بیعت رضوان: تفاوت میان نسخه‌ها

[[پیامبر]] {{صل}} به رغم نبردهای پیشین با [[قریش]]، در [[ذیقعده]] [[سال]] ششم همراه با جمعی از [[یاران]] خود به سوی [[مکه]] حرکت کرد و برای اینکه [[قریش]] و سایر [[مردم]] بدانند که آن حضرت قصد [[جنگ]] ندارد و تنها برای [[زیارت]] [[خانه خدا]] حرکت کرده است، احرام بست و هفتاد شتر نیز برای [[قربانی]] همراه خود برداشت<ref>الطبقات، ج ۲، ص ۷۳.</ref>. در این [[سفر]] از [[همسران پیامبر]] [[ام سلمه (همسر پیامبر)|ام‌‌سلمه]] همراه مسلمانان‌‌ بود.

با رسیدن خبر حرکت [[رسول خدا]] {{صل}}، [[مشرکان]] بر آن شدند تا مانع ورود مسلمانان به [[مسجد الحرام]] شوند<ref>الطبقات، ج ۲، ص ۷۳.</ref>، ۲۰۰ سواره نظام به فرماندهی [[خالد ‌‌بن ولید]] یا [[عکرمة ‌‌بن‌‌ ابی جهل]] در محلی به نام بَلْدَح در حومه مکه اردوگاه زدند. از طرف پیامبر {{صل}} [[بُسر بن ‌‌سفیان خزاعی]] برای [[آگاهی]] از [[اخبار]] مکه بدانجا رفت و سپس بازگشت. [[خالد بن ولید]] با سپاهش آن [[قدر]] نزدیک شد که می‌‌توانست [[اصحاب رسول خدا]] {{صل}} را ببیند. پیامبر {{صل}} [[عبّاد بن بشر]] را با‌‌ سپاهی [[فرمان]] داد تا در مقابل آنان بایستند و اصحابش را سامان داد. آنگاه نماز ظهر را به صورت [[نماز]] [[خوف]] خواندند. شب هنگام پیامبر {{صل}} حرکت کرد تا به حدیبیّه، در ۹‌‌ میلی [[مکّه]]، رسیدند<ref>الطبقات، ج ۲، ص ۷۳.</ref>. پس از توقف در حدیبیّه، پیامبر {{صل}}، ابتدا خراش بن امیه خزاعی را بر شتر خویش سوار کرد و به سوی قریش فرستاد تا به آنان اعلام دارد که به قصد [[عمره]] آمده است و [[اراده]] [[جنگ]] ندارد. چون خراش نزد آنان رفت، مشرکان شترش را پی کرده، خواستند تا او را بکشند که برخی مانع شدند و امکان بازگشت او را فراهم ساختند<ref>جامع‌‌البیان، مج ۱۳، ج‌‌۲۶، ص ۱۱۱؛ روح‌‌المعانی، مج ۱۴، ج‌‌۲۶، ص ۱۶۱.</ref>. سپس [[پیامبر]] {{صل}} خواست تا [[عمر]] را بفرستد؛ اما او عذر آورد و [[عثمان]] را پیشنهاد کرد. مقرر گردید عثمان به آنان خبر دهد که برای [[زیارت]] [[کعبه]] آمده‌‌اند و پس از آن بازخواهند گشت. عثمان در بلدح، [[قریشیان]] را از قصد خویش [[آگاه]] کرد<ref>المغازی، ج ۲، ص ۶۰۰ ـ ۶۰۱.</ref>.<ref>[[سید علی رضا واسعی|واسعی، سید علی رضا]]، [[بیعت رضوان - واسعی (مقاله)|مقاله «بیعت رضوان»]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۶ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ج۶؛ [[محمد رضا فرخی|فرخی، محمد رضا]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص۲۴۷-۲۴۸.</ref>

همراهان پیامبر در برابر اقدام‌های احتمالی قریش [[متعهد]] شدند پیامبر {{صل}} را تنها نگذاشته، در برابر آنها [[استقامت]] کنند<ref>جامع البیان، مج ۱۳، ج ۲۶، ص ۱۱۰.</ref>. در این بین برخی مفاد [[پیمان]] را استقامت تا پای [[جان]] دانسته<ref>مجمع البیان، ج ۹، ص ۱۷۶؛ الدرالمنثور، ج ۷، ص ۵۲۲؛ انساب‌‌الاشراف، ج ۱، ص ۴۴۱.</ref> و برخی دیگر [[مقاومت]] را به اندازه توان عهدکنندگان محدود می‌‌کنند<ref> السیرة‌‌النبویه، ج ۳، ص ۳۱۵؛ جامع‌‌البیان، مج ۱۳، ج ۲۶، ص‌‌۱۱۲.</ref>. احتمالا [[پیامبر]] {{صل}} بر آن بود تا تجربه فرار برخی [[مهاجران]] در [[احد]] تکرار نگردد. از بکیر بن اشجّ نقل است که [[مردم]] بر [[مرگ]] [[بیعت]] کردند؛ اما پیامبر {{صل}} فرمود: بر آنچه [[استطاعت]] دارید (پیمان ببندید)<ref>جامع‌‌البیان، مج ۱۳، ج ۲۶، ص ۱۱۲.</ref>. [[تدبیر]] به‌هنگام پیامبر در انسجام بخشیدن همراهان برای رویارویی با خطر احتمالی از جانب [[قریش]] و نیز شاید جلوگیری از تکرار تجربه تلخ فرار برخی مهاجران در [[جنگ احد]] [[موفقیت]] بزرگی به همراه داشت. در پی انتشار خبر بیعت، [[مشرکان]] به [[هراس]] افتاده، با بازگشت [[عثمان]] و جمعی از [[مسلمانان]]<ref>روح‌‌المعانی، مج ۱۴، ج ۲۶، ص ۱۶۲.</ref> و ارسال نمایندگان در پی [[مصالحه]] برآمدند<ref>المغازی، ج ۲، ص ۶۰۴.</ref> و در نهایت قضیه با [[صلح حدیبیّه]] پایان‌‌ یافت<ref>[[سید علی رضا واسعی|واسعی، سید علی رضا]]، [[بیعت رضوان - واسعی (مقاله)|مقاله «بیعت رضوان»]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۶ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]؛ ج۶.</ref>.

[[هدف]] از این [[بیعت]]، انسجام هر چه بیشتر نیروها، تقویت روحیه، بازیابی آمادگی رزمی، سنجش افکار و آزمودن [[میزان]] فداکاری [[دوستان]] [[وفادار]] بود. این [[بیعت]]، [[روح]] تازه‌ای در کالبد [[مسلمانان]] دمید؛ چرا که دست خویش را به دست [[رسول خدا]] {{صل}} می‌دادند و از صمیم [[دل]]، اظهار [[وفاداری]] می‌کردند. [[خداوند]] به این [[مؤمنان]] فداکار و ایثارگر که در این لحظه حساس با [[پیامبر اعظم]] {{صل}} [[بیعت]] کردند، چهار [[پاداش]] بزرگ داد که از همه مهم‌تر [[رضایت]] و [[خشنودی]] خود بود<ref>ناصر مکارم شیرازی و همکاران، تفسیر نمونه، ج ۲۲، ص ۶۶.</ref>.