکه [[شهادت]]، و کشته شدن او، بر دیگر شهادت‌ها و کشته شدن‌ها امتیاز دارد»<ref>[[سید اسدالله هاشمی شهیدی|هاشمی شهیدی، سید اسدالله]]، [[زمینه‌سازان انقلاب جهانی حضرت مهدی (کتاب)|زمینه‌سازان انقلاب جهانی حضرت مهدی]]، ص۷۶ - ۷۷.</ref>.


== اقوال در نسب نفس زکیه ==
== اقوال در نسب نفس زکیه ==
* روایات به چند صورت از [[نسب]] [[نفس زکیه]] سخن گفته‌اند:
روایات به چند صورت از [[نسب]] [[نفس زکیه]] سخن گفته‌اند:
# '''از [[خاندان]] [[قریش]]:''' [[امام علی]] {{ع}} فرموده‌اند: {{متن حدیث|" أَ لَا أُخْبِرُكُمْ بِآخِرِ مُلْكِ بَنِي فُلَانٍ قُلْنَا بَلَى يَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ قَالَ قَتْلُ نَفْسٍ حَرَامٍ فِي يَوْمٍ حَرَامٍ فِي بَلَدٍ حَرَامٍ عَنْ قَوْمٍ مِنْ قُرَيْش‏"}}<ref>آیا شما را از زمان به پایان رسیدن حکومت فلان خبر ندهم؟ گفتیم آری یا [[امیرالمؤمنین]]. حضرت فرمود هنگام کشته شدن نفسی حرام در روزی حرام در شهری حرام از تیره قریش؛ الغیبة للنعمانی، ص۲۶۶، باب۱۴، ح۱۷.</ref>؛
# '''از [[خاندان]] [[قریش]]:''' [[امام علی]] {{ع}} فرموده‌اند: {{متن حدیث|أَ لَا أُخْبِرُكُمْ بِآخِرِ مُلْكِ بَنِي فُلَانٍ قُلْنَا بَلَى يَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ قَالَ قَتْلُ نَفْسٍ حَرَامٍ فِي يَوْمٍ حَرَامٍ فِي بَلَدٍ حَرَامٍ عَنْ قَوْمٍ مِنْ قُرَيْش‏}}<ref>آیا شما را از زمان به پایان رسیدن حکومت فلان خبر ندهم؟ گفتیم آری یا [[امیرالمؤمنین]]. حضرت فرمود هنگام کشته شدن نفسی حرام در روزی حرام در شهری حرام از تیره قریش؛ الغیبة للنعمانی، ص۲۶۶، باب۱۴، ح۱۷.</ref>؛
# '''از [[خاندان]] [[پیامبر خاتم|پیامبر]] {{صل}} و [[فرزند]] [[امام حسن|حسن]]:''' [[امام باقر]] {{ع}} فرمودند: {{متن حدیث|" وَ قَتْلُ غُلَامٍ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ ص بَيْنَ الرُّكْنِ وَ الْمَقَامِ اسْمُهُ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ النَّفْسُ الزَّكِيَّةُ "}}<ref>کمال‌الدین، ص۳۳۰، باب۳۲، ح۱۶.</ref>. این [[روایت]] از [[امام صادق]] {{ع}}<ref>معجم احادیث الامام المهدی {{ع}}، ج۳، ص۴۹۳، ح۱۰۶۳.</ref> و [[سفیان بن ابراهیم الجریری]]<ref>الغیبة للطوسی، ص۴۶۴، ح۴۸۰.</ref> از [[اصحاب]] [[امام باقر]] {{ع}} نیز [[نقل]] شده است. از این سه [[روایت]] استفاده می‌شود که [[نفس زکیه]] از [[خاندان]] [[پیامبر خاتم|پیامبر]] {{صل}} است، اما درباره [[محمد بن حسن]] دو احتمال وجود دارد:
# '''از [[خاندان]] [[پیامبر خاتم|پیامبر]] {{صل}} و [[فرزند]] [[امام حسن|حسن]]:''' [[امام باقر]] {{ع}} فرمودند: {{متن حدیث|وَ قَتْلُ غُلَامٍ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ ص بَيْنَ الرُّكْنِ وَ الْمَقَامِ اسْمُهُ مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ النَّفْسُ الزَّكِيَّةُ}}<ref>کمال‌الدین، ص۳۳۰، باب۳۲، ح۱۶.