امامت از دیدگاه اهل سنت: تفاوت میان نسخه‌ها
←رابطه امامت با نبوت
جز (جایگزینی متن - 'واحدی' به 'واحدی') |
|||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
=== روابط مفهومی [[امامت]] با واژگان همسو === | === روابط مفهومی [[امامت]] با واژگان همسو === | ||
==== رابطه امامت با [[نبوت]] ==== | ==== رابطه امامت با [[نبوت]] ==== | ||
برخی [[مفسران اهل سنت]] ذیل [[آیات]] مرتبط با بحث امامت و [[خلافت]] به ویژه [[آیه شریفه]] ابتلای [[حضرت ابراهیم]]{{ع}} | برخی [[مفسران اهل سنت]] ذیل [[آیات]] مرتبط با بحث امامت و [[خلافت]] به ویژه [[آیه شریفه]] ابتلای [[حضرت ابراهیم]]{{ع}}{{متن قرآن|وَإِذِ ابْتَلَى إِبْرَاهِيمَ رَبُّهُ بِكَلِمَاتٍ فَأَتَمَّهُنَّ قَالَ إِنِّي جَاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِمَامًا قَالَ وَمِنْ ذُرِّيَّتِي قَالَ لَا يَنَالُ عَهْدِي الظَّالِمِينَ}}<ref>«و (یاد کن) آنگاه را که پروردگار ابراهیم، او را با کلماتی آزمود و او آنها را به انجام رسانید؛ فرمود: من تو را پیشوای مردم می‌گمارم. (ابراهیم) گفت: و از فرزندانم (چه کس را)؟ فرمود: پیمان من به ستمکاران نمی‌رسد» سوره بقره، آیه ۱۲۴.</ref>، قائل به [[تساوی]] [[امامت]] با نبوت شده و بر این باورند که امامت همان نبوت است. طرفداران این نظریه خود به دو گروه دیگر تقسیم می‌شوند: | ||
===== قائلین به عدم تفاوت میان امامت و نبوت ===== | ===== قائلین به عدم تفاوت میان امامت و نبوت ===== | ||
دسته نخست کسانی که برای نبوت و امامت تفاوتی بیان نمی‌کنند<ref>مظهری، محمد ثناء الله، التفسیر المظهری، ج۱، ص۱۲۴؛ طنطاوی، محمد، التفسیر الوسیط، ج۱، ص۲۶۶؛ آلوسی، روح المعانی، تحقیق: علی عبدالباری عطیه، ج۱، ص۳۷۴؛ رشیدرضا، محمد، المنار، ج۱، ص۳۷۵؛ جصاص،احمدبن علی، احکام القرآن، ج۱، ص۸۴.</ref>. این دسته نیز خود به سه گروه دیگر تقسیم می‌شوند: | دسته نخست کسانی که برای نبوت و امامت تفاوتی بیان نمی‌کنند<ref>مظهری، محمد ثناء الله، التفسیر المظهری، ج۱، ص۱۲۴؛ طنطاوی، محمد، التفسیر الوسیط، ج۱، ص۲۶۶؛ آلوسی، روح المعانی، تحقیق: علی عبدالباری عطیه، ج۱، ص۳۷۴؛ رشیدرضا، محمد، المنار، ج۱، ص۳۷۵؛ جصاص،احمدبن علی، احکام القرآن، ج۱، ص۸۴.</ref>. این دسته نیز خود به سه گروه دیگر تقسیم می‌شوند: | ||
#قائلین به تساوی [[امام]]، [[نبی]] و [[رسول]]''': این گروه هر دو لفظ نبوت و [[رسالت]] را به یک معنا می‌گیرند<ref>مظهری، محمد ثناء الله، التفسیر المظهری، ج۱، ص۱۲۴؛ طنطاوی، محمد، التفسیر الوسیط، ج۱، ص۲۶۶.</ref>. ایشان معتقدند امام کسی است که در [[افعال]] و اقوالش [[اسوه]] باشد و مراد از امامت، نبوت و رسالت است. از نظر آنان امام دارای مراتبی است که [[اعلی]] مرتبه آن نبوت و رسالت است. رسالت بالاترین مرتبه امامت است که [[خدا]] این [[مقام]] را به حضرت ابراهیم{{ع}} عطا نمود. پس [[مردم]] هم باید او را در [[اصول دین]] و [[مکارم اخلاق]] اسوه قرار دهند. | |||
#قائلین به تساوی امام و نبی''': برخی دیگر تنها تعبیر نبی را ذکر کرده‌اند و از لفظ رسول سخنی به میان نیاورده‌اند<ref>آلوسی، روح المعانی، تحقیق: علی عبدالباری عطیه، ج۱، ص۳۷۴.</ref>. آنها در معنای امام می‌گویند: «امام کسی است که در امور [[دین]] از راه نبوت به او [[اقتدا]] می‌شود مثل سایر [[انبیا]] و [[خدای متعال]] هم [[اطاعت]] او را بر [[مردم]] واحب کرده است<ref>جصاص، احمدبن علی، احکام القرآن، ج۱، ص۸۴.</ref>. برخی به [[صراحت]] گفته‌اند مراد از [[امامت]] ذیل [[آیه]] ابتلای [[حضرت ابراهیم]]<ref>سوره بقره، آیه۱۲۴.</ref>، همان [[نبوت]] حضرت ابراهیم{{ع}} است و آن حضرت [[نبی]] در عصرش و [[مقتدا]] برای همه مردم تا [[روز قیامت]] است<ref>بروسوی، اسماعیل، روح البیان، ج۱، ص۲۲۴.</ref>. | |||
#قائلین به [[تساوی]] [[امام]] و [[رسول]]''': برخی نیز تنها از لفظ رسول سخن به میان آورده‌اند<ref>ابن عاشور، محمدطاهر، التحریر و التنویر، ج۱، ص۶۸۵؛ رشیدرضا، محمد، المنار، ج۱، ص۳۷۵.</ref>. به عنوان نمونه گفته شده کلمه امام از «أم» مشتق شده و بر وزن فعال است. این واژه به معنای [[قدوه]] و [[هادی]] است که سائر در راهی که در پیش گرفته به او [[اقتدا]] می‌کند و لذا مراد از امام در آیه ابتلای حضرت ابراهیم{{ع}}، رسول است<ref>ابن عاشور، محمدطاهر، التحریر و التنویر، ج۱، ص۶۸۵.</ref>. | |||
===== قائلین به تفاوت میان امامت و نبوت ===== | ===== قائلین به تفاوت میان امامت و نبوت ===== | ||