امت وسط در حدیث: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'ه. ق.' به 'ﻫ.ق'
جز (جایگزینی متن - 'الإرشاد' به 'الارشاد') |
جز (جایگزینی متن - 'ه. ق.' به 'ﻫ.ق') |
||
| خط ۹: | خط ۹: | ||
هرچند در میان [[اهل عامه]]، برای مصداق {{متن قرآن|شُهَدَاءَ}} که در [[آیه شریفه]] [[تفاسیر]] گوناگونی ارائه شده، ولی عده فراوانی از آنان هستند که مراد از آن در [[آیه]] را [[ائمه معصومین]] {{عم}} بیان کرده‌اند. | هرچند در میان [[اهل عامه]]، برای مصداق {{متن قرآن|شُهَدَاءَ}} که در [[آیه شریفه]] [[تفاسیر]] گوناگونی ارائه شده، ولی عده فراوانی از آنان هستند که مراد از آن در [[آیه]] را [[ائمه معصومین]] {{عم}} بیان کرده‌اند. | ||
در میان [[اهل سنت]]، [[حاکم نیشابوری حسکانی]] در [[تفسیر]] خود، به این معنا تصریح می‌نماید و [[روایت]] ذیل را با اسناد کامل از [[علی]] {{ع}} ذکر می‌کند: | در میان [[اهل سنت]]، [[حاکم نیشابوری حسکانی]] در [[تفسیر]] خود، به این معنا تصریح می‌نماید و [[روایت]] ذیل را با اسناد کامل از [[علی]] {{ع}} ذکر می‌کند: | ||
{{متن حدیث|أخبرنا محمد بن عبد الله بن أحمد الصوفی... عن سلیم بن قیس عن علی {{ع}} قال: إن الله إیّانا عنّی بقول تعالی: {{متن قرآن|لِتَكُونُوا شُهَدَاءَ عَلَى النَّاسِ}} فرسول الله شاهد علینا، و نحن شهداء الله علی الناس [علی خلقه] وحجته فی أرضه و نحن الذین قال الله جل اسمه [فیهم] {{متن قرآن|وَكَذَلِكَ جَعَلْنَاكُمْ أُمَّةً وَسَطًا}}}}<ref>تفسیر شواهد التنزیل لقواعد التفضیل (ط. وزارة الثقافة و الارشاد الإسلامی، ۱۴۱۱ | {{متن حدیث|أخبرنا محمد بن عبد الله بن أحمد الصوفی... عن سلیم بن قیس عن علی {{ع}} قال: إن الله إیّانا عنّی بقول تعالی: {{متن قرآن|لِتَكُونُوا شُهَدَاءَ عَلَى النَّاسِ}} فرسول الله شاهد علینا، و نحن شهداء الله علی الناس [علی خلقه] وحجته فی أرضه و نحن الذین قال الله جل اسمه [فیهم] {{متن قرآن|وَكَذَلِكَ جَعَلْنَاكُمْ أُمَّةً وَسَطًا}}}}<ref>تفسیر شواهد التنزیل لقواعد التفضیل (ط. وزارة الثقافة و الارشاد الإسلامی، ۱۴۱۱ ﻫ.ق)، ج۱، ص۱۲۰.</ref><ref>[[محمد تقی فیاض‌بخش|فیاض‌بخش]] و [[فرید محسنی|محسنی]]، [[ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۴ (کتاب)|ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۴]] ص ۶۴۷.</ref> | ||
== مدارک [[شیعه]] == | == مدارک [[شیعه]] == | ||
| خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
