حدیث علی مع الحق: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
(←منابع) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
== مقدمه == | == مقدمه == | ||
[[امام علی]] {{ع}} از نخستین روزهای نزول | [[امام علی]]{{ع}} از نخستین روزهای [[نزول وحی]]، در کنار [[پیامبر]] بود و [[آیات قرآن]] و صدای [[جبرئیل]] را میشنید و [[معارف قرآن]] را از پیامبر میآموخت و [[فکر]] و جانش، [[کلام]] و زندگیاش، گفتار و کردارش همه [[قرآنی]] بود. تعبیر [[معیّت]] دربارۀ [[علی و حق]] آمده است: {{متن حدیث|علیّ مع الحقّ و الحقّ مع علیّ}}<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۴۲۱؛ [[حسن علیپور وحید|علیپور وحید، حسن]]، [[مکتب در فرآیند نواندیشی (کتاب)|مکتب در فرآیند نواندیشی]]، ص۴۳.</ref>. | ||
== حق و علی == | ==[[حق]] و علی == | ||
[[حق]]، معیار سنجش اشخاص، [[احزاب]]، [[اعمال]] و اقوال است و میزانی است که با عرضهکردن هر سخن و هر عمل بر آن، [[حقانیت]] یا بطلانش روشن میشود. در [[احادیث]] متعدّد، [[ | [[حق]]، معیار سنجش اشخاص، [[احزاب]]، [[اعمال]] و اقوال است و میزانی است که با عرضهکردن هر سخن و هر عمل بر آن، [[حقانیت]] یا بطلانش روشن میشود. در [[احادیث]] متعدّد، [[امیر المؤمنین]]{{ع}} و حق، همراه و با هم و یکی دانسته شده است، این، هم [[عصمت امام علی]]{{ع}} را میرساند، هم بر حق بودن او را در همۀ [[جبههها]] و در [[تعارض]] با همۀ اشخاص<ref>جواد محدثی|محدثی، جواد، فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر، ص۴۱۷.</ref>. | ||
[[ | [[پیامبر اکرم]]{{صل}} فرمود: "علی با حق است و [[حق با علی است]]، هرجا که او باشد، حق هم همانجا و بر محور او میگردد"<ref>{{متن حدیث|عَلِيٌّ مَعَ الْحَقِّ وَ الْحَقُّ مَعَ عَلِيٍّ يَدُورُ مَعَهُ حَيْثُمَا دَار}}؛ موسوعة الامام علی بن ابی طالب ج ۲ ص۲۳۷</ref>. [[همراهی]] علی{{ع}} با حق و این معیّت، روشنترین دلیل بر [[حقانیّت]] او و [[گمراه]] بودن [[دشمنان]] اوست. این [[حقیقت]]، هم به صورت خبری نقل شده است، مثل [[حدیثی]] که گذشت، هم به صورت [[دعا]] و خواسته از درگاه، [[خدا]]، مثل این تعبیر: "خدایا هرجا که علی{{ع}} بود، حق را بر مدار او بگردان"<ref>{{متن حدیث|اللَّهُمَّ أَدِرِ الْحَقَّ مَعَ عَلِيٍّ حَيْثُمَا دَار}}؛ موسوعة الامام علی بن ابی طالب ج ۲ ص۲۳۸</ref>. چنین سخنانی دربارۀ [[عمّار یاسر]] هم از زبان [[پیامبر خدا]] نقل شده است و این معیاری بود که برای افراد مردّد در جبهۀ [[صفین]]، طرف حق را نشان میداد. | ||
[[حدیث]] {{متن حدیث|عَلِيٌّ مَعَ الْحَقِّ وَ الْحَقُّ مَعَ عَلِيٍّ يَدُورُ مَعَهُ حَيْثُمَا دَار}} وسیلهای برای [[حقشناسی]] و باطلشناسی در صحنههای [[فتنه]] و موارد مشتبه است و دلیلی بر [[امامت]] آن حضرت است. این [[حدیث]]، علاوه بر منابع [[شیعی]]، در کتب [[اهل سنت]] هم آمده است<ref>کتاب حق با علی است از مهدی فقیه ایمانی</ref>. هماهنگی و با هم بودن | [[حدیث]] {{متن حدیث|عَلِيٌّ مَعَ الْحَقِّ وَ الْحَقُّ مَعَ عَلِيٍّ يَدُورُ مَعَهُ حَيْثُمَا دَار}} وسیلهای برای [[حقشناسی]] و باطلشناسی در صحنههای [[فتنه]] و موارد مشتبه است و دلیلی