زمینه‌های قیام امام حسین: تفاوت میان نسخه‌ها
←نخست: فقدان مشروعیت حکومت
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی |
|||
| خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
== نخست: فقدان [[مشروعیت حکومت]] == | == نخست: فقدان [[مشروعیت حکومت]] == | ||
معیارهای مشروعیت حکومت در [[اسلام]] بحثی اختلافی است و نزد همه [[مذاهب اسلامی]] مورد اتفاق نظر نیست: آیا این [[مشروعیت]]، کاملاً [[مشروعیت الهی]] و خارج از [[اختیار]] [[مردم]] است همان‌گونه که [[شیعیان اثناعشری]] می‌گویند یا اینکه [[خداوند]] امر [[حکومت]] را به مردم واگذار کرده است (مثلاً: از طریق [[شورا]] و [[بیعت]] [[مسلمانان]] با [[حاکم]] بر اساس [[انتخاب]] و [[رضایت]]) آن‌گونه که [[اهل سنت]] می‌گویند؟ همچنین در مورد ویژگی‌ها و شایستگی‌های لازم برای حاکم - مثل: [[عدالت]] (از جمله [[پایبندی]] به [[احکام شرع]])، کفایت، [[توانایی]] [[اداره امور مسلمانان]] و [[رعایت مصلحت]] آنها - هم [[اتفاق نظر]] وجود ندارد. با این حال، حتی کمترین [[میزان]] این معیارها در آن [[زمان]] در حاکم [[جامعه اسلامی]] (یعنی: [[یزید بن معاویه]]) وجود نداشت. او نه تنها شایستگی‌های لازم برای حکومت را نداشت بلکه آشکارا به [[فسق]] و [[فجور]] می‌پرداخت. این موضوع [[مشروعیت]] او را در نزد اکثر مسلمانان به جز آنان که [[نظریه]] [[اطاعت محض]] از هرکس که به هر طریقی بر [[مسند]] [[قدرت]] بنشیند را [[ابداع]] کرده بودند، از بین برد. | معیارهای مشروعیت حکومت در [[اسلام]] بحثی اختلافی است و نزد همه [[مذاهب اسلامی]] مورد اتفاق نظر نیست: آیا این [[مشروعیت]]، کاملاً [[مشروعیت الهی]] و خارج از [[اختیار]] [[مردم]] است همان‌گونه که [[شیعیان اثناعشری]] می‌گویند یا اینکه [[خداوند]] امر [[حکومت]] را به مردم واگذار کرده است (مثلاً: از طریق [[شورا]] و [[بیعت]] [[مسلمانان]] با [[حاکم]] بر اساس [[انتخاب]] و [[رضایت]]) آن‌گونه که [[اهل سنت]] می‌گویند؟ همچنین در مورد ویژگی‌ها و شایستگی‌های لازم برای حاکم - مثل: [[عدالت]] (از جمله [[پایبندی]] به [[احکام شرع]])، کفایت، [[توانایی]] [[اداره امور مسلمانان]] و [[رعایت مصلحت]] آنها - هم [[اتفاق نظر]] وجود ندارد. با این حال، حتی کمترین [[میزان]] این معیارها در آن [[زمان]] در حاکم [[جامعه اسلامی]] (یعنی: [[یزید بن معاویه]]) وجود نداشت. او نه تنها شایستگی‌های لازم برای حکومت را نداشت بلکه آشکارا به [[فسق]] و [[فجور]] می‌پرداخت. این موضوع [[مشروعیت]] او را در نزد اکثر مسلمانان به جز آنان که [[نظریه]] [[اطاعت محض]] از هرکس که به هر طریقی بر [[مسند]] [[قدرت]] بنشیند را [[ابداع]] کرده بودند، از بین برد. | ||
=== [[فساد]] و [[انحراف]] [[حاکم]] و دستگاه حکومتی=== | |||
[[امام حسین]] {{ع}} که [[شاهد]] انحراف شدید و گسترده‌ای در رده [[زمامداری]] [[مسلمانان]] بود، بازایستادن از حرکت خداپسندانه‌اش برای وی مقدور نبود. | |||
اگر [[ماجرای سقیفه]]، [[خلافت]] را از صاحب اصلی و قانونی‌اش [[امام علی]] {{ع}} دور ساخت و [[پیروان]] [[سقیفه]] به [[گمان]] خویش و با [[توسل]] به ادعای [[حرمت]] [[بیعت شکنی]] و [[همراهی]] با [[مردم]] و حرمت ایجاد [[تفرقه]] میان مسلمانان و [[وجوب پیروی]] از پیشوای انتخابی خود، بر این امر صحّه گذاشتند، ولی [[امیر مؤمنان]] {{ع}} به گونه‌ای دیگر کوشید تا فسادی را که در اثر [[رفتار]] [[خلیفه]] غیر [[معصوم]] به وجود آمده بود، به [[اصلاح]] آورد و امام حسین {{ع}} بخشی از این واقعیت‌ها را در برهه [[خلافت عثمان]] به روشنی شاهد بود. | |||
موارد [[قرارداد صلح]] در [[حقیقت]] بر [[اعمال]] و رفتار [[معاویه]] که برای اجرای طرح‌های خود از شیوه [[نیرنگ]] و [[فریب]] و [[پوشش]] [[دین]] استفاده کرد، قیدوبند نهاده بود، ولی هم‌اکنون ماجرا تفاوت داشت؛ زیرا پس از [[مرگ معاویه]] از دیدگاه [[پیشوای معصوم]] و صاحب اصلی خلافت [[حضرت ابا عبدالله الحسین]] {{ع}} جز [[رویارویی]] مستقیم با [[دشمن]] چاره‌ای نبود و امکان‌پذیرش صلاحیت و [[شایستگی]] [[یزید]] و [[بنی امیه]] برای خلافت، حتی عقلا نیز وجود نداشت. | |||
نظر به اینکه نتایج سقیفه برای محو آثار دین، نوعی هشدار به شمار می‌آمد. امام حسین {{ع}} فرمود: | |||
مردم! [[رسول خدا]] {{صل}} فرمود: هریک از شما [[زمامدار]] ستم‌پیشه‌ای را که [[حرام]] [[خدا]] را [[حلال]] شمرده و با خدا [[پیمان‌شکنی]] می‌کند و با [[سنت رسول خدا]] {{صل}} [[مخالفت]] می‌ورزد و میان [[بندگان خدا]] با [[گناه]] و [[ستم]] رفتار می‌کند، [[مشاهده]] کند و در عمل و گفتار با او به [[ستیز]] نپردازد، [[خداوند]] او را در جایگاه همان [[ستمگر]] در [[آتش دوزخ]] قرار خواهد داد. | |||
[[یزید]] از کلیه صفات ناپسندی که [[رسول خدا]] {{صل}} [[مردم]] را از آنان برحذر می‌داشت، برخوردار بود و [[امام حسین]] {{ع}} که [[وارث پیامبر]] و مشعل‌دار [[رسالت]] بود، برای [[رویارویی]] با [[دشمن]] در جهت [[تغییر]] و تبدیل چنین وضعیتی، از دیگران سزاوارتر بود.<ref>[[سید منذر حکیم|حکیم، سید منذر]]، [[پیشوایان هدایت ج۵ (کتاب)|پیشوایان هدایت ج۵]] ص۱۸۴.</ref>. | |||
== دوم: کم‌رنگ شدن [[معنویت]] و [[ارزش‌ها]] == | == دوم: کم‌رنگ شدن [[معنویت]] و [[ارزش‌ها]] == | ||