انتظار فرج در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

# [[انتظار]]، تمنا و [[آرزو]] نیست، به طوری که روشی برای رسیدن به آن وجود نداشته باشد و در حد یک [[آرزو]] باقی بماند؛ مثلا یک کشاورز بدون تلاش و کشت و کار، [[آرزو]] می‌‌کند محصول فراوانی به دست بیاورد. این را [[انتظار]] نمی‌گویند. چنانکه در مسئلۀ [[انتظار ظهور]] [[حضرت]] با اعراض از [[کتاب خدا]] و [[سنت انبیا]] نمی‌توان به محصولی رسید و این امر در حد [[آرزو]] باقی می‌‌ماند<ref>ر.ک: [[سید محسن خرازی|خرازی، سید محسن]]، [[انتظار ریشه اصلاحات فردی و اجتماعی (مقاله)|انتظار ریشه اصلاحات فردی و اجتماعی]].</ref>.

[[انتظار]] یکی از مهم‌ترین و پرارزش ترین [[وظایف]] و [[تکالیف]] [[شیعه]] در [[عصر غیبت]] است. [[انتظار فرج]] از اصل کلی [[اسلامی]] و [[قرآنی]] "حرمت یأس از روح الله" [[استنتاج]] می‌‌شود بدان معنا که لازمۀ [[امیدواری]] به [[لطف]] و [[عنایت خداوند]]، ایجاد جهانی مبتنی بر [[آموزه‌های دینی]] و [[عقلی]] و براساس [[فطرت]] خداوندی است. از آنجا که [[انتظار فرج]]، [[جامعۀ منتظر]] و [[مهدوی]] را به جامعه‌ای فعال و پویا تبدیل می‌‌کند و با رکود و [[تحجر]] در تضاد است، مهم‌ترین [[عامل رشد]] و [[شکوفایی]] [[اخلاقی]] برشمرده می‌‌شود؛ از این رو همواره مورد تأکید و توجه تمام حضرات [[معصومین]] از شخص [[پیامبر اکرم]] {{صل}} تا [[حضرت مهدی]] {{ع}} بوده است. علاوه بر اینکه [[انتظار فرج]] زمینۀ [[امید]] و کنار گذاشتن [[یأس]] و [[پوچ‌گرایی]] است. این موضوع تا به امروز مهم‌ترین عامل [[شکوفایی]] و درخشندگی [[مکتب]] و [[تفکر]] [[اهل بیت]] {{ع}} بوده است. [[پیامبر اکرم]] {{صل}} و [[امامان]] {{ع}} [[انتظار فرج]] را عملی جهادی<ref>.{{متن حدیث|أَفْضَلُ أَعْمَالِ أُمَّتِی انْتِظَارُ الْفَرَجِ}}؛ بحارالأنوار، ج۵۲، ص۱۲۸؛ {{متن حدیث|أَفْضَلُ جِهَادِ أُمَّتِی انْتِظَارُ الْفَرَجِ}}؛ بحارالأنوار، ج۷۴، ص۱۴۱.</ref>، [[برترین]] [[عبادت]]<ref>{{متن حدیث|أَفْضَلُ الْعِبَادَةِ انْتِظَارُ الْفَرَجِ}}؛ بحارالأنوار، ج۵۲، ص۱۲۵.</ref>، [[بهترین]] و محبوب‌ترین<ref>{{متن حدیث|أَحَبَّ الْأَعْمَالِ إِلَی اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ انْتِظَارُ الْفَرَجِ}}؛ بحارالأنوار، ج۱۰، ص۹۴.</ref> [[اعمال]] نزد [[خداوند]] معرفی نموده‌اند. در روایتی آمده است از [[امام صادق]] {{ع}} درباره [[فضیلت]] کسی می‌پرسند که دارای [[ولایت]] [[امامان]] است و به حال [[انتظار حضرت مهدی]] {{ع}} از [[دنیا]] می‌رود. [[حضرت]] پاسخ می‌دهد: «او همانند کسی است که با [[حضرت مهدی]] در یک [[خیمه]] همنشین است»<ref>{{متن حدیث|مَنْ مَاتَ مُنْتَظِراً لِهَذَا اَلْأَمْرِ کَانَ کَمَنْ کَانَ مَعَ اَلْقَائِمِ فِی فُسْطَاطِهِ}}؛ دانشنامه امام مهدی، ج ۵، ص ۳۴۴، ح ۹۳۳.</ref>. آن گاه می‌فرماید: «او همانند کسی است که در رکاب [[پیامبر]] {{صل}} جنگیده است»<ref>بحارالانوار، ج ۵۲، ص۱۲۵-۱۲۹.</ref> البته این پاداش‌ها برای منتظرانی است که صادقانه در [[انتظار]] اویند و هر [[قدر]] [[شرایط انتظار]] در [[منتظران]] بیشتر شود و [[آمادگی]] آنان فزونی یابد، بر [[پاداش]] نیز افزوده می‌گردد<ref>ر.ک: [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۱۳۶؛ [[علی رضا رجالی تهرانی|رجالی تهرانی، علی رضا]]، [[یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان]]، ص ۲۴۰ ـ ۲۴۲.</ref>.

# [[انتظار]] [[مقید]]: یعنی [[انتظار]] برای [[انقلاب مهدوی]]<ref>ر.ک: [[محمد م‍ح‍م‍دی‌ ری‌ش‍ه‍ری‌|م‍ح‍م‍دی‌ ری‌ش‍ه‍ری‌، محمد]]، [[دانشنامهٔ امام مهدی (کتاب)|دانشنامهٔ امام مهدی]]، ج۵، ص۳۰۵-۳۰۸.</ref>.

[[حقیقت انتظار]] دارای پنج رکن است:

# [[اعتراض به وضع موجود]] و قانع نشدن به داشته‌ها: {{متن حدیث|اللَّهُمَ إِنَّا نَشْکُو إِلَیْکَ فَقْدَ نَبِیِّنَا وَ غَیْبَةَ وَلِیِّنَا وَ شِدَّةَ الزَّمَانِ عَلَیْنَا وَ وُقُوعَ الْفِتَنِ بِنَا وَ تَظَاهُرَ الْأَعْدَاءِ عَلَیْنَا وَ کَثْرَةَ عَدُوِّنَا وَ قِلَّةَ عَدَدِنَا}}<ref>کمال‌الدین و تمام‌النعمة، ج۲، ص۵۱۴.</ref>؛