پرش به محتوا

شناخت حق در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۱٬۱۳۹ بایت اضافه‌شده ،  ‏۵ سپتامبر ۲۰۲۳
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی
خط ۱۸۸: خط ۱۸۸:


در [[ارزش]] [[بصیرت]] فرقانی همین بس که [[امیرمؤمنان علی]]{{ع}} می‌فرماید: نگاه چشم و دیده ظاهر سودی نمی‌دهد هنگامی که بصیرت [[کور]] باشد. ‌<ref>غررالحکم، حدیث ۹۹۷۲‌</ref> بنابراین [[انسان]] باید تلاش کند تا افزون بر چشم ظاهر چشم [[باطن]] خویش را نیز روشن سازد و همچنین افزون بر [[علم حصولی]] اکتسابی از طریق چشم ظاهر، از [[علم]] [[شهودی]] از طریق چشم باطن نیز برخوردار شود؛ زیرا همه چیز در این [[تقوا]] و بصیرت فرقانی است که خدایی شدن و [[ربوبیت]] یافتن بخشی از آثار آن است.<ref>[[خلیل منصوری|منصوری، خلیل]]، [[بصیرت فرقانی شاخص تشخیص حق از باطل (مقاله)|بصیرت فرقانی شاخص تشخیص حق از باطل]].</ref>.
در [[ارزش]] [[بصیرت]] فرقانی همین بس که [[امیرمؤمنان علی]]{{ع}} می‌فرماید: نگاه چشم و دیده ظاهر سودی نمی‌دهد هنگامی که بصیرت [[کور]] باشد. ‌<ref>غررالحکم، حدیث ۹۹۷۲‌</ref> بنابراین [[انسان]] باید تلاش کند تا افزون بر چشم ظاهر چشم [[باطن]] خویش را نیز روشن سازد و همچنین افزون بر [[علم حصولی]] اکتسابی از طریق چشم ظاهر، از [[علم]] [[شهودی]] از طریق چشم باطن نیز برخوردار شود؛ زیرا همه چیز در این [[تقوا]] و بصیرت فرقانی است که خدایی شدن و [[ربوبیت]] یافتن بخشی از آثار آن است.<ref>[[خلیل منصوری|منصوری، خلیل]]، [[بصیرت فرقانی شاخص تشخیص حق از باطل (مقاله)|بصیرت فرقانی شاخص تشخیص حق از باطل]].</ref>.
==قرآن و عترت معیار شناخت حق==
[[امامان معصوم]]{{ع}} و از جمله [[امیرمؤمنان علی]]{{ع}} معیار و شاخص [[حق]] هستند. از همین رو «[[قول و فعل]] و تقریر» آنان [[حجت]] است و می‌توان بر اساس آن، [[فلسفه]] و [[سبک زندگی]] را معین کرد و به [[سنت]] و [[سیره]] ایشان به عنوان «حق» استناد و در [[دنیا]] و [[آخرت]] به نفع خود استفاده کرد و [[خدا]] نیز بدان استناد کرده علیه کسانی که به این حق عمل ننموده‌اند، [[احتجاج]] می‌کند.
می‌دانیم [[آموزه‌های قرآنی]] حق است.<ref>{{متن قرآن|وَالَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَآمَنُوا بِمَا نُزِّلَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَهُوَ الْحَقُّ مِنْ رَبِّهِمْ كَفَّرَ عَنْهُمْ سَيِّئَاتِهِمْ وَأَصْلَحَ بَالَهُمْ}}«و (خداوند) از گناهان آنان که ایمان آوردند و کارهای شایسته کردند و به آنچه بر محمد فرو فرستاده شده که همه راستین و از سوی پروردگارشان است ایمان آوردند، چشم پوشید و حالشان را نیکو گردانید» سوره محمد، آیه ۲.</ref> بر این اساس می‌توان بر [[آموزه‌های وحیانی قرآن]] [[استدلال]] و عمل کرد. همین [[قرآن]]، برخی از [[انسان‌ها]] را به عنوان «حق» مطرح می‌کند که در کنار قرآن قرار می‌گیرند. اینان همان [[قرآن ناطق]] هستند. این گونه است که [[پیامبر]]{{صل}} [[ثقلین]] یعنی [[قرآن و عترت]]{{ع}} را به عنوان [[ثقل اکبر]] و اصغر مطرح می‌کند، نه قرآن و سنت را. به سخن دیگر، [[قرآن صامت]] و قرآن ناطق یعنی [[عترت]]{{ع}}، حق و حجت هستند؛ زیرا آنان از هر گونه [[پلیدی]] [[فکری]] و عملی [[تطهیر]] کامل شده‌اند و لذا می‌توانند معیار سنجش [[افکار]] و [[اعمال]] قرار گیرند.<ref>[[خلیل منصوری|منصوری، خلیل]]، [[قرآن و عترت معیار شناخت حق (مقاله)|قرآن و عترت معیار شناخت حق]].</ref>.
===تشریح جزئیات قرآن بر عهده [[معصومان]]===
پر واضح است که در قرآن تنها کلیات بیان شده و جزئیات آن توسط معصومان{{ع}} در قالب قول و فعل و تقریر بیان شده است. اینکه چگونه [[نماز]] بخوانیم و چه مقدار و از چه چیزی [[زکات]] بدهیم و یا [[مناسک حج]] را چگونه به جا بیاوریم؛ توسط معصومان{{ع}} بیان می‌شود. از این رو، [[خداوند]] می‌فرماید: {{متن قرآن|وَمَا آتَاكُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَمَا نَهَاكُمْ عَنْهُ فَانْتَهُوا وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ شَدِيدُ الْعِقَابِ}}<ref>«آنچه خداوند از (دارایی‌های) اهل این شهرها بر پیامبرش (به غنیمت) بازگرداند از آن خداوند و پیامبر و خویشاوند و یتیمان و مستمندان و در راه مانده است تا میان توانگران شما دست به دست نگردد و آنچه پیامبر به شما می‌دهد بگیرید و از آنچه شما را از آن باز می‌دارد دست بکشید و از خداوند پروا کنید که خداوند، سخت کیفر است» سوره حشر، آیه ۷.</ref>
