عثمان بن حنیف در تاریخ اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها
←منابع
(←مقدمه) |
(←منابع) برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی |
||
| خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
* [[عباد بن حنیف]] (برادر) | * [[عباد بن حنیف]] (برادر) | ||
{{پایان مدخل وابسته}} | {{پایان مدخل وابسته}} | ||
=عثمان بن حنیف انصاری در سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین== | |||
[[بصره]] در [[سال دوازدهم هجری]] که [[مسلمانان]] در آن مناطق به [[جهاد]] می‌پرداختند، بیشتر مورد توجه قرار گرفت؛ چراکه مسلمانان نیاز به پایگاه و مقر ثابتی داشتند تا بتوانند نیروی [[جهادی]] به مناطق جنوبی [[ایران]] گسیل دارند از این روی در [[سال چهاردهم هجری]]، شش ماه پیش از ایجاد [[شهر کوفه]] موافقت [[خلیفه دوم]] را برای ایجاد [[شهر بصره]] جلب کردند. [[عتبة بن غزوان]] که در منطقه بصره به جهاد مشغول بود، در نامه‌ای از عُمَر برای بنای [[شهر]] کسب [[اجازه]] کرد و [[خلیفه]] نیز موافقت خود را با ایجاد شهر بصره اعلام کرد.<ref>[[علی اکبر ذاکری|ذاکری، علی اکبر]]، [[سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین (کتاب)|سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین]]، ج۲، ص 289.</ref> | |||
==[[والیان بصره]]== | |||
عتبة بن غزوان به دلایلی منطقه را ترک کرد و [[مجاشع بن مسعود سُلْمی]] را [[فرمانده لشکر]] خود قرار داد. وی برای فتح [[فرات]] به سوی بصره حرکت کرده بود. مجاشع، [[مغیرة بن شعبه]] را [[جانشین]] خود در بصره قرار داد و پس از آن [[عمر]]، [[مغیره]] را بر بصره گمارد. | |||
عمر در سال شانزده یا هفدهم [[هجری]]، مغیره را به سبب رابطه [[نامشروع]] با [[ام جمیله]] از کار برکنار کرد و [[ابوموسی اشعری]] را جانشین وی نمود<ref>حموی، معجم البلدان، ج۱، ص۴۳۲ - ۴۳۳.</ref>. | |||
[[ابن اثیر]] برکناری مغیره را به سبب زنایش با [[ام‌جمیلة بن افقم]] در سال هفدهم ذکر کرده است و می‌نویسد: ابوموسی اشعری برای مدتی [[حاکم بصره]] بود، سپس وی برکنار و [[حاکم کوفه]] شد و [[عمرو بن سراقه]] حاکم بصره گردید. بعد از مدتی ابن سراقه به [[کوفه]] رفت و ابوموسی دوباره حاکم بصره گردید<ref>ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ج۲، ص۳۷۸. </ref>. | |||
[[امارت]] ابوموسی بر بصره ادامه داشت، تا اینکه در سال بیست و نه هجری [[عثمان]] وی را برکنار کرد و [[عبدالله بن عامر بن کُرَیْز]] بیست و پنج ساله را به [[ولایت بصره]] گماشت. وی پسر دایی عثمان بود<ref>تاریخ طبری، (هشت جلدی)، ج۳، ص۳۱۹؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۳، ص۲۸۸.</ref>.<ref>[[علی اکبر ذاکری|ذاکری، علی اکبر]]، [[سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین (کتاب)|سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین]]، ج۲، ص 289 - 290.</ref> | |||
==اعزام [[عثمان بن حنیف]] به بصره== | |||
عبدالله [[والی بصره]] بود، تا این که [[حکومت]] به علی{{ع}} رسید. وی [[عثمان بن حنیف]] را که یکی از [[یاران]] با وفایش بود، جزو اولین گروه [[کارگزاران]] اعزامی، به [[بصره]] فرستاد<ref>تاریخ طبری، ج۳، ص۴۶۳.</ref>. عثمان بن حنیف جزو افرادی بود که [[ولایت امیرالمؤمنین]]{{ع}} را بعد از [[رحلت رسول خدا]]{{صل}} پذیرفته بودند و [[امام صادق]]{{ع}} او را جزو افرادی دانسته که بر روش [[رسول خدا]]{{صل}} باقی ماندند بدون اینکه در [[ایمان]] آنها [[تغییر]] و تبدیلی به وجود آمده باشد<ref>صدوق، خصال، ص۶۰۸.</ref>. | |||
