اجماع در فقه اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها
←راه‌های کشف
| خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
== راه‌های کشف == | == راه‌های کشف == | ||
از مباحث مهم در اجماع، چگونگی کشف آن از قول معصوم {{ع}} است. صاحب‌نظران اصولی راه‌هایی برای کشف اجماع ذکر کردهاند که به مهمترین آنها اشاره میشود. | از مباحث مهم در اجماع، چگونگی کشف آن از قول معصوم {{ع}} است. صاحب‌نظران اصولی راه‌هایی برای کشف اجماع ذکر کردهاند که به مهمترین آنها اشاره میشود. | ||
# [[قاعده لطف]]: مقتضای [[لطف]] | # [[قاعده لطف]]: مقتضای [[لطف]] الهی به بندگانش [[هدایت]] آنان و جلوگیری از فروافتادن آنان در وادی [[گمراهی]] است. بنابر این چنانچه [[امّت]] یا فقیهان بر امر نادرستی [[اجتماع]] نمایند، بر [[پیشوای معصوم]] {{ع}} لازم است آنان را هر چند با القای [[اختلاف]] نظر در میانشان به [[حق]] رهنمون کند. از این جهت، اتّفاق نظر همه فقها در یک [[حکم]] و عدم وجود مخالف، نشانه [[درستی]] و صحّت آن نزد شارع مقدّس است. از این اجماع در فقه به "اجماع لطفی" یاد شده و ایده آن از [[شیخ طوسی]] است. | ||
# حسّ: مراد از حسّ، حصول [[علم]] به قول [[معصوم]] {{عم}} در میان [[اجماع]]کنندگان از راه حسّ است که به سه گونه [[تصوّر]] میشود: | # حسّ: مراد از حسّ، حصول [[علم]] به قول [[معصوم]] {{عم}} در میان [[اجماع]]کنندگان از راه حسّ است که به سه گونه [[تصوّر]] میشود: | ||
## از راه تشرّف فرد یا افرادی از اجماع کنندگان به حضور امام زمان {{ع}} و نقل [[حکم شرعی]] از آن حضرت به عنوان اجماع. این اجماع، "اجماع تشرّفی" نامیده میشود. | ## از راه تشرّف فرد یا افرادی از اجماع کنندگان به حضور امام زمان {{ع}} و نقل [[حکم شرعی]] از آن حضرت به عنوان اجماع. این اجماع، "اجماع تشرّفی" نامیده میشود. | ||