پرش به محتوا

امنیت در معارف و سیره علوی: تفاوت میان نسخه‌ها

برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی
خط ۱۱: خط ۱۱:
آنجا که رابطه [[انسان]] با انسان، رابطه [[ظالم]] و [[مظلوم]]، غارت‌گر و [[غارت]] شده و آزادی‌ستیز و [[آزادی‌خواه]] است، [[هدف]] دولت علوی ایجاد [[امنیت]] برای مظلومان است: {{متن حدیث|فَيَأْمَنَ الْمَظْلُومُونَ مِنْ عِبَادِكَ‌}}<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۳۱.</ref>. معیار [[تقدس]] [[جامعه]] و [[دولت اسلامی]] طبق بیان [[پیامبر]] وجود آن اندازه از امنیت است که حق [[ضعیف]] را بتوان بدون [[اضطراب]] و لکنت زبان از [[قوی]] بستاند: {{متن حدیث|لَنْ تُقَدَّسَ أُمَّةٌ لَا يُؤْخَذُ لِلضَّعِيفِ فِيهَا حَقُّهُ مِنَ الْقَوِيِّ غَيْرَ مُتَعْتَعٍ}}<ref>نهج البلاغه، نامه ۵۳.</ref>؛ این معیار شامل دو مطلب است: یکی اینکه مردم به طور کلی روحیه [[ضعف]] و [[زبونی]] را از خود دور کنند و در مقابل قوی ـ هر اندازه که قوی باشد ـ [[شجاعانه]] بایستند، به لکنت زبان نیفتند و [[ترس]] نداشته باشند، و دیگر اینکه اصلاً [[نظامات اجتماعی]] باید طوری باشد که در مقابل [[قانون]]، قوی و ضعیفی وجود نداشته باشد<ref>مطهری، مرتضی، قیام و انقلاب مهدی {{ع}}، ص۶۰.</ref>.<ref>[[محمد تقی حکیم آبادی گیلک|حکیم آبادی گیلک، محمد تقی]]، [[دولت و سیاست‌های اقتصادی (مقاله)| مقاله «دولت و سیاست‌های اقتصادی»]]، [[دانشنامه امام علی ج۷ (کتاب)|دانشنامه امام علی ج۷]]، ص ۳۲۶.</ref>
آنجا که رابطه [[انسان]] با انسان، رابطه [[ظالم]] و [[مظلوم]]، غارت‌گر و [[غارت]] شده و آزادی‌ستیز و [[آزادی‌خواه]] است، [[هدف]] دولت علوی ایجاد [[امنیت]] برای مظلومان است: {{متن حدیث|فَيَأْمَنَ الْمَظْلُومُونَ مِنْ عِبَادِكَ‌}}<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۳۱.</ref>. معیار [[تقدس]] [[جامعه]] و [[دولت اسلامی]] طبق بیان [[پیامبر]] وجود آن اندازه از امنیت است که حق [[ضعیف]] را بتوان بدون [[اضطراب]] و لکنت زبان از [[قوی]] بستاند: {{متن حدیث|لَنْ تُقَدَّسَ أُمَّةٌ لَا يُؤْخَذُ لِلضَّعِيفِ فِيهَا حَقُّهُ مِنَ الْقَوِيِّ غَيْرَ مُتَعْتَعٍ}}<ref>نهج البلاغه، نامه ۵۳.</ref>؛ این معیار شامل دو مطلب است: یکی اینکه مردم به طور کلی روحیه [[ضعف]] و [[زبونی]] را از خود دور کنند و در مقابل قوی ـ هر اندازه که قوی باشد ـ [[شجاعانه]] بایستند، به لکنت زبان نیفتند و [[ترس]] نداشته باشند، و دیگر اینکه اصلاً [[نظامات اجتماعی]] باید طوری باشد که در مقابل [[قانون]]، قوی و ضعیفی وجود نداشته باشد<ref>مطهری، مرتضی، قیام و انقلاب مهدی {{ع}}، ص۶۰.</ref>.<ref>[[محمد تقی حکیم آبادی گیلک|حکیم آبادی گیلک، محمد تقی]]، [[دولت و سیاست‌های اقتصادی (مقاله)| مقاله «دولت و سیاست‌های اقتصادی»]]، [[دانشنامه امام علی ج۷ (کتاب)|دانشنامه امام علی ج۷]]، ص ۳۲۶.</ref>


