پرش به محتوا

سرقت در جامعه‌شناسی اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی
خط ۷: خط ۷:


== مقدمه ==
== مقدمه ==
یکی از [[ارزش]] [[اجتماعی]] در حوزه [[امور مالی]]، [[حرمت]] نهادن به [[حق]] [[مالکیت]] دیگران و اجتناب از [[تصرف در اموال]] ایشان بدون [[اذن]] و اجازه آنهاست. نقض این حق با عناوین مختلفی همچون [[سرقت]]، [[غضب]]، اتلاف یا مفاهیم عامی همچون [[ظلم]]، [[فساد]]، [[عدوان]]، اکل [[باطل]] و... معرفی شده است، تعرض به [[اموال]] دیگران و تصاحب غیرقانونی آن با وجود شرایطی، مصداق شایع‌ترین [[انحراف]] یعنی “سرقت یا دزدی” است. سرقت در لغت، گرفتن پنهانی اموال دیگران به صورت نابه‌حق است<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۵، ص۱۳۵؛ حسین بن محمد راغب اصفهانی، المفردات فی غریب القرآن، ص۴۰۸.</ref> و از مصداق‌های بارز [[تجاوز به حقوق]] مادی [[مردم]] شمرده می‌شود.
یکی از [[ارزش]]‌های [[اجتماعی]] در حوزه امور مالی، [[حرمت]] نهادن به [[حق]] [[مالکیت]] دیگران و اجتناب از تصرف در اموال ایشان بدون [[اذن]] و اجازه آنهاست. نقض این حق با عناوین مختلفی همچون [[سرقت]]، [[غضب]]، اتلاف یا مفاهیم عامی همچون [[ظلم]]، [[فساد]]، عدوان، اکل [[باطل]] و... معرفی شده است، تعرض به [[اموال]] دیگران و تصاحب غیرقانونی آن با وجود شرایطی، مصداق شایع‌ترین [[انحراف]] یعنی “سرقت یا دزدی” است. سرقت در لغت، گرفتن پنهانی اموال دیگران به صورت نابه‌حق است<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۵، ص۱۳۵؛ حسین بن محمد راغب اصفهانی، المفردات فی غریب القرآن، ص۴۰۸.</ref> و از مصداق‌های بارز [[تجاوز به حقوق]] مادی [[مردم]] شمرده می‌شود.
برخی [[اندیشمندان]] در بیان جایگاه اصل مالکیت و [[احکام]] و آثار آن در [[جامعه]] بر این باورند که: حرمت یا منع [[تجاوز]] به [[مال]] دیگران، یکی از محکم‌ترین [[اصول اخلاقی]] در همه [[جوامع بشری]] بوده و از نوع قضایای [[بدیهی]] است که اعتبار آن به این وابسته نیست که [[قانون‌گذاری]] آن را تصویب کند یا مردم آن را بپذیرند؛ چراکه این مضمون و محتوای مالکیت است و تا وقتی که مالکیت در جوامع بشری معتبر است، حرمت تجاوز به آن و جواز تصرفات مالکانه نیز، به عنوان یکی از [[فروع]] و توابع و لوازم غیرقابل تفکیک مالکیت، معتبر خواهد بود؛ بنابراین اگر اختلافی باشد، در اصل مالکیت و شرایط آن خواهد بود که این گونه [[اختلاف‌ها]] ضرری به بدیهی بودن این قضیه نمی‌زند<ref>محمدتقی مصباح یزدی، اخلاق در قرآن، ص۲۸۸؛ در خصوص آگاهی از تدابیر مختلف فرهنگی، اجتماعی و حقوقی اسلام در برخورد با انحراف سرقت، ر. ک: مرتضی مطهری، امدادهای غیبی در زندگی بشر، ص۱۴۳.</ref>.
 
برخی اندیشمندان در بیان جایگاه اصل مالکیت و [[احکام]] و آثار آن در [[جامعه]] بر این باورند که: حرمت یا منع [[تجاوز]] به [[مال]] دیگران، یکی از محکم‌ترین اصول اخلاقی در همه [[جوامع بشری]] بوده و از نوع قضایای بدیهی است که اعتبار آن به این وابسته نیست که [[قانون‌گذاری]] آن را تصویب کند یا مردم آن را بپذیرند؛ چراکه این مضمون و محتوای مالکیت است و تا وقتی که مالکیت در جوامع بشری معتبر است، حرمت تجاوز به آن و جواز تصرفات مالکانه نیز، به عنوان یکی از فروع و توابع و لوازم غیرقابل تفکیک مالکیت، معتبر خواهد بود؛ بنابراین اگر اختلافی باشد، در اصل مالکیت و شرایط آن خواهد بود که این گونه [[اختلاف‌ها]] ضرری به بدیهی بودن این قضیه نمی‌زند<ref>محمدتقی مصباح یزدی، اخلاق در قرآن، ص۲۸۸؛ در خصوص آگاهی از تدابیر مختلف فرهنگی، اجتماعی و حقوقی اسلام در برخورد با انحراف سرقت، ر. ک: مرتضی مطهری، امدادهای غیبی در زندگی بشر، ص۱۴۳.</ref>.


== [[آیات]] [[قرآنی]] مرتبط ==
== [[آیات]] [[قرآنی]] مرتبط ==
۱۱۴٬۴۱۷

ویرایش