{{متن حدیث|عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنِ ابْنِ أُذَيْنَةَ عَنْ بُرَيْدٍ الْعِجْلِيِّ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِي جَعْفَرٍ {{ع}} قَوْلَ اللَّهِ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى- {{متن قرآن|وَكَذَلِكَ جَعَلْنَاكُمْ أُمَّةً وَسَطًا لِتَكُونُوا شُهَدَاءَ عَلَى النَّاسِ وَيَكُونَ الرَّسُولُ عَلَيْكُمْ شَهِيدًا}} قَالَ نَحْنُ الْأُمَّةُ الْوَسَطُ وَ نَحْنُ شُهَدَاءُ اللَّهِ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى عَلَى خَلْقِهِ وَ حُجَجُهُ فِي أَرْضِهِ}}<ref>الکافی، ج۱، ص۱۴۷، ح۴.</ref>. | {{متن حدیث|عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنِ ابْنِ أُذَيْنَةَ عَنْ بُرَيْدٍ الْعِجْلِيِّ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِي جَعْفَرٍ {{ع}} قَوْلَ اللَّهِ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى- {{متن قرآن|وَكَذَلِكَ جَعَلْنَاكُمْ أُمَّةً وَسَطًا لِتَكُونُوا شُهَدَاءَ عَلَى النَّاسِ وَيَكُونَ الرَّسُولُ عَلَيْكُمْ شَهِيدًا}} قَالَ نَحْنُ الْأُمَّةُ الْوَسَطُ وَ نَحْنُ شُهَدَاءُ اللَّهِ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى عَلَى خَلْقِهِ وَ حُجَجُهُ فِي أَرْضِهِ}}<ref>الکافی، ج۱، ص۱۴۷، ح۴.</ref>. | ||
در [[روایات اهل بیت]] {{عم}}، مؤدای [[شهادت]]، گاه [[عمل به احکام]] ذکر شده و در برخی دیگر، مثل روایت بالا، به طور مطلق، اعم از [[اعمال]] و [[اعتقادات]] بیان شده است؛ ولی در هر صورت، حضرات ائمه معصومین {{عم}} [[شاهدان]] بر امّتند. | در [[روایات اهل بیت]] {{عم}}، مؤدای [[شهادت]]، گاه [[عمل به احکام]] ذکر شده و در برخی دیگر، مثل روایت بالا، به طور مطلق، اعم از [[اعمال]] و [[اعتقادات]] بیان شده است؛ ولی در هر صورت، حضرات ائمه معصومین {{عم}} [[شاهدان]] بر امّتند. | ||
{{متن حدیث|عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ {{ع}} فِي قَوْلِ اللَّهِ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى {{متن قرآن|وَكَذَلِكَ جَعَلْنَاكُمْ أُمَّةً وَسَطًا لِتَكُونُوا شُهَدَاءَ عَلَى النَّاسِ}} قَالَ نَحْنُ الشُّهَدَاءُ عَلَى النَّاسِ بِمَا عِنْدَهُمْ مِنَ الْحَلَالِ وَ الْحَرَامِ وَ مَا ضَيَّعُوا مِنْهُ}}<ref>بصائر الدرجات فی فضائل آل محمد {{صل}} (ط. مکتبة آیة الله المرعشی النجفی، ۱۴۰۴ | {{متن حدیث|عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ {{ع}} فِي قَوْلِ اللَّهِ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى {{متن قرآن|وَكَذَلِكَ جَعَلْنَاكُمْ أُمَّةً وَسَطًا لِتَكُونُوا شُهَدَاءَ عَلَى النَّاسِ}} قَالَ نَحْنُ الشُّهَدَاءُ عَلَى النَّاسِ بِمَا عِنْدَهُمْ مِنَ الْحَلَالِ وَ الْحَرَامِ وَ مَا ضَيَّعُوا مِنْهُ}}<ref>بصائر الدرجات فی فضائل آل محمد {{صل}} (ط. مکتبة آیة الله المرعشی النجفی، ۱۴۰۴ ﻫ.ق)، ج۱، ص۱۰۲.</ref><ref>[[محمد تقی فیاض‌بخش|فیاض‌بخش]] و [[فرید محسنی|محسنی]]، [[ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۴ (کتاب)|ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۴]] ص ۶۴۸.</ref> | ||
