پرش به محتوا

ابوحماد جهنی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ابن ابی حاتم' به 'ابن ابی‌حاتم'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'ابن ابی حاتم' به 'ابن ابی‌حاتم')
خط ۵۰: خط ۵۰:


== مقدمه ==
== مقدمه ==
نام و نسبش [[عقبة بن عامر بن عبس جهنی]]، از [[جهینه]]، تیره‌ای از [[قضاعه]] است<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۷۹. نسب کامل وی را بنگرید در: همو، تهذیب، ج۷، ص۲۱۶؛ تاریخ ابن یونس، ج۱، ص۳۴۵ و منابع دیگری که مصحح کتاب درباره نسب وی و اشتباهات پیش آمده در همین زمینه معرفی کرده است.</ref>. ابوحماد [[گمان]] می‌کرد از تیره معد است، ولی [[پیامبر]] به او فرمود از شاخه [[قضاعة بن مالک بن حمیر]] است<ref>ابن سعد، ج۴، ص۳۱۰.</ref>. در [[کنیه]] وی [[اختلاف]] بسیار وجود دارد. افزون بر ابوحماد<ref>ابن معین، ج۱، ص۱۶؛ دولابی، ج۱، ص۲۰۴.</ref>، ابوسعاد<ref>مزی، ج۲۰، ص۲۰۳؛ ابن حبان، ج۳، ص۲۸۰.</ref>، ابوحماذ<ref>بخاری، ج۶، ص۴۳۰.</ref>، ابوحامد، [[ابوعامر]]<ref>ابن حبان، ج۳، ص۳۸۰.</ref>، ابوعمرو<ref>ابن سعد، ج۴، ص۲۵۶؛ ابن قتیبه، ص۲۷۹.</ref>، [[ابوعمار]]<ref>ابن عبدالبر، ج۳، ص۱۸۳.</ref> [[ابواسید]]<ref>ابن عبد البر، ج۳، ص۱۸۳؛ ابن ابی حاتم، ج۶، ص۳۱۳.</ref>، ابوأسد<ref>ابن حبان، ج۳، ص۲۸۰؛ باجی، ج۳، ص۱۱۲۴.</ref>، [[ابوالاسود]]<ref>مزی، ج۱۳، ص۱۲۶.</ref>، ابوسعد<ref>ابن عبدالبر، ج۳، ص۱۸۳.</ref> و ابوعبس<ref>ابن یونس، ج۱، ص۳۴۵؛ ابونعیم، ج۴، ص۲۱۵۱؛ ابن ماکولا، ج۶، ص۸۸.</ref> از جمله کنیه‌های گفته شده برای وی است.
نام و نسبش [[عقبة بن عامر بن عبس جهنی]]، از [[جهینه]]، تیره‌ای از [[قضاعه]] است<ref>ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۷۹. نسب کامل وی را بنگرید در: همو، تهذیب، ج۷، ص۲۱۶؛ تاریخ ابن یونس، ج۱، ص۳۴۵ و منابع دیگری که مصحح کتاب درباره نسب وی و اشتباهات پیش آمده در همین زمینه معرفی کرده است.</ref>. ابوحماد [[گمان]] می‌کرد از تیره معد است، ولی [[پیامبر]] به او فرمود از شاخه [[قضاعة بن مالک بن حمیر]] است<ref>ابن سعد، ج۴، ص۳۱۰.</ref>. در [[کنیه]] وی [[اختلاف]] بسیار وجود دارد. افزون بر ابوحماد<ref>ابن معین، ج۱، ص۱۶؛ دولابی، ج۱، ص۲۰۴.</ref>، ابوسعاد<ref>مزی، ج۲۰، ص۲۰۳؛ ابن حبان، ج۳، ص۲۸۰.</ref>، ابوحماذ<ref>بخاری، ج۶، ص۴۳۰.</ref>، ابوحامد، [[ابوعامر]]<ref>ابن حبان، ج۳، ص۳۸۰.</ref>، ابوعمرو<ref>ابن سعد، ج۴، ص۲۵۶؛ ابن قتیبه، ص۲۷۹.</ref>، [[ابوعمار]]<ref>ابن عبدالبر، ج۳، ص۱۸۳.</ref> [[ابواسید]]<ref>ابن عبد البر، ج۳، ص۱۸۳؛ ابن ابی‌حاتم، ج۶، ص۳۱۳.</ref>، ابوأسد<ref>ابن حبان، ج۳، ص۲۸۰؛ باجی، ج۳، ص۱۱۲۴.</ref>، [[ابوالاسود]]<ref>مزی، ج۱۳، ص۱۲۶.</ref>، ابوسعد<ref>ابن عبدالبر، ج۳، ص۱۸۳.</ref> و ابوعبس<ref>ابن یونس، ج۱، ص۳۴۵؛ ابونعیم، ج۴، ص۲۱۵۱؛ ابن ماکولا، ج۶، ص۸۸.</ref> از جمله کنیه‌های گفته شده برای وی است.