</ref>. این [[روایت]] از [[امام صادق]] {{ع}}<ref>معجم احادیث الامام المهدی {{ع}}، ج۳، ص۴۹۳، ح۱۰۶۳.</ref> و [[سفیان بن ابراهیم الجریری]]<ref>الغیبة للطوسی، ص۴۶۴، ح۴۸۰.</ref> از [[اصحاب]] [[امام باقر]] {{ع}} نیز [[نقل]] شده است. از این سه [[روایت]] استفاده می‌شود که [[نفس زکیه]] از [[خاندان]] [[پیامبر خاتم|پیامبر]] {{صل}} است، اما درباره [[محمد بن حسن]] دو احتمال وجود دارد:
## منظور از [[حسن]]، [[امام حسن|امام حسن مجتبی]] {{ع}} است؛
## منظور از [[حسن]]، [[امام حسن|امام حسن مجتبی]] {{ع}} است؛
## منظور از [[حسن]]، [[پدر]] حقیقی و بدون واسطه اوست. بر این اساس، از این [[روایات]] نمی‌توان [[حسنی]] بودن (انتساب [[نفس زکیه]] به [[خاندان]] [[امام حسن|امام حسن مجتبی]] {{ع}}) را استفاده کرد. البته احتمال این‌که نام [[پدر]] حقیقی [[نفس زکیه]] [[حسن]] باشد، بسیار بعید می‌نماید؛ چرا که در [[روایات]] برای [[پدر]] [[نفس زکیه]] موقعیت مهم یا فعالیت خاصی بیان نشده است. وی شخصیتی عادی و معمولی خواهد داشت. از این‌رو، ذکر نام وی در [[روایات]] و تأکید بر این‌که [[نفس زکیه]] [[فرزند]] چنین پدری است، توجیه معقول و منطقی ندارد.
## منظور از [[حسن]]، پدر حقیقی و بدون واسطه اوست. بر این اساس، از این [[روایات]] نمی‌توان [[حسنی]] بودن (انتساب [[نفس زکیه]] به [[خاندان]] [[امام حسن|امام حسن مجتبی]] {{ع}}) را استفاده کرد. البته احتمال این‌که نام [[پدر]] حقیقی [[نفس زکیه]] [[حسن]] باشد، بسیار بعید می‌نماید؛ چرا که در [[روایات]] برای [[پدر]] [[نفس زکیه]] موقعیت مهم یا فعالیت خاصی بیان نشده است. وی شخصیتی عادی و معمولی خواهد داشت. از این‌رو، ذکر نام وی در [[روایات]] و تأکید بر این‌که [[نفس زکیه]] [[فرزند]] چنین پدری است، توجیه معقول و منطقی ندارد.
# '''از [[خاندان]] [[امام حسین]] {{ع}}:''' [[امام باقر]] {{ع}} فرمودند: {{متن حدیث|" وَ النَّفْسُ الزَّكِيَّةُ مِنْ وُلْدِ الْحُسَيْن‏"}}<ref>و [[نفس زکیه]] از فرزندان [[امام حسین|حسین]] {{ع}} است؛ تفسیر العیاشی، ج۱، ص۶۵، ح۱۱۷.</ref>. [[روایت]] یاد شده را عیاشی در [[تفسیر]] خود از [[امام باقر]] {{ع}} [[نقل]] مرسل کرده است. این [[روایت]]، با الفاظی مشابه به [[سند]] معتبر در کتاب [[غیبت]] [[نعمانی]]<ref>ص۲۸۸، باب۱۴، ح۶۷.</ref> نیز وجود دارد. مقایسه فقرات این دو [[روایت]] و [[نقل]] شدن آن دو از [[جابر جعفی]]، از [[امام باقر]] {{ع}} نشان می‌دهد این دو [[حدیث]] جز یک [[حدیث]] نیستند. اما از آن‌جا که جمله {{متن حدیث|"وَ النَّفْسُ الزَّكِيَّةُ مِنْ وُلْدِ الْحُسَيْن"}}؛ در کتاب [[غیبت]] [[نعمانی]] که [[سند]] معتبری دارد، نیامده است، از این‌رو، به روایتی که [[نفس زکیه]] را از [[فرزندان]] [[امام حسین]] {{ع}} می‌داند نیز به [[دلیل]] ضعف [[سند]] و هم به [[دلیل]] فقدان این فقره در [[نقل]] دیگر همان [[روایت]]، نمی‌توان [[اعتماد]] کرد.