وی از اعضای [[شرطة الخمیس]] بود و جزو [[دوازده]] نفری که به [[خلافت ابوبکر]] [[اعتراض]] کرده و علی{{ع}} را [[شایسته]] [[خلافت]] می‌دانستند<ref>مامقانی، تنقیح المقال، ج۲، ص۲۴۵.</ref>.<ref>[[علی اکبر ذاکری|ذاکری، علی اکبر]]، [[سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین (کتاب)|سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین]]، ج۲، ص 290.</ref> | |||
==ابن حنیف جزو [[اعتراض]] کنندگان به [[خلافت ابوبکر]]== | |||
[[ابان بن تغلب]] گوید: به [[امام جعفر صادق]]{{ع}} عرض کردم: فدایت شوم، آیا در میان [[اصحاب رسول خدا]]{{صل}} کسی بود که بر کار [[ابوبکر]] و [[خلافت]] او اعتراض نماید؟! | |||
فرمود: آری [[دوازده نفر]] بودند که به ابوبکر اعتراض کردند؛ آنها عبارت‌اند از: | |||
#[[خالد بن سعید بن عاص]] از [[بنی امیه]]. | |||
#[[سلمان فارسی]]. | |||
#[[ابوذر غفاری]]. | |||
#[[مقداد بن اسود]]. | |||
#[[عمار بن یاسر]]. | |||
#[[بریده اسلمی]]. | |||
تا این جا همه از [[مهاجران]] بودند و از [[انصار]]: | |||
#[[ابوهیثم بن تیهان]]. | |||
#[[سهل بن حنیف]]. | |||
#[[عثمان بن حنیف]]. | |||
#[[خزیمة بن ثابت]] [[ذوالشهادتین]]. | |||
#[[ابی بن کعب|اُبی بن کعب]]. | |||
#[[ابو ایوب انصاری]]<ref>طبرسی، الإحتجاج، ج۱، ص۹۷.</ref>. | |||
سپس حضرت سخنان اعتراض‌آمیز نامبردگان را ذکر می‌کند و می‌فرماید: آن‌گاه عثمان بن حنیف حرکت کرد و گفت از [[رسول خدا]]{{صل}} شنیدیم که فرمود: «[[اهل بیت]] من به منزله [[ستارگان]] زمینند. از آنها جلو نروید، آنها را بر خود مقدم بدارید؛ زیرا آنان پس از من [[والیان]] شمایند. سپس مردی حرکت کرد و گفت: ای رسول خدا{{صل}} اهل بیت تو کیانند؟ فرمود: علی و [[فرزندان]] طاهر و [[پاک]] وی هستند». | |||
پس رسول خدا [[وظیفه]] را بیان کرده، و ابن حنیف ادامه داد: ای ابوبکر تو اوّل [[کافر]] به [[دستور پیامبر]] مباش {{متن قرآن|لَا تَخُونُوا اللَّهَ وَالرَّسُولَ وَتَخُونُوا أَمَانَاتِكُمْ وَأَنْتُمْ تَعْلَمُونَ}} <ref>«ای مؤمنان! به خداوند و پیامبر خیانت نکنید و در امانت‌های خود دانسته خیانت نورزید» سوره انفال، آیه ۲۷.</ref> و<ref>طبرسی، الإحتجاج، ج۱، ص۱۰۳.</ref>. | |||
سخنان عثمان بن حنیف نشانگر [[ایمان]] و [[اعتقاد]] وی به رسول خدا و [[ولایت علی]]{{ع}} است.<ref>[[علی اکبر ذاکری|ذاکری، علی اکبر]]، [[سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین (کتاب)|سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین]]، ج۲، ص 291 - 292.</ref> | |||
== منابع == | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
# [[پرونده: ۱۱۰۰۸۳۰.jpg|22px]] [[علی اکبر ذاکری|ذاکری، علی اکبر]]، [[سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین ج۲ (کتاب)|'''سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین ج۲''']] | |||
# [[پرونده:1100356.jpg|22px]] [[رحمان فتاح‌زاده|فتاح‌زاده، رحمان]]، [[عثمان بن حنیف (مقاله)|مقاله «عثمان بن حنیف»]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۶ (کتاب)|'''دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۶''']] | # [[پرونده:1100356.jpg|22px]] [[رحمان فتاح‌زاده|فتاح‌زاده، رحمان]]، [[عثمان بن حنیف (مقاله)|مقاله «عثمان بن حنیف»]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۶ (کتاب)|'''دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۶''']] | ||
{{پایان منابع}} | {{پایان منابع}} | ||