=== مراتب شهدای بر [[اعمال]] === | === مراتب شهدای بر [[اعمال]] === | ||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
=== دوام [[حضور امام]] در میان [[امّت]] تا [[قیامت]] === | === دوام [[حضور امام]] در میان [[امّت]] تا [[قیامت]] === | ||
شهید بر هر امّت، باید حاضر و ناظر بر آن امّت باشد؛ لذا در همه زمان‌ها [[وجود امام]] معصومی که [[شاهد]] بر امّت و واسطه در ایصال [[فیض]] [[هدایت]] باشد ضروری است. | شهید بر هر امّت، باید حاضر و ناظر بر آن امّت باشد؛ لذا در همه زمان‌ها [[وجود امام]] معصومی که [[شاهد]] بر امّت و واسطه در ایصال [[فیض]] [[هدایت]] باشد ضروری است. | ||
{{متن حدیث|عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ {{ع}} فِي قَوْلِ اللَّهِ تَعَالَى {{متن قرآن|وَكَذَلِكَ}} قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ مِنَّا شَهِيدٌ عَلَى كُلِّ زَمَانٍ عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ فِي زَمَانِهِ وَ الْحَسَنُ فِي زَمَانِهِ وَ الْحُسَيْنُ فِي زَمَانِهِ وَ كُلُّ مَنْ يَدْعُو مِنَّا إِلَى أَمْرِ اللَّهِ تَعَالَى}}<ref>تفسیر فرات الکوفی، (ط. وزارة الثقافیة و الارشاد الإسلامی. ۱۴۱۰ | {{متن حدیث|عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ {{ع}} فِي قَوْلِ اللَّهِ تَعَالَى {{متن قرآن|وَكَذَلِكَ}} قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ مِنَّا شَهِيدٌ عَلَى كُلِّ زَمَانٍ عَلِيُّ بْنُ أَبِي طَالِبٍ فِي زَمَانِهِ وَ الْحَسَنُ فِي زَمَانِهِ وَ الْحُسَيْنُ فِي زَمَانِهِ وَ كُلُّ مَنْ يَدْعُو مِنَّا إِلَى أَمْرِ اللَّهِ تَعَالَى}}<ref>تفسیر فرات الکوفی، (ط. وزارة الثقافیة و الارشاد الإسلامی. ۱۴۱۰ ﻫ.ق)، ص۶۲.</ref><ref>[[محمد تقی فیاض‌بخش|فیاض‌بخش]] و [[فرید محسنی|محسنی]]، [[ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۴ (کتاب)|ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۴]] ص ۶۴۸.</ref> | ||
=== [[امام]] ([[امّت]] وسط)؛ [[میزان]] [[اعمال]] و [[اعتقادات]] امّت در [[دنیا]] و [[آخرت]] === | === [[امام]] ([[امّت]] وسط)؛ [[میزان]] [[اعمال]] و [[اعتقادات]] امّت در [[دنیا]] و [[آخرت]] === | ||
در برخی [[روایات]]، امّت وسط به عنوان ملاک و میزان برای سایرین بیان شده که هر کس باید اعمال و اعتقادات خود را با آن تنظیم نماید. این‌گونه روایات، اشاره به [[شأن]] دیگر امام دارد و با معنای بهینه و اعدل و [[افضل]] از هر چیز که برای واژه «وسط» ذکر کردیم سازگار است و در عین حال، با [[مقام]] شهادتی که اشاره شد منافات ندارد. | در برخی [[روایات]]، امّت وسط به عنوان ملاک و میزان برای سایرین بیان شده که هر کس باید اعمال و اعتقادات خود را با آن تنظیم نماید. این‌گونه روایات، اشاره به [[شأن]] دیگر امام دارد و با معنای بهینه و اعدل و [[افضل]] از هر چیز که برای واژه «وسط» ذکر کردیم سازگار است و در عین حال، با [[مقام]] شهادتی که اشاره شد منافات ندارد. | ||
