پرش به محتوا

ویژگی علم اهل بیت: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۹: خط ۹:
{{اصلی|ویژگی علم اهل بیت در حدیث}}
{{اصلی|ویژگی علم اهل بیت در حدیث}}
برخی از ویژگی‌های [[علم اهل بیت]]{{ع}} در [[روایات]] عبارت‌اند از:
برخی از ویژگی‌های [[علم اهل بیت]]{{ع}} در [[روایات]] عبارت‌اند از:
# [[گنجوران دانش خداوند]]: [[امام باقر]]{{ع}} فرمودند: به [[خدا]] [[سوگند]]، ما گنجوران خدا در [[آسمان]] و [[زمین]] هستیم، نه بر زر و سیم که گنجوران علم اوییم<ref>الإمام الباقر{{ع}}: {{متن حدیث|وَ اللَّهِ إِنَّا لَخُزَّانُ اللَّهِ‏ فِي‏ سَمَائِهِ‏ وَ أَرْضِهِ‏ لَا عَلَى‏ ذَهَبٍ‏ وَ لَا عَلَى‏ فِضَّةٍ إِلَّا عَلَى‏ عِلْمِهِ‏‏‏}}؛ الکافی: ج ۱ ص۱۹۲، ح۲، بصائرالدرجات: ص۱۰۴، ح ۱، إعلام الوری: ج ۱، ص۵۰۹، کلّها عن سورة بن کلیب، بحار الأنوار: ج ۲۶، ص۱۰۵، ح ۱.</ref>.
# '''[[گنجوران دانش خداوند]]:''' [[امام باقر]]{{ع}} فرمودند: به [[خدا]] [[سوگند]]، ما گنجوران خدا در [[آسمان]] و [[زمین]] هستیم، نه بر زر و سیم که گنجوران علم اوییم<ref>الإمام الباقر{{ع}}: {{متن حدیث|وَ اللَّهِ إِنَّا لَخُزَّانُ اللَّهِ‏ فِي‏ سَمَائِهِ‏ وَ أَرْضِهِ‏ لَا عَلَى‏ ذَهَبٍ‏ وَ لَا عَلَى‏ فِضَّةٍ إِلَّا عَلَى‏ عِلْمِهِ‏‏‏}}؛ الکافی: ج ۱ ص۱۹۲، ح۲، بصائرالدرجات: ص۱۰۴، ح ۱، إعلام الوری: ج ۱، ص۵۰۹، کلّها عن سورة بن کلیب، بحار الأنوار: ج ۲۶، ص۱۰۵، ح ۱.</ref>.
# [[ظرف دانش خداوند]]: امام صادق{{ع}} فرمودند: [[خداوند]] ـ تبارک و تعالی ـ ما را برای خود برگزید و سپس ما را برگزیده [[مردمان]] و معتمدان بر وحی و گنجوران [[زمین]] و جایگاه راز و ظرف [[علم]] خود قرار داد<ref>«عن الإمام الصادق{{ع}}: {{متن حدیث|إِنَ‏ اللَّهَ‏ تَبَارَكَ‏ وَ تَعَالَى‏ انْتَجَبَنَا لِنَفْسِهِ‏ فَجَعَلَنَا صَفْوَتَهُ‏ مِنْ خَلْقِهِ وَ أُمَنَاءَهُ عَلَى وَحْيِهِ وَ خُزَّانَهُ فِي أَرْضِهِ وَ مَوْضِعَ سِرِّهِ وَ عَيْبَةَ عِلْمِهِ‏}}؛ بصائر الدرجات: ص۶۲ ح ۷ عن عبّاد بن سلیمان عن أبیه، بحار الأنوار: ج ۲۶ ص۲۴۷ ح ۱۶.</ref>.
