مقام حضرت فاطمه: تفاوت میان نسخه‌ها
←جستارهای وابسته
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی |
|||
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
[[سلمان]] آن رطب را گرفت و از کنار هر کسی که عبور می‌کرد، از او می‌پرسیدند: مشک به همراه داری؟! [[سلمان]] با آن خرما [[افطار]] کرد ولی هسته‌ای در آن نیافت و صبح زود نزد [[فاطمه]] {{س}} آمد و گفت: "ای دختر [[رسول خدا]] {{صل}}! در آن رطب، هسته‌ای ندیدم". [[فاطمه]] {{س}} جواب داد: "[[سلمان]]! آن میوه درخت نخلی است که [[خداوند]] برایم در دارالسلام، به خاطر دعایی که [[رسول خدا]] {{صل}} به من آموخت، کاشته است"<ref>الخرائج و الجرائح، قطب الدین راوندی، ج۲، ص۵۳۳. (متن دعا چنین است: {{متن حدیث|بِسْمِ اللَّهِ النُّورِ بِسْمِ اللَّهِ نُورٌ عَلَى نُورٍ بِسْمِ اللَّهِ الَّذِي هُوَ مُدَبِّرُ الْأُمُورِ بِسْمِ اللَّهِ الَّذِي خَلَقَ النُّورَ مِنَ النُّورِ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي خَلَقَ النُّورَ وَ أَنْزَلَ النُّورَ عَلَى الطُّورِ فِي كِتابٍ مَسْطُورٍ بِقَدَرِ مَقْدُورٍ عَلَى نَبِيٍّ مَحْبُورٍ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي هُوَ بِالْعِزِّ مَذْكُورٌ وَ بِالْفَخْرِ مَشْهُورٌ وَ عَلَى السَّرَّاءِ وَ الضَّرَّاءِ مَشْكُورٌ}}).</ref>.<ref>[[محمد کرمانی کجور | کرمانی کجور، محمد]]، [[فاطمه زهرا دختر رسول خدا (مقاله)| مقاله «فاطمه زهرا دختر رسول خدا»]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ج۱، ص۲۵۳-۲۶۰.</ref> | [[سلمان]] آن رطب را گرفت و از کنار هر کسی که عبور می‌کرد، از او می‌پرسیدند: مشک به همراه داری؟! [[سلمان]] با آن خرما [[افطار]] کرد ولی هسته‌ای در آن نیافت و صبح زود نزد [[فاطمه]] {{س}} آمد و گفت: "ای دختر [[رسول خدا]] {{صل}}! در آن رطب، هسته‌ای ندیدم". [[فاطمه]] {{س}} جواب داد: "[[سلمان]]! آن میوه درخت نخلی است که [[خداوند]] برایم در دارالسلام، به خاطر دعایی که [[رسول خدا]] {{صل}} به من آموخت، کاشته است"<ref>الخرائج و الجرائح، قطب الدین راوندی، ج۲، ص۵۳۳. (متن دعا چنین است: {{متن حدیث|بِسْمِ اللَّهِ النُّورِ بِسْمِ اللَّهِ نُورٌ عَلَى نُورٍ بِسْمِ اللَّهِ الَّذِي هُوَ مُدَبِّرُ الْأُمُورِ بِسْمِ اللَّهِ الَّذِي خَلَقَ النُّورَ مِنَ النُّورِ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي خَلَقَ النُّورَ وَ أَنْزَلَ النُّورَ عَلَى الطُّورِ فِي كِتابٍ مَسْطُورٍ بِقَدَرِ مَقْدُورٍ عَلَى نَبِيٍّ مَحْبُورٍ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي هُوَ بِالْعِزِّ مَذْكُورٌ وَ بِالْفَخْرِ مَشْهُورٌ وَ عَلَى السَّرَّاءِ وَ الضَّرَّاءِ مَشْكُورٌ}}).</ref>.<ref>[[محمد کرمانی کجور | کرمانی کجور، محمد]]، [[فاطمه زهرا دختر رسول خدا (مقاله)| مقاله «فاطمه زهرا دختر رسول خدا»]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ج۱، ص۲۵۳-۲۶۰.</ref> | ||
