حائر: تفاوت میان نسخه‌ها

{{مدخل مرتبط| موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = | پرسش مرتبط  = }}

حائر و [[حایر]]، اصطلاحا به [[حرم سید الشهدا]] {{ع}} گفته می‌‌شود و این هم ریشه لغوی دارد، هم [[تاریخی]]. در لغت، «حائر» جای مطمئنی است که آب در آن نگهداری و جمع می‌‌شود: {{عربی|"الموضع المطمئن الذي يحار فيه الماء"}}<ref>لسان العرب؛ سفینة البحار، ج ۱، ص ۳۵۸.</ref>، به معنای سرگردان هم آمده است، از ریشه حیران. در قدیم به [[کربلا]] «حیر» نیز گفته می‌‌شده است. همچنین به معنای منطقه بلند و گسترده که از قدیم، محلّ سکونت اقوامی از [[عرب]] بوده است.

 

اقامت در حائر و [[عبادت]] در آن [[فضیلت]] دارد و نیز از جمله مواردی که مسافر، مخیّر است نمازش را قصر یا تمام بخواند و میان [[علما]] محلّ بحث است، [[حائر ابا عبد الله]] {{ع}} است<ref>بحار الأنوار، ج ۸۶، ص ۸۸؛ المزار، شیخ مفید، ص ۱۴۰. </ref>. برخی هم حدّ [[حایر]] را همان محدوده [[حرم]] دانسته‌اند، نه بیشتر. [[حایر حسینی]] بسیار [[مقدّس]] است و [[دعا]] در آنجا [[مستجاب]] است. حتّی برخی [[ائمّه]] برای [[شفا]] به [[حایر حسینی]] متوسّل می‌‌شدند، از جمله [[امام هادی]] {{ع}} که [[بیمار]] بود، کسی را به [[حایر امام حسین]] {{ع}} فرستاد، تا آن [[حضرت]] را آنجا [[دعا]] کند<ref>بحار الأنوار، ج ۵۰، ص ۲۲۵.</ref>. به [[اهل کربلا]] و ساکنان [[حرم حسینی]] نیز «حائری» گفته می‌‌شود. تناسب [[تاریخی]] این نام برای [[حرم سید الشهدا]] آن است که وقتی در زمان [[متوکّل عباسی]] و به [[دستور]] او برای [[تخریب آثار]] [[قبر]] و متفرق ساختن [[شیعه]] از تجمّع پیرامون آن [[مرقد مطهّر]] و [[الهام]] بخش، که کانون خطری برای [[خلافت جور]] شده بود، به آن منطقه آب بستند، آب به آن محلّ که می‌‌رسید از پیشروی بازمی ماند و روی هم انباشته می‌‌شد و بر می‌‌گشت و مثل دیواری، آب گرد [[قبر]] می‌‌ایستاد و محوّطه [[قبر]] همچنان خشک بود<ref>الأعلام، زرکلی، ج ۸، ص ۳۰ (پاورقی)؛ بحار الأنوار، ج ۵۰، ص ۲۲۵؛ سفینة البحار، ج ۱، ص ۳۵۸.</ref>. و چون محلّ جمع شدن آب را [[حایر]] گویند، محدوده [[قبر]] آن [[حضرت]] حائر نام گرفت. از [[شهید]] هم [[نقل]] شده است: {{عربی|"في هذا الموضع حار الماء لما أمر المتوكل بإطلاقه على قبر الحسين {{ع}} ليعفيه فكان لا يبلغه"}}<ref>بحار الأنوار، ج ۸۶، ص ۸۹.</ref>. چون [[متوکل]] [[دستور]] داد به [[قبر حسین]] {{ع}} آب ببندند تا آن را محو کند، آب که به این مکان می‌‌رسید جمع می‌‌شد و به [[قبر]] نمی‌رسید. طبق نقل‌های دیگری وقتی به [[دستور]] او با گاوها می‌‌خواستند [[زمین]] آنجا را شخم زنند، همه آن منطقه و [[قبور]] را شخم می‌‌زدند، به [[قبور]] [[امام]] که می‌‌رسیدند، متوقّف می‌‌شدند<ref>اثبات الهداه، ج ۵، ص ۱۸۳.</ref><ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص ۱۴۹.</ref>.

#[[پرونده:13681024.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|'''فرهنگ عاشورا''']]