== راهبردهای [[امنیتی]] و [[دفاعی]] ==
==راهبردهای امنیتی و دفاعی ==
در عرصه [[امنیت]] و [[دفاع]]، راهبردهای [[جامعه آرمانی]] [[علوی]] بر سه محور [[استوار]] است:
{{همچنین|دفاع}}
# '''وحدت، حاکمیت حق، جهاد''': در این محور، می‌توان به چند نکته مرتبط اشاره کرد؛ از جمله: [[حفظ وحدت]] و کیان [[حاکمیت]]، و [[جهاد]] با سرکشانی نظیر [[معاویه]] و یارانش که حاکمیت [[حق]] را چند پاره کردند و هر یک در امور [[حکومت]]، برنامه و راهی به دلخواه خویش در پیش گرفتند و از مسیر حق و [[عدالت]] خارج شدند. [[امام علی]] {{ع}} برای مقابله با [[اصحاب صفین]] و [[جمل]]، تردید نکرد و دوران پنج ساله حکومت خویش را در این راه سپری نمود.
در عرصه «امنیت» و «دفاع»، راهبردهای [[جامعه آرمانی]] [[علوی]] بر سه محور [[استوار]] است:
# '''امنیت عمومی و رعایت قوانین''': [[حفظ]] امنیت یکایک افرادی که در [[حکومت علوی]] [[زندگی]] می‌کردند و [[قوانین]] حکومت را محترم می‌شمردند. [[امام]] پس از شنیدن خبر بیرون آوردن خلخال از پای [[زن]] [[اهل کتاب]]، می‌گوید: «اگر [[مسلمان]] آزاده‌ای از شنیدن چنین خبری بمیرد، نباید وی را ملامت کرد»<ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۴.</ref>. از نظر امام علی {{ع}} یکی از ویژگی‌های اصلی حاکمیت، ایجاد «[[امنیت عمومی]]» برای همه افراد و در تمام مکان‌ها است<ref>{{متن حدیث|وَ يُقَاتَلُ بِهِ الْعَدُوُّ وَ تَأْمَنُ بِهِ السُّبُلُ‌}}؛ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۳۰۷.</ref>.
# '''[[وحدت]]، [[حاکمیت حق]]، [[جهاد]]''': در این محور، می‌توان به چند نکته مرتبط اشاره کرد؛ از جمله: [[حفظ وحدت]] و کیان [[حاکمیت]]، و جهاد با سرکشانی نظیر [[معاویه]] و یارانش که حاکمیت حق را چند پاره کردند و هر یک در امور [[حکومت]]، برنامه و راهی به دلخواه خویش در پیش گرفتند و از [[مسیر حق]] و [[عدالت]] خارج شدند. [[امام علی]]{{ع}} برای مقابله با [[اصحاب صفین]] و [[جمل]]، تردید نکرد و دوران پنج ساله حکومت خویش را در این راه سپری نمود.
# '''ساماندهی نظامی و تقویت نیروهای دفاعی''': ساماندهی نظامی، برای حفظ امنیت و دفاع در برابر [[دشمنان]] [[جامعه اسلامی]]. از نظر امام علی {{ع}} [[نیروی نظامی]] [[مسلمانان]]، [[نگهبان]] امنیت [[مردم]] و پشتوانه حاکمیت حق و [[دین الهی]] و امنیت‌بخش راه‌هاست و مردم [[وظیفه]] دارند مخارج و نیازهای مالی نیروی نظامی را تأمین کنند تا از مواهب آن بهره‌مند شوند<ref>{{متن حدیث|فَالْجُنُودُ بِإِذْنِ اللَّهِ حُصُونُ الرَّعِيَّةِ وَ...}}؛ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۷، ص۴۸.</ref>. به همین دلیل، امام مردم را به تقویت [[ارتش]] مرکزی [[تشویق]] می‌کرد و همواره آنان را از [[دنیاطلبی]] که موجب [[سستی]] در مقابل دشمنان می‌شود، باز می‌داشت.
# '''[[امنیت عمومی]] و [[رعایت قوانین]]''': [[حفظ امنیت]] یکایک افرادی که در [[حکومت علوی]] [[زندگی]] می‌کردند و قوانین حکومت را [[محترم]] می‌شمردند. [[امام]] پس از شنیدن خبر بیرون آوردن خلخال از پای [[زن]] [[اهل کتاب]]، می‌گوید: «اگر [[مسلمان]] آزاده‌ای از شنیدن چنین خبری بمیرد، نباید وی را ملامت کرد»<ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۴.</ref>. از نظر امام علی{{ع}} یکی از ویژگی‌های اصلی حاکمیت، ایجاد «امنیت عمومی» برای همه افراد و در تمام مکان‌ها است<ref>{{متن حدیث|وَ يُقَاتَلُ بِهِ الْعَدُوُّ وَ تَأْمَنُ بِهِ السُّبُلُ‌}}؛ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۳۰۷.</ref>.
# '''ساماندهی نظامی و تقویت نیروهای دفاعی''': ساماندهی نظامی، برای حفظ امنیت و دفاع در برابر [[دشمنان]] [[جامعه اسلامی]]. از نظر امام علی{{ع}} [[نیروی نظامی]] [[مسلمانان]]، [[نگهبان]] امنیت [[مردم]] و پشتوانه حاکمیت حق و [[دین الهی]] و امنیت‌بخش راه‌هاست و مردم [[وظیفه]] دارند مخارج و [[نیازهای مالی]] نیروی نظامی را تأمین کنند تا از مواهب آن بهره‌مند شوند<ref>{{متن حدیث|فَالْجُنُودُ بِإِذْنِ اللَّهِ حُصُونُ الرَّعِيَّةِ وَ...}}؛ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۷، ص۴۸.</ref>. به همین دلیل، امام مردم را به تقویت [[ارتش]] مرکزی [[تشویق]] می‌کرد و همواره آنان را از [[دنیاطلبی]] که موجب [[سستی]] در مقابل دشمنان می‌شود، باز می‌داشت.


