پرش به محتوا

ابوخصفه: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۱۷۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۳۰ مهٔ ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[ابوخصفه در تراجم و رجال]] - [[ابوخصفه در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط  = }}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = صحابه | عنوان مدخل  = ابوخصفه | مداخل مرتبط = [[ابوخصفه در تراجم و رجال]] - [[ابوخصفه در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط  = }}
{{جعبه اطلاعات اصحاب
| نام = ابوخصفه
| مشهور به =
| نام تصویر = تصویر قدیمی مدینه.jpg   
| عرض تصویر =
| توضیح تصویر = تصویر قدیمی مدینه
| نام کامل = ابوخصفه
| نام‌های دیگر =
| جنسیت = مرد
| کنیه = 
| لقب = 
| اهل =
| از قبیله = 
| از تیره =
| پدر = 
| مادر =     
| همسر =     
| پسر = 
| دختر = 
| خواهر = 
| برادر =
| خویشاوندان = 
| وابستگان =
| تاریخ تولد = 
| محل تولد = 
| محل زندگی = 
| تاریخ درگذشت = 
| محل درگذشت =   
| تاریخ شهادت =   
| محل شهادت = 
| طول عمر = 
| محل دفن = 
| دین =
| مذهب =
| از اصحاب = [[پیامبر خاتم]]
| از طبقه =
| در جنگ =
| نقش‌ها =
| فعالیت‌ها =   
| علت شهرت =
| علت درگذشت = 
| علت شهادت =
| راوی از =
| روایات مشهور = 
| مشایخ او = 
| راویان از او =
| آخرین راوی از او =
}}


== مقدمه ==
== مقدمه ==
خصفه، به معنای زنبیل ساخته شده از برگ خرماست و شاید این [[کنیه]]، اشاره به [[شغل]] او باشد. تنها اطلاع ما از او، برگرفته از روایتی است که [[میسرة]] ([[مغیرة]]، [[عروة بن عبدالله جعفی]] چنین آورده است: ما نزد ابو خفصه نشسته بودیم که گفت: روزی [[رسول خدا]] {{صل}} به ما فرمود: آیا می‌دانید رَقُوب کیست؟ گفتیم: آنکه [[فرزندی]] ندارد. فرمود: (در [[حقیقت]]) آن مردی است که فرزند دارد، ولی از ایشان چیزی پیش نمی‌فرستد (تا نزد [[خدا]] به حساب آید). فرمود: [[مسکین]] و بی‌نوا کیست؟ گفیم: آنکه [[مال]] ندارد. فرمود: بلکه کسی است که مال دارد، ولی نمی‌بخشد<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۷۳؛ ابن حجر، ج۷، ص۸۴.</ref>.
خصفه، به معنای زنبیل ساخته شده از برگ خرماست و شاید این [[کنیه]]، اشاره به [[شغل]] او باشد. تنها اطلاع ما از او، برگرفته از روایتی است که [[میسرة]] ([[مغیرة]]، [[عروة بن عبدالله جعفی]] چنین آورده است: ما نزد ابو خفصه نشسته بودیم که گفت: روزی [[رسول خدا]] {{صل}} به ما فرمود: آیا می‌دانید رَقُوب کیست؟ گفتیم: آنکه [[فرزندی]] ندارد. فرمود: (در [[حقیقت]]) آن مردی است که فرزند دارد، ولی از ایشان چیزی پیش نمی‌فرستد (تا نزد [[خدا]] به حساب آید). فرمود: [[مسکین]] و بی‌نوا کیست؟ گفیم: آنکه [[مال]] ندارد. فرمود: بلکه کسی است که مال دارد، ولی نمی‌بخشد<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۷۳؛ ابن حجر، ج۷، ص۸۴.</ref>.


