عصمت حضرت آدم: تفاوت میان نسخه‌ها
←ادله روایی
| خط ۵۲: | خط ۵۲: | ||
علاوه بر روایات کلی و مطلق عصمت انبیا، دو [[روایت]] نزدیک به هم نیز از [[حضرت امام رضا]] {{ع}} وجود دارد. بر اساس یکی از آنها که [[راوی]] آن [[اباصلت هروی]] است، [[مأمون]] جمعی از [[عالمان]] [[اسلامی]] و دیگر [[ادیان]] را گرد آورد تا با [[امام رضا]] {{ع}} به [[محاجه]] برخیزند. در این میان، [[علی بن محمد بن جهم]] برخاست و پرسش‌هایی را درباره [[انبیا]] {{عم}} مطرح کرد. از جمله از [[آیه]] {{متن قرآن|...وَعَصَى آدَمُ رَبَّهُ فَغَوَى}}<ref>«و آدم با پروردگارش نافرمانی کرد و بیراه شد» سوره طه، آیه ۱۲۱.</ref> پرسید که چگونه با عصمت حضرت آدم {{ع}} [[سازگاری]] دارد. [[امام]] با ذکر اینکه هر سخن ناشایستی را نباید به [[انبیای الهی]] نسبت داد، فرمود: [[خداوند]] [[آدم]] را آفرید تا [[حجت]] و [[خلیفه]] او در [[زمین]] باشد، نه اینکه او را برای [[بهشت]] [[آفریده]] باشد، و [[عصیان]] ذکر شده در بهشت بود نه در زمین تا [[تقدیر الهی]] محقق گردد، و چون به زمین فرود آمد و خلیفه و [[حجت خدا]] گردید، [[معصوم]] شد، چنان که خداوند فرمود: {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَى آدَمَ وَنُوحًا وَآلَ إِبْرَاهِيمَ وَآلَ عِمْرَانَ عَلَى الْعَالَمِينَ}}<ref>«خداوند، آدم، نوح و خاندان ابراهیم و خاندان عمران را بر جهانیان برتری داد» سوره آل عمران، آیه ۳۳.</ref><ref>عیون أخبار الرضا {{ع}}، ج۱، ص۱۹۲-۱۹۳.</ref>. بدین گونه امام عصیان آدم را موجه می‌نماید. | علاوه بر روایات کلی و مطلق عصمت انبیا، دو [[روایت]] نزدیک به هم نیز از [[حضرت امام رضا]] {{ع}} وجود دارد. بر اساس یکی از آنها که [[راوی]] آن [[اباصلت هروی]] است، [[مأمون]] جمعی از [[عالمان]] [[اسلامی]] و دیگر [[ادیان]] را گرد آورد تا با [[امام رضا]] {{ع}} به [[محاجه]] برخیزند. در این میان، [[علی بن محمد بن جهم]] برخاست و پرسش‌هایی را درباره [[انبیا]] {{عم}} مطرح کرد. از جمله از [[آیه]] {{متن قرآن|...وَعَصَى آدَمُ رَبَّهُ فَغَوَى}}<ref>«و آدم با پروردگارش نافرمانی کرد و بیراه شد» سوره طه، آیه ۱۲۱.</ref> پرسید که چگونه با عصمت حضرت آدم {{ع}} [[سازگاری]] دارد. [[امام]] با ذکر اینکه هر سخن ناشایستی را نباید به [[انبیای الهی]] نسبت داد، فرمود: [[خداوند]] [[آدم]] را آفرید تا [[حجت]] و [[خلیفه]] او در [[زمین]] باشد، نه اینکه او را برای [[بهشت]] [[آفریده]] باشد، و [[عصیان]] ذکر شده در بهشت بود نه در زمین تا [[تقدیر الهی]] محقق گردد، و چون به زمین فرود آمد و خلیفه و [[حجت خدا]] گردید، [[معصوم]] شد، چنان که خداوند فرمود: {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَى آدَمَ وَنُوحًا وَآلَ إِبْرَاهِيمَ وَآلَ عِمْرَانَ عَلَى الْعَالَمِينَ}}<ref>«خداوند، آدم، نوح و خاندان ابراهیم و خاندان عمران را بر جهانیان برتری داد» سوره آل عمران، آیه ۳۳.</ref><ref>عیون أخبار الرضا {{ع}}، ج۱، ص۱۹۲-۱۹۳.</ref>. بدین گونه امام عصیان آدم را موجه می‌نماید. | ||
