مصداق خلیفه الهی: تفاوت میان نسخه‌ها
←مقدمه
بدون خلاصۀ ویرایش |
(←مقدمه) |
||
| خط ۹: | خط ۹: | ||
کامل‌ترین مصادیق [[خلیفة‌الله]] ([[خلیفه]] کامل) که در روایاتی؛ مانند [[روایت]] {{متن حدیث|أَوَّلُ مَا خَلَقَ اللَّهُ نُورِي}}<ref>محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج۱۵، ص۲۴.</ref> که اولین [[ظهور]] [[حق]] را [[حضرت رسول]] {{صل}} معرفی می‌کند و هم‌چنین [[روایت]] [[امیرالمؤمنین علی]] {{ع}} که فرمود: "نشان و آیتی بزرگ‌تر از من برای [[خداوند]] نیست"<ref>{{متن حدیث|مَا لِلَّهِ آيَةٌ أَكْبَرُ مِنِّي}}؛ محمد باقر مجلسی، بحارالانوار، ج۲۳، ص۲۰۶.</ref> و مضامین بلند [[زیارت جامعه کبیره]] و توصیفاتی که از [[اهل‌بیت]] در [[قرآن]] آمده است، کامل‌ترین مصداق [[خلیفة‌الله]]، [[چهارده معصوم]] {{عم}} معرفی شده‌اند. | کامل‌ترین مصادیق [[خلیفة‌الله]] ([[خلیفه]] کامل) که در روایاتی؛ مانند [[روایت]] {{متن حدیث|أَوَّلُ مَا خَلَقَ اللَّهُ نُورِي}}<ref>محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج۱۵، ص۲۴.</ref> که اولین [[ظهور]] [[حق]] را [[حضرت رسول]] {{صل}} معرفی می‌کند و هم‌چنین [[روایت]] [[امیرالمؤمنین علی]] {{ع}} که فرمود: "نشان و آیتی بزرگ‌تر از من برای [[خداوند]] نیست"<ref>{{متن حدیث|مَا لِلَّهِ آيَةٌ أَكْبَرُ مِنِّي}}؛ محمد باقر مجلسی، بحارالانوار، ج۲۳، ص۲۰۶.</ref> و مضامین بلند [[زیارت جامعه کبیره]] و توصیفاتی که از [[اهل‌بیت]] در [[قرآن]] آمده است، کامل‌ترین مصداق [[خلیفة‌الله]]، [[چهارده معصوم]] {{عم}} معرفی شده‌اند. | ||
همه [[انبیا]] و [[مرسلین]] نیز | همه [[انبیا]] و [[مرسلین]] نیز در مراتب پائین‌تر از آن وجودهای [[نورانی]]، [[انسان کامل]] و [[خلیفة‌الله]] هستند. چنان‌که در [[آیه]] {{متن قرآن|إِنِّي جَاعِلٌ فِي الْأَرْضِ خَلِيفَةً}}<ref>«می‌خواهم جانشینی در زمین بگمارم» سوره بقره، آیه ۳۰.</ref>، از [[حضرت آدم]] {{ع}} و در روایاتی از برخی [[انبیاء]] {{عم}} صراحتاً با واژه [[خلافت]] یاد شده: {{متن حدیث|عَنْ عَلِيٍّ {{ع}} قَالَ: بَيْنَمَا أَنَا أَمْشِي مَعَ النَّبِيِّ {{صل}} فِي بَعْضِ طُرُقَاتِ الْمَدِينَةِ إِذْ لَقِيَنَا شَيْخٌ طُوَالٌ كَثُّ اللِّحْيَةِ بَعِيدُ مَا بَيْنَ الْمَنْكِبَيْنِ، فَسَلَّمَ عَلَى النَّبِيِّ {{صل}} وَ رَحَّبَ بِهِ ثُمَّ الْتَفَتَ إِلَيَّ وَ قَالَ: السَّلَامُ عَلَيْكَ يَا رَابِعَ الْخُلَفَاءِ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ، أَ لَيْسَ كَذَلِكَ هُوَ يَا رَسُولَ اللَّهِ؟ فَقَالَ لَهُ رَسُولُ اللَّهِ {{صل}}: بَلَى ثُمَّ مَضَى فَقُلْتُ: يَا رَسُولَ اللَّهِ مَا هَذَا الَّذِي قَالَ لِي هَذَا الشَّيْخُ وَ تَصْدِيقُكَ لَهُ؟ قَالَ: أَنْتَ كَذَلِكَ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ، إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ قَالَ فِي كِتَابِهِ {{متن قرآن|إِنِّي جَاعِلٌ فِي الْأَرْضِ خَلِيفَةً}}<ref>«می‌خواهم جانشینی در زمین بگمارم» سوره بقره، آیه ۳۰.</ref> وَ الْخَلِيفَةُ الْمَجْعُولُ فِيهَا آدَمُ {{ع}} وَ قَالَ عَزَّ وَ جَلَّ: {{متن قرآن|يَا دَاوُودُ إِنَّا جَعَلْنَاكَ خَلِيفَةً فِي الْأَرْضِ فَاحْكُمْ بَيْنَ النَّاسِ بِالْحَقِّ}}<ref>«ای داود! ما تو را در زمین خلیفه (خویش) کرده‌ایم پس میان مردم به درستی داوری کن» سوره ص، آیه ۲۶.