بر [[امامت]] آن حضرت است. این [[حدیث]]، علاوه بر منابع [[شیعی]]، در کتب [[اهل سنت]] هم آمده است<ref>کتاب حق با علی است از مهدی فقیه ایمانی</ref>. [[هماهنگی]] و با هم بودن علی{{ع}} و [[قرآن]] نیز که همین مفاهیم و نتایج را دربر دارد، در [[احادیث]] متعدّدی آمده است، از جمله [[حدیث پیامبر اکرم]]{{صل}}: {{متن حدیث|عَلِيٌّ مَعَ الْقُرْآنِ وَ الْقُرْآنُ مَعَ عَلِيٍّ لَنْ يَفْتَرِقَا حَتَّى يَرِدَا عَلَيَّ الْحَوْض}}<ref>کشف الغمه ج۱ ص۱۴۸</ref> در حدیث دیگری از قول [[پیامبر خدا]]، همراه بودن علی{{ع}} با [[حق]] و با قرآن یکجا بیان شده است: {{متن حدیث| عَلَيَّ مَعَ الْحَقِّ وَ الْقُرْآنِ وَ الْحَقِّ وَ الْقُرْآنِ مَعَهُ وَ لَنْ يَفْتَرِقَا حَتَّى يَرِدَا عَلَى الْحَوْضِ}}.<ref>موسوعة الامام علی بن ابی طالب ج ۲ ص۲۳۷</ref> آنچه در [[فرهنگ]] عامیانه و زبان [[مردم]] رایج است ([[حق با علی است]]) با تکیه بر همین پشتوانههای [[حدیثی]] است<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۴۱۷.</ref>. | ||
== دلالت حدیث بر عصمت امام علی == | == [[دلالت حدیث]] بر [[عصمت امام علی]] == | ||
در [[روایات]] متعدد و معتبر | در [[روایات]] متعدد و معتبر نقل شده که [[پیامبر اکرم]]{{صل}} درباره [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} فرموده است: {{متن حدیث|عَلِيٌّ مَعَ الْحَقِّ وَ الْحَقُّ مَعَ عَلِيٍّ يَدُورُ مَعَهُ حَيْثُمَا دَارَ}}؛ علی با حق است و حق با علی است و هر جا که علی باشد حق با اوست”. | ||
در برخی از روایات، علی {{ع}} و | در برخی از روایات، علی{{ع}} و قرآن دایر مدار یکدیگر معرفی شدهاند: {{متن حدیث|عَلِيٌّ مَعَ الْقُرْآنِ وَ الْقُرْآنُ مَعَهُ}} و در روایات دیگری هر دو مطلب بیان شده است<ref>ر.ک: الغدیر، ج۳، ص۲۵۱-۲۵۲.</ref>. | ||
در [[خطبه غدیر]]، آنگاه که پیامبر اکرم {{صل}} [[ولایت]] | در [[خطبه غدیر]]، آنگاه که پیامبر اکرم{{صل}} [[ولایت امیرالمؤمنین]]{{ع}} را [[اعلان]] کرد، در حق او [[دعا]] کرد و از [[خداوند]] خواست که حق را دایر مدار او قرار دهد: {{متن حدیث|وَ أَدِرِ الْحَقَّ مَعَهُ حَيْثُ دَارَ}}. در [[صحت حدیث غدیر]] جای کمترین تردیدی وجود ندارد. این روایات گویای آن است که علی{{ع}}، عِدل قرآن بوده و میان آنان جدایی نیست<ref>به مدخل «علی در قرآن» مراجعه شود</ref>.<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۴۲۱؛ [[حسن علیپور وحید|علیپور وحید، حسن]]، [[مکتب در فرآیند نواندیشی (کتاب)|مکتب در فرآیند نواندیشی]]، ص۴۳.</ref> به عبارت دیگر در اینکه [[پیامبر اکرم]]{{صل}} به دستور [[خداوند متعال]]، [[حق]] را دایر مدار علی قرار داده است، تردیدی وجود ندارد، و مفاد روشن این مطلب آن است که علی، معیار و [[میزان]] [[شناخت حق]] از [[باطل]] است. این ویژگی جز با [[عصمت]] به دست نمیآید؛ زیرا همه آرا، اقوال و [[اعمال]] غیر [[معصوم]]، حق نخواهد بود،؛ چراکه ممکن است از روی عمد یا [[سهو]] دچار [[خطا]] شود»<ref>[[علی ربانی گلپایگانی|ربانی گلپایگانی، علی]]، [[براهین و نصوص امامت (کتاب)|براهین و نصوص امامت]]، ص۶۳.</ref>. | ||
== پرسشهای وابسته == | == پرسشهای وابسته == |