علاوه بر راهبردهای سه‌گانه پیش‌گفته، امام علی {{ع}} [[آموزش]] و [[تربیت]] نیروی نظامی را ضروری شمرده، [[اخلاق]] جهاد و مقابله با دشمنان را به آنان می‌آموخت و بر [[نظم]] و آمادگی و توجه به فرصت‌های حساس تأکید می‌ورزید. [[سیره]] دفاعی و [[امنیتی]] [[امام]] مبتنی بر دفع تجاوزها و رفع سرکشی‌ها و طغیان‌ها بود و هرگز قبل از [[اقدام]] [[متجاوزان]] و سرکشان، به سپاهیان خود دستور [[جنگ]] و هجوم نمی‌داد<ref>موسوعة الامام علی {{ع}}، ج۴، ص۲۷۵-۳۱۳.</ref>.<ref>[[سید عباس نبوی|نبوی، سید عباس]]، [[جامعه آرمانی (مقاله)| مقاله «جامعه آرمانی»]]، [[دانشنامه امام علی ج۶ (کتاب)|دانشنامه امام علی ج۶]]، ص ۱۸۵.</ref>
علاوه بر راهبردهای سه‌گانه پیش‌گفته، امام علی{{ع}} [[آموزش]] و [[تربیت]] نیروی نظامی را ضروری شمرده، [[اخلاق]] [[جهاد]] و [[مقابله با دشمنان]] را به آنان می‌آموخت و بر [[نظم]] و [[آمادگی]] و توجه به فرصت‌های حساس تأکید می‌ورزید. [[سیره]] [[دفاعی]] و [[امنیتی]] [[امام]] مبتنی بر دفع تجاوزها و رفع سرکشی‌ها و طغیان‌ها بود و هرگز قبل از [[اقدام]] [[متجاوزان]] و [[سرکشان]]، به [[سپاهیان]] خود دستور [[جنگ]] و [[هجوم]] نمی‌داد<ref>موسوعة الامام علی{{ع}}، ج۴، ص۲۷۵-۳۱۳.</ref>.<ref>[[سید عباس نبوی|نبوی، سید عباس]]، [[جامعه آرمانی (مقاله)| مقاله «جامعه آرمانی»]]، [[دانشنامه امام علی ج۶ (کتاب)|دانشنامه امام علی ج۶]]، ص۱۸۵.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
۲۱۸٬۱۴۷

ویرایش