پرش به محتوا

غیبت (گناه کبیره): تفاوت میان نسخه‌ها

۶٬۷۶۵ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۹ اکتبر ۲۰۲۳
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی
خط ۱۶: خط ۱۶:


[[امام]] {{ع}} در فرازی از [[نهج البلاغه]] در توصیف [[علمای راستین]] صفاتی را بر می‌شمرد که به آن‌ها اشاره می‌شود: بدانید آن گروه از [[بندگان خدا]] که نگه‌دارندگان [[علم]] او هستند، آنچه را باید نگه دارند، نگه می‌دارند و چشمه‌های آن را جاری می‌سازند و به [[یاری]]، با هم هم می‌آمیزند و به [[محبت]] با یکدیگر [[دیدار]] می‌کنند و جام سرشار به یکدیگر می‌نوشانند و سیراب از هم جدا می‌شوند. [[تردید]] و [[بدگمانی]] در آن‌ها راه نیابد و [[غیبت]] را در میانشان راهی نیست<ref>{{متن حدیث|وَ اعْلَمُوا أَنَّ عِبَادَ اللَّهِ الْمُسْتَحْفَظِينَ عِلْمَهُ، يَصُونُونَ مَصُونَهُ وَ يُفَجِّرُونَ عُيُونَهُ، يَتَوَاصَلُونَ بِالْوِلَايَةِ وَ يَتَلَاقَوْنَ بِالْمَحَبَّةِ وَ يَتَسَاقَوْنَ بِكَأْسٍ رَوِيَّةٍ وَ يَصْدُرُونَ بِرِيَّةٍ، لَا تَشُوبُهُمُ الرِّيبَةُ وَ لَا تُسْرِعُ فِيهِمُ الْغِيبَةُ}}؛ نهج البلاغه، خطبه ۲۰۵</ref>.<ref>[[سید حسین دین‌پرور|دین‌پرور، سید حسین]]، [[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 599-۶۰۰.</ref>
[[امام]] {{ع}} در فرازی از [[نهج البلاغه]] در توصیف [[علمای راستین]] صفاتی را بر می‌شمرد که به آن‌ها اشاره می‌شود: بدانید آن گروه از [[بندگان خدا]] که نگه‌دارندگان [[علم]] او هستند، آنچه را باید نگه دارند، نگه می‌دارند و چشمه‌های آن را جاری می‌سازند و به [[یاری]]، با هم هم می‌آمیزند و به [[محبت]] با یکدیگر [[دیدار]] می‌کنند و جام سرشار به یکدیگر می‌نوشانند و سیراب از هم جدا می‌شوند. [[تردید]] و [[بدگمانی]] در آن‌ها راه نیابد و [[غیبت]] را در میانشان راهی نیست<ref>{{متن حدیث|وَ اعْلَمُوا أَنَّ عِبَادَ اللَّهِ الْمُسْتَحْفَظِينَ عِلْمَهُ، يَصُونُونَ مَصُونَهُ وَ يُفَجِّرُونَ عُيُونَهُ، يَتَوَاصَلُونَ بِالْوِلَايَةِ وَ يَتَلَاقَوْنَ بِالْمَحَبَّةِ وَ يَتَسَاقَوْنَ بِكَأْسٍ رَوِيَّةٍ وَ يَصْدُرُونَ بِرِيَّةٍ، لَا تَشُوبُهُمُ الرِّيبَةُ وَ لَا تُسْرِعُ فِيهِمُ الْغِيبَةُ}}؛ نهج البلاغه، خطبه ۲۰۵</ref>.<ref>[[سید حسین دین‌پرور|دین‌پرور، سید حسین]]، [[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص 599-۶۰۰.</ref>
==[[آسیب‌های اجتماعی]] [[غیبت]]==
===از بین رفتن [[صمیمیت]]===
