صیفی بن اسلت اوسی: تفاوت میان نسخه‌ها

[[ابن سعد]] ضمن شرح حال فرزند [[ابوقیس]] که محصن نام دارد، ابوقیس را از بزرگان [[اوس]]، [[خطیب]] و شاعر آنان و از نفای مشهور [[جاهلیت]] دانسته و می‌نویسد: [[یهود]] و [[نصارا]] او را به [[دین]] خود [[دعوت]] کردند، ولی او گفت: من بر [[دین ابراهیم]] هستم تا بمیرم. در اشعار خود از حنفیت سخن گفته و [[صفات]] [[رسول خدا]] {{صل}} را بیان کرده است. هنگامی که [[حضرت]] به [[مدینه]] آمد، نزد ایشان رفت و از دعوتش پرسید. رسول خدا {{صل}} [[اسلام]] و [[شهادتین]] را برای او بیان فرمود و ابوقیس گفت: [[دین]] خوبی است، تا ببینم. او می‌خواست اسلام آورد، ولی [[عبدالله بن اُب]] متهمش کرد برای اینکه با [[خزرج]] نجنگد، رو به اسلام آورده است. صیفی گفت: تا یک سال دیگر [[ایمان]] نخواهم آورد، آنگاه به [[خانه]] رفت و پیش از یک سال مُرد<ref>ابن سعد، ج۴، ص۲۸۳.</ref>. این گزارش نشان می‌دهد به رغم علاقه به [[ظهور]] [[رسول الله]] و [[انتظار]] بر این مطلب، آن حضرت را [[تصدیق]] نکرده است. [[ابن عبد البر]]<ref>ابن عبدالبر، ج۴، ص۲۹۷.</ref> و [[ابن اثیر]]<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۲۵۰.</ref> هم اسلام نیاوردن [[ابو قیس]] را درست می‌دانند. اما کسانی، او را [[مسلمان]] و [[صحابی]] به شمار آورده‌اند. ابن سعد<ref>ابن سعد، ج۴، ص۲۸۳.</ref> به نقل از شیوخ واقدی می‌نویسد: شنیده‌اند ابو قیس هنگام [[مرگ]] به [[یگانگی خداوند]] [[گواهی]] داد. [[ابن عساکر]] <ref>ابن عساکر، ج۲۴، ص۲۴۷.</ref> هم می‌گوید: [[گمان]] کرده‌اند رسول خدا {{صل}} هنگام مرگ وی، کسی را فرستاد تا کلمه [[توحید]] را به او یاد دهد و فرمود آن را بگوید تا در [[قیامت]] برایش [[شفاعت]] کند و شنیده شد او آن کلمات را گفت. بر همین اساس، [[ابن حجر]]<ref>ابن حجر، ج۷، ص۲۷۸.</ref>

موضوع دیگری که درباره [[ابوقیس بن اسلت]] در منابع [[شهرت]] دارد و البته انتساب آن به وی محل تردید است؛ زیرا گاهی آن را به شخصی با عنوان [[ابوقیس انصاری]] نیز نسبت می‌دهند<ref>ابن اثیر، ج۶، ص۲۵۰؛ ابن حجر، ج۷، ص۲۷۹.</ref> - این است که پس از [[مرگ]] وی، فرزندش [[حصن]]<ref>ابن حجر، ج۲، ص۷۲.</ref>، یا محصن<ref>ابن حبیب، ص۳۲۶.</ref>، یا [[قیس]] <ref>ابن حجر، ج۵، ص۳۶۵.</ref> می‌خواست با [[همسر]] [[پدر]] [[ازدواج]] کند<ref>نام او به اختلاف ضمره، کبشه یا کبیشه آمده است [ابن حجر، ج۸، ص۲۲۳ و ۲۹۵]؛ چنانکه گاهی ابوقیس را خواهان همسر پدرش است بن جشم دانسته‌اند [ابن اثیر، ج۷، ص۳۵۳] که به نظر میرسد خطاست.</ref>. آن [[زن]] نزد [[رسول خدا]] {{صل}} آمد و جریان را گفت. پس [[آیه]] {{متن قرآن|وَلَا تَنْكِحُوا مَا نَكَحَ آبَاؤُكُمْ مِنَ النِّسَاءِ}}<ref>«و با زنانی که پدرانتان به نکاح آورده‌اند، ازدواج نکنید» سوره نساء، آیه ۲۲.