بحث:حدیث ثقلین: تفاوت میان نسخهها
←بررسی سند حدیث
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۷۹: | خط ۷۹: | ||
حدیث ثقلین<ref>ثقل به فتح قاف، امر نفیس و گرانبها و به سکون آن، امر سنگین که کنایه از ثقاست و گرانبهائی است.</ref> از [[احادیث متواتر]] [[اسلامی]] است که [[علماء]] و [[دانشمندان]] آن را از [[پیامبر گرامی]] نقل کردهاند. مراجعه به [[اسناد]] و [[روایات]] این [[حدیث]]، [[صدور حدیث]] را از پیامبر گرامی [[قطعی]] میسازد، و هیچ فردی هر چه هم دیر [[باور]] باشد، نمیتواند در [[صحت]] و [[استواری]] آن، به خود [[شک]] و تردیدی راه دهد.<ref>[[جعفر سبحانی|سبحانی، جعفر]]، [[پیشوائی از نظر اسلام (کتاب)|پیشوائی از نظر اسلام]] ص ۲۰۳.</ref>. | حدیث ثقلین<ref>ثقل به فتح قاف، امر نفیس و گرانبها و به سکون آن، امر سنگین که کنایه از ثقاست و گرانبهائی است.</ref> از [[احادیث متواتر]] [[اسلامی]] است که [[علماء]] و [[دانشمندان]] آن را از [[پیامبر گرامی]] نقل کردهاند. مراجعه به [[اسناد]] و [[روایات]] این [[حدیث]]، [[صدور حدیث]] را از پیامبر گرامی [[قطعی]] میسازد، و هیچ فردی هر چه هم دیر [[باور]] باشد، نمیتواند در [[صحت]] و [[استواری]] آن، به خود [[شک]] و تردیدی راه دهد.<ref>[[جعفر سبحانی|سبحانی، جعفر]]، [[پیشوائی از نظر اسلام (کتاب)|پیشوائی از نظر اسلام]] ص ۲۰۳.</ref>. | ||
=== | ===بررسی سند حدیث=== | ||
[[استدلال]] با این حدیث، در گرو این است که صحت و استواری سند آن برای ما ثابت گردد. اکنون برای آشنا ساختن خوانندگان گرامی به پایه [[صحت حدیث]]، و [[تواتر]] آن، به نقل قسمتی از اسناد آن میپردازیم. مرحوم [[سید هاشم بحرینی]]، در کتاب نفیس خود، [[غایة المرام]] حدیث یاد شده را از دانشمندان [[اهل تسنن]]، به سی و نه طریق نقل میکند، همچنانکه این حدیث را از طریق [[شیعه]] به هشتاد و دو طریق نقل مینماید<ref>غایة المرام، ص۲۱۷-۲۳۴.</ref>. | [[استدلال]] با این حدیث، در گرو این است که صحت و استواری سند آن برای ما ثابت گردد. اکنون برای آشنا ساختن خوانندگان گرامی به پایه [[صحت حدیث]]، و [[تواتر]] آن، به نقل قسمتی از اسناد آن میپردازیم. مرحوم [[سید هاشم بحرینی]]، در کتاب نفیس خود، [[غایة المرام]] حدیث یاد شده را از دانشمندان [[اهل تسنن]]، به سی و نه طریق نقل میکند، همچنانکه این حدیث را از طریق [[شیعه]] به هشتاد و دو طریق نقل مینماید<ref>غایة المرام، ص۲۱۷-۲۳۴.</ref>. | ||