{{متن حدیث|عَنْ أَبِي بَصِيرٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا جَعْفَرٍ {{ع}} يَقُولُ نَحْنُ نَمَطُ الْحِجَازِ فَقُلْتُ وَ مَا نَمَطُ الْحِجَازِ قَالَ أَوْسَطُ الْأَنْمَاطِ إِنَّ اللَّهَ يَقُولُ {{متن قرآن|وَكَذَلِكَ جَعَلْنَاكُمْ أُمَّةً وَسَطًا}} ثُمَّ قَالَ إِلَيْنَا يَرْجِعُ الْغَالِي وَ بِنَا يَلْحَقُ الْمُقَصِّرُ}}<ref>تفسیر العیاشی (ط مکتبة العلمیة الإسلامیة، ۱۳۸۰ | {{متن حدیث|عَنْ أَبِي بَصِيرٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا جَعْفَرٍ {{ع}} يَقُولُ نَحْنُ نَمَطُ الْحِجَازِ فَقُلْتُ وَ مَا نَمَطُ الْحِجَازِ قَالَ أَوْسَطُ الْأَنْمَاطِ إِنَّ اللَّهَ يَقُولُ {{متن قرآن|وَكَذَلِكَ جَعَلْنَاكُمْ أُمَّةً وَسَطًا}} ثُمَّ قَالَ إِلَيْنَا يَرْجِعُ الْغَالِي وَ بِنَا يَلْحَقُ الْمُقَصِّرُ}}<ref>تفسیر العیاشی (ط مکتبة العلمیة الإسلامیة، ۱۳۸۰ ﻫ.ق). ج۱، ص۶۳.</ref>. | ||
در [[زیارات]] حضرات [[ائمه هدی]] {{عم}}، دلیل این مقام را استقرار امام در مقام [[حق‌الیقین]] و انطباق همه امور نظری و عملی آنان با [[حق]] بیان می‌دارد تا به آنجا که حق با آنان شناخته می‌شود؛ چنان‌که در [[زیارت جامعه]] می‌خوانیم: | در [[زیارات]] حضرات [[ائمه هدی]] {{عم}}، دلیل این مقام را استقرار امام در مقام [[حق‌الیقین]] و انطباق همه امور نظری و عملی آنان با [[حق]] بیان می‌دارد تا به آنجا که حق با آنان شناخته می‌شود؛ چنان‌که در [[زیارت جامعه]] می‌خوانیم: | ||
{{متن حدیث|... فَالرَّاغِبُ عَنْكُمْ مَارِقٌ وَ اللَّازِمُ لَكُمْ لَاحِقٌ وَ الْمُقَصِّرُ فِي حَقِّكُمْ زَاهِقٌ وَ الْحَقُّ مَعَكُمْ وَ فِيكُمْ وَ مِنْكُمْ وَ إِلَيْكُمْ وَ أَنْتُمْ أَهْلُهُ وَ مَعْدِنُهُ}}<ref>من لا یحضره الفقیه، ج۲، ص۱۲؛ زیارة جامعة لجمیع الأئمة {{عم}}.</ref><ref>[[محمد تقی فیاض‌بخش|فیاض‌بخش]] و [[فرید محسنی|محسنی]]، [[ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۴ (کتاب)|ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۴]] ص ۶۴۹.</ref> | {{متن حدیث|... فَالرَّاغِبُ عَنْكُمْ مَارِقٌ وَ اللَّازِمُ لَكُمْ لَاحِقٌ وَ الْمُقَصِّرُ فِي حَقِّكُمْ زَاهِقٌ وَ الْحَقُّ مَعَكُمْ وَ فِيكُمْ وَ مِنْكُمْ وَ إِلَيْكُمْ وَ أَنْتُمْ أَهْلُهُ وَ مَعْدِنُهُ}}<ref>من لا یحضره الفقیه، ج۲، ص۱۲؛ زیارة جامعة لجمیع الأئمة {{عم}}.</ref><ref>[[محمد تقی فیاض‌بخش|فیاض‌بخش]] و [[فرید محسنی|محسنی]]، [[ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۴ (کتاب)|ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۴]] ص ۶۴۹.</ref> | ||