نصرت امام مهدی: تفاوت میان نسخه‌ها

نصرت در لغت به‌معنای [[یاری دادن]]، [[پیروز]] کردن<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۸۲۳.</ref>، استیلا و [[غلبه]] دادن است<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۱۲، ص۱۴۰.</ref>.

[[نصرت]] و [[یاری]] [[پیامبر اکرم]] {{صل}} و ائمّه هدی {{ع}} یعنی عمل نمودن به دستورهای ایشان و این در زمان‌های مختلف متفاوت است. گاهی نظامی، گاهی [[دعا]] و [[صدقه]]، گاهی تشکیل مجلس و ذکر [[فضیلت]] و [[مبارزه]] [[فرهنگی]] است<ref>ر.ک: [[سید محمد تقی موسوی اصفهانی|موسوی اصفهانی، سید محمد تقی]]، [[تکالیف بندگان نسبت به امام زمان‌ (کتاب)|تکالیف بندگان نسبت به امام زمان‌]]، ص۲۲۲-۲۲۵؛ [[سید یحیی فاضل همدانی|فاضل همدانی، سید یحیی]]، [[نشانه‌های قائم آل محمد (کتاب)|نشانه‌های قائم آل محمد]]، ص ۷۵.</ref>.

دربارۀ اهمیت‌ [[نصرت]] و یاری امام در [[روایات]] و [[زیارات]] مطالبی وجود دارد: {{متن حدیث|وَ نُصْرَتِی مُعَدَّةٌ لَکُمْ}}<ref>زیارت جامعه کبیره.</ref>. [[نصرت]] [[ائمه]] {{ع}} تقویت راه آنهاست که راه‌ خدا‌ و [[رسول خدا]]ست و تجلی [[نصرت]] [[خداوند]] در یاری دین خداست: {{متن قرآن|يَأَيهَا الَّذِينَ ءَامَنُواْ إِن تَنصُرُواْ اللَّهَ يَنصُرْكُمْ وَ يُثَبِّتْ أَقْدَامَكم‏}}<ref>«ای مؤمنان! اگر (دین) خداوند را یاری کنید او نیز شما را یاری می‌کند و گام‌هایتان را استوار می‌دارد» سوره محمد، آیه ۷.</ref>. بنابراین، [[نصرت]] [[ائمه]] {{ع}} بر هر فرد به مقدار [[توان]] و امکانات واجب‌ است<ref>ر.ک: [[سید علی حسینی میلانی|حسینی میلانی، سید علی]]، [[وظایف امت در برابر امام (مقاله)|وظایف امت در برابر امام]]، ص ۱۰۰؛ [[سید محمد تقی موسوی اصفهانی|موسوی اصفهانی، سید محمد تقی]]، [[تکالیف بندگان نسبت به امام زمان‌ (کتاب)|تکالیف بندگان نسبت به امام زمان‌]]، ص۲۲۲-۲۲۵.</ref>.

یکی از نمونه‌های نصرت، تقویت [[حکومت حضرت مهدی]] {{ع}} است که [[امام صادق]] {{ع}} درباره آن می‌‌فرماید: «نه تنها اعتقاد به امام زمان {{ع}} [[واجب]] است، بلکه [[خداوند]] [[یاری]] حضرت را در [[زمان غیبت]] [[واجب]] گردانیده است»<ref>{{متن حدیث|رابِطُوا إِمَامَکُمْ‏ وَ اتَّقُوا اللَّهَ‏ فِیمَا أَمَرَکُمْ بِهِ وَ افْتَرَضَ عَلَیْکُمْ‏}}؛ بحار الأنوار، ج ۲۴، ص ۲۱۷.</ref>. این [[نصرت]] می‌تواند هم در دوران غیبت باشد و هم در دوران ظهور.

