مصیبت در سیره پیامبر خاتم: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'ابن شهر آشوب' به 'ابنشهرآشوب') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | {{مدخل مرتبط | ||
| موضوع مرتبط = مصیبت | | موضوع مرتبط = مصیبت | ||
| عنوان مدخل = | | عنوان مدخل = مصیبت | ||
| مداخل مرتبط = [[مصیبت در قرآن]] - [[مصیبت در | | مداخل مرتبط = [[مصیبت در قرآن]] - [[مصیبت در سیره پیامبر خاتم]] - [[مصیبت در معارف و سیره حسینی]] - [[مصیبت در فقه سیاسی]] - [[مصیبت در معارف دعا و زیارات]] - [[مصیبت در معارف و سیره سجادی]] | ||
| پرسش مرتبط = | | پرسش مرتبط = | ||
}} | }} | ||
== مقدمه == | == مقدمه == | ||
[[مصیبت]]، در لغت، از ماده "صاب یصوب" و به معنای رسیدن چیزی به طور صحیح به چیزی و برخورد آن با [[هدف]] است<ref>الزبیدی، تاج العروس، ج ۲، ص ۱۵۳ - ۱۵۶ و ابن منظور، لسان العرب، ج ۱، ص ۵۳۵ - ۵۳۷.</ref>؛ اما در اصطلاح، به معنای [[گرفتاریها]] و مشکلات بزرگ و کوچکی است که به افراد میرسد<ref>محمد بن احمد قرطبی، الجامع لاحکام القرآن، ج۲، ص۱۷۵.</ref>. گرچه مفهوم [[مصیبت]] درباره [[خیر و شر]] به کار رفته؛ اما غالباً درباره معانی [[شر]] استفاده شده است<ref>عبدالله بن عمر بیضاوی، انوار التنزیل و اسرار التأویل، ج ۱، ص ۱۱۵ و الجامع لاحکام القرآن، ص ۱۷۵.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۶۱۶.</ref>. | |||
== [[مصیبت]]؛ [[آزمون]] اولیای الهی== | == [[مصیبت]]؛ [[آزمون]] اولیای الهی== | ||
[[مصیبت]] و [[بلا]]، اغلب مخصوص کسانی است که [[خداوند]] به آنها توجه داشته باشد. [[خدا]] چون بندهای را [[دوست]] بدارد، او را در دریای [[رنجها]] و [[سختیها]] فرو میبرد<ref>شهید ثانی، مسکن الفؤاد، ص ۱۲۳.</ref> تا به سبب [[پایداری]] و استقامتش، به [[کمالات]] ربّانی دست یابد؛ به این [[دلیل]]، بعد از [[پیامبران]] و [[اولیای الهی]]، اهل خیر و [[صلاح]]، بیش از همه در [[بلا]] و شدت افتادهاند و [[سختی]] کشیدهاند<ref>کلینی،، الکافی، ج ۲، ص۲۵۲؛ تاج الدین شعیری، جامع الاخبار، ص ۱۱۳ - ۱۱۴ و نعمان بن محمد تمیمی مغربی، دعائم الاسلام، ج۲، ص ۱۴۰.</ref> تا به سبب [[استواری]] و [[ثبات]] قدمشان، پالایش شده، وجودشان [[صیقل]] بخورد و به [[کمالات]] [[الهی]] دست یابند<ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۶۱۶.</ref>. | |||
== [[پیامبر]] {{صل}} در هنگام بلا== | == [[پیامبر]] {{صل}} در هنگام بلا== | ||
[[رسول گرامی اسلام]] {{صل}} نیز مانند دیگر [[پیامبران الهی]]، در راه [[تبلیغ]] [[دین]] [[مصائب]] و گرفتاریهای بسیاری را [[تحمل]] کردند. استقامتی که [[رسول خدا]] {{صل}} در برابر مشکلات [[رسالت]] و [[هدایت مردم]] از خود نشان دادند بسیار شگفت است و با اینکه خود فرمودهاند که در میان [[انبیای الهی]]، بیش از همه به [[بلا]] و [[مصیبت]] دچار شدهاند<ref>المتقی الهندی، کنزالعمال، ج ۳، ص ۱۳۰؛ ابنشهرآشوب، مناقب آل ابی طالب، ج ۳، ص ۲۴۷ و علی بن عیسی اربلی، کشف الغمه، ج ۲، ص ۵۳۷.</ref>؛ اما کسی همچون ایشان در راه [[حق]]، [[شکیبا]] و پایدار نبود<ref>کشف الغمه، ص ۵۳۷.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۶۱۷.</ref>. | |||
[[رسول خدا]] {{صل}} در [[مصائب]] گله نمیکرد و از بزرگ و کوچک آن شکایتی نداشت و در برابر شداید [[ثابت قدم]] بود و مشکلات بر [[صبر]] ایشان میافزود<ref>ماوردی، اعلام النبوة، ص ۲۱۷.</ref>. هرگز از آن [[حضرت]]، [[سستی]] دیده نشد و هرگز اظهار دلتنگی و شکایت نکرد؛ این صفات به فرموده خود آن [[حضرت]]، از نشانههای [[انسان]] [[صابر]] است: "نشانههای [[انسان]] [[صابر]]، سه چیز است: اول آنکه، [[سستی]] نمیکند؛ دوم آنکه، دلتنگی نمیکند و سوم آنکه از پروردگارش [[شکوه]] نمیکند؛ زیرا اگر [[سستی]] کند، [[حق]] را تباه میکند و اگر دلتنگی کند، [[شکر]] او را به جا نیاورده است و اگر [[شکوه]] کند، مطمئناً از پروردگارش [[نافرمانی]] خواهد کرد"<ref>{{متن حدیث| عَلَامَةُ الصَّابِرِ فِي ثَلَاثٍ أَوَّلُهَا أَنْ لَا يَكْسَلَ وَ الثَّانِيَةُ أَنْ لَا يَضْجَرَ وَ الثَّالِثَةُ أَنْ لَا يَشْكُوَ مِنْ رَبِّهِ تَعَالَى لِأَنَّهُ إِذَا كَسِلَ فَقَدْ ضَيَّعَ الْحَقَّ وَ إِذَا ضَجِرَ لَمْ يُؤَدِّ الشُّكْرَ وَ إِذَا شَكَا مِنْ رَبِّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فَقَدْ عَصَاهُ}}؛ شیخ صدوق، علل الشرایع، ج ۲، ص ۴۹۸ و شیخ حر عاملی، وسائل الشیعه، ج ۱۶، ص ۲۳.