# '''[[ظرف دانش خداوند]]:''' امام صادق{{ع}} فرمودند: [[خداوند]] ـ تبارک و تعالی ـ ما را برای خود برگزید و سپس ما را برگزیده [[مردمان]] و معتمدان بر وحی و گنجوران [[زمین]] و جایگاه راز و ظرف [[علم]] خود قرار داد<ref>«عن الإمام الصادق{{ع}}: {{متن حدیث|إِنَ‏ اللَّهَ‏ تَبَارَكَ‏ وَ تَعَالَى‏ انْتَجَبَنَا لِنَفْسِهِ‏ فَجَعَلَنَا صَفْوَتَهُ‏ مِنْ خَلْقِهِ وَ أُمَنَاءَهُ عَلَى وَحْيِهِ وَ خُزَّانَهُ فِي أَرْضِهِ وَ مَوْضِعَ سِرِّهِ وَ عَيْبَةَ عِلْمِهِ‏}}؛ بصائر الدرجات: ص۶۲ ح ۷ عن عبّاد بن سلیمان عن أبیه، بحار الأنوار: ج ۲۶ ص۲۴۷ ح ۱۶.</ref>.
# [[وارثان دانش پیامبران]]: [[امام علی]]{{ع}} فرمودند: ای [[مردم]]! به [[اطاعت]] و [[شناخت]] کسانی رو آورید که [[عذر]]"بی‌اطّلاعی از آنان"، پذیرفته نیست. [[آگاه]] باشید [[علمی]] که [[آدم]]، آن را فرود آورد و هر آنچه [[پیامبران]] تا خاتم الأنبیا، بدان [[فضیلت]] داده شده‌اند، در [[خاندان]] [[محمّد]]{{صل}}است. پس به کدام کژ راهه می‌روید؟ بلکه به کدام سو روانید؟<ref>الإمام علیّ{{ع}}: {{متن حدیث|أَيُّهَا النَّاسُ‏ عَلَيْكُمْ‏ بِالطَّاعَةِ وَ الْمَعْرِفَةِ بِمَنْ‏ لَا تُعْذَرُونَ بِجَهَالَتِهِ فَإِنَّ الْعِلْمَ الَّذِي هَبَطَ بِهِ آدَمُ وَ جَمِيعَ مَا فُضِّلَتْ بِهِ النَّبِيُّونَ إِلَى خَاتَمِ النَّبِيِّينَ فِي عِتْرَةِ مُحَمَّدٍ صفَأَيْنَ يُتَاهُ بِكُمْ بَلْ أَيْنَ تَذْهَبُون‏‏‏}}؛ الإرشاد: ج ۱ ص۲۳۲ عن إسماعیل بن زیاد، کشف الیقین: ص۸۹ ح ۸۷، الغیبة للنعمانی: ص۴۴ نحوه، تفسیر العیّاشی: ج ۱ ص۱۰۲ ح ۳۰۰ عن مسعدة بن صدقة عن الإمام الصادق عن آبائه{{عم}}، تفسیر القمّی: ج ۱ ص۳۶۷ عن ابن اُذینة عن الإمام الصادق{{ع}} نحوه، بحار الأنوار: ج ۲ ص۱۰۰ ح ۵۹.</ref>.
# '''[[وارثان دانش پیامبران]]:''' [[امام علی]]{{ع}} فرمودند: ای [[مردم]]! به [[اطاعت]] و [[شناخت]] کسانی رو آورید که [[عذر]]"بی‌اطّلاعی از آنان"، پذیرفته نیست. [[آگاه]] باشید [[علمی]] که [[آدم]]، آن را فرود آورد و هر آنچه [[پیامبران]] تا خاتم الأنبیا، بدان [[فضیلت]] داده شده‌اند، در [[خاندان]] [[محمّد]]{{صل}}است. پس به کدام کژ راهه می‌روید؟ بلکه به کدام سو روانید؟<ref>الإمام علیّ{{ع}}: {{متن حدیث|أَيُّهَا النَّاسُ‏ عَلَيْكُمْ‏ بِالطَّاعَةِ وَ الْمَعْرِفَةِ بِمَنْ‏ لَا تُعْذَرُونَ بِجَهَالَتِهِ فَإِنَّ الْعِلْمَ الَّذِي هَبَطَ بِهِ آدَمُ وَ جَمِيعَ مَا فُضِّلَتْ بِهِ النَّبِيُّونَ إِلَى خَاتَمِ النَّبِيِّينَ فِي عِتْرَةِ مُحَمَّدٍ صفَأَيْنَ يُتَاهُ بِكُمْ بَلْ أَيْنَ تَذْهَبُون‏‏‏}}؛ الإرشاد: ج ۱ ص۲۳۲ عن إسماعیل بن زیاد، کشف الیقین: ص۸۹ ح ۸۷، الغیبة للنعمانی: ص۴۴ نحوه، تفسیر العیّاشی: ج ۱ ص۱۰۲ ح ۳۰۰ عن مسعدة بن صدقة عن الإمام الصادق عن آبائه{{عم}}، تفسیر القمّی: ج ۱ ص۳۶۷ عن ابن اُذینة عن الإمام الصادق{{ع}} نحوه، بحار الأنوار: ج ۲ ص۱۰۰ ح ۵۹.</ref>.
