شکرگزاری در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

شکرگزاری مراتبی دارد که برخی [[واجب]] و بعضی مستحب‌اند.<ref>التبیان، ج۱۰، ص۲۰۷.</ref> مرتبه اعلای شکر رسیدن به [[مقام مخلَصین]] است؛ زیرا آنان کسانی هستند که در دل‌هایشان جز [[خدا]] کسی نیست و [[شیطان]] در دل‌هایشان جایی ندارد تا بتواند ایشان را [[گمراه]] کند: «قالَ رَبِّ بِما اَغوَیتَنی لاَُزَیِّنَنَّ لَهُم فِیالاَرضِ و لاَُ غوِیَنَّهُم اَجمَعین * اِلاّ عِبادَکَ مِنهُمُ المُخلَصین» ([[حجر]] / ۱۵، ۳۹ - ۴۰) و شاکران نیز کسانی هستند که صفت شکر به شکل مطلق در آنان استقرار یافته و هر نعمتی را تنها از سوی خدا دانسته و در کاربرد آن تنها به یاد وی هستند؛ به گونه‌ای که جز او را فراموش می‌کنند و این همان [[حقیقت]] [[اخلاص]] است که موجب می‌شود [[شیطان]] به [[انسان]] دسترسی نداشته باشد و نتواند وی را [[گمراه]] کند: «قالَ فَبِما اَغوَیتَنی لاَقعُدَنَّ لَهُم صِرطَکَ المُستَقیم *... و لا تَجِدُ اَکثَرَهُم شـکِرین». ([[اعراف]] / ۷، ۱۶ - ۱۷)<ref>المیزان، ج۸، ص۳۲ - ۳۳.</ref> برخی، از این [[آیه]] برداشت کرده‌اند [[صراط]] مستقیمی که شیطان گفته آن را می‌بندم، همان راه [[شکر]] است و اگر مقامی [[برتر]] از شکر بود، [[ابلیس]] آن را به جای شکر یاد می‌کرد، پس شکر، عظیم‌ترین [[مقام]] و صراط مستقیمی است که ابلیس در آن [[راهزنی]] می‌کند،<ref>قوت القلوب، ج۱، ص۳۵۹؛ البحر المدید، ج۲، ص۲۰۲.</ref> از این‌رو بر پایه روایاتی، [[عبادات]] [[پیامبر اکرم]]{{صل}}<ref>الکافی، ج۲، ص۹۵.</ref> و دیگر [[آزادگان]] و [[اولیای الهی]]<ref>تحف العقول، ص۲۴۶؛ نهج البلاغه، ج۴، ص۵۳.</ref> برای [[شکرگزاری]] است که شکر در این [[احادیث]] ناظر به درجه بالای آن است.

همچنین [[مفسران]]، [[شکر]] را دارای سه مرحله دانسته‌اند: ۱. [[اندیشیدن]] در اینکه [[بخشنده]] [[نعمت]] کیست و در نتیجه [[شناخت]] خدای [[منعم]]؛ ۲. [[سپاسگزاری]] با زبان و [[ستایش خدا]]؛ ۳. [[شکر عملی]] که برتر از آن دو مرتبه است و مراد از آن این است که درست بیندیشیم هر نعمتی برای چه هدفی به ما داده شده و آن را در جای خود صرف کنیم.<ref>روح البیان، ج۶، ص۲۳۸؛ البحر المدید، ج۴، ص۴۸۱؛ نمونه، ج۱۰، ص۲۷۸.</ref> [[قرآن کریم]] راه‌های گوناگون شکرگزاری از [[خدای سبحان]] را بیان کرده است؛ از جمله با یادکرد مثال‌های بسیار، راه‌های [[ایمان]] و شکر را به [[بندگان]] خویش شناسانده است، گرچه بیشتر [[مردم]] از آن روی می‌گردانند: «و لَقَد صَرَّفنا لِلنّاسِ فی هـذا القُرءانِ مِن کُلِّ مَثَلٍ فَاَبی اَکثَرُ النّاسِ اِلاّ کُفورا». ([[اسراء]] / ۱۷، ۸۹)<ref>المیزان، ج۱۳، ص۲۰۲.</ref> برخی راه‌های [[شکرگزاری از خدا]] عبارت‌اند از: