پرش به محتوا

حسن بن علی بن مهزیار: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۱۷: خط ۱۷:


==[[طبقه راوی]]==
==[[طبقه راوی]]==
[[تاریخ]] تولد و درگذشت راوی در کتب [[تراجم]] و [[رجال]] یا غیر آن گزارش نشده؛ ولی از [[روایت]] کسانی چون [[سعد بن عبدالله]] أشعری [[قمی]] و علی بن إبراهیم قمی از او که در [[قرن سوم]] میزیستند، نیز [[روایات]] او از پدرش علی بن مهزیار و أحمد بن محمد سیاری که در سالهای پایانی [[قرن دوم]] تا نیمه قرن سوم یا کمی پس از آن [[زندگی]] میکردند، می‌‌توان دریافت که راوی در قرن سوم میزیسته و این برابر است با سالهای پایانی [[عمر امام جواد]] و [[زمان امام هادی]] و [[امام حسن عسکری]]{{عم}} و کمی از [[دوران غیبت صغرا]].
[[تاریخ]] تولد و درگذشت راوی در کتب [[تراجم]] و [[رجال]] یا غیر آن گزارش نشده؛ ولی از [[روایت]] کسانی چون [[سعد بن عبدالله أشعری قمی]] و [[علی بن إبراهیم قمی]] از او که در [[قرن سوم]] می‌زیستند، نیز [[روایات]] او از پدرش علی بن مهزیار و [[أحمد بن محمد سیاری]] که در سال‌های پایانی [[قرن دوم]] تا نیمه قرن سوم یا کمی پس از آن [[زندگی]] می‌کردند، می‌‌توان دریافت که راوی در قرن سوم می‌زیسته و این برابر است با سال‌های پایانی [[عمر امام جواد]] و [[زمان امام هادی]] و [[امام حسن عسکری]]{{عم}} و کمی از [[دوران غیبت صغرا]].
[[روایات]] [[راوی]]، همگی باواسطه از [[معصوم]]{{ع}} انجام پذیرفته، نمونهها:
 