یکی از آفت‌های [[جامعه]] [[ترویج]] غیبت است. اگر این [[رذیلت اخلاقی]] در جامعه ترویج گردد، همه از عیب‌های هم‌دیگر باخبر میشوند و [[محبت]] و صمیمیت از جامعه رخت بر می‌بندد. اگر واقع بین باشیم، به این نتیجه می‌رسیم که [[معصومین]] محدود و معدودند و اعضای [[جامعه اسلامی]] [[معصوم]] نیستند؛ لذا اشتباه‌ها و لغزش‌هایی دارند که [[راضی]] نیستند کسی از آن [[آگاه]] شود. [[خداوند]] راضی نیست [[آبروی مؤمن]] از بین برود و [[حکمت]] کلی نیز در این است که [[روابط اجتماعی]] جامعه با هم صمیمی‌تر باشد با صمیمیت و [[روابط حسنه]] [[اهداف]] [[زندگی اجتماعی]] بهتر تحقق مییابد. پس باید آن‌چه سبب [[بدگمانی]] و [[بدبینی]] آنان به هم‌دیگر می‌شود و [[دوستی]]، صمیمیت و انس و [[الفت]] آنان را [[تضعیف]] می‌کند، از بین برود که از جمله آنها غیبت است<ref>مصباح یزدی، اخلاق در قرآن، ج۳، ص۲۱۲.</ref>.
در [[منابع اسلامی]] آمده است که [[انسان]] نباید به غیبت کنندگان [[فرصت]] دهد، روابط صمیمی [[مردم]] را به هم بزنند.
در [[دین مبین اسلام]] غیبت همانند گوش دادن به آن [[حرام]] است. از سوی دیگر، [[وظیفه]] مخاطب است تا غیبت کننده را از کارش به نوعی منصرف نماید و سخن را به جای دیگر بکشاند. شنونده غیبت باید این [[واقعیت]] را فراموش نکند که شخص غیبت کننده هم چنان که [[عیب]] دیگران را برای ما می‌گوید، عیب ما را نیز به دیگران خواهد گفت.
===از بین رفتن روابط اجتماعی===
[[شارع مقدس]] [[اسلام]] به این دلیل که غیبت اجزای مجتمع بشری را یکی پس از دیگری [[فاسد]] میسازد و از صلاحیت داشتن آثار صالحی که از هر کسی توقعش می‌رود ساقط می‌کند، از غیبت [[نهی]] کرده است. آثار [[صالح]] عبارت است از این که افراد جامعه با یک‌دیگر مأنوس باشند، در کمال [[اطمینان]] خاطر و ایمن از هر خطری با هم یکی شوند، ترسی از جانب هم‌دیگر نداشته باشند، هم‌دیگر را [[عادل]] و صحیح بدانند، و با هم ارتباط دوستانه داشته باشند، نه این که از دیدن هم بیزار باشند و یک‌دیگر را افراد [[پلیدی]] بشمارند در این صورت آثاری [[صالح]] از تک تک افراد [[جامعه]] عاید جامعه می‌گردد و جامعه مانند یک تن واحد متشکل می‌شود. [[بدگویی]] سبب قطع ارتباط افراد این پیکره [[اجتماع]] می‌شود. این بلای خانمان‌سوز به منزله خوره‌ای است که اگر در بدن کسی راه یابد، اعضای او را متلاشی می‌کند، تا جایی که به کلی رشته حیاتش را قطع میسازد<ref>ترجمه تفسیر المیزان، ج۱۸، ص۴۸۴.</ref>.