</ref> نازل شد و از این کار [[نهی]] کرد<ref>ابونعیم، ج۶، ص۲۹۹۶.</ref>. برخی از [[مفسران شیعه]] و [[سنی]]، این داستان را ذیل [[آیات]] {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا يَحِلُّ لَكُمْ أَنْ تَرِثُوا النِّسَاءَ كَرْهًا وَلَا تَعْضُلُوهُنَّ لِتَذْهَبُوا بِبَعْضِ مَا آتَيْتُمُوهُنَّ إِلَّا أَنْ يَأْتِينَ بِفَاحِشَةٍ مُبَيِّنَةٍ وَعَاشِرُوهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ فَإِنْ كَرِهْتُمُوهُنَّ فَعَسَى أَنْ تَكْرَهُوا شَيْئًا وَيَجْعَلَ اللَّهُ فِيهِ خَيْرًا كَثِيرًا}}<ref>«ای مؤمنان! بر شما حلال نیست که از زنان بر خلاف میل آنان (با نگه داشتن در نکاح خود) میراث برید و برای آنکه (با طلاق خلع) برخی از آنچه بدیشان داده‌اید باز برید، با آنان سختگیری نکنید مگر آنکه به زشتکاری آشکاری دست یازیده باشند و با آنان شایسته رفتار کنید و اگر ایشان را نمی‌پسندید (بدانید) بسا چیزی را ناپسند می‌دارید و خداوند در آن خیری بسیار نهاده است» سوره نساء، آیه ۱۹.</ref>، {{متن قرآن|وَإِنْ أَرَدْتُمُ اسْتِبْدَالَ زَوْجٍ مَكَانَ زَوْجٍ وَآتَيْتُمْ إِحْدَاهُنَّ قِنْطَارًا فَلَا تَأْخُذُوا مِنْهُ شَيْئًا أَتَأْخُذُونَهُ بُهْتَانًا وَإِثْمًا مُبِينًا}}<ref>«و اگر بر آن بودید که همسری جایگزین همسری (که دارید) کنید، و به یکی از ایشان دارایی فراوانی داده بوده‌اید، چیزی از آن را باز مگیرید، آیا با دروغ بافتن و گناهی آشکار آن را باز می‌ستانید!» سوره نساء، آیه ۲۰.</ref>، {{متن قرآن|وَكَيْفَ تَأْخُذُونَهُ وَقَدْ أَفْضَى بَعْضُكُمْ إِلَى بَعْضٍ وَأَخَذْنَ مِنْكُمْ مِيثَاقًا غَلِيظًا}}<ref>«و چگونه آن را باز می‌ستانید در حالی که با یکدیگر آمیزش کرده‌اید و آنان از شما پیمانی استوار، ستانده‌اند» سوره نساء، آیه ۲۱.</ref>، {{متن قرآن|وَلَا تَنْكِحُوا مَا نَكَحَ آبَاؤُكُمْ مِنَ النِّسَاءِ إِلَّا مَا قَدْ سَلَفَ إِنَّهُ كَانَ فَاحِشَةً وَمَقْتًا وَسَاءَ سَبِيلًا}}<ref>«و با زنانی که پدرانتان به نکاح آورده‌اند، ازدواج نکنید که کاری زشت و ناخوشایند و بیراه است؛ مگر آنچه از پیش (در زمان جاهلیت) روی داده است» سوره نساء، آیه ۲۲.</ref> آورده‌اند که از [[حرمت]] [[ازدواج]] و [[ارث]] بردن [[زن]] [[پدر]] سخن می‌گوید<ref>قمی، ج۱، ص۱۳۴؛ طبری، تفسیر، ج۴، ص۴۰۵.</ref>. به احتمال، [[ابوقیس]] [[انصاری]] یکی از [[صحابه]] است که روشن نبودن نام و [[نسب]] او نزد [[صحابه‌نگاران]] و تشابه کنیه‌اش با [[صیفی بن عامر]]، سبب این خلط شده است. البته [[سعد بن عباده]] هم به ابوقیس انصاری [[شهرت]] دارد<ref>ذهبی، ج۱، ص۲۷۰.</ref>، لکن وی پس از دوران [[نزول وحی]] هم زنده بود.<ref>[[مصطفی صادقی|صادقی، مصطفی]]، [[دانشنامه سیره نبوی ج۱ (کتاب)|مقاله «ابوقیس بن اسلت اوسی»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۴۷۷-۴۷۸.</ref>