# آگاه‌ترین مردم: [[پیامبر خدا]]{{صل}}: [[آگاه]] باشید که [[نیکان]] [[خاندان]] من و پاک‌ترین‌های تبار من، در خردسالی، خردمندترین مردم و در بزرگ‌سالی، داناترین ایشان‌اند. پس به آنها نیاموزید که داناتر از شمایند. آنها شما را از درِ [[هدایت]] بیرون نمی‌برند و به درِ [[گمراهی]] واردتان نمی‌سازند<ref>{{متن حدیث|قَالَ رَسُولُ اللَّه‏{{صل}}: أَلَا إِنَ‏ أَبْرَارَ عِتْرَتِي‏ وَ أَطَائِبَ‏ أَرُومَتِي‏ أَحْلَمُ‏ النَّاسِ‏ صِغَاراً وَ أَعْلَمُ‏ النَّاسِ‏ كِبَاراً فَلَا تُعَلِّمُوهُمْ فَإِنَّهُمْ أَعْلَمُ مِنْكُمْ لَا يُخْرِجُونَكُمْ مِنْ بَابِ هُدًى وَ لَا يُدْخِلُونَكُمْ فِي بَابِ ضَلَالَةٍ}}؛ عیون أخبار الرضا{{ع}}: ج ۱ ص۲۰۴ ح ۱، الاحتجاج: ج ۲ ص۴۳۶ ح ۳۰۸، کلاهما عن علیّ بن محمّد بن الجهم عن الإمام الرضا{{ع}}.</ref>.
# '''آگاه‌ترین مردم:''' [[پیامبر خدا]]{{صل}}: [[آگاه]] باشید که [[نیکان]] [[خاندان]] من و پاک‌ترین‌های تبار من، در خردسالی، خردمندترین مردم و در بزرگ‌سالی، داناترین ایشان‌اند. پس به آنها نیاموزید که داناتر از شمایند. آنها شما را از درِ [[هدایت]] بیرون نمی‌برند و به درِ [[گمراهی]] واردتان نمی‌سازند<ref>{{متن حدیث|قَالَ رَسُولُ اللَّه‏{{صل}}: أَلَا إِنَ‏ أَبْرَارَ عِتْرَتِي‏ وَ أَطَائِبَ‏ أَرُومَتِي‏ أَحْلَمُ‏ النَّاسِ‏ صِغَاراً وَ أَعْلَمُ‏ النَّاسِ‏ كِبَاراً فَلَا تُعَلِّمُوهُمْ فَإِنَّهُمْ أَعْلَمُ مِنْكُمْ لَا يُخْرِجُونَكُمْ مِنْ بَابِ هُدًى وَ لَا يُدْخِلُونَكُمْ فِي بَابِ ضَلَالَةٍ}}؛ عیون أخبار الرضا{{ع}}: ج ۱ ص۲۰۴ ح ۱، الاحتجاج: ج ۲ ص۴۳۶ ح ۳۰۸، کلاهما عن علیّ بن محمّد بن الجهم عن الإمام الرضا{{ع}}.</ref>.