</ref> فَهُوَ الثَّانِي وَ قَالَ عَزَّ وَ جَلَّ حِكَايَةً عَنْ مُوسَى {{ع}} حِينَ قَالَ لِهَارُونَ: {{متن قرآن|اخْلُفْنِي فِي قَوْمِي وَأَصْلِحْ}}<ref>«در میان قوم من جانشین من شو و به سامان دادن (امور) بپرداز» سوره اعراف، آیه ۱۴۲.</ref> فَهُوَ هَارُونُ إِذَا اسْتَخْلَفَهُ مُوسَى {{ع}} فِي قَوْمِهِ وَ هُوَ الثَّالِثُ، وَ قَالَ عَزَّ وَ جَلَّ: {{متن قرآن|وَأَذَانٌ مِنَ اللَّهِ وَرَسُولِهِ إِلَى النَّاسِ يَوْمَ الْحَجِّ الْأَكْبَرِ}}<ref>«و (این) اعلامی از سوی خداوند و پیامبر او در روز حجّ اکبر به مردم است» سوره توبه، آیه ۳.</ref> فَكُنْتَ أَنْتَ الْمُبَلِّغَ عَنِ اللَّهِ وَ عَنْ رَسُولِهِ وَ أَنْتَ وَصِيِّي وَ وَزِيرِي وَ قَاضِي دَيْنِي وَ الْمُؤَدِّي عَنِّي وَ أَنْتَ مِنِّي بِمَنْزِلَةِ هَارُونَ مِنْ مُوسَى إِلَّا أَنَّهُ لَا نَبِيَّ بَعْدِي، فَأَنْتَ رَابِعُ الْخُلَفَاءِ كَمَا سَلَّمَ عَلَيْكَ الشَّيْخُ، أَ وَ لَا تَدْرِي مَنْ هُوَ؟ قُلْتُ: لَا، قَالَ: ذَاكَ أَخُوكَ الْخَضِرُ {{ع}} فَاعْلَمْ}}<ref>علی بن جمعه حویزی، نورالثقلین، ج۱، ص۴۸.</ref>. | ||
باید توجه داشت که همه [[انبیا]] و [[مرسلین]] و [[ائمه معصومین]] {{عم}} [[انسان کامل]] و [[خلیفه الهی]] هستند و عنوان [[خلیفه]] اسمی است که برای مفرد و مؤنث به کار می‌رود و جریان [[خلافت]] همانند جریان [[نبوت]]، [[رسالت]]، [[امامت]] و [[ولایت]] مقول به تشکیک است و شمارش چهار نفر از آن ذوات [[مقدس]] و تصریح به چهارمین نفر بودن [[حضرت علی]] {{ع}} فقط ناظر به صراحت به واژه "[[خلافت]]" است وگرنه خود [[رسول اکرم]] {{صل}} از کامل‌ترین مصادیق [[خلافت]] الهی است. هم‌چنین، چون [[خلیفه]] با واسطه به منزله [[خلیفه]] بی‌واسطه است، [[حضرت علی]] {{ع}} و نیز سایر [[ائمه معصومین]] {{عم}} [[خلیفة‌الله]] هستند؛ همانطور که [[حضرت هارون]] {{ع}} [[خلیفة‌الله]] است؛ زیرا [[خلافت حضرت علی]] {{ع}} از [[حضرت رسول اکرم]] {{صل}} به [[استخلاف]] خداست؛ چنان‌که [[خلافت]] جناب [[هارون]] {{ع}} از [[حضرت موسی]] {{ع}} به [[استخلاف]] [[الهی]] بوده است<ref>عبدالله جوادی آملی، تفسیر تسنیم، ج۳، ص۱۵۵.</ref>. | باید توجه داشت که همه [[انبیا]] و [[مرسلین]] و [[ائمه معصومین]] {{عم}} [[انسان کامل]] و [[خلیفه الهی]] هستند و عنوان [[خلیفه]] اسمی است که برای مفرد و مؤنث به کار می‌رود و جریان [[خلافت]] همانند جریان [[نبوت]]، [[رسالت]]، [[امامت]] و [[ولایت]] مقول به تشکیک است و شمارش چهار نفر از آن ذوات [[مقدس]] و تصریح به چهارمین نفر بودن [[حضرت علی]] {{ع}} فقط ناظر به صراحت به واژه "[[خلافت]]" است وگرنه خود [[رسول اکرم]] {{صل}} از کامل‌ترین مصادیق [[خلافت]] الهی است. هم‌چنین، چون [[خلیفه]] با واسطه به منزله [[خلیفه]] بی‌واسطه است، [[حضرت علی]] {{ع}} و نیز سایر [[ائمه معصومین]] {{عم}} [[خلیفة‌الله]] هستند؛ همانطور که [[حضرت هارون]] {{ع}} [[خلیفة‌الله]] است؛ زیرا [[خلافت حضرت علی]] {{ع}} از [[حضرت رسول اکرم]] {{صل}} به [[استخلاف]] خداست؛ چنان‌که [[خلافت]] جناب [[هارون]] {{ع}} از [[حضرت موسی]] {{ع}} به [[استخلاف]] [[الهی]] بوده است<ref>عبدالله جوادی آملی، تفسیر تسنیم، ج۳، ص۱۵۵.</ref>. | ||