پرش به محتوا

تأویل قرآن در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۲۸: خط ۲۸:


روایات ذیل حاکی از آن است که در متون اولیه اسلامی تأویلِ [[کلام]] معادلِ معنا و مقصود گوینده به کار می‌رفته و گاهی به مفهوم و مدلول لفظ، اعم از مطابقی و التزامی، و گاهی نیز به مصادیق مورد نظر اطلاق می‌شده است:
روایات ذیل حاکی از آن است که در متون اولیه اسلامی تأویلِ [[کلام]] معادلِ معنا و مقصود گوینده به کار می‌رفته و گاهی به مفهوم و مدلول لفظ، اعم از مطابقی و التزامی، و گاهی نیز به مصادیق مورد نظر اطلاق می‌شده است:
# روزی [[معاویه به عبدالله بن عباس]] گفت: [[مناقب]] [[امام علی|علی]] و [[اهل بیت]]{{عم}} او را نگو! ابن عباس گفت: ما را از تأویل قرآن [[نهی]] می‌کنی؟ جواب داد: بلی. ابن عباس گفت: قرآن را بخوانیم؛ ولی نگوییم مقصود خداوند از آن {{عربی|" مَا عَنَى‏ اللَّهُ‏ بِهِ‏ ‏‏‏‏‏‏"}} چیست<ref>بحارالانوار، ج‌۳۳، ص‌۱۷۹.</ref>؟ در این خبر، {{عربی|" مَا عَنَى‏ اللَّهُ‏ بِهِ‏ ‏‏‏‏‏‏"}} یعنی مقصود خداوند، تأویل قرآن نامیده شده است.
# روزی [[معاویه]] به [[عبدالله بن عباس]] گفت: [[مناقب]] [[امام علی|علی]] و [[اهل بیت]]{{عم}} او را نگو! ابن عباس گفت: ما را از تأویل قرآن [[نهی]] می‌کنی؟ جواب داد: بلی. ابن عباس گفت: قرآن را بخوانیم؛ ولی نگوییم مقصود خداوند از آن {{عربی|" مَا عَنَى‏ اللَّهُ‏ بِهِ‏ ‏‏‏‏‏‏"}} چیست<ref>بحارالانوار، ج‌۳۳، ص‌۱۷۹.</ref>؟ در این خبر، {{عربی|" مَا عَنَى‏ اللَّهُ‏ بِهِ‏ ‏‏‏‏‏‏"}} یعنی مقصود خداوند، تأویل قرآن نامیده شده است.
# [[حذیفة بن یمان]] گوید: در [[روز غدیر]]، بعد از آنکه [[پیامبر]]{{صل}} فرمود: {{عربی|" مَنْ‏ كُنْتُ‏ مَوْلَاهُ‏ فَهَذَا عَلِيٌ‏ مَوْلَاهُ‏‏ ‏‏‏‏‏‏"}} مردی به پیامبر{{صل}} گفت: ای [[رسول خدا]]! تأویل این سخن چیست؟ حضرت فرمود: {{عربی|" مَنْ‏ كُنْتُ‏ نَبِيَّهُ‏ فَهَذَا عَلِيٌ‏ أَمِيرُهُ‏‏‏‏‏‏‏"}}<ref>بحارالانوار، ج‌۳۷، ص‌۱۹۴.</ref>.
# [[حذیفة بن یمان]] گوید: در [[روز غدیر]]، بعد از آنکه [[پیامبر]]{{صل}} فرمود: {{عربی|" مَنْ‏ كُنْتُ‏ مَوْلَاهُ‏ فَهَذَا عَلِيٌ‏ مَوْلَاهُ‏‏ ‏‏‏‏‏‏"}} مردی به پیامبر{{صل}} گفت: ای [[رسول خدا]]! تأویل این سخن چیست؟ حضرت فرمود: {{عربی|" مَنْ‏ كُنْتُ‏ نَبِيَّهُ‏ فَهَذَا عَلِيٌ‏ أَمِيرُهُ‏‏‏‏‏‏‏"}}<ref>بحارالانوار، ج‌۳۷، ص‌۱۹۴.</ref>.
# [[حضرت علی]]{{ع}} فرمود: تأویل {{متن قرآن|إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ}}<ref> ما از آن خداوندیم و به سوی او باز می‌گردیم؛ سوره بقره، آیه: ۱۵۶.</ref>. آن است که [[خدا]] مالک ماست و ما از این [[جهان]] رخت برمی‌بندیم<ref>الکافی، ج‌۳، ص‌۲۶۱.</ref>. مدلول مطابقی [[آیه]] مذکور این است که ما مملوک خدا هستیم و به سوی او بازمی‌گردیم؛ اما لازمه مملوکیت ما برای [[خداوند]]، [[مالکیت خدا]] بر ما، و لازمه به سوی خدا رفتن، رخت بربستن از این جهان است، بنابراین، معنایی که در [[روایت]] به عنوان [[تأویل]] [[آیه شریفه]] آمده مدلول التزامی آن‌ است.
# [[حضرت علی]]{{ع}} فرمود: تأویل {{متن قرآن|إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ}}<ref> ما از آن خداوندیم و به سوی او باز می‌گردیم؛ سوره بقره، آیه: ۱۵۶.</ref>. آن است که [[خدا]] مالک ماست و ما از این [[جهان]] رخت برمی‌بندیم<ref>الکافی، ج‌۳، ص‌۲۶۱.</ref>. مدلول مطابقی [[آیه]] مذکور این است که ما مملوک خدا هستیم و به سوی او بازمی‌گردیم؛ اما لازمه مملوکیت ما برای [[خداوند]]، [[مالکیت خدا]] بر ما، و لازمه به سوی خدا رفتن، رخت بربستن از این جهان است، بنابراین، معنایی که در [[روایت]] به عنوان [[تأویل]] [[آیه شریفه]] آمده مدلول التزامی آن‌ است.
۱۱۵٬۱۸۳

ویرایش