خزیمة بن ثابت انصاری در تاریخ اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

به نقل [[غرر الأخبار]]: خزیمه حرکت کرد و گفت: همه گواهی دهید. و من به تحقیق گواهی میدهم رسول خدا{{صل}} به ما گفت، وقتی ما در اطراف ایشان جمع بودیم و با اشاره به علی{{ع}} فرمود: «این [[رهبر]] و [[امام]] شما بعد از من و خلیفۀ من بر شماست. پس او را مقدم بدارید و دور نکنید. اگر او را مقدم بدارید، شما را به [[راه هدایت]] و [[حق]]، می‌برد و اگر وی را مقدم ندارید، به راه [[گمراهی]] و [[پست]] می‌روید. و او باب ریزش [[گناهان]] است که به آن [[مبتلا]] می‌شوید مثل او در میان شما مانند [[کشتی نوح]] است؛ هرکس سوار آن شود [[نجات]] یابد و هرکه [[تخلف]] کند، در [[آتش]] قرار گیرد»<ref>{{متن حدیث|هَذَا إِمَامَكُمْ مِنْ بَعْدِي وَ خَلِيفَتِي عَلَيْكُمْ فَقَدَّمُوهُ وَلَا تبعدوه، فَإِنْ قَدَّمْتُمُوهُ سَلَكَ بِكُمْ سَبِيلَ الْهُدَى وَالْحَقِّ، وَ إِنْ لَمْ تقدّموه سَلَكْتُمْ سَبِيلَ الضَّلَالَةِ وَالرَّدَى، وَهُوَ بَابُ حُطَّتْ المبتلي (بیاض، الصراط المستقیم، ج۲، ص۱۰۱؛ حر عاملی، إثبات الهداه، ج۳، ص۲۰۰) بِهِ قَوْلِ النَّبِيِّ : فِي عَلِيُّ إِنَّهُ بَابُ حُطَّتْ الْمُبْتَلَى بِهِ مِثْلُهُ فِيكُمْ مِثْلَ سَفِينَةُ نُوحٍ مَنْ رَكِبَهَا نَجَا وَ مَنْ تَخَلَّفَ عَنْهَا هَوًى}}؛ دیلمی، غرر الاخبار، ص۳۵۶.</ref>

شعرت را آشکار کن و بر انصار بخوان. [[انصار]] گفتند: تنها [[حسان بن ثابت]] می‌تواند مانند آن [[شعر]] را پاسخ دهد. [[حسان]] گفت: چگونه پاسخش را بگویم؟ اگر قافیه‌ها رسا نباشد، [[رسوا]] می‌شوم. [[خزیمة بن ثابت]] به او گفت: در شعرت از علی و [[آل علی]] یاد کن تا تو را از هرچیز کفایت کند. پس او چنین سرود: «[[خداوند]] از جانب ما به ابوالحسن و کسی که مانند ابوالحسن باشد، [[پاداش]] دهد. تو از قریش با شایستگی‌هایی که داری، [[سبقت]] گرفتی. پس سینه ات گشاده و قلبت آزموده است. [[بزرگان قریش]] [[عزت]] و جای گاه تو را [[آرزو]] دارند؛ هیهات که نحیف، فربه شود! جای گاه تو در [[اسلام]] در هر مکانی، مانند دلو محکم بافته شده در مقابل ریسمان است. تو بر‌ما [[خشم]] گرفتی، زمانی که عمرو سخنانی گفت و [[تقوا]] را در آن سخنان می‌راند و [[کینه]] و [[حسد]] را زنده کرد. تو [[امید]] [[خاندان]] [[لؤی بن غالب]] بودی در [[فقر]] و [[دارایی]] و در حادثه و [[آرامش]]. [[رسول خدا]]{{صل}} و [[عهد]] و [[پیمان]] او با تو در میان ما را [[حفظ]] کردی؛ چه کسی از تو به آن عهد شایسته‌تر است، چه کسی؟ آیا تو [[برادر]] او در [[هدایت]] کردن [[انسان‌ها]] و [[وصی]] و [[جانشین]] او نیستی؟ پس: [[حق]] تو همواره به نجد پیوسته و [[حکم]] شده است امری که برای ما خیلی بزرگ و با [[عظمت]] است و پس از آن نیز به [[یمن]] مرتبط است»<ref>ابن أبی الحدید، [[شرح نهج البلاغه]]، ج۶، ص۳۴؛ [[زبیر بن بکار]]، الأخبار الموفقیات، ص۵۹۷- ۵۹۹؛ ترجمۀ الأخبار الموفقیات، ص۵۳۲:

نکتۀ مهمی که از برخی [[اخبار]] استفاده می‌شود آن است که جمعی که باید آنان را طرف داران [[بنی امیه]] دانست کوشیده‌اند حضور خزیمه در زمان [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} و در [[جنگ صفین]] را منکر شوند. آنان سه یا چهار نظر مطرح کرده‌اند که همه از برساخته‌ها و جعلیات است.

#وقتی دیدند این موضوع هم قابل [[انکار]] نیست که [[خزیمه]] در زمان [[امیرالمؤمنین]] بوده، ادعای سومی از قول فرزند خزیمه آورده‌اند که: خزیمه در [[جنگ جمل]] و [[صفین]] شرکت داشته، ولی دست به [[شمشیر]] نبرده است و گفته: هرگز [[گمراه]] نمی‌شوم تا وقتی که [[عمار]] کشته شد و پس از [[شهادت]] وی دست به شمشیر زد و [[نبرد]] کرد، تا کشته شد<ref>تاریخ طبری، ج۱۱، ص۵۰۹: {{عربی|عمارةبن خزیمة بن ثابت قَالَ: شَهِدَ خُزَيْمَةُ بْنُ ثَابِتٍ الْأَنْصَارِيُّ الْجَمَلَ وَ هُوَ لَا يَسُلُّ سَيْفاً وَ صِفِّينَ وَ قَالَ لَا أُصَلِّي أَبَداً خَلْفَ إِمَامٍ حَتَّى يُقْتَلَ عَمَّارٌ فَأَنْظُرَ مَنْ يَقْتُلُهُ}}.</ref>. دیگران به جای جمله گمراه نمیشوم، [[نماز]] نمی‌خوانم (با امامی)، آورده‌اند<ref>خوارزمی، المناقب، ص۱۹۱؛ اربلی، کشف الغمه، ج۱، ص۲۶۰؛ بحارالانوار، ج۳۳، ص۱۵.</ref>. این ادعا هم نادرست است؛ زیرا سخنان و اشعار خزیمه و عملکردش آن را رد می‌کند. چگونه خزیمه در [[زمان]] [[خلفا]] حضوری در عرصه‌های [[سیاسی]] نداشته، اما از اولین [[روز]] [[خلافت امیرالمؤمنین]]{{ع}} او حاضر بوده است؟ چگونه دست به شمشیر را [[گمراهی]] بداند، ولی تحریص [[مردم]] به [[جنگ]] و شرکت در آن گمراهی نباشد! اینها همه از ساخته‌های جاعلان است.