== | == مقام [[صداقت]] و [[راست‌کرداری]] == | ||
[[امام صادق]]{{ع}}: {{متن حدیث|وَ هِيَ الصِّدِّيقَةُ الْكُبْرَى وَ عَلَى مَعْرِفَتِهَا دَارَتِ الْقُرُونُ الْأُولَى}}<ref>شیخ طوسی الامالی، ص۶۶٨.</ref>. مقام صداقت و راست‌کرداری که تبلور در گفتار و [[رفتار]] افراد دارد، یکی از بالاترین مقاماتی است که [[خداوند]] آن را نصیب [[اولیاء]] و افراد خاص می‌نماید و بنا بر [[گواه]] [[امامان معصوم]]{{عم}}، [[فاطمه زهرا]]{{س}} دارای این مقام بوده است. [[امام کاظم]]، از پدرش امام صادق{{عم}} و ایشان از [[رسول خدا]]{{صل}} نقل نموده است که آن حضرت فرمود: «یا علی! من به دخترم، [[فاطمه]]، سفارش‌هایی نموده‌ام و به او دستور داده‌ام که آن سفارش‌ها را برای تو ارائه نماید. پس آنها را [[اجرا]] نما. همانا فاطمه{{س}} [[راستگو]] و راست‌کردار است. پس از آن، فاطمه{{س}} را نزد خود آورده و سر او را بوسید و فرمود: پدرت به فدایت ای فاطمه»<ref>{{متن حدیث|يَا عَلِيُّ إِنِّي قَدْ أَوْصَيْتُ فَاطِمَةَ ابْنَتِي بِأَشْيَاءَ وَ أَمَرْتُهَا أَنْ تُلْقِيَهَا إِلَيْكَ فَأَنْفِذْهَا فَهِيَ الصَّادِقَةُ الصَّدُوقَةُ ثُمَّ ضَمَّهَا إِلَيْهِ وَ قَبَّلَ رَأْسَهَا وَ قَالَ فِدَاكِ أَبُوكِ يَا فَاطِمَةُ}}، طرف من الأنباء و المناقب، ص۵۲۷؛ بحار الأنوار، ج۲۲، ص۴٩١؛ عوالم العلوم، ج۱۱، قسم ۱، ص۹۱.</ref>. | |||
[[صداقت]] و [[راست‌کرداری]] چنان در فاطمه{{س}} تجلی یافته است که بنا بر [[شهادت پیامبر]]{{صل}} سرتاسر وجودش مملو از [[ایمان]] شده است. از [[سلمان]] نقل شده است که [[رسول خدا]]{{صل}} فرمود: «ای سلمان! همانا [[خداوند متعال]] [[قلب]] و جوارح دخترم فاطمه{{س}} را از ایمان و [[یقین]] انباشته است»<ref>{{متن حدیث|يَا سَلْمَانُ، إِنَّ ابْنَتِي فَاطِمَةَ مَلَأَ اللَّهُ قَلْبَهَا وَ جَوَارِحَهَا إِيمَاناً}}، دلائل الإمامة، ص۱۳۹؛ بحار الأنوار، ج۴٣، ص۴۶.</ref>. | |||
صدّیقه بودن فاطمه{{س}} به قدری معروف بوده است که حتی [[عایشه]] نتوانست این صفت را [[انکار]] نماید. [[عبدالله بن زبیر]] از پدرش و او از [[عایشه]] نقل نموده است که عایشه نسبت به [[صدّیقه]] بودن [[فاطمه]]{{س}} گفت: «جز پدرش هیچ‌کس را راستگوتر از او (فاطمه) ندیدم»<ref>{{متن حدیث|مَا رَأَيْتُ أَحَداً كَانَ أَصْدَقَ لَهْجَةً مِنْهَا إِلَّا أَنْ يَكُونَ الَّذِي وَلَدَهَا}}، مستدرک حاکم، ج۳، ص١۶١؛ بحار الأنوار، ج۴٣، ص۶٨.</ref>.<ref>[[محمد حیدر مظفری|مظفری، محمد حیدر]]، [[امامت در بیان حضرت فاطمه (کتاب)|امامت در بیان حضرت فاطمه]]، ص ۳۴.</ref> | |||
== برگزیده بودن حضرت فاطمه{{س}} از جانب [[خداوند]] == | |||
[[پیامبر]]{{صل}}: {{متن حدیث|يَا فَاطِمَةُ إِنَّ اللَّهَ اصْطَفاكِ وَ طَهَّرَكِ وَ اصْطَفاكِ عَلى نِساءِ الْعالَمِينَ}}<ref>امالی صدوق، ص٨١۴.</ref>. خداوند در [[سوره آل عمران]] به [[حضرت مریم]] خطاب می‌کند: {{متن قرآن|وَإِذْ قَالَتِ الْمَلَائِكَةُ يَا مَرْيَمُ إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَاكِ وَطَهَّرَكِ وَاصْطَفَاكِ عَلَى نِسَاءِ الْعَالَمِينَ}}<ref>«و آنگاه فرشتگان گفتند: ای مریم! خداوند تو را برگزید و پاکیزه داشت و بر زنان جهان برتری داد» سوره آل عمران، آیه ۴۲.</ref>. | |||