[[یاری]] [[امام زمان]] {{ع}} در دوران غیبت در سه مرحله صورت می‌‌گیرد:

==== نصرت قلبی ====

کمترین مرتبۀ [[یاری]] [[امام]]، [[اعتقاد]] قلبی به [[امامت]] و [[تسلیم]] قلبی به [[ولایت]] اوست؛ زیرا اعتقاد به امامت ایشان، از ارکان [[اعتقادی]] [[دین اسلام]] است که [[مرگ]] بدون آن، از نوع [[مرگ]] [[ضلالت]] و [[جاهلیت]] است. باید تلاش کرد تا [[غفلت]] از [[امام زمان]] ـ که در جامعۀ امروزی عمومیت یافته ـ دامنگیر نشود. البته یاری قلبی و آماده‌سازی [[قلب]] که یکی از مهم‌ترین ساحت‌های وجودی [[انسان]] در خدمت ولیّ الله است، مصادیق متعددی دارد که اگر این مصادیق در [[جان]] و [[دل]] کسی [[رسوخ]] پیدا کند، [[باطن]] و عمق وجود شخص، آمادۀ سربازی و [[یاری]] [[ولیّ خدا]] می‌گردد و در [[فتنه‌ها]] و لغزش‌گاه‌ها [[ثابت قدم]] و پابرجا می‌ماند. برخی از مصادیق یاری قلبی [[امام زمان]] {{ع}} عبارت است از:

# '''[[معرفت]] بیشتر و عمیق‌تر به [[امام]] {{ع}} و اهداف ایشان''': [[معرفت]] به اینکه امروز ایشان از [[شیعیان]] چه توقعی دارند و با توجه به امکانات بسیاری که در [[اختیار]] آنهاست چه باید بکنند. [[معرفت]] به عهدی که از عالم [[میثاق]] با [[ولایت]] و صاحبان ولایت بسته‌اند و در [[دعای عهد]] و برخی دیگر از [[دعاها]] آن را تجدید می‌کنند. عهدی که طبق [[توقیع شریف]] آن حضرت، اگر شیعیانش یکدل و یکپارچه بر آن [[ثابت قدم]] بودند [[فرج]] به تأخیر نمی‌افتاد: «اگر [[شیعیان]] ما ـ که [[خداوند]] [[توفیق]] طاعتشان دهد ـ در وفای به عهدی که دارند همدل و متحد بودند، [[سعادت]] دیدار و [[فرج]] ما عقب نمی‌افتاد»<ref>{{متن حدیث|وَ لَوْ أَنَّ أَشْیَاعَنَا وَفَّقَهُمْ اللَّهُ لِطَاعَتِهِ عَلَی اجْتِمَاعٍ مِنَ الْقُلُوبِ فِی الْوَفَاءِ بِالْعَهْدِ عَلَیْهِمْ لَمَا تَأَخَّرَ عَنْهُمُ الْیُمْنُ بِلِقَائِنَا...}}؛ طبرسی، الاحتجاج، ج۲، ص۴۹۹؛ مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج۵۳، ص۱۷۷.</ref>.

# '''[[نیّت]] و آرزوی سربازی تا [[شهادت]]''': یکی دیگر از مصادیق یاری قلبی [[امام عصر]] {{ع}} [[نیّت]] و [[عزم]] جدی بر [[نصرت]] حضرت تا پای [[جان]] و آرزوی [[مقام شهادت]] در رکاب اوست: «خداوندا، مرا از [[انصار]] و [[یاران]] و از کسانی که از او [[دفاع]] می‌کنند و در حضورش به [[شهادت]] می‌رسند قرار ده!»<ref>{{متن حدیث|اللَّهُمَّ اجْعَلْنِی مِنْ أَنْصَارِهِ وَ أَعْوَانِهِ وَ الذَّابِّینَ عَنْهُ... وَ الْمُسْتَشْهَدِینَ بَیْنَ یَدَیْهِ}}؛ المصباح للکفعمی، ص۵۵۱.</ref> این تلقین و تمرین قلبی، در آمادگی و رشد و پرورش [[مؤمن]] بسیار مؤثر است. به طور کلی همان‌طور که [[آرزوها]] و تمنیّات هر کسی متناسب با شخصیت و شاکلۀ درونی اوست و ریشه در ذات و صفات درونش دارد، متقابلاً همین [[آرزوها]] و درخواست‌های قلبی [[همت]] و در نهایت شخصیت انسان را شکل می‌دهد.