وی این حدیث را از [[محدثان]] [[سنی]]، مانند [[احمد بن حنبل]]، [[عبدالله بن احمد بن حنبل]]، [[مسلم بن حجاج]] در صحیح معروف خود<ref>مسلم، در صحیح خود این حدیث را به سه طریق نقل کرده است.</ref>، [[ابو اسحاق ثعلبی]] صاحب [[تفسیر]]، [[ابوالحسن علی]] بن محمد، معروف به [[فقیه]] [[ابن مغازلی]]، [[ابوالحسن]]، مؤلف [[الجمع بین الصحاح الستة (کتاب)|الجمع بین الصحاح الستة]]، [[ابو عبدالله محمد بن ابی نصر حمیدی]] مؤلف [[الجمع بین الصحیحین]]، [[سمعانی]] در کتاب [[فضائل الصحابة]] و اخطب الخطباء، [[موفق بن احمد]]، مؤلف کتاب [[فضائل امیرالمؤمنین]] و [[حافظ]] [[ابراهیم بن محمد الحموینی]] و [[عزالدین ابن ابی الحدید]] مؤلف [[شرح نهج البلاغه]] و... نقل میکند. | وی این حدیث را از [[محدثان]] [[سنی]]، مانند [[احمد بن حنبل]]، [[عبدالله بن احمد بن حنبل]]، [[مسلم بن حجاج]] در صحیح معروف خود<ref>مسلم، در صحیح خود این حدیث را به سه طریق نقل کرده است.</ref>، [[ابو اسحاق ثعلبی]] صاحب [[تفسیر]]، [[ابوالحسن علی]] بن محمد، معروف به [[فقیه]] [[ابن مغازلی]]، [[ابوالحسن]]، مؤلف [[الجمع بین الصحاح الستة (کتاب)|الجمع بین الصحاح الستة]]، [[ابو عبدالله محمد بن ابی نصر حمیدی]] مؤلف [[الجمع بین الصحیحین]]، [[سمعانی]] در کتاب [[فضائل الصحابة]] و اخطب الخطباء، [[موفق بن احمد]]، مؤلف کتاب [[فضائل امیرالمؤمنین]] و [[حافظ]] [[ابراهیم بن محمد الحموینی]] و [[عزالدین ابن ابی الحدید]] مؤلف [[شرح نهج البلاغه]] و... نقل میکند. | ||
خط ۹۶: | خط ۹۶: | ||
هرگاه تعداد [[راویان حدیث]] را از طریق شیعه و کتابهائی که این حدیث در آنها آمده است بر گذشته بیفزائیم، در این موقع حدیث در عالیترین درجه از اعتبار و [[تواتر]] قرار میگیرد، که برای آن مانندی جز [[حدیث غدیر]] و [[حدیث منزلت]] نمیتوان یافت. | هرگاه تعداد [[راویان حدیث]] را از طریق شیعه و کتابهائی که این حدیث در آنها آمده است بر گذشته بیفزائیم، در این موقع حدیث در عالیترین درجه از اعتبار و [[تواتر]] قرار میگیرد، که برای آن مانندی جز [[حدیث غدیر]] و [[حدیث منزلت]] نمیتوان یافت. | ||
اینک | اینک متن حدیث: قال [[رسول الله]]{{صل}}: {{متن حدیث|إِنِّي تَارِكٌ فِيكُمُ الثَّقَلَيْنِ كِتَابَ اللَّهِ وَ عِتْرَتِي أَهْلَ بَيْتِي مَا إِنْ تَمَسَّكْتُمْ بِهِمَا لَنْ تَضِلُّوا أَبَداً وَ إِنَّهُمَا لَنْ يَفْتَرِقَا حَتَّى يَرِدَا عَلَيَّ الْحَوْضَ}}. من در میان شما دو [[امانت]] نفیس و گرانبها میگذارم، یکی [[کتاب خدا]] و دیگری عترت من است شما مادامی که به این دو [[تمسک]] میجوئید [[گمراه]] نمیشوید و این دو یادگار من، هیچ گاه از هم جدا نمیشوند تا در کنار [[حوض]] بر من وارد شوند. | ||
قال [[رسول الله]]{{صل}}: {{متن حدیث|إِنِّي تَارِكٌ فِيكُمُ الثَّقَلَيْنِ كِتَابَ اللَّهِ وَ عِتْرَتِي أَهْلَ بَيْتِي مَا إِنْ تَمَسَّكْتُمْ بِهِمَا لَنْ تَضِلُّوا أَبَداً وَ إِنَّهُمَا لَنْ يَفْتَرِقَا حَتَّى يَرِدَا عَلَيَّ الْحَوْضَ}}. | |||
من در میان شما دو [[امانت]] نفیس و گرانبها میگذارم، یکی [[کتاب خدا]] و دیگری عترت من است شما مادامی که به این دو [[تمسک]] میجوئید [[گمراه]] نمیشوید و این دو یادگار من، هیچ گاه از هم جدا نمیشوند تا در کنار [[حوض]] بر من وارد شوند. | |||