در [[تفسیر]] این [[آیه]]، [[عیسی بن زید بن علی]] گوید: از [[امام صادق]]{{ع}} شنیدم که فرمود: «فاطمه از آن جهت محدّثه نامیده شد که [[فرشتگان]] بر او فرود می‌آمدند و با او [[گفتگو]] می‌کردند؛ همان‌گونه که با [[مریم بنت عمران]] گفتگو می‌کردند. آنها به فاطمه{{س}} می‌گفتند: ای فاطمه! همانا خداوند تو را برگزیده و از [[پلیدی‌ها]] [[تطهیر]] نموده و تو را بر [[زنان]] دو عالم [[برتری]] داده است. پس ای فاطمه! سپاسگزار خدایت باش و وی را [[عبادت]] نما. آنها با یکدیگر گفتگو می‌کردند، شبی [[فاطمه]]{{س}} به آنها گفت: آیا آنکه در این [[آیه]]، نسبت به [[زنان]] دو عالم [[فضیلت]] و [[برتری]] داده شده، [[مریم دختر عمران]] نبوده است؟ [[فرشتگان]] گفتند: [[مریم]]، بزرگ و برگزیده زنان [[زمان]] خود بوده ولی [[خداوند]] تو را بر تمامی زنان دو عالم از اولین تا آخرین ایشان برتری بخشیده است<ref>{{متن حدیث|إِنَّمَا سُمِّيَتْ فَاطِمَةُ مُحَدَّثَةً لِأَنَّ الْمَلَائِكَةَ كَانَتْ تَهْبِطُ مِنَ السَّمَاءِ فَتُنَادِيهَا كَمَا تُنَادِي مَرْيَمَ بِنْتَ عِمْرَانَ فَتَقُولُ يَا فَاطِمَةُ إِنَّ اللَّهَ اصْطَفاكِ وَ طَهَّرَكِ وَ اصْطَفاكِ عَلى نِساءِ الْعالَمِينَ يَا فَاطِمَةُ اقْنُتِي لِرَبِّكِ وَ اسْجُدِي وَ ارْكَعِي مَعَ الرَّاكِعِينَ فَتُحَدِّثُهُمْ وَ يُحَدِّثُونَهَا فَقَالَتْ لَهُمْ ذَاتَ لَيْلَةٍ أَ لَيْسَتِ الْمُفَضَّلَةُ عَلَى نِسَاءِ الْعَالَمِينَ مَرْيَمَ بِنْتَ عِمْرَانَ فَقَالُوا إِنَّ مَرْيَمَ كَانَتْ سَيِّدَةَ نِسَاءِ عَالَمِهَا وَ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ جَعَلَكِ سَيِّدَةَ نِسَاءِ عَالَمِكِ وَ عَالَمِهَا وَ سَيِّدَةَ نِسَاءِ الْأَوَّلِينَ وَ الْآخِرِينَ}}، علل الشرایع، صدوق، ج۱، ص۱۸۲؛ دلائل الامامه، ص۸۰؛ الدر النظیم، ص۴۵۶؛ تفسیر صافی، ج۱، ص٣٣۶؛ تفسیر نور الثقلین، ج۱، ص۳۳۷؛ تفسیر کنز الدقائق، ج۳، ص٩۴؛ بحار الانوار، ج۴٣، ص۷۸.</ref>.<ref>[[محمد حیدر مظفری|مظفری، محمد حیدر]]، [[امامت در بیان حضرت فاطمه (کتاب)|امامت در بیان حضرت فاطمه]]، ص ۳۸.</ref> | |||
== پیوستگی میان [[رضایت]] و غضب فاطمه{{س}} با [[رضا]] و [[غضب خداوند]] == | |||
[[رسول خدا]]{{صل}}: {{متن حدیث|يَا فَاطِمَةُ إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى لَيَغْضَبُ لِغَضَبِكِ وَ يَرْضَى لِرِضَاكِ}}<ref>امالی طوسی، ص۴٢٧.