</ref>. و میفرمودند: "هر بندهای که بر مصیبتی از [[مصائب]] [[صبر]] کند، از گناهانش [[پاک]] میشود"<ref>حسن بن فضل طبرسی، مکارم الاخلاق، ص ۳۵۹.</ref> نیز فرمودهاند: "هرگاه [[خداوند]] بندهای را [[دوست]] داشته باشد، او را [[مبتلا]] میکند؛ اگر [بندهاش] [[صبر]] کرد، او را به خود نزدیک میکند و اگر به آن [[بلا]] [[راضی]] بود، او را [[خالص]] میکند و [برای خود] برمیگزیند"<ref>مسکن الفؤاد، ص ۸۴ و محدث نوری، مستدرک الوسائل، ج ۲، ص ۴۲۷.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۶۱۷-۶۱۸.</ref>. | |||
== [[کمک]] گرفتن از [[نماز]] و [[روزه]] == | == [[کمک]] گرفتن از [[نماز]] و [[روزه]] == | ||
هنگامی که چیزی [[رسول خدا]] {{صل}} را محزون میکرد، ایشان با گرفتن [[روزه]] و [[نماز]] در رفع آن میکوشید. [[روایت]] شده است، هرگاه [[امام علی]] {{ع}} به مشکلی دچار میشد، در آن روز، هزار رکعت [[نماز]] میخواند و به شصت [[مسکین]] [[صدقه]] میداد و سه روز، [[روزه]] میگرفت و به فرزندانش میفرمود: "هرگاه به مشکلی دچار شدید، چنین کنید؛ همانا من [[پیامبر]] {{صل}} را دیدم که چنین میکرد"<ref>مستدرک الوسائل، ص ۴۸۱ و قطب الدین راوندی، الدعوات، ص ۲۸۷.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۶۱۸.</ref>. | |||
همچنین [[روایت]] شده است که چون [[رسول خدا]] {{صل}} به مصیبتی گرفتار میشد، دو رکعت [[نماز]] میخواند و چنین [[دعا]] میکرد: خدایا! آنچه را که به ما [[دستور]] داده بودی، انجام دادیم؛ پس آنچه را که به ما [[وعده]] فرمودهای، عملی کن!"<ref>{{متن حدیث| اللَّهُمَ قَدْ فَعَلْتُ مَا أَمَرْتَنَا فَأَنْجِزْ لَنَا مَا وَعَدْتَنَا}}؛ مسکن الفؤاد، ص ۵۰ و مستدرک الوسائل، ج ۶، ص ۳۹۵. اشاره به آیه ۴۵ سوره بقره است: {{متن قرآن|وَاسْتَعِينُواْ بِالصَّبْرِ وَالصَّلاةِ}}.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۶۱۸.</ref>. | |||
ذکر [[استرجاع]] نیز از دیگر اعمالی بود که [[رسول خدا]] {{صل}} هنگام وقوع [[مصیبت]]، از آن [[کمک]] میجست. [[نقل]] شده است، شبی به یکباره چراغ خانه [[رسول خدا]] {{صل}} خاموش شد؛ پس آن [[حضرت]] فرمود: {{متن حدیث| إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَيْهِ راجِعُونَ}}؛ گفته شد: "ای [[رسول خدا]] {{صل}} آیا این هم [[مصیبت]] است؟" فرمود: "بله؛ هر چیزی که مؤمنی را بیازارد، آن چیز برایش [[مصیبت]] است و برایش اجر [[مصیبت]] نوشته میشود"<ref>محمد بن فتال نیشابوری، روضة الواعظین، ج ۲، ص ۴۲۳ و الجامع لاحکام القرآن، ص ۱۷۵</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۶۱۸.</ref>. | |||
ایشان [[مسلمانان]] دیگر را نیز هنگام وقوع [[مصیبت]] به بیان ذکر [[استرجاع]] فراخوانده، فرمودهاند: "هر که هنگام [[مصیبت]] [[استرجاع]] کند، [[خداوند]] [[مصیبت]] او را جبران و [[عاقبت]] وی را [[نیکو]] میکند و بر آن [[مصیبت]]، پاداشی [[شایسته]] که باعث [[خشنودی]] اش شود، قرار میدهد"<ref>الطبرانی، المعجم الکبیر، ج ۱۲، ص ۱۹۸؛ کنزالعمال، ج ۳، ص ۳۰۰؛ فضل بن حسن طبرسی، مجمع البیان، ج ۱، ص ۴۳۷ و مستدرک الوسائل، ج۳، ص۴۰۲.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم]]، ص ۶۱۸.</ref>. | |||
== منابع == | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
# [[پرونده:152259.jpg|22px]] [[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم (کتاب)|'''فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم''']] | |||
{{پایان منابع}} | {{پایان منابع}} | ||
خط ۳۰: | خط ۳۴: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده: مصیبت]] | [[رده:مصیبت]] |