[[امامان]]{{ع}} طبق [[آیات]] بسیاری از جمله [[آیه ۵۹ سوره نساء]]<ref>{{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَأُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ فَإِنْ تَنَازَعْتُمْ فِي شَيْءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللَّهِ وَالرَّسُولِ إِنْ كُنْتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ ذَلِكَ خَيْرٌ وَأَحْسَنُ تَأْوِيلًا}} «ای مؤمنان، از خداوند فرمان برید و از پیامبر و زمامدارانی که از شمایند  فرمانبرداری کنید و اگر به خداوند و روز بازپسین ایمان دارید، چون در چیزی با هم به ستیز برخاستید آن را به خداوند و پیامبر بازبرید که این بهتر و بازگشت آن نیکوتر است» سوره نساء، آیه ۵۹.</ref>، آیات ۳ و ۵۵ و ۶۷ [[سوره مائده]]<ref>{{متن قرآن|حُرِّمَتْ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةُ وَالدَّمُ وَلَحْمُ الْخِنْزِيرِ وَمَا أُهِلَّ لِغَيْرِ اللَّهِ بِهِ وَالْمُنْخَنِقَةُ وَالْمَوْقُوذَةُ وَالْمُتَرَدِّيَةُ وَالنَّطِيحَةُ وَمَا أَكَلَ السَّبُعُ إِلَّا مَا ذَكَّيْتُمْ وَمَا ذُبِحَ عَلَى النُّصُبِ وَأَنْ تَسْتَقْسِمُوا بِالْأَزْلَامِ ذَلِكُمْ فِسْقٌ الْيَوْمَ يَئِسَ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ دِينِكُمْ فَلَا تَخْشَوْهُمْ وَاخْشَوْنِ الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي وَرَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلَامَ دِينًا فَمَنِ اضْطُرَّ فِي مَخْمَصَةٍ غَيْرَ مُتَجَانِفٍ لِإِثْمٍ فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ * إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَهُمْ رَاكِعُونَ * يَا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ وَاللَّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللَّهَ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْكَافِرِينَ}} «مردار و خون و گوشت خوک و آنچه جز به نام خداوند ذبح شده باشد و مرده با خفگی و مرده با ضربه و مرده با افتادن از بلندی و مرده از شاخ زدن حیوان دیگر و آنچه درندگان نیم‌خور کرده باشند- جز آن را که (تا زنده است) ذبح کرده‌اید- و آنچه بر روی سنگ‌های مقدّس (برای بت‌ها) قربانی شود و آنچه با تیرهای بخت‌آزمایی قسمت کنید (خوردن گوشت همه اینها) بر شما حرام و آنها (همه) گناه است؛ امروز کافران از دین شما نومید شدند پس، از ایشان مهراسید و از من بهراسید! امروز دینتان را کامل و نعمتم را بر شما تمام کردم و اسلام را (به عنوان) آیین شما پسندیدم پس، هر که در قحطی و گرسنگی ناگزیر (از خوردن گوشت حرام) شود بی‌آنکه گراینده به گناه باشد بی‌گمان خداوند آمرزنده‌ای بخشاینده است * سرور  شما تنها خداوند است و پیامبر او و (نیز) آنانند که ایمان آورده‌اند، همان کسان که نماز برپا می‌دارند و در حال رکوع  زکات می‌دهند * ای پیامبر!  آنچه را از پروردگارت به سوی تو فرو فرستاده شده است برسان و اگر نکنی پیام او را نرسانده‌ای؛ و خداوند تو را از (گزند) مردم در پناه می‌گیرد، خداوند گروه کافران را راهنمایی نمی‌کند» سوره مائده، آیه ۳ و ۵۵ و ۶۷.</ref> و مانند آن، همانند [[پیامبر]]{{صل}} هستند که باید از آنان جزئیات را آموخت. پیامبر{{صل}} درباره [[امیرمؤمنان علی]]{{ع}} به عنوان شاخص [[حق]] می‌فرماید: {{متن حدیث|عَلِيٌّ مَعَ الْحَقِّ وَ الْحَقُّ مَعَ عَلِيٍّ يَدُورُ مَعَهُ حَيْثُمَا دَار}}؛ علی با حق و [[حق با علی است]] و حق بر دور علی{{ع}} می‌گردد هر جایی که علی{{ع}} گردید.<ref>الفصول المختاره، شیخ مفید، ص۱۳۵</ref> علت و چرایی این گردش حق بر گرد [[امیرمؤمنان]]{{ع}} این است که حق، یک [[قانون]] نوشته شده‌ای نیست که ما [[اعمال]] [[امیر]]{{ع}} را بر آن تطبیق کنیم، بلکه [[افکار]] و اعمال [[معصومان]]{{ع}} همان قانون و شاخصی است که ما بر اساس آن، حق را می‌شناسیم و بر اساس آن عمل می‌کنیم؛ زیرا آنچه در [[قرآن]] به عنوان یک قانون شاخص مطرح است تنها کلیات است و این معصومان{{ع}} هستند که اعمال و رفتارشان آن جزئیات را تبیین و روشن می‌کند وآنان [[مفسران واقعی قرآن]] می‌شوند. پس دو شاخص اصلی یعنی [[قرآن و عترت]] در‌باره حق وجود دارد که اگر شاخص [[عترت]] دیده و فهمیده نشود، اصلا نمی‌توان به شاخص کلی قرآن [[تمسک]] جست و استفاده کرد. قرآن ناطقی لازم است تا [[قرآن صامت]] به سخن درآید و شاخص شود. ما وقتی [[فلسفه]] و [[سبک زندگی]] را از [[معصوم]]{{ع}} می‌گیریم، در [[حقیقت]] همان قرآن را عمل کرده‌ایم. پس معصومان{{ع}} برای همان حق نازل شده‌، شاخص و معیار هستند.<ref>[[خلیل منصوری|منصوری، خلیل]]، [[قرآن و عترت معیار شناخت حق (مقاله)|قرآن و عترت معیار شناخت حق]].</ref>.