</ref>. مسئله رضایت و غضب فاطمه{{س}} در روایات بسیار بااهمیت ذکر شده است. شیعه و [[سنّی]] از [[پیامبر]]{{صل}} نقل نموده‌اند که رضایت فاطمه{{س}} سبب [[رضایت خداوند]] و [[غضب]] ایشان موجب غضب خداوند می‌شود. [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} از رسول خدا{{صل}} نقل نموده است که آن حضرت فرمود: «ای [[فاطمه]]! [[خداوند]] از غضب تو [[غضبناک]] و از [[خشنودی]] تو [[خشنود]] می‌گردد»<ref>{{متن حدیث|يَا فَاطِمَةُ إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى لَيَغْضَبُ لِغَضَبِكِ وَ يَرْضَى لِرِضَاكِ}}، أمالی صدوق، ص٣٨۴؛ دلائل الإمامة، ص١۴۶؛ أمالی طوسی، ص۴٢٧.</ref>. [[حاکم نیشابوری]] نیز پس از نقل این [[حدیث]] به صحیح‌بودنش تصریح نموده است<ref>{{عربی|هذا حديث صحيح الإسناد و لم يخرجاه}}؛ المستدرک، ج۳، ص١۵۴؛ مجمع الزوائد، ج۹، ص۲۰۳.</ref>.<ref>[[محمد حیدر مظفری|مظفری، محمد حیدر]]، [[امامت در بیان حضرت فاطمه (کتاب)|امامت در بیان حضرت فاطمه]]، ص ۳۴.</ref> | |||
== تصریح [[معصومین]] بر حجّیت [[حضرت فاطمه]]{{س}} == | |||
دارا بودن مقام حجّیت از جانب [[پروردگار]] نشانه بالاترین عظمت و رتبه خدادادی است که نصیب همه افراد نمی‌شود. این عنایت الهی شامل کسانی می‌شود که از جانب [[خداوند]] برگزیده و [[تأیید]] شده باشند. چنانکه پیش از این بیان شد [[فاطمه زهرا]]{{س}} دارای این مقام بوده و بر این اساس است که در [[روایات معصومین]]، [[شأن]] و [[مقام حجت الهی]] بودن در [[حقّ]] ایشان ذکر شده است. از [[جابر بن عبدالله انصاری]] نقل شده است که [[رسول خدا]]{{صل}} درباره [[حجت]] بودن فاطمه{{س}} در کنار [[امیرالمؤمنین]] و [[حسنین]]{{عم}} فرمود: «همانا خداوند علی، [[همسر]] و پسران او را حجت خود بر [[مردم]] قرار داده است و آنان در میان [[امت]] من درب‌های [[علم]] هستند. هرکس به وسیله آنان [[هدایت]] شود به [[صراط مستقیم]] هدایت شده است»<ref>{{متن حدیث|إِنَّ اللَّهَ جَعَلَ عَلِيّاً وَ زَوْجَتَهُ وَ أَبْنَاءَهُ حُجَجَ اللَّهِ عَلَى خَلْقِهِ وَ هُمْ أَبْوَابُ الْعِلْمِ فِي أُمَّتِي مَنِ اهْتَدَى بِهِمْ هُدِيَ إِلى صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ}}، شواهد التنزیل، ج۱، ص٧۶؛ عوالم العلوم، ج۱۱، ص۱۰۷.</ref>. | |||
امام عسکری{{ع}} نیز درباره حجت بودن فاطمه{{س}} فرمود: «ما ([[ائمه]]) [[حجت‌های خداوند]] بر [[خلق]] او هستیم و [[فاطمه]]{{س}} [[جده]] ما [[حجت خداوند]] بر ماست»<ref>{{متن حدیث|نَحْنُ حُجَجُ اللَّهِ عَلَى خَلْقِهِ وَ جَدَّتُنَا فَاطِمَةُ حُجَّةُ اللَّهِ عَلَيْنَا}}، تفسیر أطیب البیان، ج۱۳، ص۲۳۵؛ عوالم العلوم، ج۱۱، ص۱۰۳</ref>. [[امام زمان]]{{ع}} نیز که [[آخرین حجت]] و [[ذخیره الهی]] است، [[حضرت فاطمه]]{{س}} را [[اسوه]] و الگوی خود قرار داده می‌فرماید: «برای من [[دختر پیامبر]] اسوه نیکویی است»<ref>{{متن حدیث|وَ فِي ابْنَةِ رَسُولِ اللَّهِ{{صل}} لِي أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ وَ سَيُرْدِي}}، کتاب الغیبة، ص٢٨۶؛ الإحتجاج، ج٢، ص۴۶٧.</ref>.<ref>[[محمد حیدر مظفری|مظفری، محمد حیدر]]، [[امامت در بیان حضرت فاطمه (کتاب)|امامت در بیان حضرت فاطمه]]، ص ۴۳.</ref> | |||
== منابع == | == منابع == | ||