اما در روایت دیگر، علی بن محمد بن جهم می‌گوید: در مجلس مأمون حضور یافتم، در حالی که امام رضا {{ع}} نیز حاضر بود. در این نشست، مأمون از آن حضرت درباره آیه مذکور پرسید: چگونه این آیه با [[اعتقاد]] شما مبنی بر [[عصمت پیامبران]] سازگاری دارد؟ امام در پاسخ فرمود: [[خداوند]] به [[آدم]] و [[حوا]] فرمود تا در [[بهشت]] ساکن شوند، ولی به درختی نزدیک نشوند<ref>{{متن قرآن {{متن قرآن|وَقُلْنَا يَا آدَمُ اسْكُنْ أَنْتَ وَزَوْجُكَ الْجَنَّةَ وَكُلَا مِنْهَا رَغَدًا حَيْثُ شِئْتُمَا وَلَا تَقْرَبَا هَذِهِ الشَّجَرَةَ فَتَكُونَا مِنَ الظَّالِمِينَ}} «و گفتیم: ای آدم! تو و همسرت در بهشت جای گیرید و از (نعمت‌های) آن، از هر جا خواهید فراوان بخورید اما به این درخت نزدیک نشوید که از ستمگران گردید» سوره بقره، آیه ۳۵.</ref>، اما نفرمود به غیر آن نزدیک نشوید و نیز نفرمود از آن نخورید. و [[شیطان]] [[سوگند]] خورد و آنان را به خوردن از آن درخت | اما در روایت دیگر، علی بن محمد بن جهم می‌گوید: در مجلس مأمون حضور یافتم، در حالی که امام رضا {{ع}} نیز حاضر بود. در این نشست، مأمون از آن حضرت درباره آیه مذکور پرسید: چگونه این آیه با [[اعتقاد]] شما مبنی بر [[عصمت پیامبران]] سازگاری دارد؟ امام در پاسخ فرمود: [[خداوند]] به [[آدم]] و [[حوا]] فرمود تا در [[بهشت]] ساکن شوند، ولی به درختی نزدیک نشوند<ref>{{متن قرآن {{متن قرآن|وَقُلْنَا يَا آدَمُ اسْكُنْ أَنْتَ وَزَوْجُكَ الْجَنَّةَ وَكُلَا مِنْهَا رَغَدًا حَيْثُ شِئْتُمَا وَلَا تَقْرَبَا هَذِهِ الشَّجَرَةَ فَتَكُونَا مِنَ الظَّالِمِينَ}} «و گفتیم: ای آدم! تو و همسرت در بهشت جای گیرید و از (نعمت‌های) آن، از هر جا خواهید فراوان بخورید اما به این درخت نزدیک نشوید که از ستمگران گردید» سوره بقره، آیه ۳۵.</ref>، اما نفرمود به غیر آن نزدیک نشوید و نیز نفرمود از آن نخورید. و [[شیطان]] [[سوگند]] خورد و آنان را به خوردن از آن درخت ترغیب کرد و آنها تا آن [[زمان]] قسم دروغی نشنیده بودند و چنین کردند. اما این قبل از بعثت آدم بود و [[گناه]] بزرگی نبود که مستحق [[آتش]] باشد و چنین [[گناهان]] صغیره‌ای از [[پیامبران]] پیش از بعثت بخشودنی است، هر چند بعد از نزول وحی جایز نیست<ref>عیون أخبار الرضا {{ع}}، ج۱، ص۱۹۵- ۱۹۶.</ref>. بر این اساس، [[امام رضا]] {{ع}} ارتکاب عمل آدم را به دوران پیش از بعثت نسبت می‌دهد و آن را خلاف [[عصمت]] نمی‌داند<ref>[[سید علی رضا واسعی|واسعی، سید علی رضا واسعی]]، [[آدم - واسعی (مقاله)|مقاله «آدم»]]، [[دانشنامه امام رضا ج۱ (کتاب)|دانشنامه امام رضا]]، ج۱، ص ۵۱.</ref>. | ||
== توهم تعارض برخی [[آیات]] با عصمت حضرت آدم{{ع}} == | == توهم تعارض برخی [[آیات]] با عصمت حضرت آدم{{ع}} == | ||