# '''از [[خاندان]] [[امام حسین]] {{ع}}:''' [[امام باقر]] {{ع}} فرمودند: {{متن حدیث|وَ النَّفْسُ الزَّكِيَّةُ مِنْ وُلْدِ الْحُسَيْن}}<ref>و [[نفس زکیه]] از فرزندان [[امام حسین|حسین]] {{ع}} است؛ تفسیر العیاشی، ج۱، ص۶۵، ح۱۱۷.</ref>. [[روایت]] یاد شده را عیاشی در [[تفسیر]] خود از [[امام باقر]] {{ع}} [[نقل]] مرسل کرده است. این [[روایت]]، با الفاظی مشابه به [[سند]] معتبر در کتاب [[غیبت]] [[نعمانی]]<ref>ص۲۸۸، باب۱۴، ح۶۷.</ref> نیز وجود دارد. مقایسه فقرات این دو [[روایت]] و [[نقل]] شدن آن دو از [[جابر جعفی]]، از [[امام باقر]] {{ع}} نشان می‌دهد این دو [[حدیث]] جز یک [[حدیث]] نیستند. اما از آن‌جا که جمله {{متن حدیث|"وَ النَّفْسُ الزَّكِيَّةُ مِنْ وُلْدِ الْحُسَيْن"}}؛ در کتاب [[غیبت]] [[نعمانی]] که [[سند]] معتبری دارد، نیامده است، از این‌رو، به روایتی که [[نفس زکیه]] را از [[فرزندان]] [[امام حسین]] {{ع}} می‌داند نیز به [[دلیل]] ضعف [[سند]] و هم به [[دلیل]] فقدان این فقره در [[نقل]] دیگر همان [[روایت]]، نمی‌توان [[اعتماد]] کرد.
* بنابراین، به [[دلیل]] ضعف [[سند]] [[روایات]] یاد شده درباره [[نسب]] [[نفس زکیه]] نمی‌توان قاطعانه [[قضاوت]] کرد. البته در کتاب [[شریف]] کافی در [[روایت]] صحیحی از کشته شدن شخصی [[حسنی]]، اندکی پیش از [[ظهور]] گزارش شده، اما از آن‌جا که [[دلیل]] قاطعانه‌ای بر یکی بودن [[حسنی]] یاد شده با [[نفس زکیه]] وجود ندارد، نمی‌توان آن را بر انتساب [[نفس زکیه]] به [[خاندان]] [[امام حسن مجتبی]] {{ع}} [[دلیل]] دانست، گرچه احتمال آن وجود دارد. {{متن حدیث|" وَ يَسْتَأْذِنَ اللَّهَ فِي ظُهُورِهِ فَيَطَّلِعُ عَلَى ذَلِكَ بَعْضُ مَوَالِيهِ فَيَأْتِي الْحَسَنِيَّ فَيُخْبِرُهُ الْخَبَرَ فَيَبْتَدِرُ الْحَسَنِيُّ إِلَى الْخُرُوجِ فَيَثِبُ عَلَيْهِ أَهْلُ مَكَّةَ فَيَقْتُلُونَهُ وَ يَبْعَثُونَ بِرَأْسِهِ إِلَى الشَّامِيِّ فَيَظْهَرُ عِنْدَ ذَلِكَ صَاحِبُ هَذَا الْأَمْرِ "}}<ref>و [[امام مهدی|مهدی]] {{ع}} از خداوند درباره [[ظهور]]ش اجازه می‌خواهد. پس یکی از موالیان آن حضرت از این موضوع آگاه می‌شود و نزد حسنی می‌آید و او را از این خبر آگاه می‌کند و حسنی در قیام بر آن حضرت پیش‌دستی می‌کند، پس مردم [[مکه]] بر او می‌شورند و او را به قتل می‌رسانند و سرش را نزد شامی می‌فرستند. در این هنگام صاحب این امر [[ظهور]] می‌کند؛ الکافی، ج۸، ص۲۲۴، ح۲۸۵. (درباره اعتبار این حدیث، نک: [[تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور (کتاب)|تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور]]، ص۲۰۷)</ref>. این احتمال را روایتی تأیید می‌کند که [[قتل نفس زکیه|کشته شدن نفس زکیه]] را به [[فرمان]] [[سفیانی]] می‌داند<ref>منتخب الاثر فی الامام الثانی عشر {{ع}}، ج۳، ص۹۲، ح۱۰۳۸.</ref>، هم‌چنان‌که طبق [[روایات]] بالا، فرستاده شدن سر [[نفس زکیه]] برای شامی کشته شدن وی را به [[دستور]] [[سفیانی]] نشان می‌دهد»<ref>[[نصرت‌الله آیتی|آیتی، نصرت‌الله]]، [[تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور (کتاب)|تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور]]، ص۲۳۱ - ۲۳۴.</ref>.