# '''[[محبت]] و [[دلدادگی]]''': یکی دیگر از مصادیق یاری قلبی [[امام عصر]] {{ع}} که از [[وظایف]] ایمانی هر [[انسان]] [[معتقد]] و متدینی است، [[محبت]] و [[مودت]] [[حضرت ولی عصر]] {{ع}} و [[دلدادگی]] به آن مظهر خوبی‌هاست. بدون تردید آنکه از اعماق [[قلب]] شیفتگی و [[دلدادگی]] نسبت به حضرتش نداشته باشد، نمی‌تواند سرباز خوبی برای او باشد<ref>ر.ک: [[مسعود عالی|عالی، مسعود]]، [[مسأله مهدویت ۱ (کتاب)|مسأله مهدویت ۱]]، ص۲۳۶، ۲۳۸؛ [[علی‌ رضا علی‌نوری|علی‌نوری، علی‌ رضا]]، [[فرهنگ مهدویت و انتظار ۱ (کتاب)|فرهنگ مهدویت و انتظار]]، ص ۶۱.</ref>.

==== نصرت زبانی ====

نصرت زبانی یعنی باید بدون [[هراس]] از [[سرزنش]] [[تبهکاران]] و بی‌دینان، در نشر فرهنگ مهدویت کوشید. [[بهترین]] یاری زبانی رفتن به سراغ ایتام آل محمد {{ع}} و تقویت عقیدۀ [[شیعیان]] و جوانانی است که از مشاهده امامشان محرومند، با ذکر [[دلایل]] تا در مسیر [[امامت]] و [[ولایت]] [[استوار]] بمانند و طعمۀ شیادان نشوند. نکته بسیار مهم این است که [[یاری امام زمان]] {{ع}} تنها در [[زمان ظهور]] حضرت نخواهد بود، یکی دیگر از راه‌های نصرت زبانی این است که [[دوستان]] آن حضرت زیاد شوند و این هدف مقدس از راه‌های گوناگون قابل دستیابی است؛ مثل زنده نگه داشتن یاد و نام [[امام زمان]] در محیط و جمع [[فامیل]] و [[دوستان]] و [[همسایگان]]، همچنین دور نگه داشتن [[دوستان]] و [[فامیل]] از بدی‌هایی مانند [[گناه]] و [[فساد]] که آنها را از [[امام زمان]] {{ع}} و [[دوستی]] آن حضرت جدا می‌کند. پس باید با روی خوش، [[نصیحت]]، دل‌سوزی و عمل‌کرد زیبا، در ساختن خود و دیگران گام برداشت و از [[امر به معروف و نهی از منکر]] خسته و آزرده نشد<ref>ر.ک: پژوهشگران مؤسسه آینده روشن، [[مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها (کتاب)|مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها]]، ص ۴۲۶؛ [[علی‌ رضا علی‌نوری|علی‌نوری، علی‌ رضا]]، [[فرهنگ مهدویت و انتظار ۱ (کتاب)|فرهنگ مهدویت و انتظار]]، ص ۶۱.</ref>.

==== نصرت عملی ====

نصرت عملی یعنی باید با [[تهذیب نفس]] در حیطۀ فردی و [[یاری]] [[عالمان دینی]] در حیطه [[اجتماعی]]، به تحقق آرمان‌های [[امام عصر]] {{ع}} کمک کرد. [[امام صادق]] {{ع}} فرمود: «کسی که [[دوست]] دارد از [[یاران قائم]] {{ع}} باشد، پس [[منتظر]] بماند و به [[پرهیزکاری]] و روش‌های [[نیک]] خو بگیرد، اگر او بمیرد و بعد از او [[قائم]] {{ع}} [[قیام]] کند، برای او [[پاداش]] کسی خواهد بود که آن حضرت را [[درک]] کرده باشد. بنابراین (در عمل به [[دین]])، جدیت و تلاش کنید و ای گروهی که مورد عنایت و [[رحمت خدا]] هستید ([[پاداش الهی]]) گوارایتان [[باد]]!»<ref>{{متن حدیث|مَنْ سَرَّهُ أَنْ یَکُونَ مِنْ أَصْحَابِ الْقَائِمِ فَلْیَنْتَظِرْ وَ لْیَعْمَلْ بِالْوَرَعِ وَ مَحَاسِنِ الْأَخْلَاقِ وَ هُوَ مُنْتَظِرٌ فَإِنْ مَاتَ وَ قَامَ الْقَائِمُ بَعْدَهُ کَانَ لَهُ مِنَ الْأَجْرِ مِثْلُ أَجْرِ مَنْ أَدْرَکَهُ فَجِدُّوا وَ انْتَظِرُوا هَنِیئاً لَکُمْ أَیَّتُهَا الْعِصَابَةُ الْمَرْحُومَةُ}}، غیبت نعمانی، ص۲۰۰.</ref> در فرازی از [[دعای ندبه]] آمده است: «(بار خدایا) ما را بر ادای حقوق او، سعی و کوشش در [[پیروی]] او و دوری از [[عصیان]] و [[سرکشی]] او، [[یاری]] فرما»<ref>{{متن حدیث|وَ أَعِنَّا عَلَی تَأْدِیَةِ حُقُوقِهِ إِلَیْهِ وَ الاجْتِهَادِ فِی طَاعَتِهِ وَ اجْتِنَابِ مَعْصِیَتِهِ}}</ref>.