{{متن حدیث|قَالَ مُحَمَّدُ بْنُ الْعَبَّاسِ رَحِمَهُ اللَّهُ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ قَالَ حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ مَنْصُورِ بْنِ يُونُسَ عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ عَمَّارٍ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ{{ع}} عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ يُدَافِعُ عَنِ الَّذِينَ آمَنُوا}}<ref>بی‌گمان خداوند از مؤمنان دفاع می‌کند؛ خداوند هیچ خیانتکار ناسپاسی را دوست نمی‌دارد سوره حج، آیه ۳۸.</ref> قَالَ نَحْنُ الَّذِينَ آمَنُوا وَ اللَّهِ يُدَافِعُ عَنَّا مَا أَذَاعَتْ عَنَّا شِيعَتُنَا}}<ref>تأویل الآیات الظاهره، ص۳۳۳.</ref>.
[[روایات]] [[راوی]]، همگی باواسطه از [[معصوم]]{{ع}} انجام پذیرفته، نمونه‌ها:
- {{متن حدیث|قَالَ مُحَمَّدُ بْنُ الْعَبَّاسِ رَحِمَهُ اللَّهُ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ مِهْرَانَ<ref>دیگر اسناد همانند، نشانه رخداد تصحیف در کلمه مهران است و عبارت درست، مهزیار است.</ref> عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنِ الْأَحْوَلِ عَنْ سَلَّامِ بْنِ الْمُسْتَنِيرِ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا جَعْفَرٍ{{ع}}...}}<ref>تأویل الآیات الظاهره، ص۶۳۶.</ref>.
#{{متن حدیث|قَالَ مُحَمَّدُ بْنُ الْعَبَّاسِ رَحِمَهُ اللَّهُ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ قَالَ حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ مَنْصُورِ بْنِ يُونُسَ عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ عَمَّارٍ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ{{ع}} عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ {{متن قرآن|إِنَّ اللَّهَ يُدَافِعُ عَنِ الَّذِينَ آمَنُوا}}<ref>بی‌گمان خداوند از مؤمنان دفاع می‌کند؛ خداوند هیچ خیانتکار ناسپاسی را دوست نمی‌دارد سوره حج، آیه ۳۸.</ref> قَالَ نَحْنُ الَّذِينَ آمَنُوا وَ اللَّهِ يُدَافِعُ عَنَّا مَا أَذَاعَتْ عَنَّا شِيعَتُنَا}}<ref>تأویل الآیات الظاهره، ص۳۳۳.</ref>.
- {{متن حدیث|وَ رَوَى أَيْضاً عَنْ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ يَحْيَى الْحَلَبِيِّ عَنْ عُمَرَ بْنِ أَبَانٍ عَنْ جَابِرٍ الْجُعْفِيِّ قَالَ حَدَّثَنِي تَمِيمُ بْنُ حِزْيَمٍ قَالَ: كُنَّا مَعَ عَلِيٍّ{{ع}} حَيْثُ تَوَجَّهْنَا إِلَى الْبَصْرَةِ فَبَيْنَمَا نَحْنُ نُزُولٌ إِذَا اضْطَرَبَتِ الْأَرْضُ فَضَرَبَهَا عَلِيٌّ{{ع}} بِيَدِهِ...}}<ref>تأویل الآیات الظاهره، ص۸۰۶.</ref>.
#{{متن حدیث|قَالَ مُحَمَّدُ بْنُ الْعَبَّاسِ رَحِمَهُ اللَّهُ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ مِهْرَانَ<ref>دیگر اسناد همانند، نشانه رخداد تصحیف در کلمه مهران است و عبارت درست، مهزیار است.</ref> عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنِ الْأَحْوَلِ عَنْ سَلَّامِ بْنِ الْمُسْتَنِيرِ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا جَعْفَرٍ{{ع}}...}}<ref>تأویل الآیات الظاهره، ص۶۳۶.</ref>.
- {{متن حدیث|مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ، عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ، عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ مَهْزِيَارَ، عَنْ أَخِيهِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ، عَنْ فَضَالَةَ بْنِ أَيُّوبَ، عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ الضَّرِيرِ، عَنْ أَبِيهِ، قَالَ: كُنْتُ عِنْدَ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ{{ع}}...}}<ref>الإمامة و التبصره، ص۶۶، ح۵۶.</ref>.
#{{متن حدیث|وَ رَوَى أَيْضاً عَنْ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ يَحْيَى الْحَلَبِيِّ عَنْ عُمَرَ بْنِ أَبَانٍ عَنْ جَابِرٍ الْجُعْفِيِّ قَالَ حَدَّثَنِي تَمِيمُ بْنُ حِزْيَمٍ قَالَ: كُنَّا مَعَ عَلِيٍّ{{ع}} حَيْثُ تَوَجَّهْنَا إِلَى الْبَصْرَةِ فَبَيْنَمَا نَحْنُ نُزُولٌ إِذَا اضْطَرَبَتِ الْأَرْضُ فَضَرَبَهَا عَلِيٌّ{{ع}} بِيَدِهِ...}}<ref>تأویل الآیات الظاهره، ص۸۰۶.</ref>.
- {{متن حدیث|و عنه عن الحسن بن علی بن مهزیار عن محمد ابن أبی الزعفرانی عن أم أبی محمد{{ع}} قالت: قال لی یوما: تصیبنی فی سنة الستین حرارة و أخاف منها فجزعت و بکیت، فقال لی: لا تجزعی لابد من وقوع [[أمر]] [[الله]]. فلما کان من أیام صفر من تلک أخذها المقیم و المقعد فجعلت تخرج إلی الجبل و تتجسس أخبار [[العراق]] حتی [[ورد]] علیها الخبر}}<ref>اثبات الوصیه، ص۲۶۷.</ref>.
#{{متن حدیث|مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ، عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ، عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ مَهْزِيَارَ، عَنْ أَخِيهِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ، عَنْ فَضَالَةَ بْنِ أَيُّوبَ، عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ الضَّرِيرِ، عَنْ أَبِيهِ، قَالَ: كُنْتُ عِنْدَ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ{{ع}}...}}<ref>الإمامة و التبصره، ص۶۶، ح۵۶.</ref>.
- {{متن حدیث|سَعْدٌ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ قَالَ: كَتَبْتُ إِلَى أَبِي مُحَمَّدٍ{{ع}} أَسْأَلُهُ عَنِ الصَّلَاةِ فِي الْقِرْمِزِ وَ أَنَّ أَصْحَابَنَا يَتَوَقَّفُونَ عَنِ الصَّلَاةِ فِيهِ فَكَتَبَ لَا بَأْسَ بِهِ مُطْلَقٌ {{متن قرآن|وَالْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ}}<ref>پس واپسین بازمانده گروه ستمگران از میان برداشته شد و سپاس خداوند پروردگار جهانیان را سوره انعام، آیه ۴۵.</ref>}}<ref>تهذیب الأحکام، ج۲، ص۳۶۳، ح۳۴.</ref>.
#{{متن حدیث|سَعْدٌ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ قَالَ: كَتَبْتُ إِلَى أَبِي مُحَمَّدٍ{{ع}} أَسْأَلُهُ عَنِ الصَّلَاةِ فِي الْقِرْمِزِ وَ أَنَّ أَصْحَابَنَا يَتَوَقَّفُونَ عَنِ الصَّلَاةِ فِيهِ فَكَتَبَ لَا بَأْسَ بِهِ مُطْلَقٌ {{متن قرآن|وَالْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ}}<ref>پس واپسین بازمانده گروه ستمگران از میان برداشته شد و سپاس خداوند پروردگار جهانیان را سوره انعام، آیه ۴۵.</ref>}}<ref>تهذیب الأحکام، ج۲، ص۳۶۳، ح۳۴.</ref>.
شاگردان [[حدیثی]] [[راوی]]، مانند [[سعد بن عبدالله]] و [[محمد بن الحسن بن علی بن مهزیار]] (فرزند راوی) از طبقه هشتم<ref>الموسوعة الرجالیه (طبقات رجال التهذیب)، ج۷، ص۴۲۶ و ۸۷۷.</ref>؛ نیز [[استادان راوی]]، نظیر [[علی بن مهزیار]] و إبراهیم بن مهزیار (عموی راوی) از [[طبقه هفتم راویان]] هستند<ref>الموسوعة الرجالیه (طبقات رجال الکافی)، ج۴، ص۶۶؛ و طبقات رجال التهذیب، ج۷، ص۳۵.</ref>، پس خود راوی از طبقه هشتم است. [[آیت‌الله بروجردی]] نیز این راوی را از کبار طبقه هشتم شمرده است<ref>الموسوعة الرجالیه، ج۷، ص۲۶۷.</ref>.
 
