بنیجنب در تاریخ اسلامی: تفاوت میان نسخهها
←تاریخ جنب
خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
[[مسکن]] [[قبیله]] جنب در [[یمن]] به "مخلاف جنب" معروف بود.<ref>حموی، معجم البلدان، ج۲، ص۱۶۷.</ref> این مخلاف در شمال بلاد صعده قرار داشت.<ref>حجری یمانی، مجموع البلدان الیمن و قبائلها، ج۱، ص۱۹۲.</ref> از دیگر مخالیف یمن، مخلاف سنحان بود که جنبیها در آن [[منزل]] داشتند.<ref>حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۷۰.</ref> [[مردم]] جنب در گذشته در مناطق هرّان، [[ذمار]]،<ref>اصغر منتظرالقائم، نقش قبایل یمنی در حمایت از اهل بیت، ص۷۶ به نقل از حسن بن احمد همدانی، صفة جزیرة العرب، ص۱۳۰ و ۲۲۷.</ref> المختلف<ref>"المختلف" از سرزمینهای طایفه سنحان از طوایف جنب بود که به آن "الحمره" و "المنشر" هم گفته میشد. این سرزمین را از آن رو که در ایام جاهلی دو قبیله مذحج و قضاعه در آن به هم رسیدند و «نشروا فیه جمیعهم» یعنی در آن صف کشیدند تا بجنگند، "المنشر" خوانده شده است. (حسن بن احمد همدانی، صفة جزیرة العرب، ص۲۵۱.)</ref> و اعقق سکنی داشتند.<ref>حسن بن احمد همدانی، صفة جزیرة العرب، ص۱۱۵.</ref> نواحی [[قرآن]] - که قصبه ای است در الحمره از نواحی المختلف که "المختلف المنشر" هم خوانده میشد - و نیز، سروم العقده، سروم العین، سروم الفیض -یا همان سروم الطرفاء- السفسف با دو کوهش، عراعرین، القرحاء، الثجه و ذات عش - محل [[قبور]] شهدای سابله و حجاج کشته شده - از دیگر مساکن این [[قوم]] برشمرده شده است. [[جبل]] [[الاسود]]، اصلیترین بخش [[سرزمین]] جنب بود. این [[کوه]] در انتهای [[سراة]] [[خولان]]، روبروی سرزمین [[وادعه]] تا [[جرش]] قرار داشته، دارای دهکدهها و مساکن و مزارع بوده و از این حیث، مشابه کوه منطقه یمامه بود.<ref>حسن بن احمد همدانی، صفة جزیرة العرب، ص۱۱۵.</ref> از دیگر سرزمینهای جنب، راحة و محلاة بود. این دو مکان، دو دره بودند که از جبل الاسود آغاز و تا شرق نجد امتداد مییافتند. راحة و محلاة، دارای دو [[وادی]] به نام تهامه و نجد بودند که جوف الخزیمیین بخشی از آن بود. همچنین از دو روستای الکبیبه متعلق به بنی وقشه و القریحا از آن بنی [[عبیده]] و نیز، صنان،<ref>این صنان غیر صنانی است که از منازل خثعم است.</ref> [[عبید]] و عفارین - از متعلقات [[طوایف]] [[بنی شریف]] و [[بنی رنیه]] - به عنوان دیگر منازل جنب یاد شده است.<ref>حسن بن احمد همدانی، صفة جزیرة العرب، ص۱۱۶.</ref> پس از [[فتوحات اسلامی]] جمعی از [[مردم]] جنب در بلاد مفتوحه از جمله [[کوفه]]<ref>ر.ک: سمعانی، الانساب، ج۳، ص۳۴۳؛ ذهبی، تاریخ الاسلام، ج۶، ص۲۳۹ و ج۹، ص۲۵۴؛ شیخ طوسی، رجال طوسی، ص۶۱ و ۱۷۱.</ref> و [[مصر]]<ref>ر.ک: بخاری، التاریخ الکبیر، ج۶، ص۳۷۰؛ ابن حبان، الثقات، ج۵، ص۱۸۳.</ref>[[منزل]] گرفتند.<ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، مکاتبه اختصاصی با [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]].</ref>. | [[مسکن]] [[قبیله]] جنب در [[یمن]] به "مخلاف جنب" معروف بود.<ref>حموی، معجم البلدان، ج۲، ص۱۶۷.</ref> این مخلاف در شمال بلاد صعده قرار داشت.<ref>حجری یمانی، مجموع البلدان الیمن و قبائلها، ج۱، ص۱۹۲.</ref> از دیگر مخالیف یمن، مخلاف سنحان بود که جنبیها در آن [[منزل]] داشتند.<ref>حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۷۰.</ref> [[مردم]] جنب در گذشته در مناطق هرّان، [[ذمار]]،<ref>اصغر منتظرالقائم، نقش قبایل یمنی در حمایت از اهل بیت، ص۷۶ به نقل از حسن بن احمد همدانی، صفة جزیرة العرب، ص۱۳۰ و ۲۲۷.</ref> المختلف<ref>"المختلف" از سرزمینهای طایفه سنحان از طوایف جنب بود که به آن "الحمره" و "المنشر" هم گفته میشد. این سرزمین را از آن رو که در ایام جاهلی دو قبیله مذحج و قضاعه در آن به هم رسیدند و «نشروا فیه جمیعهم» یعنی در آن صف کشیدند تا بجنگند، "المنشر" خوانده شده است. (حسن بن احمد همدانی، صفة جزیرة العرب، ص۲۵۱.)