برهان امتناع تناقض: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
برخی دیگر از منطقیان درباره اصل امتناع تناقض آوردهاند: «اصل عدم تناقض بالذات ضروری و مسلم است و واسطه ندارد و سایر اصول دارای واسطه هستند و واسطه در همه اصول دیگر، امتناع اجتماع نقیضین است و باز گشت همه اصول به این اصل است» <ref>مشکوةالدینی، عبدالمحسن، منطق نوین مشتمل بر اللمعات المشرقیه فی الفنون المنطقیه، ص۱۲۳.</ref>. <ref>خوانساری، محمد، فرهنگ اصطلاحات منطقی، ص۳۶.</ref>. | برخی دیگر از منطقیان درباره اصل امتناع تناقض آوردهاند: «اصل عدم تناقض بالذات ضروری و مسلم است و واسطه ندارد و سایر اصول دارای واسطه هستند و واسطه در همه اصول دیگر، امتناع اجتماع نقیضین است و باز گشت همه اصول به این اصل است» <ref>مشکوةالدینی، عبدالمحسن، منطق نوین مشتمل بر اللمعات المشرقیه فی الفنون المنطقیه، ص۱۲۳.</ref>. <ref>خوانساری، محمد، فرهنگ اصطلاحات منطقی، ص۳۶.</ref>. | ||
== کاربرد اصل [[امتناع تناقض]] در [[امامت]] == | === کاربرد اصل [[امتناع تناقض]] در [[امامت]] === | ||
از این اصل که در [[علم کلام]] با عنوان [[برهان امتناع تناقض]] نام برده شده در [[اثبات ضرورت امامت]] و نیز [[اثبات عقلی]] [[عصمت امام]] استفاده شده که تبیین آن چنین است: اگر [[امام]]{{ع}} مرتکب [[خطا]] یا گناهی شود یا باید از او [[تبعیت]] کرد که این [[باطل]] است به دلیل [[آیه]] {{متن قرآن|وَلاَ تَعَاوَنُواْ عَلَى الإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ}} و یا اینکه نباید از او [[پیروی]] کرد که در این صورت، [[فایده امام]]{{ع}}، منتفی خواهد بود. | از این اصل که در [[علم کلام]] با عنوان [[برهان امتناع تناقض]] نام برده شده در [[اثبات ضرورت امامت]] و نیز [[اثبات عقلی]] [[عصمت امام]] استفاده شده که تبیین آن چنین است: اگر [[امام]]{{ع}} مرتکب [[خطا]] یا گناهی شود یا باید از او [[تبعیت]] کرد که این [[باطل]] است به دلیل [[آیه]] {{متن قرآن|وَلاَ تَعَاوَنُواْ عَلَى الإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ}} و یا اینکه نباید از او [[پیروی]] کرد که در این صورت، [[فایده امام]]{{ع}}، منتفی خواهد بود. | ||
=== اثبات ضرورت امامت === | ==== اثبات ضرورت امامت ==== | ||
{{اصلی|اثبات ضرورت امامت}} | {{اصلی|اثبات ضرورت امامت}} | ||
=== [[اثبات عصمت امام]] === | ==== [[اثبات عصمت امام]] ==== | ||
{{اصلی|اثبات عصمت امام}} | {{اصلی|اثبات عصمت امام}} | ||
این دلیل، بر دو مقدمه [[استوار]] است: | این دلیل، بر دو مقدمه [[استوار]] است: | ||
خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
همچنین اگر امام مرتکب خطا یا گناهی شود، از سویی [[نهی]] و [[تبری]] جستن از عمل او لازم میشود و از سوی دیگر به دلیل [[وجوب]] [[اطاعت از اولی الامر]] باید از او که امام و مقتداست تبعیت کرد؛ [[نافرمانی]] و [[انکار]] با اطاعت قابل جمع نیست. [[محقق طوسی]] میگوید: {{عربی|ولوجوب الانکار علیه لو اقدم علی المعصیه فیضاد امر الطاعه}}<ref>ر. ک: کشف المراد، ص۱۸۴.</ref>. | همچنین اگر امام مرتکب خطا یا گناهی شود، از سویی [[نهی]] و [[تبری]] جستن از عمل او لازم میشود و از سوی دیگر به دلیل [[وجوب]] [[اطاعت از اولی الامر]] باید از او که امام و مقتداست تبعیت کرد؛ [[نافرمانی]] و [[انکار]] با اطاعت قابل جمع نیست. [[محقق طوسی]] میگوید: {{عربی|ولوجوب الانکار علیه لو اقدم علی المعصیه فیضاد امر الطاعه}}<ref>ر. ک: کشف المراد، ص۱۸۴.</ref>. | ||
=== اشکال و پاسخ === | ==== اشکال و پاسخ ==== | ||
اشکال:''' وجوب [[اطاعت از امام]] فقط در مواردی است که امام خطا نکرده باشد؛ لذا [[تخلف]] از او در سایر موارد محذوری ندارد<ref>ر. ک: قوشجی، شرح تجرید الاعتقاد، ص۳۶۷.</ref>. | اشکال:''' وجوب [[اطاعت از امام]] فقط در مواردی است که امام خطا نکرده باشد؛ لذا [[تخلف]] از او در سایر موارد محذوری ندارد<ref>ر. ک: قوشجی، شرح تجرید الاعتقاد، ص۳۶۷.</ref>. | ||