[[استادان]] و [[شاگردان راوی]]
شاگردان [[حدیثی]] [[راوی]]، مانند [[سعد بن عبدالله]] و [[محمد بن الحسن بن علی بن مهزیار]] (فرزند راوی) از طبقه هشتم<ref>الموسوعة الرجالیه (طبقات رجال التهذیب)، ج۷، ص۴۲۶ و ۸۷۷.</ref>؛ نیز [[استادان راوی]]، نظیر [[علی بن مهزیار]] و [[إبراهیم بن مهزیار]] (عموی راوی) از [[طبقه هفتم راویان]] هستند<ref>الموسوعة الرجالیه (طبقات رجال الکافی)، ج۴، ص۶۶؛ و طبقات رجال التهذیب، ج۷، ص۳۵.</ref>، پس خود راوی از طبقه هشتم است. [[آیت‌الله بروجردی]] نیز این راوی را از کبار طبقه هشتم شمرده است<ref>الموسوعة الرجالیه، ج۷، ص۲۶۷.</ref>.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۷ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۷، ص 488-490.</ref>
 
==[[استادان]] و [[شاگردان راوی]]==
برخی از [[راویان]]، استادان حدیثی [[حسن بن علی بن مهزیار]] هستند؛ مانند علی بن مهزیار (پدر راوی)، إبراهیم بن مهزیار، [[محمد بن أبی]] الزعفرانی، و أحمد بن محمد السیاری<ref>الإمامة و التبصره، ص۶۶، ح۵۶؛ اثبات الوصیه، ص۲۶۷؛ کتاب الغیبه، نعمانی، ص۸۸، ح۱۹.</ref>.
برخی از [[راویان]]، استادان حدیثی [[حسن بن علی بن مهزیار]] هستند؛ مانند علی بن مهزیار (پدر راوی)، إبراهیم بن مهزیار، [[محمد بن أبی]] الزعفرانی، و أحمد بن محمد السیاری<ref>الإمامة و التبصره، ص۶۶، ح۵۶؛ اثبات الوصیه، ص۲۶۷؛ کتاب الغیبه، نعمانی، ص۸۸، ح۱۹.</ref>.
گروهی از راویان، شاگردان حدیثی اویند؛ نظیر محمد بن الحسن بن علی بن مهزیار (فرزندراوی)، علی بن إبراهیم [[قمی]]، [[محمد بن أحمد]] (بن یحیی)، [[حمیری]]، [[سلامة]] بن محمد، [[جعفر بن محمد]] قولویه، [[أبوعبدالرحمن]] محمد بن أحمد بن الحسین العسکری، [[محمد بن حسن بن ولید]]، [[محمد بن جعفر]] بن [[موسی]] قولویه (پدر [[ابن قولویه]]) و [[سعد]] (بن عبدالله)<ref>الإمامة و التبصره، ص۶۶، ح۵۶؛ اثبات الوصیه، ص۲۶۷؛ کتاب الغیبه، نعمانی، ص۸۸، ح۱۹؛ کامل الزیارات، ص۱۱، (ح۵)، ۳۱، (ح ۱۴)، ۳۶، (ح۹)، ۹۳، (ح۲۱) و ۲۸۰، (ح۵)؛ تهذیب الأحکام، ج۲، ص۳۶۳، ح۳۴.</ref>.
گروهی از راویان، شاگردان حدیثی اویند؛ نظیر محمد بن الحسن بن علی بن مهزیار (فرزندراوی)، علی بن إبراهیم [[قمی]]، [[محمد بن أحمد]] (بن یحیی)، [[حمیری]]، [[سلامة]] بن محمد، [[جعفر بن محمد]] قولویه، [[أبوعبدالرحمن]] محمد بن أحمد بن الحسین العسکری، [[محمد بن حسن بن ولید]]، [[محمد بن جعفر]] بن [[موسی]] قولویه (پدر [[ابن قولویه]]) و [[سعد]] (بن عبدالله)<ref>الإمامة و التبصره، ص۶۶، ح۵۶؛ اثبات الوصیه، ص۲۶۷؛ کتاب الغیبه، نعمانی، ص۸۸، ح۱۹؛ کامل الزیارات، ص۱۱، (ح۵)، ۳۱، (ح ۱۴)، ۳۶، (ح۹)، ۹۳، (ح۲۱) و ۲۸۰، (ح۵)؛ تهذیب الأحکام، ج۲، ص۳۶۳، ح۳۴.</ref>.
۱۱۵٬۱۶۹

ویرایش