</ref> و اعقق سکنی داشتند.<ref>حسن بن احمد همدانی، صفة جزیرة العرب، ص۱۱۵.</ref> نواحی [[قرآن]] - که قصبه ای است در الحمره از نواحی المختلف که "المختلف المنشر" هم خوانده میشد - و نیز، سروم العقده، سروم العین، سروم الفیض -یا همان سروم الطرفاء- السفسف با دو کوهش، عراعرین، القرحاء، الثجه و ذات عش - محل [[قبور]] شهدای سابله و حجاج کشته شده - از دیگر مساکن این [[قوم]] برشمرده شده است. [[جبل]] [[الاسود]]، اصلیترین بخش [[سرزمین]] جنب بود. این [[کوه]] در انتهای [[سراة]] [[خولان]]، روبروی سرزمین [[وادعه]] تا [[جرش]] قرار داشته، دارای دهکدهها و مساکن و مزارع بوده و از این حیث، مشابه کوه منطقه یمامه بود.<ref>حسن بن احمد همدانی، صفة جزیرة العرب، ص۱۱۵.</ref> از دیگر سرزمینهای جنب، راحة و محلاة بود. این دو مکان، دو دره بودند که از جبل الاسود آغاز و تا شرق نجد امتداد مییافتند. راحة و محلاة، دارای دو [[وادی]] به نام تهامه و نجد بودند که جوف الخزیمیین بخشی از آن بود. همچنین از دو روستای الکبیبه متعلق به بنی وقشه و القریحا از آن بنی [[عبیده]] و نیز، صنان،<ref>این صنان غیر صنانی است که از منازل خثعم است.</ref> [[عبید]] و عفارین - از متعلقات [[طوایف]] [[بنی شریف]] و [[بنی رنیه]] - به عنوان دیگر منازل جنب یاد شده است.<ref>حسن بن احمد همدانی، صفة جزیرة العرب، ص۱۱۶.</ref> پس از [[فتوحات اسلامی]] جمعی از [[مردم]] جنب در بلاد مفتوحه از جمله [[کوفه]]<ref>ر.ک: سمعانی، الانساب، ج۳، ص۳۴۳؛ ذهبی، تاریخ الاسلام، ج۶، ص۲۳۹ و ج۹، ص۲۵۴؛ شیخ طوسی، رجال طوسی، ص۶۱ و ۱۷۱.</ref> و [[مصر]]<ref>ر.ک: بخاری، التاریخ الکبیر، ج۶، ص۳۷۰؛ ابن حبان، الثقات، ج۵، ص۱۸۳.</ref>[[منزل]] گرفتند.<ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، مکاتبه اختصاصی با [[دانشنامه مجازی امامت و ولایت]].</ref>. | ||
== | ==پیشینه تاریخی== | ||
از تاریخ [[جاهلی]] این [[قوم]] خبر چندانی در دست نیست. شاید بتوان گفت [[اخبار]] جریان [[ازدواج]] [[معاویة بن عمرو بن معاویه]] ملقب به "معاویة الخیر"<ref>ابن حزم، جمهرة أنساب العرب، ص۴۱۳؛ صحاری، الانساب، ج۱، ص۳۶۸. ابن کلبی از او با نسبی متفاوت «معاویة بن عامر بن عامر بن حارث بن ربیعه» یاد کرده است. (ابن کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۲۹۹)</ref> با دختر [[مهلهل بن ربیعه تغلبی]] در [[نجران]]<ref>ابن کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۳۰۰؛ ابن حزم، جمهرة أنساب العرب، ص۴۱۳.</ref> و [[همپیمانی]] جنب با [[قبایل]] صداء و [[سعد العشیره]]،<ref>ابن سلام، کتاب النسب، ص۳۱۹. اما از عبارات برخی منابع چنین بر میآید که بنی صداء تنها با بنی حارث بن کعب همپیمان بودند. (ر.ک: ابن کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۲۹۹؛ ابن حزم، جمهرة انساب العرب، ص۴۱۳.)</ref> تنها اخبار موجود از تاریخ جاهلی جنب است. | از تاریخ [[جاهلی]] این [[قوم]] خبر چندانی در دست نیست. شاید بتوان گفت [[اخبار]] جریان [[ازدواج]] [[معاویة بن عمرو بن معاویه]] ملقب به "معاویة الخیر"<ref>ابن حزم، جمهرة أنساب العرب، ص۴۱۳؛ صحاری، الانساب، ج۱، ص۳۶۸. ابن کلبی از او با نسبی متفاوت «معاویة بن عامر بن عامر بن حارث بن ربیعه» یاد کرده است. (ابن کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۲۹۹)</ref> با دختر [[مهلهل بن ربیعه تغلبی]] در [[نجران]]<ref>ابن کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۳۰۰؛ ابن حزم، جمهرة أنساب العرب، ص۴۱۳.</ref> و [[همپیمانی]] جنب با [[قبایل]] صداء و [[سعد العشیره]]،<ref>ابن سلام، کتاب النسب، ص۳۱۹. اما از عبارات برخی منابع چنین بر میآید که بنی صداء تنها با بنی حارث بن کعب همپیمان بودند. (ر.ک: ابن کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج۱، ص۲۹۹؛ ابن حزم، جمهرة انساب العرب، ص۴۱۳.)</ref> تنها اخبار موجود از تاریخ جاهلی جنب است. | ||