از راه‌های [[یاری امام زمان]] {{ع}} این است که وقتی دیگران، [[شیعیان]] را دوست‌دار و مرید [[امام زمان]] {{ع}} می‌شناسند، آنها نباید کاری کنند که سبب نفرت دیگران از [[دین]] و [[پیشوایان دینی]] بشود، همان‌گونه که در [[روایات]] آمده است: «برای ما زینت باشید، نه مایه ننگ و [[زشتی]]»<ref>{{متن حدیث|کونوا لنا زینا و لا تکونوا علینا شینا}}؛ مجلسی، محمد باقر، بحارالأنوار ج ۶۵ ص ۱۵۱.</ref>.

در همین زمینه [[امام باقر]] {{ع}} فرمودند: «به [[خداوند]] [[سوگند]] من بوی شما و [[جان]] شماها را [[دوست]] می‌‌دارم پس شما هم مرا در این باره به پارسائی و کوشش در [[راه خدا]] کمک دهید و بدانید که به ولایت‏ ما نتوان رسید جز به پارسائی و کوشش»<ref>{{متن حدیث|وَ اللَّهِ‏ لَأُحِبُ‏ رِیَاحَکُمْ‏ وَ أَرْوَاحَکُمْ‏ فَأَعِینُونِی‏ عَلَی‏ ذَلِکَ‏ بِوَرَعٍ‏ وَ اجْتِهَادٍ وَ اعْلَمُوا أَنَ‏ وَلَایَتَنَا لَا تُنَالُ‏ إِلَّا بِالْوَرَعِ‏ وَ الِاجْتِهَادِ}}؛ کلینی، محمد بن یعقوب، کافی ج ۸ ص ۲۱۲</ref> ‏‏‏‏بر اساس این [[روایت]]، رعایت [[پرهیزکاری]] و [[پارسایی]]، [[یاری]] رساندن به [[ائمه]] {{ع}} است. همچنین در [[حدیث]] مفصلی [[امام صادق]] {{ع}} خطاب به زید شحّام می‌فرماید: «به هر کس از [[مردم]] که ببینی از من [[پیروی]] کنند و به گفتار من عمل کنند، [[سلام]] مرا برسان و من به شما سفارش کنم که نسبت به خدای عزّوجلّ [[تقوا]] داشته باشید، در [[دین]] خود پارسا باشید، در [[راه خدا]] کوشش کنید و شما را به [[راستگویی]]، [[امانت]]، طول دادن [[سجده]] و [[نیکی]] با [[همسایه]] سفارش می‌کنم؛ زیرا [[محمد]] {{صل}} همین [[دستورات]] را آورده است. هر که به شما امانتی سپرد، آن را به او پس بدهید، چه [[نیک]] [[رفتار]] باشد، چه بدکردار؛ زیرا [[رسول خدا]] {{صل}} [[دستور]] می‌داد که سوزن و نخ را نیز به صاحبش پس دهید، با [[فامیل]] خود پیوند داشته باشید، بر جنازه مرده‌هایشان حاضر شوید، بیمارانشان را [[عیادت]] کنید و حقوقشان را بپردازید؛ زیرا هر کس از شما که در دینش پارسا و [[راستگو]] باشد، [[امانت]] را به صاحبش برگرداند و اخلاقش با [[مردم]] خوب باشد؛ می‌گویند: او [[جعفری]] است و این مرا شاد می‌کند و از جانب او شاید در [[دل]] من آید و می‌گویند: این روش پسندیده [[جعفر بن محمد]] است»<ref>{{متن حدیث|اقْرَأْ عَلی‏ مَنْ‏ تَری‏ أَنَّهُ‏ یُطِیعُنِی‏ مِنْهُمْ‏ وَ یَأْخُذُ بِقَوْلِیَ‏ السَّلَامَ‏، وَ أُوصِیکُمْ‏ بِتَقْوَی‏ اللَّهِ‏ عَزَّ وَ جَلَ‏، وَ الْوَرَعِ فِی دِینِکُمْ، وَ الِاجْتِهَادِ لِلَّهِ، وَ صِدْقِ الْحَدِیثِ، وَ أَدَاءِ الْأَمَانَةِ، وَ طُولِ السُّجُودِ، وَ حُسْنِ الْجِوَارِ؛ فَبِهَذَا جَاءَ مُحَمَّدٌ صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ، أَدُّوا الْأَمَانَةَ إِلی‏ مَنِ ائْتَمَنَکُمْ عَلَیْهَا، بَرّاً أَوْ فَاجِراً، فَإِنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ کَانَ یَأْمُرُ بِأَدَاءِ الْخَیْطِ، وَ الْمِخْیَطِ؛ صِلُوا عَشَائِرَکُمْ، وَ اشْهَدُوا جَنَائِزَهُمْ، وَ عُودُوا مَرْضَاهُمْ، وَ أَدُّوا حُقُوقَهُمْ؛ فَإِنَّ الرَّجُلَ مِنْکُمْ إِذَا وَرِعَ فِی دِینِهِ، وَ صَدَقَ الْحَدِیثَ، وَ أَدَّی الْأَمَانَةَ، وَ حَسُنَ خُلُقُهُ مَعَ النَّاسِ، قِیلَ: هذَا جَعْفَرِی‏‏‏‏‏‏}}؛ کافی، ج۲، ص۶۳۶.</ref>.  

