پرش به محتوا

علم غیب مطلق: تفاوت میان نسخه‌ها

۶٬۲۱۶ بایت حذف‌شده ،  ‏۹ نوامبر ۲۰۲۳
تغییرمسیر به غیب مطلق
جز (جایگزینی متن - 'امکان پذیر' به 'امکان‌پذیر')
(تغییرمسیر به غیب مطلق)
برچسب: تغییر مسیر جدید
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط
#تغییر_مسیر [[غیب مطلق]]
| موضوع مرتبط = علم غیب
| عنوان مدخل  = [[علم غیب مطلق]]
| مداخل مرتبط = [[علم غیب مطلق در قرآن]] - [[علم غیب مطلق در حدیث]] - [[علم غیب مطلق در کلام اسلامی]] - [[علم غیب مطلق در فلسفه اسلامی]] - [[علم غیب مطلق در عرفان اسلامی]]
| پرسش مرتبط  = علم غیب (پرسش)
}}
 
== مقدمه ==
به [[حقیقت]] و [[واقعیت]] ناشناخته‌ای «[[غيب مطلق]]» گفته می‌شود که اطلاع از آن جز از راه [[دریافت علم از خدای متعال]] برای هیچ کس، در هیچ [[زمان]] و شرایطی امکان‌پذیر نیست<ref>ر. ک. مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، ج ۲۶، ص ۱۷۳؛ [[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[ادب فنای مقربان ج۳ (کتاب)|ادب فنای مقربان ج۳]]، ص ۴۱۴، [[احمد مطهری|مطهری، احمد]]، [[غلام رضا کاردان|کاردان، غلام رضا]]، [[علم پیامبر و امام در قرآن (کتاب)|علم پیامبر و امام در قرآن]]، ص ۱۰؛[[محمد فاضل لنکرانی|فاضل لنکرانی]]، [[شهاب‌الدین اشراقی|اشراقی]]، [[پاسداران وحی (کتاب)|پاسداران وحی]]، ص ۱۶۷؛ [[احمد مروی|مروی]]، [[سید حسن مصطفوی|مصطفوی]]، [[دلایل عقلی و نقلی علم غیب امامان معصوم (مقاله)|دلایل عقلی و نقلی علم غیب امامان معصوم]]، فصلنامه قبسات، ص ۱۳ و ۱۵؛ [[عباس الهی|الهی، عباس]]، [[تحلیل دیدگاه علامه طباطبایی درباره غیب و شهود (مقاله)|تحلیل دیدگاه علامه طباطبایی درباره غیب و شهود]]، ماهنامه معرفت، شماره ۲۱۶، ص ٢۶</ref>. این غیب مطلق نیز بر دو گونه است:
 
'''نخست''': [[غیبی]] است که تنها برای برخی از [[برگزیدگان]] خود آشکار می‌‌کند: {{متن قرآن|عَالِمُ الْغَيْبِ فَلا يُظْهِرُ عَلَى غَيْبِهِ أَحَدًا * إِلاَّ مَنِ ارْتَضَى مِن رَّسُولٍ}}<ref>«او دانای نهان است پس هیچ کس را بر نهان خویش آگاه نمی‌کند. جز فرستاده‌ای را که بپسندد» سورۀ جن، آیات ۲۷-۲۸.</ref>؛ مانند: [[ذات خدا]] یا برخی از نشانه‌های او؛ همچون: [[وحی]]، [[فرشتگان]]، [[بهشت]] و [[جهنم]] و [[رستاخیز]] که همه آنها از حواس ما غایب‌اند<ref>ر. ک: [[محمد باقر تحریری|تحریری، محمد باقر]]، [[جلوه‌های لاهوتی (کتاب)|جلوه‌های لاهوتی]]، ج ۱، ص ۱۵۷.</ref>.
 
'''دوم''': غیبی است که نزد خود نگاه داشته و مختص ذات اوست. به این [[غیب مطلق]] دوم، «[[غیب مستأثر]]» یا «[[علم مستأثر]]» می‌‌گویند: {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ عِنْدَهُ عِلْمُ السَّاعَةِ وَيُنَزِّلُ الْغَيْثَ وَيَعْلَمُ مَا فِي الْأَرْحَامِ وَمَا تَدْرِي نَفْسٌ مَاذَا تَكْسِبُ غَدًا وَمَا تَدْرِي نَفْسٌ بِأَيِّ أَرْضٍ تَمُوتُ}}<ref>«بی‌گمان، تنها خداوند است که دانش رستخیز نزد اوست و او باران را فرو می‌فرستد و از آنچه در زهدان‌هاست آگاه است و هیچ کس نمی‌داند فردا چه به دست خواهد آورد و هیچ کس نمی‌داند در کدام سرزمین خواهد مرد؛ بی‌گمان خداوند دانایی آگاه است» سوره لقمان، آیه ٣٤.</ref>. لذا [[آگاهی]] از این نوع از [[غیب]]، «علم به غیب مطلق» نامیده می‌شود که در اصل مختص [[خدای تبارک و تعالی]] است، اما مانعی [[عقلی]] یا [[نقلی]] از دادن جزئیاتی از آن به برخی [[برگزیدگان الهی]] وجود ندارد؛ البته به مخلوق تعلیم‌یافته از این [[علم]]، در تعبیر [[قرآن]] و [[روایات]]، صفت «[[عالم به غیب]]» داده نمی‌شود؛ بلکه لفظ «[[اطلاع بر مغیبات]]» یا «اِخبار از غیب» به‌کار رفته است.
 
== منابع ==
{{منابع}}
# [[پرونده:lahuti1.jpg|22px]] [[محمد باقر تحریری|تحریری، محمد باقر]]، [[جلوه‌های لاهوتی ج۱ (کتاب)|'''جلوه‌های لاهوتی ج۱''']]
# [[پرونده:Qabasat.jpg|22px]] [[احمد مروی|مروی]]، [[سید حسن مصطفوی|مصطفوی]]، [[دلایل عقلی و نقلی علم غیب امامان معصوم (مقاله)|'''دلایل عقلی و نقلی علم غیب امامان معصوم''']]
# [[پرونده:Adab-3.jpg|22px]] [[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[ادب فنای مقربان ج۳ (کتاب)|'''ادب فنای مقربان ج۳''']]
# [[پرونده:10029327.jpg|22px]] [[احمد مطهری|مطهری]]، [[غلام رضا کاردان|کاردان]]، [[علم پیامبر و امام در قرآن (کتاب)|'''علم پیامبر و امام در قرآن''']]
# [[پرونده:113.jpg|22px]] [[محمد فاضل لنکرانی|فاضل لنکرانی]]، [[شهاب‌الدین اشراقی|اشراقی]]، [[پاسداران وحی (کتاب)|'''پاسداران وحی''']]
# [[پرونده:Mar.jpg|22px]] [[عباس الهی|الهی، عباس]]، [[تحلیل دیدگاه علامه طباطبایی درباره غیب و شهود (مقاله)|'''تحلیل دیدگاه علامه طباطبایی درباره غیب و شهود''']]
{{پایان منابع}}
 
== پانویس ==
{{پانویس}}
 
[[رده:علم غیب]]
۱۱۲٬۹۹۷

ویرایش