# [[راسخان در دانش]]: [[امام علی]]{{ع}}: کجایند کسانی که [[گمان]] کرده‌اند که راسخان در دانش، آنهایند، نه ما؟ آنان [[دروغ]] می‌گویند و به [[حق]] ما [[تجاوز]] می‌کنند. خداوند، ما را بالا برده و آنها را [[پست]] کرده است و به ما بخشیده و آنها را [[محروم]] ساخته است و ما را داخل کرده و آنها را بیرون برده است. در پرتو وجود ماست که [[هدایت]]، اعطا می‌شود و پرده از نابینایی برگرفته می‌شود<ref>{{متن حدیث|أَيْنَ‏ الَّذِينَ‏ زَعَمُوا أَنَّهُمُ‏ الرَّاسِخُونَ‏ فِي‏ الْعِلْمِ‏ دُونَنَا كَذِباً وَ بَغْياً عَلَيْنَا أَنْ‏ رَفَعَنَا اللَّهُ‏ وَ وَضَعَهُمْ‏ وَ أَعْطَانَا وَ حَرَمَهُمْ‏ وَ أَدْخَلَنَا وَ أَخْرَجَهُمْ‏ بِنَا يُسْتَعْطَى الْهُدَى وَ يُسْتَجْلَى الْعَمَى‏‏‏‏}}؛ نهج البلاغة: الخطبة ۱۴۴، غرر الحکم: ج ۲ ص۳۶۵ ح ۲۸۲۶، عیون الحکم والمواعظ: ص۱۳۰ ح ۲۹۴۸، المناقب لابن شهرآشوب: ج ۱ ص۲۸۵؛ بحار الأنوار: ج ۲۳ ص۲۰۵ ح ۵۳.</ref>.<ref>ر.ک: [[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[دانشنامه قرآن و حدیث ج۱۰ (کتاب)|دانشنامه قرآن و حدیث، ج۱۰]]، ص۷-۳۹.</ref>
# '''[[راسخان در دانش]]:''' [[امام علی]]{{ع}}: کجایند کسانی که [[گمان]] کرده‌اند که راسخان در دانش، آنهایند، نه ما؟ آنان [[دروغ]] می‌گویند و به [[حق]] ما [[تجاوز]] می‌کنند. خداوند، ما را بالا برده و آنها را [[پست]] کرده است و به ما بخشیده و آنها را [[محروم]] ساخته است و ما را داخل کرده و آنها را بیرون برده است. در پرتو وجود ماست که [[هدایت]]، اعطا می‌شود و پرده از نابینایی برگرفته می‌شود<ref>{{متن حدیث|أَيْنَ‏ الَّذِينَ‏ زَعَمُوا أَنَّهُمُ‏ الرَّاسِخُونَ‏ فِي‏ الْعِلْمِ‏ دُونَنَا كَذِباً وَ بَغْياً عَلَيْنَا أَنْ‏ رَفَعَنَا اللَّهُ‏ وَ وَضَعَهُمْ‏ وَ أَعْطَانَا وَ حَرَمَهُمْ‏ وَ أَدْخَلَنَا وَ أَخْرَجَهُمْ‏ بِنَا يُسْتَعْطَى الْهُدَى وَ يُسْتَجْلَى الْعَمَى‏‏‏‏}}؛ نهج البلاغة: الخطبة ۱۴۴، غرر الحکم: ج ۲ ص۳۶۵ ح ۲۸۲۶، عیون الحکم والمواعظ: ص۱۳۰ ح ۲۹۴۸، المناقب لابن شهرآشوب: ج ۱ ص۲۸۵؛ بحار الأنوار: ج ۲۳ ص۲۰۵ ح ۵۳.</ref>.<ref>ر.ک: [[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[دانشنامه قرآن و حدیث ج۱۰ (کتاب)|دانشنامه قرآن و حدیث، ج۱۰]]، ص۷-۳۹.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
۱۱۲٬۳۴۹

ویرایش