[[یاری]] کردن عملی [[امام زمان]] و سایر [[ائمه]] {{ع}} راه‌های عملی دیگری نیز دارد از جمله: [[نامگذاری]] [[فرزندان]] خود به نام آنان؛ فراگرفتن سخنان آنان و [[آموختن]] آنها به [[فرزندان]]، در [[شادی]] آنان شاد بودن و در [[غم]] آنان [[اندوهگین]] بودن، تجلیل از آنان، رفتن به زیارتشان و [[یاری]] رساندن به [[یاران]] آنان، پرهیز از انجام دادن هر کاری که سبب توهین و تحقیر آنان است، سرمایه‌گذاری در راه نشر [[فرهنگ]] ایشان<ref>ر.ک: [[محسن قرائتی|قرائتی، محسن]]، [[جهت‌نما (کتاب)|جهت‌نما]]، ص ۷۹ ـ ۸۲؛ [[علی‌ رضا علی‌نوری|علی‌نوری، علی‌ رضا]]، [[فرهنگ مهدویت و انتظار ۱ (کتاب)| فرهنگ مهدویت و انتظار ۱]]، ص ۶۱؛ پژوهشگران مؤسسه آینده روشن، [[مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها (کتاب)|مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها]]، ص ۴۲۶.</ref>.

# '''نصرت مادی''': بذل‌ جان برای حفظ جان‌ امام‌؛ مانند اینکه در معرکۀ [[جنگ]] از [[وجود امام]] [[دفاع]] کنیم: <ref>{{متن قرآن|النَّبِيُّ أَوْلَى بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ}}«پیامبر بر مؤمنان از خودشان سزاوارتر است»؛ سوره احزاب، آیه ۶.</ref> و وقتی [[امام]] [[مجاهدت]] می‌‌کند، ما هم باید [[مجاهدت]] کنیم؛ یا بذل [[مال]] در راه [[نصرت]] [[امام]]؛ مانند کمک [[مالی]] برای برطرف شدن گرفتاری [[شیعیان]]<ref>کافی، ج ۲، ص ۱۸۹.</ref>.

# '''[[نصرت]] [[معنوی]]''': این نصرت‌، بالاتر از [[نصرت]] مادی است؛ مانند اینکه واسطۀ نشر معارف [[ائمه]] {{ع}} بشویم<ref>ر.ک: [[سید علی حسینی میلانی|حسینی میلانی، سید علی]]، [[وظایف امت در برابر امام (مقاله)|وظایف امت در برابر امام]]، ص ۱۰۰؛ [[سید علی حسینی خامنه‌ای|حسینی خامنه‌ای، سید علی]]، [[مهدویت از منظر ولایت (کتاب)|مهدویت از منظر ولایت]]، ص۶۰-۶۱.</ref>.