 
بنابراین، به [[دلیل]] ضعف [[سند]] [[روایات]] یاد شده درباره [[نسب]] [[نفس زکیه]] نمی‌توان قاطعانه [[قضاوت]] کرد. البته در کتاب [[شریف]] کافی در [[روایت]] صحیحی از کشته شدن شخصی [[حسنی]]، اندکی پیش از [[ظهور]] گزارش شده، اما از آن‌جا که [[دلیل]] قاطعانه‌ای بر یکی بودن [[حسنی]] یاد شده با [[نفس زکیه]] وجود ندارد، نمی‌توان آن را بر انتساب [[نفس زکیه]] به [[خاندان]] [[امام حسن مجتبی]] {{ع}} [[دلیل]] دانست، گرچه احتمال آن وجود دارد. {{متن حدیث|وَ يَسْتَأْذِنَ اللَّهَ فِي ظُهُورِهِ فَيَطَّلِعُ عَلَى ذَلِكَ بَعْضُ مَوَالِيهِ فَيَأْتِي الْحَسَنِيَّ فَيُخْبِرُهُ الْخَبَرَ فَيَبْتَدِرُ الْحَسَنِيُّ إِلَى الْخُرُوجِ فَيَثِبُ عَلَيْهِ أَهْلُ مَكَّةَ فَيَقْتُلُونَهُ وَ يَبْعَثُونَ بِرَأْسِهِ إِلَى الشَّامِيِّ فَيَظْهَرُ عِنْدَ ذَلِكَ صَاحِبُ هَذَا الْأَمْرِ}}<ref> و [[امام مهدی|مهدی]] {{ع}} از خداوند درباره [[ظهور]]ش اجازه می‌خواهد. پس یکی از موالیان آن حضرت از این موضوع آگاه می‌شود و نزد حسنی می‌آید و او را از این خبر آگاه می‌کند و حسنی در قیام بر آن حضرت پیش‌دستی می‌کند، پس مردم [[مکه]] بر او می‌شورند و او را به قتل می‌رسانند و سرش را نزد شامی می‌فرستند. در این هنگام صاحب این امر [[ظهور]] می‌کند؛ الکافی، ج۸، ص۲۲۴، ح۲۸۵. (درباره اعتبار این حدیث، نک: [[تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور (کتاب)|تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور]]، ص۲۰۷)</ref>. این احتمال را روایتی تأیید می‌کند که [[قتل نفس زکیه|کشته شدن نفس زکیه]] را به [[فرمان]] [[سفیانی]] می‌داند<ref>منتخب الاثر فی الامام الثانی عشر {{ع}}، ج۳، ص۹۲، ح۱۰۳۸.</ref>، هم‌چنان‌که طبق [[روایات]] بالا، فرستاده شدن سر [[نفس زکیه]] برای شامی کشته شدن وی را به [[دستور]] [[سفیانی]] نشان می‌دهد»<ref>[[نصرت‌الله آیتی|آیتی، نصرت‌الله]]، [[تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور (کتاب)|تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور]]، ص۲۳۱ - ۲۳۴.</ref>.


== پرسش مستقیم ==
== پرسش مستقیم ==
خط ۲۴: خط ۲۵:
== منابع ==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
* [[پرونده:151895.jpg|22px]] [[نصرت‌الله آیتی|آیتی، نصرت‌الله]]، [[تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور (کتاب)|'''تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور''']]
# [[پرونده:151895.jpg|22px]] [[نصرت‌الله آیتی|آیتی، نصرت‌الله]]، [[تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور (کتاب)|'''تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور''']]
* [[پرونده:151959.jpg|22px]] [[سید اسدالله هاشمی شهیدی|هاشمی شهیدی، سید اسدالله]]، [[زمینه‌سازان انقلاب جهانی حضرت مهدی (کتاب)'''|زمینه‌سازان انقلاب جهانی حضرت مهدی''']]
# [[پرونده:151959.jpg|22px]] [[سید اسدالله هاشمی شهیدی|هاشمی شهیدی، سید اسدالله]]، [[زمینه‌سازان انقلاب جهانی حضرت مهدی (کتاب)'''|زمینه‌سازان انقلاب جهانی حضرت مهدی''']]
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}


خط ۳۱: خط ۳۲:
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:نسب نفس زکیه]]
[[رده:نشانه‌های ظهور]]
[[رده:امام مهدی]]
[[رده:امام مهدی]]
۱۱۲٬۱۷۱

ویرایش