البته این [[حدیث]]، به صورتهای گستردهتر نیز نقل شده است، حتی [[ابن حجر]] میگوید: [[پیامبر]] در آخر حدیث افزود: | البته این [[حدیث]]، به صورتهای گستردهتر نیز نقل شده است، حتی [[ابن حجر]] میگوید: [[پیامبر]] در آخر حدیث افزود: | ||
{{متن حدیث|هَذَا عَلِيٌّ مَعَ الْقُرْآنِ وَ الْقُرْآنُ مَعَ عَلِيٍّ لَا يَفْتَرِقَانِ}}<ref>الصواعق المحرقة، ص۱۳۵.</ref>. | {{متن حدیث|هَذَا عَلِيٌّ مَعَ الْقُرْآنِ وَ الْقُرْآنُ مَعَ عَلِيٍّ لَا يَفْتَرِقَانِ}}<ref>الصواعق المحرقة، ص۱۳۵.</ref>. | ||
خط ۱۰۴: | خط ۱۰۳: | ||
آنچه ما نقل کردیم، صورت کوتاه و فشرده حدیث است که [[محدثان]] [[اسلامی]] بر [[صحت]] و [[استواری]] آن [[گواهی]] دادهاند. علت [[اختلاف]] صورت حدیث این است که پیامبر در مواقع مختلف [[مردم]] را به پیوند ناگسستنی که میان [[قرآن و عترت]] وجود دارد، توجه داده است. | آنچه ما نقل کردیم، صورت کوتاه و فشرده حدیث است که [[محدثان]] [[اسلامی]] بر [[صحت]] و [[استواری]] آن [[گواهی]] دادهاند. علت [[اختلاف]] صورت حدیث این است که پیامبر در مواقع مختلف [[مردم]] را به پیوند ناگسستنی که میان [[قرآن و عترت]] وجود دارد، توجه داده است. | ||
[[پیامبر گرامی]] تلازم این دو [[حجت]] را در [[روز عرفه]] روی [[ناقه]] خود، در [[مسجد خیف]]، در [[خطبه غدیر]]، در بستر [[بیماری]]<ref>بحار الأنوار، ج۲۲، ص۷۶، نقل از مجالس مفید.</ref> در حالی که [[حجره]] وی مملو از [[صحابه]] بود، یادآوری نموده است. و [[اختلاف حدیث]] از نظر تفصیل و [[اجمال]] مربوط به اختلاف مورد است<ref>برای آگاهی از مدارک آن به المراجعات ص۲۳، طبع سوم، و تعالیق احقاق الحق، ج۹ مراجعه گردد.</ref>. | [[پیامبر گرامی]] تلازم این دو [[حجت]] را در [[روز عرفه]] روی [[ناقه]] خود، در [[مسجد خیف]]، در [[خطبه غدیر]]، در بستر [[بیماری]]<ref>بحار الأنوار، ج۲۲، ص۷۶، نقل از مجالس مفید.</ref> در حالی که [[حجره]] وی مملو از [[صحابه]] بود، یادآوری نموده است. و [[اختلاف حدیث]] از نظر تفصیل و [[اجمال]] مربوط به اختلاف مورد است<ref>برای آگاهی از مدارک آن به المراجعات ص۲۳، طبع سوم، و تعالیق احقاق الحق، ج۹ مراجعه گردد.</ref>. | ||
با اینکه حدیث به صورتهای مختلفی نقل شده و پیامبر از دو یادگار خود، گاهی با لفظ [[ثقلین]] و گاهی با لفظ خلیفتین و احیاناً امرین یاد فرموده است، مع الوصف، همگی [[هدف]] واحدی را تعقیب میکنند و آن، وجود پیوند ناگسستنی میان قرآن و عترت است | با اینکه حدیث به صورتهای مختلفی نقل شده و پیامبر از دو یادگار خود، گاهی با لفظ [[ثقلین]] و گاهی با لفظ خلیفتین و احیاناً امرین یاد فرموده است، مع الوصف، همگی [[هدف]] واحدی را تعقیب میکنند و آن، وجود پیوند ناگسستنی میان قرآن و عترت است<ref>[[جعفر سبحانی|سبحانی، جعفر]]، [[پیشوائی از نظر اسلام (کتاب)|پیشوائی از نظر اسلام]] ص ۲۰۳.</ref>. | ||
== منابع == | == منابع == |