شهروندی: تفاوت میان نسخه‌ها

{{مدخل مرتبط

| پرسش مرتبط  =  

}}

== مقدمه ==

== نمونه‌هایی از [[قوانین اجتماعی در نهج البلاغه]] ==

# از جمله آسیب‌های [[روابط اجتماعی]] تمرکز بر [[عیب]] دیگران است به‌گونه‌ای که [[آدمی]] را از [[عیوب]] خویشتن غافل می‌گرداند. [[امام]] {{ع}} در کلامی [[انسان]] متقی را این‌گونه توصیف می‌کند که در هر صبح و [[شام]] [[نفس]] خود را وامی‌پاید و به [[نفس]] خویش بدگمان است و پیوسته خود را سرزنش می‌کند<ref>نک: نهج البلاغه، خطبه ۱۷</ref>. گویا در [[فرهنگ دینی]] [[انسان‌ها]] باید بیش از هر چیز از خود [[مراقبت]] کنند. [[امام]] در فرازی دیگر آن انسانی را می‌ستاید که واکاویدن عیب‌هایش او را از واکاوی [[عیب]] دیگران بازمی‌دارد، به‌گونه‌ای که گویی هرگز [[مردم]] پیرامونش عیبی ندارند و همه عیب‌ها از اوست<ref>نک: نهج البلاغه، خطبه ۱۷</ref>. [[امام]] {{ع}} می‌فرماید: به‌راستی [[شایسته]] است که [[پاکان]] و پاک‌ماندگان و گنه‌کاران و فریب‌خوردگان [[رحمت]] آرند و بیشتر به [[شکر]] و [[سپاس]] [[الهی]] بپردازند و زبان به [[بدگویی]] آن‌ها نگشایند تا چه رسد به [[عیب‌جویی]] از برادران و سرزنش آنان در لغزش‌ها. چرا پرده‌پوشی [[الهی]] از [[گناهان]] را به یاد نمی‌آورد که بسی انبوه‌تر از [[گناه]] دیگران باشد و چگونه آنان را برگناهی [[نکوهش]] کند که خود در همان گرداب دست و پا می‌زند یا در گناهی دیگر که از آن بسی بزرگ‌تر است. به [[خدا]] [[سوگند]]، اگر گناهش هم کوچک‌تر باشد، ولی گستاخی او بر [[عیب‌جویی]] [[مردم]] از همه خطرناک‌تر است. ای [[بندگان خدا]]، در [[عیب‌جویی]] گنه‌کاران شتاب مکنید، چه بسا مورد [[آمرزش]] قرار گیرند؛ و خود را از [[گناه]] کوچک هم در [[امان]] نبینید، شاید همان شما را به [[عذاب]] کشد. پس آن که عیبی از دیگران داند، باید آن را با پرداختن به [[اصلاح]] خود بپوشاند و باید [[خودسازی]] و پالایش [[نفس]] خود را از [[گناهان]]، مانع از افشای [[گناهان]] دیگران سازد و بر پاکیِ خود از گناهانی که دیگران را گرفتار کرده است صبح و [[شام]] شاکر باشد<ref>{{متن حدیث|وَ إِنَّمَا يَنْبَغِي لِأَهْلِ الْعِصْمَةِ وَ الْمَصْنُوعِ إِلَيْهِمْ فِي السَّلَامَةِ، أَنْ يَرْحَمُوا أَهْلَ الذُّنُوبِ وَ الْمَعْصِيَةِ، وَ يَكُونَ الشُّكْرُ هُوَ الْغَالِبَ عَلَيْهِمْ وَ الْحَاجِزَ لَهُمْ عَنْهُمْ. فَكَيْفَ بِالْعَائِبِ الَّذِي عَابَ أَخَاهُ وَ عَيَّرَهُ بِبَلْوَاهُ، أَ مَا ذَكَرَ مَوْضِعَ سَتْرِ اللَّهِ عَلَيْهِ مِنْ ذُنُوبِهِ مِمَّا هُوَ أَعْظَمُ مِنَ الذَّنْبِ الَّذِي عَابَهُ، بِهِ وَ كَيْفَ يَذُمُّهُ بِذَنْبٍ قَدْ رَكِبَ مِثْلَهُ، فَإِنْ لَمْ يَكُنْ رَكِبَ ذَلِكَ الذَّنْبَ بِعَيْنِهِ فَقَدْ عَصَى اللَّهَ فِيمَا سِوَاهُ مِمَّا هُوَ أَعْظَمُ مِنْهُ؛ وَ ايْمُ اللَّهِ لَئِنْ لَمْ يَكُنْ عَصَاهُ فِي الْكَبِيرِ وَ عَصَاهُ فِي الصَّغِيرِ [لَجُرْأَتُهُ] لَجَرَاءَتُهُ عَلَى عَيْبِ النَّاسِ أَكْبَرُ. يَا عَبْدَ اللَّهِ لَا تَعْجَلْ فِي عَيْبِ أَحَدٍ بِذَنْبِهِ، فَلَعَلَّهُ مَغْفُورٌ لَهُ، وَ لَا تَأْمَنْ عَلَى نَفْسِكَ صَغِيرَ مَعْصِيَةٍ، فَلَعَلَّكَ مُعَذَّبٌ عَلَيْهِ. فَلْيَكْفُفْ مَنْ عَلِمَ مِنْكُمْ عَيْبَ غَيْرِهِ لِمَا يَعْلَمُ مِنْ عَيْبِ نَفْسِهِ، وَ لْيَكُنِ الشُّكْرُ شَاغِلًا لَهُ عَلَى مُعَافَاتِهِ مِمَّا ابْتُلِيَ [غَيْرُهُ بِهِ] بِهِ غَيْرُهُ}}؛ نهج البلاغه، خطبه ۱۴۰</ref><ref>[[سید حسین دین‌پرور|دین‌پرور، سید حسین]]، [[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 518-519.</ref>.

# مورد دیگر در این زمینه توجه به اصل مهم و حیاتی گسترش نیکی‌ها و جلوگیری از انتشار [[زشتی‌ها]] و ناپاکی‌هاست. این اصل مهم در [[فرهنگ دینی]] با عنوان [[عمر]] به معروف و [[نهی از منکر]] یاد شده است<ref>[[سید حسین دین‌پرور|دین‌پرور، سید حسین]]، [[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 519.</ref>.

== منابع ==

{{منابع}}

{{پایان منابع}}