== منابع ==
== منابع ==
خط ۱۹۴: خط ۲۰۳:
# [[پرونده:11790.jpg|22px]] [[خلیل منصوری|منصوری، خلیل]]، [[شخصیت‌زدگی آفت تشخیص حق از باطل (مقاله)|'''شخصیت‌زدگی آفت تشخیص حق از باطل''']]
# [[پرونده:11790.jpg|22px]] [[خلیل منصوری|منصوری، خلیل]]، [[شخصیت‌زدگی آفت تشخیص حق از باطل (مقاله)|'''شخصیت‌زدگی آفت تشخیص حق از باطل''']]
# [[پرونده:11790.jpg|22px]] [[خلیل منصوری|منصوری، خلیل]]، [[بصیرت فرقانی شاخص تشخیص حق از باطل (مقاله)|'''بصیرت فرقانی شاخص تشخیص حق از باطل''']]
# [[پرونده:11790.jpg|22px]] [[خلیل منصوری|منصوری، خلیل]]، [[بصیرت فرقانی شاخص تشخیص حق از باطل (مقاله)|'''بصیرت فرقانی شاخص تشخیص حق از باطل''']]
# [[پرونده:11790.jpg|22px]] [[خلیل منصوری|منصوری، خلیل]]، [[قرآن و عترت معیار شناخت حق (مقاله)|'''قرآن و عترت معیار شناخت حق''']]
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}


۷۳٬۲۶۲

ویرایش