این کنیه، به [[اشتباه]] از سوی برخی [[راویان]] ابوحفصه، ابن حفصه یا ابن ابی حفصه<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۷۳؛ ابن حجر، ج۷، ص۸۴.</ref> بیان شده است. مستغفری، ابوحفصه را به استناد [[روایت]] یاد شده، در شمار [[صحابه]] آورده است، در حالی که صحیح آن ابوخصفه است<ref>ابن حجر، ج۷، ص۸۴.</ref>. در [[روایات]]، این کنیه به گونه‌های دیگر نیز تصحیف شده که [[ابن حجر]] بدان‌ها اشاره نکرده است؛ مانند ابو خصیفه<ref>ابونعیم، ج۵، ص۲۸۷۸.</ref>، ابن حعبه و ابو حصبه<ref>احمد بن حنبل، ج۵، ص۳۶۷.</ref> ابوحصنه و ابن حصنه<ref>هیثمی، ج۳، ص۱۱.</ref> و ابوحصبه و ابن عصبه<ref>هیثمی، ج۸، ص۶۹.</ref>، ابن ابی حصین<ref>ابن کثیر، ج۱، ص۴۱۴.</ref> و خصفة بن خصفة<ref>سیوطی، ج۱، ص۳۵۵.</ref>. [[ابونعیم]]<ref>ابونعیم، ج۵، ص۲۸۷۸.</ref> ابو خصفه و ابو خصیفه را یکی دانسته است، ولی [[ابوموسی مدینی]]<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۸۷.</ref> و [[ابن اثیر]]<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۸۷.</ref> این مسئله را رد کرده‌اند. مشکل دیگر این است که در [[سند]] این روایت که [[احمد بن حنبل]] نقل کرده، گوینده این [[حدیث]]، مردی که [[شاهد]] خطبۀ رسول خدا {{صل}} بوده عنوان شده و ابوحفصه [[راوی]] این مرد است. در سند [[بیهقی]] نیز روایت، با تعبیر "مردی از رسول خدا {{صل}}" که نامش خصفة بن خصفة است نقل شده است. ابن بشکوال<ref>ابن بشکوال، ج۱۰، ص۹۷۱.</ref> از مردی به نام ابوحفصه نام برده که [[زمان]] [[عثمان]]، ترنجی را به قیمت سه [[درهم]] دزدید و عثمان دستش را قطع کرد.<ref>[[محمد رضا هدایت‌پناه|هدایت‌پناه، محمد رضا]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابوخصفه»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۲۶۶.</ref>
این کنیه، به [[اشتباه]] از سوی برخی [[راویان]] ابوحفصه، ابن حفصه یا ابن ابی حفصه<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۷۳؛ ابن حجر، ج۷، ص۸۴.</ref> بیان شده است. مستغفری، ابوحفصه را به استناد [[روایت]] یاد شده، در شمار [[صحابه]] آورده است، در حالی که صحیح آن ابوخصفه است<ref>ابن حجر، ج۷، ص۸۴.</ref>. در [[روایات]]، این کنیه به گونه‌های دیگر نیز تصحیف شده که [[ابن حجر]] بدان‌ها اشاره نکرده است؛ مانند ابو خصیفه<ref>ابونعیم، ج۵، ص۲۸۷۸.</ref>، ابن حعبه و ابو حصبه<ref>احمد بن حنبل، ج۵، ص۳۶۷.</ref> ابوحصنه و ابن حصنه<ref>هیثمی، ج۳، ص۱۱.</ref> و ابوحصبه و ابن عصبه<ref>هیثمی، ج۸، ص۶۹.</ref>، ابن ابی حصین<ref>ابن کثیر، ج۱، ص۴۱۴.</ref> و خصفة بن خصفة<ref>سیوطی، ج۱، ص۳۵۵.</ref>. [[ابونعیم]]<ref>ابونعیم، ج۵، ص۲۸۷۸.</ref> ابو خصفه و ابو خصیفه را یکی دانسته است، ولی [[ابوموسی مدینی]]<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۸۷.</ref> و [[ابن اثیر]]<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۸۷.</ref> این مسئله را رد کرده‌اند. مشکل دیگر این است که در [[سند]] این روایت که [[احمد بن حنبل]] نقل کرده، گوینده این [[حدیث]]، مردی که [[شاهد]] خطبۀ رسول خدا {{صل}} بوده عنوان شده و ابوحفصه [[راوی]] این مرد است. در سند [[بیهقی]] نیز روایت، با تعبیر «مردی از رسول خدا {{صل}}» که نامش خصفة بن خصفة است نقل شده است. ابن بشکوال<ref>ابن بشکوال، ج۱۰، ص۹۷۱.</ref> از مردی به نام ابوحفصه نام برده که [[زمان]] [[عثمان]]، ترنجی را به قیمت سه [[درهم]] دزدید و عثمان دستش را قطع کرد.<ref>[[محمد رضا هدایت‌پناه|هدایت‌پناه، محمد رضا]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابوخصفه»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۲۶۶.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
۲۴٬۴۴۹

ویرایش