منشأ این تعدد، تصحیف یا خلط اطلاعات مربوط به وی با فرد دیگری است، زیرا اطلاعات مربوط به [[عوف بن مالک]] که [[صحابی]] [[رسول]] خداست، اشتراکاتی با وی دارد. کنیه ابوحماد و ابوعمرو و نیز تعبیر صاحب النبی {{صل}} برای هر دو به کار رفته است و هر دو ساکن [[شام]] بودند و خانه‌ای در [[دمشق]] داشتند<ref>مزی، ج۲۲، ص۴۴۳.</ref>. اشتهار بیشتر وی به ابوحماد است؛ چنان که [[ابن اثیر]]<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۶۲.</ref> و [[ابن حجر]]<ref>الاصابه، ج۷، ص۷۱.</ref> مدخل ابوحامد را به ابوحماد ارجاع داده‌اند. در [[سند]] [[حدیثی]] که از وی نقل شده، به احتمال اشتباهی رخ داده که گویی کنیه ابوحماد برای شخص دیگری است. سند - حدیث چنین است: {{عربی |«.....عن عقبة بن عامر، و ابي حماد او ابي حامد الانصاري صاحبي رسول الله.....»}}؛ واوِ پیش از ابوحماد و تعبیر صاحبی [[رسول الله]] که تثنیه است، نشان می‌دهد [[عقبة بن عامر]] و [[ابو حماد]] دو نفرند که بر همین مبنا [[ذهبی]]<ref>تجرید، ج۲، ص۱۶۰.</ref> و [[ابن حجر]]<ref>الاصابه، ج۷، ص۷۹.</ref> مدخلی را به [[ابوحماد انصاری]] اختصاص داده‌اند. اما بی‌تردید، واو پیش از ابوحماد افزوده شده و در پی آن، به [[اشتباه]] صاحب [[رسول الله]] به تثنیه تبدیل شده است؛ چنان که در موارد دیگر، [[سند صحیح]] بدین گونه است: {{عربی|«عن عقبة بن عامر ابي حماد الانصاري - وفي نسخة أبي حامد الانصاري - صاحب رسول الله...}}»<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۷۴.</ref>. ضمن آنکه [[حدیثی]] که بعد از این [[سند]] آمده، در منابع برای [[عقبة بن عامر]] نوشته شده است<ref>احمدبن حنبل، ج۴، ص۱۴۷.</ref>.
منشأ این تعدد، تصحیف یا خلط اطلاعات مربوط به وی با فرد دیگری است، زیرا اطلاعات مربوط به [[عوف بن مالک]] که [[صحابی]] [[رسول]] خداست، اشتراکاتی با وی دارد. کنیه ابوحماد و ابوعمرو و نیز تعبیر صاحب النبی {{صل}} برای هر دو به کار رفته است و هر دو ساکن [[شام]] بودند و خانه‌ای در [[دمشق]] داشتند<ref>مزی، ج۲۲، ص۴۴۳.</ref>. اشتهار بیشتر وی به ابوحماد است؛ چنان که [[ابن اثیر]]<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۶۲.</ref> و [[ابن حجر]]<ref>الاصابه، ج۷، ص۷۱.</ref> مدخل ابوحامد را به ابوحماد ارجاع داده‌اند. در [[سند]] [[حدیثی]] که از وی نقل شده، به احتمال اشتباهی رخ داده که گویی کنیه ابوحماد برای شخص دیگری است. سند - حدیث چنین است: {{عربی |«.....عن عقبة بن عامر، و ابي حماد او ابي حامد الانصاري صاحبي رسول الله.....»}}؛ واوِ پیش از ابوحماد و تعبیر صاحبی [[رسول الله]] که تثنیه است، نشان می‌دهد [[عقبة بن عامر]] و [[ابو حماد]] دو نفرند که بر همین مبنا [[ذهبی]]<ref>تجرید، ج۲، ص۱۶۰.</ref> و [[ابن حجر]]<ref>الاصابه، ج۷، ص۷۹.</ref> مدخلی را به [[ابوحماد انصاری]] اختصاص داده‌اند. اما بی‌تردید، واو پیش از ابوحماد افزوده شده و در پی آن، به [[اشتباه]] صاحب [[رسول الله]] به تثنیه تبدیل شده است؛ چنان که در موارد دیگر، [[سند صحیح]] بدین گونه است: {{عربی|«عن عقبة بن عامر ابي حماد الانصاري - وفي نسخة أبي حامد الانصاري - صاحب رسول الله...}}»<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۷۴.</ref>. ضمن آنکه [[حدیثی]] که بعد از این [[سند]] آمده، در منابع برای [[عقبة بن عامر]] نوشته شده است<ref>احمدبن حنبل، ج۴، ص۱۴۷.</ref>.
۲۱۸٬۸۳۴

ویرایش