===[[غیبت]] سخت‌تر از [[زنا]]===
در [[حدیث نبوی]] آمده است: از غیبت بپرهیزید که آن سخت‌تر از زنا است؛ زیرا [[خداوند]] [[توبه]] زناکار را می‌پذیرد، ولی کسی که غیبت می‌کند گناهش آمرزیده نمی‌شود، مگر این که شخص غایب (غیبت شونده) از او بگذرد<ref>{{متن حدیث|إِيَّاكُمْ وَ الْغِيبَةَ فَإِنَّ الْغِيبَةَ أَشَدُّ مِنَ الزِّنَا إِنَّ الرَّجُلَ قَدْ يَزْنِي فَيَتُوبُ فَيَتُوبُ اللَّهُ عَلَيْهِ وَ إِنَّ صَاحِبَ الْغِيبَةِ لَا يُغْفَرُ لَهُ حَتَّى يَغْفِرَ لَهُ صَاحِبُهُ}}؛ نهج الفصاحه، ح۹۹۶.</ref>.<ref>[[محمد جواد برهانی|برهانی، محمد جواد]]، [[سیره اجتماعی پیامبر اعظم - برهانی (کتاب)| سیره اجتماعی پیامبر اعظم]]، ص 142-144.</ref>
==منصرف کردن دیگران از غیبت==
[[انسان]] باید بکوشد هم چنان که خود غیبت کسی را نمی‌کند، دیگران را نیز از این کار باز دارد. در حدیث نبوی آمده است: کسی که [[برادر]] مسلمانش را در حضور او غیبت کنند و او بتواند یاری‌اش کند، اما به هر دلیلی این کار را انجام ندهد، [[خدا]] او را در [[دنیا]] و [[آخرت]] [[خوار]] می‌کند: {{متن حدیث|مَنِ اُغْتِيبَ عِنْدَهُ أَخُوهُ الْمُسْلِمُ فَلَمْ يَنْصُرْهُ وَ هُوَ يَسْتَطِيعُ نَصْرَهُ أَذَلَّهُ اللَّهُ تَعَالَى فِي الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ}}<ref>نهج الفصاحه، ح۲۹۴۹.</ref>.
در [[حدیثی]] دیگر آمده است که [[پیامبر]]{{صل}} فرمود: هر گاه در میان گروهی قرار گرفتی که آنها [[بدی]] و غیبت کسی را می‌گویند، آن [[مرد]] (غیبت شونده) را [[یاری]] کن و آن گروه را از بدگویی و غیبت باز دار و از آنجا برخیز: {{متن حدیث|إِذَا وُقِّعَ فِي رَجُلٍ وَ أَنْتَ فِي مَلَاءٍ فَكُنْ لِلرَّجُلِ نَاصِراً وَ لِلْقَوْمِ زَاجِراً وَ قُمْ عَنْهُمْ}}<ref>نهج الفصاحه، ح۲۴۷.</ref>.<ref>[[محمد جواد برهانی|برهانی، محمد جواد]]، [[سیره اجتماعی پیامبر اعظم - برهانی (کتاب)| سیره اجتماعی پیامبر اعظم]]، ص 144-145.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
خط ۲۱: خط ۳۹:
# [[پرونده:13681049.jpg|22px]] [[سید حسین دین‌پرور|دین‌پرور، سید حسین]]، [[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|'''دانشنامه نهج البلاغه ج۲''']]
# [[پرونده:13681049.jpg|22px]] [[سید حسین دین‌پرور|دین‌پرور، سید حسین]]، [[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|'''دانشنامه نهج البلاغه ج۲''']]
# [[پرونده:13681040.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه دینی''']]
# [[پرونده:13681040.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه دینی''']]
# [[پرونده:1100808.jpg|22px]] [[محمد جواد برهانی|برهانی، محمد جواد]]، [[سیره اجتماعی پیامبر اعظم - برهانی (کتاب)|'''سیره اجتماعی پیامبر اعظم''']]
# [[پرونده:1100808.jpg|22px]] [[محمد جواد برهانی|برهانی، محمد جواد]]، [[سیره اجتماعی پیامبر اعظم - برهانی (کتاب)|'''سیره اجتماعی پیامبر اعظم''']]
# [[پرونده:1100808.jpg|22px]] [[محمد جواد برهانی|برهانی، محمد جواد]]، [[سیره اجتماعی پیامبر اعظم - برهانی (کتاب)|'''سیره اجتماعی پیامبر اعظم''']]
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}
۱۱۵٬۱۸۰

ویرایش